Josué ñe'ẽ paha
1 Ohenói Josué opa karai kuérape, mburuvicha, myakãhára ha ñorãirõhára ruvicha kuérape. Ha maymáva Israel ñemoñare oñembyaty Siquémpe, Ñandejára renondépe. 2 Ha he'i chupe kuéra Josué:
—Kóicha he'i Tupã Israel Jára: “Yma pende ru kuéra ypykue Abraham ha Nahor ru Térah oiko ramo Éufrates ysyry mboypýri, omomba'e guasu vaekue ambue tupã. 3 Che agueru vaekue ágotyo pende ypykue Abrahámpe ha ahechauka vaekue chupe Canaán yvy. Ame'ẽ chupe ta'ýra Isaac, ha Isaac rupi heta iñemoñare. 4 Isaac katu mokõi ita'ýra vaekue: Jacob ha Esaú. Esaú ha ita'ýra kuérape ame'ẽ vaekue Seír ijyvyrã. Jacob ha ita'ýra kuéra katu oho Egíptope. 5 Amondo vaekue upéi Moisés ha Aarónpe Egíptope ha sarambi ajapo vaekue umi upépe oikóva apytépe. Peẽme katu ponohẽ vaekue upégui. 6 Anohẽ ramo guare pende ru kuéra ypykuépe Egíptogui, umi upepegua ou vaekue hapykuéri kuéra kavaju ári ha karroita reheve Mar Rojo peve. 7 Upépe pesapukái vaekue chéve ha amoĩ vaekue ipa'ũme kuéra arai ypytũ. Upéi ambou hi'ári kuéra y. Ojaho'ipaite chupe kuéra ha ojahogapa. Peẽ peikuaapa ko'ã mba'e che ajapo vaekue Egíptope.
Heta ára upéi peiko yvy ojeiko'ỹha rupi. 8 Upégui pogueru vaekue amorréo kuéra yvýpe, oĩva kuarahy reike gotyo Jordán ysyrýgui. Umíva opu'ã vaekue oñemoĩ pende rehe, che katu amoĩ chupe kuéra pende pópe ha peẽ pehundi chupe kuéra ha peñemomba'e ijyvýre. 9 Upéi opu'ã oñorãirõ haguã Israel ñemoñare ndive Sipor ra'y Balac, Moab retã ruvicha guasu. Ha'e ohenoika Balaam, Beor ra'ýpe, iñe'ẽ paje oity haguã Israel rehe. 10 Che katu amboty che apysa umi mba'e he'ívape. Amo ipahápe ha'e pende rovasa. Ndahejái vaekue chupe ojapo pende rehe mba'eve ivaíva.
11 Upéi pehasa vaekue Jordán ysyry ha peguahẽ Jericópe. Umi upepegua ha ijere rupi oikóva: amorréo, ferezéo, cananéo, hitíta, gergeséo, hevéo ha jebuséo kuéra opu'ã oñorãirõ haguã pene ndive. Opa umívape che aity pende pópe. 12 Umi mokõi amorréo ruvicha guasúpe katu napehundíri peẽ pene rembiporu ñorãirõme peiporúva reheve. Cheté aha vaekue pene renonderã, amondýi ha amuña chupe kuéra peẽ peguahẽ mboyve. 13 Yvy che ame'ẽva peẽme na pene mbosyva ry'ái vaekue, táva ame'ẽva peẽme napemopu'ãi vaekue. Ko'ágã peiko upépe ha pereko pe'u vaerã mba'e peẽ peñotỹ'ỹ vaekuégui.”
14 He'i chupe kuéra Josué:
—Upévare, pemomba'éke Ñandejárape ha pejapo hembipota pemboyke'ỹ rehe chupe. Umi tupã pende ru kuéra ypykue omomba'e vaekue oiko ramo Éufrates ysyry ha Egipto rupi, peipe'a pende apytégui ha pemomba'e guasu Ñandejárape año. 15 Napemomba'e guasuséi ramo Ñandejárape katu, ko'ágã peje vaerã mba'eichagua tupãmepa pemomba'e guasúta. Pemomba'e guasútapa umi tupã pende ru kuéra ypykue omomba'e guasu vaekue oiko ramo guare Éufrates ysyry rupi, térãpa ko'ágã peikóguima ko'ã amorréo yvýpe pemomba'e guasúta itupã nguérape? Che ha maymáva che rogagua romomba'e guasúta Ñandejárape.
16 Maymáva Israel ñemoñare he'i:
—Mba'eveichave ramo noromboyke mo'ãi Ñandejárape ha noromomba'e guasu mo'ãi ambue tupã. 17 Tembiguái ramo roiko vaekue Egíptope ha Tupã ore Jára ore renohẽ vaekue oréve ha ore ru kuéra ypykuépe upégui. Heta mba'e techapyrã ojapo vaekue ore rehehápe. Mamo tetã roikoha rupi térã mamo rohoha rupi, ha'e oñangareko vaekue ore rehe. 18 Hi'ári, Ñandejára voi omosẽmba vaekue ore renonderãgui amorréo kuéra ha ambue tetãgua ko yvýgui. Ore avei romomba'e guasúta Tupãme. Ha'e niko ore Jára.
19 Ha Josué he'i chupe kuéra:
—Ikatu mba'e vaerã niko pemomba'e guasu Ñandejárape. Peikuaáke ha'e Tupã marangatuha, ha imba'erãnte pende potaha. Pepu'ã ramo hese térã pene rembiapo vai ramo, ha'e ndahesarái mo'ãi. 20 Pemboyke ramo chupe ha peho pemomba'e guasu ambue tupã, Ñandejára ojahéita pende rehe ha heta mba'e vai oguerúta pende ári. Pene rundíta, jepe heta mba'e porã ojapo pende rehehápe.
21 He'i hikuái Josuépe:
—Ndaupéicha mo'ãi. Ore romomba'e guasúta Ñandejárape.
22 Josué he'i chupe kuéra:
—Pene mandu'áke peẽ voi peme'ẽha pene ñe'ẽ ha pejeha pemomba'e guasutaha Ñandejárape.
Ha he'i hikuái:
—Ore voi upéicha ro'e.
23 He'i chupe kuéra Josué Upémarõ:
—Penohẽ umi tupã gua'u ra'ãnga perekóva pende apytépe ha pehundipa. Ha pende py'aite guive peñeme'ẽ Tupã Israel Járape.
24 Maymáva Israel ñemoñare he'i:
—Tupã ore Járape romomba'e guasúta ha he'ívante rojapóta.
Ñe'ẽ me'ẽ Siquémpe
25 Ha upéva upe árape voi Siquémpe, Josué omoĩ kuatiáre maymáva Israel guápe umi mba'e ha'e kuéra ojapo vaerã. Ko ñe'ẽ me'ẽ ha'e kuéra ojapóva, 26 Josué omoĩ kuatia Tupã rembiapoukapy ñe'ẽ ryrúpe. Upéi omopu'ãuka peteĩ ita guasu upe yvyra máta guýpe oĩva Ñandejára rekohápe. 27 Ha he'i Josué maymáva Israel guápe:
—Ko ita oĩta ko'ápe ku ñande rechárõ guáicha, ohendupágui opa umi mba'e Ñandejára he'i vaekue ñandéve. Ko ita oĩta ko'ápe ani haguã ñande japu Tupã ndive.
28 Upéi Josué omondo Israel guápe hógape ha oje'ói maymáva ijyvy teépe.
Josué omano ramo guare
(Jue 2.6-10)29 Opa ko'ã mba'e ojehu rire, omano Ñandejára rembiguái Josué, Nun ra'y. Omano oguerekópe 110 áño. 30 Oñeñotỹ Timnat-Sérahpe, ijyvýpe oĩva Efraín yvytýre, yvyty Gáasgui yvate gotyo. 31 Josué ha umi karai kuéra opyta vaekue hendaguépe, oikuaa opa umi mba'e techapyrã Ñandejára ojapo vaekue Israel rehehápe. Ha'e kuéra oisãmbyhy aja Israel guápe maymáva omomba'e guasu Ñandejárape.
José kãnguekue oñeñotỹ
32 José kãnguekue Israel ñemoñare ogueru vaekue osẽnguévo Egíptogui oñeñotỹ Siquémpe. Oñotỹ hikuái upe yvýpe Jacob ojogua vaekue Hamor ra'y kuéragui 100 pláta pehẽnguére. Yvy oñemboja'o ramo guare kóva ko yvy oñeme'ẽ vaekue José ra'y kuérape.
Eleazar omano ramo guare
33 Omano avei Aarón ra'y, Eleazar. Oñotỹ chupe hikuái Guibeápe, ta'ýra yvýpe. Upéva upe táva, oĩva Efraín yvytýre, niko oñeme'ẽ vaekue ta'ýra Fineéspe.
Actomjaclha nelha appayvam Josué
1 Apcansaclhec nic nat Josué tingma Siquem apyovoclhojo apquilmolhama tribu. Apcansaclhec nic nat ningayo apquilvanyam, najan apquilyimtalhnamo, najan apquilyicpilquemo, najan apquilimja apmamyi, napato Dios.
2 Aptomjac nic nat apquilanya: —Eycaso appayvam Dios, Apvisqui nipyesicsa enlhitaoc Israel: Quellhip apquilyeyjamcaa apvisay nic nat Taré, najan apquitquic: apvisay nic nat Abraham, poc nic nat apvisay Nacor. Apquileyvomaclha ilhnic nat vatsam Eufrates. Apquiltimec nic nat apquilayo poc dioses quilaycmasquiscama. 3 Acyinyovcasquic nic nat Abraham yoclhilhma nicja vatsam Eufrates. Ayapajasquic nic nat Abraham etyisam yoclhilhma Canaan. Apquitca ilhnic nat Isaac. Aplhameclhec nic nat aptovana Abraham. , 4 Apcanit apquitquic nic nat Isaac, apvisay Jacob najan apipma Esaú. Aplhocac nic nat Esaú yoclhilhma Seir, acma inquilh'a. Yoclhilhma Egipto ilhnic nat apquilmiyaclho apquilmolhama Jacob. , , 5 Ayapajasquic nic nat Moisés najan Aarón. Alnapquic nic nat co Egipto. Acyinyovcasquic nic nat quellhip yoclhilhma Egipto. 6 Apquilyinyovquic nic nat yoclhilhma apquilyeyjamcaa quellhip. Yiplovcoc nic nat apquilminlhinaycam co Egipto, netin carros najan nolhing apcapaoc, acvaycmo Yingmin Acyilhvasem, Mar Rojo. 7 Elilmalhnaquic nic nat apquilyeyjamcaa, yoyam opasmoc. Actimescasquic nic nat yatescamalhma naysicsa apquilminlhinaycam. Yingmin acvanyam nic nat ayapma co Egipto. Quellhip apquiltomja malha apquilvitaycamco sictomjaclha nic nat yoclhilhma Egipto.
Quellhip alhta apquileyvam yoclhilhma actamopeycaoc aclhamoclhojo años. 8 Acnalantac alhta quellhip apquileyvomaclha amorreos, tap vatsam Jordán actiyapmaclha acnim. Apquilnapacpec alhta elinmelham quellhip. Actimescasquic alhta yoyam elmacpoc, quellhip apquilmam. Apquilmaclhec alhta yoclhilhma apancaoc cotnaja ingmoc. 9 Lhama apvisay Balac, Zipor apquitca. Apvisqui alhta nipyesicsa moabitas. Apquilnapacpec alhta elinmelham quellhip. Apcanyacpec alhta Balaam, Beor apquitca, elinmelham quellhip, etnejic appayvam almasomcaa. 10 Acmiyovquic alhta coo ingyinmelham Balaam. Apcanyacpec alhta etnejic appayvam altamila Balaam, apquillhenacpo quellhip. Sicmasma alhta coo quellhip. 11 Apquilmilanquic alhta quellhip vatsam Jordán. Apquilvocmec alhta tingma Jericó. Apquilnapacpec alhta co Jericó, apquilvisay: amorreos, ferezeos, cananeos, hititas, gergeseos, heveos, jebuseos. Actimescasquic alhta apquilyimnatem quellhip. , 12 Am alhta elnapac quellhip apcanit apquilviscaa najan apnaymacoc amorreos. Coo alhta sictimesquiscama acyivey apquilay nipyesicsa maa. Apquilinyajamquic alhta melvoycamlha mocjam quellhip. 13 Coo alhta sicmescama quellhip as yoclhilhma. Apquillhocac alhta amyip apquilcaycaoc, mepqui apquiltamjaycam quellhip. Apquillhocac alhta tingma apquilvanyam, mepqui apquillanay tingma quellhip. Quellhip apancaoc quilhvo nac jay. Apnam nasa quellhip, apquilvita acyilhna uva najan olivo, mepqui apquilquinayclha alhta quellhip — alhta aptomjac Dios — nic nat aptomjac Josué.
Aptomjac nic nat mocjam Josué: 14 —Eltime sat apquilayo quellhip Dios Apyimtalhnamo. Eltimesam sat mataa Dios, acyiplomo actamilaycam apquilvalhoc. Etlhaoc sat quilaycmasquiscama, apquilmaycam nic nat apquilyeyjamcaa tap vatsam Éufrates najan maa yoclhilhma Egipto. Eltime sat mataa apquilayo Dios Apyimtalhnamo. 15 Am sat ancoc colyacmoc quellhip, elyasamcojo quilhvo nac jay, yavamlha eltimjic: ¿Naso ya eltimjic apquilayo quellhip quilaycmasquiscama, apquilmaycam nic nat apquilyeyjamcaa tap vatsam Éufrates? Inlhojo eyca laa, eltimjic apquilayo quellhip quilaycmasquiscama apancaoc amorreos, actomja apquilaoclha as yoclhilhma. Coo eyca najan apyovoclhojo sicmolhama, ontimjic mataa ningilayo Dios Apyimtalhnamo — nic nat aptomjac Josué.
16 Apquiltomjac nic nat enlhitaoc apquilatingmavo: —Mongvanquejec nincoo ongyinyoc Dios Apyimtalhnamo. Mongvanquejec ontimjic ningilayo quilaycmasquiscama acyitsomalhca dios. 17 Dios aptomja alhta singyinyovquiscama yoclhilhma Egipto. Ningiltimesaycam alhta maa nincoo najan ningilyeyjamcaa. Ningvitac alhta aptamjaycam simpilapquiscama Dios. Aptomjac alhta singmasma najan sintamilquiscama nalhit amay, naysicsa ningmilanem yoclhilhma cotnajaclha ningaoclha. 18 Apquilantipsacpec alhta apyovoclhojo cotnaja ingmoc singilinmelhaycam nalhit amay. Najan maa amorreos, actomja apquilaoclha. Ontimjic sat mataa ningilayo Dios Apyimtalhnamo. Ongiltimesam apvamlha pac lhama, apvisay Dios Apyimtalhnamo — nic nat apquiltomjac.
19 Aptomjac nic nat Josué apquilanya: —Colapvanquejec quellhip eltimesam Dios. Santo mayayo nac Dios najan appeyvomo apanco. Mepqui apcasicjayclha Dios, apvita inlhojo apquiltemaclha quellhip apquilinmelhaycam najan apquilsilhnanomap apanco quellhip. 20 Apquilyinyovquic sat ancoc quellhip Dios. Apquiltimec sat ancoc apquilayo quilaycmasquiscama quellhip. Eyanmongsiclhac sat Dios apquiltemaclha quellhip. Ellingamcojoc sat acyimtalhnama quellhip. Comascoc sat aptemaclha siclhoc nat apcasicjayo Dios — nic nat aptomjac Josué.
21 Apquilatingmavoc nic nat enlhitaoc: —¡Jave! Mongyinyovejec sat mataa Dios Apyimtalhnamo. Ontimjic ningilayo — nic nat apquiltomjac. 22 Aptomjac nic nat Josué apquilanya: —Apquillingac lhac quellhip apquilpayvam apancaoc — nic nat aptomjac Josué.
—Naso, ninlingac lhac ningilpayvam inganco — nic nat apquiltomjac.
23 Aptomjac nic nat Josué apquilanya: —Etlhaoc sat quilaycmasquiscama acnaycaoc nipyesicsa quellhip. Elpayquim sat apquilvalhoc, eltimjic apquilayo Dios Apyimtalhnamo — nic nat aptomjac Josué.
24 Apquilatingmavoc nic nat enlhitaoc: —Ongyiplovcasojoc sat mataa Dios Apyimtalhnamo, aptomja Visqui ingac appayvam — nic nat apquiltomjac.
25 Apquillanac nic nat pacto ningmiyovmalhca apmayjayoclha Dios napatavo enlhitaoc as acnim, payjoc tingma Siquem. Apquiltimnasquic nic nat Josué acyovoclhojo singanamaclha najan singascamaclha. 26 Apnatalhosquic nic nat vaycajac acvisay singanamaclha ayinyema Dios. Apquinimcasquic nic nat acyivey mataymong coning yamit, tingma apponquinomap.
27 Aptomjac nic nat Josué apquilanya: —Eyca as mataymong cotnejic sat acvitaycamco aptomjaclha appayvam Dios. Cotnejic sat acvitaycamco apquiltemaclha quellhip, melvatseycaoc mataa quellhip — nic nat aptomjac Josué.
28 Apquilapajasquic nic nat enlhitaoc Josué. Apquiltajaclhec nic nat moclhama tingma apancaoc.
Apquitsepma Josué
(Jue 2.6-10)29 Nalhit acnim nic nat intomjac. Apquitsepmec nic nat Josué, Nun apquitca, apquilancam Dios. Vocmec nic nat ciento diez años aptiyascam Josué. 30 Apquilatoynquic nic nat actomja amyip apanco. Payjoc Timnat-sera, acma inquilh'a Efraím, nicja inquilhe Gaas, payjoc nilhqueyja. 31 Apquilyiplovcasquic nic nat mataa enlhitaoc apcanamaclha Dios naysicsa aptiyascam nic nat Josué, najan naysicsa apquileyvam mayayo apquilvanyam. Apquilyasamcoc nic nat acyovoclhojo aptamjaycam Dios nipyesicsa enlhitaoc Israel.
Apquilyeyjamcaa apvisay José
32 Apquitsepmec nic nat José yoclhilhma Egipto, siclhoc nic nat. Apquilpatmentac nic nat apjápac tingma Siquem. Apquilatoynquic nic nat amyip actomja Jacob apanco. Apmam nic nat as amyip acyanmongam cien monedas de plata. Apquilyamasma ilhnic nat Hamor apquitquic. Siquem apyap nic nat Hamor. Intomjaclhec nic nat as amyip poc apanco, José aptovana nic nat apquilmayclha as amyip. ,
Apquitsepma Eleazar
33 Apquitsepmec nic nat Eleazar, Aarón apquitca. Apquilatoynquic nic nat amyip apanco apquitca, apvisay Finees. Aplhocac nic nat payjoc inquilhe Efraím.
