Jesús oiporavo 12 apostolrã
(Mc 3.13-19Lc 6.12-16)
1 Jesús ohenói umi 12 hemimbo'épe ha ome'ẽ chupe kuéra pokatu omosẽ haguã mba'epochy, ha omonguera haguã opaichagua mba'asy.
2 Péicha hína umi 12 apóstol réra: tenondete Simón hérava avei Pedro, ha tyvýra Andrés. Upéi Santiago ha tyvýra Juan, Zebedeo ra'y kuéra. 3 Felipe ha Bartolomé, Tomás ha Mateo, viru ombyatýva Roma peguarã. Avei Santiago, Alfeo ra'y ha Tadeo. 4 Oĩ avei Simón, hetã rayhúva, ha Judas Iscariote, pe upéi omoñuhã vaekue Jesúspe.
Jesús ombo'e hemimbo'e kuérape
(Mc 6.7-13Lc 9.1-6)
5 Jesús omondo hembiaporãme ko'ã 12 kuimba'épe kóicha ombo'e rire chupe kuéra:
—Aníke pehótei judio'ỹva oikoha rupi térã peguahẽ Samariagua táva kuéra rupi. 6 Tapeho uvei Israelgua rendápe, ku ovecháicha okañymbáva. 7 Tapeho pemyerakuã hi'aguĩmaha ñesãmbyhy yvágagui oúva. 8 Pemonguera hasýva, pemoingove jey omanóvape, pemonguera umi hete aipávape ha pemosẽ mba'epochy opavavégui. Peẽme niko oñeme'ẽ rei ko pokatu, ani pejerure hese mba'eve.
9 Ani peraha viru pende jehe, 10 térã vosa oimehaichagua tapére guarã, térã pende ao pembojopyru haguã, térã pende py rehegua, térã yvyra pende po pegua. Opa omba'apóva niko oñemongaru vaerã voínte.
11 Peguahẽvo peteĩ távape térã oimeraẽ henda ojeikohápe, peheka ikatu vaerãvare pejerovia ha pepyta hógape, pesẽtaha ára peve. 12 Ha hógape peguahẽvo, pemomaitei umi upépe oikóvape. 13 Ha umi upepegua pene moguahẽ porã ramo, pejerure Tupãme upépe oĩ haguã py'a guapy, peicha'ỹ ramo katu, anínte pejerure. 14 Ha na pene moguahẽséi ramo térã na pene renduséi ramo katu, pesẽ pe óga térã pe távagui, ha peityvyro pende pýgui pe yvytĩmbo. 15 Añetehápe ha'e peẽme, ágã ára pahápe chupe kuéra oñenupã pohyivéta umi táva Sodoma ha Gomórrape oiko vaekuégui. ,
Jesús remimbo'e kuéra ohasa asýta
16 Peikuaáke che pomondoha ku ovecháicha aguara guasu apytépe. Upévare pene arandu vaerã mbóicha ha pene mirĩ vaerã pykasúicha. 17 Peñangarekóke pende jehe, cháke oĩta pene myakãsãva ha pene moĩva mburuvicha kuéra pópe, ha pene mbyepotíva itupao kuéra rupi. 18 Ha che remimbo'e haguére peẽ, pejereraháta sãmbyhyhára ha mburuvicha guasu kuéra renondépe. Péicha, peẽ peñe'ẽta che rehe chupe kuéra, ha umi judio'ỹvape avei. 19 Ha pene moĩvo hikuái mburuvicha kuéra pópe, ani pejepy'apy mba'épa térã mba'éichapa peñe'ẽta. Ijávo peẽme peñe'ẽ haguã, Tupã ome'ẽta peẽme mba'épa pejéta. 20 Ha ndaha'e mo'ãi peẽ, peñe'ẽtava. Pende Túva Espíritu oñe'ẽta pende juru rupi.
21 Oĩta ome'ẽva tyvýra teépe jepe ojejuka haguã, ha oĩta túva ome'ẽva ta'ýrape. Mitã nguéra opu'ãta túva kuérare, ha ojukaukáne. 22 Che remimbo'e haguére peẽ, avave ndaija'e mo'ãi pende rehe. Pe che rehe ojeroviáva ipaha peve katu, oikovéta. 23 Oĩ ramo pene muñáva peteĩ távagui, tapeho ambuépe. Añetehápe ha'e peẽme nda pe japopa mo'ãiha pene rembiapo táva kuéra Israelgua rupi, che, yvypóraicha aju vaekue, aju jey mboyve.
24 Ndaipóri niko temimbo'e mba'e guasuvéva imbo'eháragui, ha ndaipóri tembiguái mba'e guasuvéva ijáragui. 25 Upévare, peteĩ temimbo'e ovy'a vaerã ohupytýrõ imbo'ehárape, ha peteĩ tembiguái ijárape. Óga járare oje'érõ Beelzebú, , piko mba'e ndoje'e mo'ãi umi hóga guáre?
Mávagui jakyhyje vaerã
(Lc 12.2-7)
26 Ani pekyhyje avavégui. Ndaipóri okañýva ojehecha'ỹ vaerã ha oñemíva ojekuaa'ỹ vaerã. 27 Ko che ha'éva peẽme pytũmbýpe, oñehendúne ára sakãme. Ha upe che ha'éva peẽme pende apysápe, peguerosapukái óga ári guive. 28 Ani pekyhyje umi pende reténte ojukávagui, ha ikatu'ỹva ohundi pene ánga. Pekyhyje uvei Tupãgui, ikatúva ohundi pene ánga ha pende rete aña retãme.
29 Noñeme'ẽi nga'u piko mokõi guyra'imi viru pehẽnguemíre. Opáichavo, peteĩnte jepe nomanói pende Túva ndoipotái ramo. 30 Pene akãrague peteĩ-teĩ jepe niko ha'e oikuaapa. 31 Aníke aipo ramo pekyhyje, peẽ niko mba'e guasu eteve hína heta guyra'ígui.
Oguerotĩ'ỹva Jesucrístope
(Lc 12.8-9)
32 Oimeraẽ he'íva opavave renondépe che rehe ojeroviaha, che añe'ẽne hese che Ru, yvágape oĩvape. 33 Ha oimeraẽ he'íva opavave renondépe nda che kuaaiha, che avei ha'éne che Rúpe, yvágape oĩva renondépe, ndaikuaaiha chupe.
Ñorãirõ Jesús oguerúva
(Lc 12.51-53Lc 14.26-27)
34 Ani peimo'ã che aju hague py'a guapy agueru haguã ko yvy ári. Ndajúi agueru haguã py'a guapy, ñorãirõ uvei katu. 35 Che aju amoingo vaívo ta'ýra itúva ndive, mitãkuña isy ndive ha tembireko iména sy ndive. 36 Ha péicha, pende rogagua voi pende rerekóta ija'e'ỹha ramo.
37 Pe itúva térã isýpe ohayhuvéva che hegui, ndaikatúi oiko che remimbo'e ramo. Ha upe ohayhuvéva ta'ýra térã tajýrape che hegui, ndaikatúi oiko che remimbo'e ramo. 38 Ha pe ohupi'ỹva ikurusu ijapére che moirũ haguã, upéva ndaha'éi che mba'e. 39 Pe hekovére hakate'ỹva, omanóta. Pe che rehe ojeroviáva ha hekovére nahakate'ỹiva katu, ojuhúta tekovete.
Jopói Tupãgui oúva
(Mc 9.41)
40 Oimeraẽ peẽme pene moguahẽ porãva, che moguahẽ chéve. Ha upe chéve che moguahẽva, omoguahẽ avei che mbouharépe. 41 Omoguahẽva maranduhárape,*f** maranduhára haguére ha'e, upéva ohupyty vaerã jopói Tupãgui oúva maranduhára kuérape. Ha pe omoguahẽva peteĩ imarangatúvape, imarangatúgui ha'e, upéva ohupyty vaerã jopói Tupãgui oúva imarangatúvape. 42 Oimeraẽ ome'ẽva hi'ymínte jepe ko'ã che remimbo'épe, añetehápe ha'e peẽme ndopyta mo'ãiha hekovia'ỹre chupe.
Jesús apquilyacyescama doce apóstoles apquilapajasomap
(Mr 3.13-19Lc 6.12-16)
1 Apcansaclhec alhta Jesús doce apquiltamsoycaoc. Apquilmesquic alhta apquilmopvan elantipsic somquic quilyicjamo najan eltamilquiscomoc aclhamoclhojo actemaclha ningmasquem ataoc najan melyimnatem.
2 Eycaso apquilvisay doce apóstoles apquilapajasomap: Lhama (apmamyi) apvisay Simón, moc apvisay Pedro; najan apipma Andrés; najan Zebedeo apquitquic, lhama apvisay Jacobo najan poc apvisay Juan. 3 Najan Felipe najan Bartolomé; najan Tomás; najan Mateo apmam tacja solyayem siclhoc anco; najan Alfeo apquitca apvisay Jacobo; najan Lebeo, moc apvisay Tadeo. 4 Najan Simón co Caná; najan Judas Iscariote aptomja apcanem emacpoc Jesús.
Jesús apquilapajascama elpayecsic tasic amyaa
(Mr 6.7-13Lc 9.1-6)
5 Apquilapajasquic alhta Jesús doce apquiltamsoycaoc. Aptomjac alhta apquilanya:
—Noelmiyaclha nasa nipyesicsa metnaja judíos. Noelmiyaclha nasa natingmaa yoclhilhma Samaria. 6 Eltiyaningvomjo sat quellhip nipquesic apquillhinganyam apquilvisay enlhitaoc Israel. 7 Elyas maa, eliltimnasam tasic amyaa. Eltime sat quellhip: Camquitvaac Visqui netin apquilnancascama. 8 Eltamilquisquim sat actomjaycaoc ningmasquem ningilyitapaycam lepra najan moc actemaclha ningmasquem. Elnalhaticjasquim sat enlhit apquilmasquingvaycmo. Elantipquis sat somquic quilyicjamo. Apquillhovamquic quellhip apquilmopvan mepqui acyanmongam. Elvajanaoc sat actemaclha mepqui acyanmongam.
9 ‘Noelsov nasa solyayem (oro najan plata najan cobre). 10 Noelsov nasa aynapa nalhit amay. Elantalhniclha apvamlha lhama aptalhnama. Noelsov nasa tiyayipeoc najan yamit apquileneycam. Colhic acmesa aptom enlhit aptamjaycamo.
11 ‘Apquilvoclhec sat ancoc quellhip lhama tingma apquilyasaclha, eltingya siclho enlhit aptomja actamilaycam apvalhoc. Elhnam sat tingma pac acvocmo apquilimpayclha mocjam. 12 Apquilantalhningvocmec sat ancoc quellhip tingma, elpayvas sat. Eltime sat elanic: “Lhip nac. Altamjoc colhic lhip actamilaycam apvalhoc” —sat eltime quellhip. 13 Apquiltasic sat ancoc enlhit as tingma, coyitnamoc sat actamilaycam apquilvalhoc. Am sat ancoc eltamilac enlhit, cotajingvomoc sat mocjam actamilaycam apquilvalhoc. 14 Am sat ancoc elmacpoc tacja quellhip. Am sat ancoc eljalhnoc enlhit quellhip apquiltimnaycam, elanteyip as tingma. Elpilhnes sat lhopactic alyipitcay apmancoc quellhip. 15 Actomjac coo silanya quellhip: Naso, covac sat acnim ningyicpilcomalhcoclha, yoyam eyanmongsiclhac Dios Ingyapam. Coyimtilhojoc sat acyanmongayclha apquiltemaclha as enlhitaoc, am colhno apquiltemaclha ilhnic nat enlhit tingma Sodoma najan tingma Gomorra —alhta aptomjac. ,
Actemaclha macminlhinaycam
16 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—¡Quip elanojo quellhip! Pac olapajacsic quellhip malha nipquesic naysicsa asoc navjac aclom. Eltamilsojo sat apquilvalhoc eltimjic malha nimisma. Noelovquis nasa apquilvalhoc, eltime sat malha valhaay. 17 Eltamilsacpojo apanco quellhip nipyesicsa enlhitaoc. Colhic sat acnalaclho quellhip napatavo apquilyimtalhnamo. Colhic sat alyicpilhquetamco quellhip tingma apcaneyquiclhilha. 18 Colhic sat acnalaclho quellhip apnamcaclha yatapquilviscaa najan apquilviscaa, coo sicvisay ayinyemaclha. Ellingacsic sat quellhip sicvisay nipyesicsa metnaja judíos. 19 Innec sat ancoc acnalaclho napatavo apquilyimtalhnamo, nocollhen nasa apquilvalhoc actemaclha yoyam elatingmojo. Elmesacpoc sat quellhip apquilpayvam, yoyam elatingmojo. 20 Jave inyicje quellhip apquilpayvam apancavo. Ingyapam Espíritu apanco ayinyema, yoyam elpamejitsic quellhip.
21 ‘Eltanongvomoc sat apquilyalhinga enlhit, elanic sat yoyam eticyo. Eltanongvomoc sat apquitquic enlhit, elanic sat yoyam eticyo. Eltanongvomoc sat apyapmayc najan incanayc enlhit, elanic sat yoyam coticyo. 22 Eltanovacpoc sat quellhip lhalhma anco, coo sicvisay ayinyemaclha. Apquilinlhanacmec sat ancoc enlhit actamongvomlha nelha acnim, evomsacpoc sat tap. 23 Apquilminlhinacpec sat ancoc quellhip lhama tingma, elinyi sat, elyas sat poc tingma. Actomjac coo silanya quellhip: Naso, ovotac sat mocjam coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit yicpintama elsavojoc quellhip apquileyvam tingma Israel apquilaoclha.
24 ‘Metnaja apmamyi maltamescama. Enlhit apquillhicmoscama eyca apquimja apmamyi. Metnaja apmamyi apquilancam. Apvisqui eyca aptomja apquimja apmamyi. 25 Incaymalhquic mallhicmoscama colcojoc apvalhoc apquilinmalhingvoyclha apquillhicmoscama. Incaymalhquic apquilancam colcojoc apvalhoc apquilinmalhingvoyclha apvisqui. Apquiltomjacpec alhta apquilmolhama apyap apvisay Beelzebú, ningiltimem somquic quilyicjamo. Colhic sat najan altomja apmolhama apquilvisay Beelzebú —alhta aptomjac.
Actemaclha ningay
(Lc 12.2-7)
26 Aptomjac alhta mocjam Jesús:
—Noela nasa quellhip enlhitaoc. Am coytejec sat lhama acyilhomalhca asoc, cotalhcac sat. Am coytejec sat lhama asoc acposomalhca, colngalhcac sat acvisay. 27 Altimnasquic coo quellhip amyaa naysicsa yatescamalhma. Eliltimnas sat quellhip naysicsa ayitsayolhma. Acmalyovasquic coo siltimnascama quellhip amyaa. Elyimnaticsojo sat apquilpayvam amay ellhenic amyaa. 28 Noela nasa quellhip enlhit apquilmopvan elnapoc ningyovoclhojo, colmopvan eyca elnapoc ingjangaoc. Elavojo quellhip actomja acmovan cotvacsic ningyovoclhojo najan ingjangaoc cosponeyaclha talha.
29 ‘¿Naso ya lhama solyayem ayitcoc acyanmongam anit nata ayitcoc? Eje, naso. Am ingyavoc Ingyapam netin cotyamoc nalhpop lhama nata ayitcoc. 30 Najan ingva inpatcoc altomja alyipsatomalhca. 31 Noela nasa quellhip. Apquilmamnave nac quellhip, am elno aclhamoclhojo nata ayitcoc —alhta aptomjac.
Ninlhanma apvisay Jesucristo napatavo enlhitaoc
(Lc 12.8-9)
32 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Aplhenquic sat ancoc enlhit aptomja seyiploycam napatavo apnaymacoc, olhenic sat coo lha napato coo Tata apna netin. 33 Am sat ancoc elhenac enlhit aptomja seyiploycam napatavo apnaymacoc, molhenejec sat coo lha napato Tata apna netin —alhta aptomjac.
Actemaclha ningilhpanma ayinyema Jesús
(Lc 12.51-53Lc 14.26-27)
34 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Acvaac coo as nalhpop. ¿Apquilanayqui ya quellhip oltamilcasiclha apquilvalhoc enlhitaoc? Acvaac coo, yoyam elsilhnana enlhitaoc. 35 Acvaac coo, yoyam osilhnana etanongvomoc sat apyap. Osilhnanac sat quilvana, cotanongvomoc sat inquin. Osilhnanac sat quilvana, cotanongvomoc sat inyipyamong. 36 Malha cotnaja ingmoc sat eltimjic apmolhama.
37 ‘Avanjec sat ancoc enlhit apcasicjayo apyap najan inquin, am colhno seyasicjayo coo, copvanquejec etnejic siltamescama. Avanjec sat ancoc enlhit apcasicjayo apquitca, am colhno seyasicjayo coo, copvanquejec etnejic siltamescama. 38 Am sat ancoc epatmiclhac apanco appatmeycam enlhit, aptemaclha Jesús appatam asoc timyescama, copvanquejec etnejic siltamescama. 39 Apmiyovquic sat ancoc enlhit apyimnatem apanco, comascoc sat. Am sat ancoc emyavac apyimnatem apanco, coo ayinyema sicmayjayoclha, colhic sat acyimnatem apnenyic —alhta aptomjac.
Actemaclha ningillhoy acyanmongam
(Mr 9.41)
40 ‘Aptomjac alhta mocjam Jesús: Apquilmacpec sat ancoc tacja quellhip, eyca as enlhit aptomja semam tacja coo. Acmalhquic sat ancoc tacja coo, eyca as enlhit aptomja apmam tacja coo Tata aptomja seyapajascama. 41 Apmacpec sat ancoc tacja profeta, ayinyemaclha aptomja Dios aplingascama, eyca as enlhit apmam tacja elhcac sat acyanmongam acno aplhoy profeta Dios aplingascama. Apmacpec sat ancoc tacja enlhit appeyvomo, ayinyemaclha aptomja appeyvomo, eyca as enlhit apmam tacja elhcac sat acyanmongam acno aplhoy enlhit appeyvomo. 42 Actomjac coo silanya quellhip: Apyacvesquic sat ancoc yingmin acmalhalhama, yoyam eynic lhama enlhit apvinamap, ayinyemaclha aptomja siltamescama. Naso, elhcac sat acyanmongam —alhta aptomjac.