Imenave'ỹva ha mbojovakehára
1 Jesús omombe'u chupe kuéra peteĩ ñe'ẽ mbojoja, ombo'e haguã chupe kuéra oñembo'e vaerãha, ipy'a kangy'ỹre. 2 He'i chupe kuéra: “Oĩ vaekue peteĩ távape peteĩ mbojovakehára ndokyhyjéiva Tupãgui ha nomomba'éiva yvypórape. 3 Ha upe táva upévape oĩ avei peteĩ kuña imenave'ỹva oguerekóva peteĩ ambuéndi ojoavyha, ha ohóva upe mbojovakehára rendápe ojerurévo chupe ñepytyvõre. 4 Heta ára pukukue, upe mbojovakehára nohenduséi chupe, upéi katu ojepy'a mongeta: ‘Ndakyhyjéirõ jepe Tupãgui ha namomba'éi yvypórape, 5 ko kuña imenave'ỹmava che myangekói oikóvo. Aipytyvõta chupe anive haguã ou ha che mbyaju.’”
6 Ha Ñandejára he'ive: “Péicha he'i pe mbojovakehára ñaña. 7 Ha néi, Tupã nga'u piko noipytyvõ mo'ãi avei umi oiporavo vaekuépe, ohenói asýva chupe ára ha pyhare? Omoha'arõta piko? 8 Ha'e peẽme, oipytyvõ vaerãha pya'ete. Ha ou jey vove Tupã ra'y ou vaekue yvypóraicha, ojuhúne gueteripa jerovia ko yvy ape ári?”
Fariséo ha viru mono'õha
9 Jesús omombe'u ko ambue ñe'ẽ mbojoja, umi ojeroviávape ijehe oimo'ãgui heko joja, ha ojahéiva hapicha kuérare. 10 “Mokõi kuimba'e oho Tupaópe oñembo'évo. Peteĩva fariséo, pe ambue katu, umi viru omono'õva Rómape guarã rehegua. 11 Pe fariséo, oñembo'yhápe, oñembo'e péicha: ‘Há Tupã, ame'ẽ ndéve che aguije, ndaha'éigui che umi ambuéicha, mondaha, heko añáva, omyakã ratĩva hembireko, ha pe viru omono'õvaicha ave. 12 Che ndakarúi mokõi ára aja peteĩ semánape, ha ame'ẽ ndéve guarã 10gui peteĩ opa ahupytývagui.’ 13 Pe viru mono'õhára katu opyta mombyrymi, ha ndaipy'ái ojesa rupi haguã yvága gotyo. Ombota-mbota uvei hína ipyti'a, ha he'i: ‘Há Tupã, che poriahurerekomína. Che niko mba'e vai apoháva.’ 14 Ha'e peẽme, pe viru mono'õhára ojevy hague hógape heko joja pyre, pe fariséo katu nahániri. Pe ijupe voi oñembotuicháva, oñemomichĩne ha pe oñemomichĩva, tuicháne.”
Jesús ohovasa mitã mimi
(Mt 19.13-15Mc 10.13-16)15 Heta mitã mimi ave ojereraha Jesús rendápe, ha'e opokomi haguã hese kuéra. Ha umi hemimbo'e upéva ohechávo katu ipochy umi mitãme oguerúva ndive. 16 Jesús katu ohenói, ha he'i chupe kuéra:
--Peheja umi mitã tou che rendápe, ha ani pejoko. Umi ha'e kuéraicha guápe guarã niko hína ñesãmbyhy yvágagui oúva. 17 --Añetehápe ha'e peẽme, oimérõ Tupã sãmbyhy ogueroguahẽva ku mitãicha, oikéta pype.
Peteĩ karia'y imba'e retáva oñe'ẽ Jesús ndive
(Mt 19.16-30Mc 10.17-31)18 Peteĩ myakãhára oporandu Jesúspe;
--Mbo'ehára marangatu, mba'épa ajapo vaerã ahupyty haguã pe jeikove opave'ỹva?
19 Jesús he'i chupe:
--Mba'ére piko ere che rehe che marangatuha? Imarangatúva peteĩnte oĩ, ha upéva Tupã. 20 Reikuaáma umi tembiapoukapy he'íva: ‘Ani reporomyakã ratĩ, ani reporojuka, ani remonda, ha ani reñe'ẽ rei nde rapicháre. Emomba'e nde ru ha nde sýpe.
21 Upe karia'y he'i chupe:
--Opa umíva niko ajapóva voínte che mitã guive.
22 Ohendúvo upéva, Jesús he'i chupe:
--Ne'ĩra gueteri rejapo peteĩ mba'e: tereho eñemumba opa rerekóvare ha eme'ẽ mboriahúpe. Péicharõ rerekóta mba'eta yvágape. Upéi, eju che moirũ.
23 Ha'e ohendúvo upéva, tuicha ñembyasýpe oho, heta mba'e oguerekógui. 24 Ohechávo chupe upéicha, Jesús he'i:
--Ajépa hasyete umi imba'e retávape oike haguã Tupã sãmbyhýpe.
25 Ndahasyive peteĩ kavajúpe ohasa ju resa rupi, peteĩ imba'e retávagui oike haguã Tupã sãmbyhýpe.
26 Umi ohendu vaekue chupe oporandu joa:
--Máva piko ikatúta aipórõ oñepysyrõ? 27 Jesús he'i:
--Opa mba'e ikatu'ỹva yvypórape guarã, Tupãme guarã ikatu.
28 Pedro he'i chupe:
--Ore Jára, ore niko rohejapa opa mba'e roguerekóva ndéve romoirũ haguã.
29 Ha ha'e he'i:
--Che ha'e peẽme, oimeraẽva oheja vaekue Tupã sãmbyhy rehehápe hóga, hembireko, tyke'ýra ha tyvýra kuéra, itúva térã ita'ýra kuéra, 30 hetaiteve ohupytýne ko hekove ko'ágã guápe voi, ha pe oútavape katu oikovéne opa ára guarã.
Mbohapyha jey Jesús omombe'u omanotaha
(Mt 20.17-19Mc 10.32-34)31 Jesús ohenói ha'eñoháme umi 12 hemimbo'épe, ha he'i chupe kuéra: “Jaha niko ñaína Jerusalénpe, ojehutahápe opa oheja vaekue kuatiáre umi maranduhára*f** che rehe, che, yvypóraicha aju vaekue. 32 Che moĩta tetã mombyrygua po guýpe, ha oñembohorýta che rehe hikuái. Che ja'óta ha ondyvúta che rehe hikuái, 33 che nupã ha che jukáta. Mbohapy ára haguépe katu aikove jeýta.”
34 Ha'e kuéra ndaha'éi oikuaa porãva mba'érepa oñe'ẽ chupe kuéra, mba'e ikatu'ỹva voi oikuaa gueteri niko umíva.
Jesús omonguera peteĩ ohechave'ỹva Jericópe
(Mt 20.29-34Mc 10.46-52)35 Oĩmarõ hína Jesús Jericó ypýpe, peteĩ ohechave'ỹva, oguapýva pe tape yképe ojerure tupãmba'e, 36 ohendúvo ohasaha heta yvypóra, oporandu mba'épa ojehu. 37 Oje'e chupe Jesús Nazaretgua ohasaha upe rupi. 38 Ha ha'e osapukái:
--Jesús, David ra'y, che poriahurerekomína!
39 Umi ohóva tenonde omongavaju chupe okirirĩ haguã. Ha'e katu osapukaive:
--Jesús David ra'y, che poriahurerekomína!
40 Jesús opyta, ha he'i ojegueru haguã chupe. Oguahẽvo ijypýpe oporandu chupe:
41 --Mba'épa reipota ajapo nde rehe?
Upe ohecha'ỹva he'i:
--Che Jára, ahechase jey.
42 Jesús he'i chupe:
--Ehecha jey! Rejerovia haguére rekuera.
43 Upepete voi pe ohecha'ỹ vaekue ohecha jey, ha oguerohory Tupãme Jesús rapykuéri. Ha opa ohecha vaekue hembiapo oguerohory avei Tupãme.
Apyitquiscama Jesús actemaclha tampeyi najan enlhit singyicpilquemo
1 Apquiltimnasamcaa alhta Jesús actemaclha apyitquiscama. Aptomjac alhta apquilanya, yoyam elinlhanmojoc mataa apquililmalhnancama, yoyam melvatsamcoc mataa. 2 Aptomjac alhta:
—Apnec nic nat tingma lhama singyicpilquemo. Am nic nat ingyacac Dios Ingyapam, am nic nat ingyacac apnaymacoc. 3 Innec nic nat najan tampeyi as tingma. Intiyoningvoclhoc nic nat mataa singyicpilquemo. Intomjac nic nat mataa ayanya: Ipeyvasiclha sat actemaclha seyinmelhaycam as enlhit —nic nat intomjac ayanya. 4 Am nic nat eltamjoc mataa epeyvasiclha singyicpilquemo. Natamin aclhena ilhnic nat apvalhoc: “Mongvacyic coo Dios, mongvacyic najan enaymacoc. 5 Pac opeyvasiclhac sat aclhena nac tampeyi. Eyastinquic coo selinlhanyam. Avanquic as quilvana coyimtalhnecsic evalhoc” —nic nat intomjac apvalhoc.
6 Aptomjac alhta Visqui ingac:
—Apquillingac lhac quellhip actemaclha appayvam singyicpilquemo apmapsom —alhta aptomjac. 7 Najan apquiltemaclha Dios apquitquic apquilyacyesomap. Apquilpalhamam mataa apquililmalhnancama acnim najan alhtaa. ¿Apquiltamjo ya Dios Ingyapam elpeyvescasiclha napatavo apquilinmelhaycam? ¿Yejeme ya epasmoc apquitquic Dios Ingyapam? 8 Actomjac coo siyanya quellhip: Epecjicsojoc sat Dios Ingyapam elpeyvescasiclhac asoc aclhenalhco mataa. Acvoctac sat ancoc mocjam sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. ¿Pa ya otangvotac melyasquiyam as nalhpop? —alhta aptomjac.
Aptemaclha fariseo najan enlhit apquilmam solyayem
9 Apquiltimnasam alhta Jesús mocjam moc apyitquiscama. Apquilpamejitcasquic alhta enlhit apquillhenomacpo apanco apquilpeyvomo, apquilvaneycam apnaymacoc:
10 —Apcanit enlhit nic nat apquilmiyaclha tingma apponquinomap, yoyam elmalhnam. Lhama nic nat fariseo, poc eyca apquilmam solyayem. 11 Aplhapcoc nic nat apquiningvocmo apquilmalhna fariseo: “O Dios Ingyapam. Actomjac coo gracias lhip. Am olhno coo enaymacoc apquiltomja apquilminyilhma, najan apquilmapsomcaa najan apnatovascama alyimjapma. Am olhno coo as enlhit apquilmam solyayem. 12 Anit momajay otoc moclhama semana. Acmesquic mataa lhip lhama asoc acyitna inlhojo diez asoc” —nic nat aptomjac apquilmalhnancama. 13 Mocjay nic nat apquiningvocmo apquilmam solyayem. Am nic nat esicjaclho netin. Apticpongam nic nat apnenyic, apquilmalhna: “O Dios Ingyapam. Jeyimliclhojo sat coo, moyascalhma nac coo” (sicmasom nac coo) —ilhnic nat aptomjac apquilmalhnancama. 14 Actomjac coo siyanya quellhip: Aptajaclhec nic nat tingma pac apquilmam solyayem. Inmascosalhquic nic nat meyascalhma. Am nic nat elhnoc poc. Ongvanalhcac sat nintimesomalhco inganco ningyimtalhnamo. Colhic sat sintimesa ningyimtalhnamo ningiltomja ningvanamalhca inganco —alhta aptomjac Jesús.
Jesús apquilmalhnesquiscama sicaa, yoyam epasmoc Dios Ingyapam
(Mt 19.13-15Mr 10.13-16)15 Najan alcaynantamo alhta incanayc sicaa, yoyam elpatningvomjo Jesús. Lhama alhta apquilvita apquiltamsoycaoc. Apquilmiyovquic alhta apquilyimnatesa apquilpayvam. 16 Yejemoc alhta apquilevamcaa sicaa Jesús. Aptomjac alhta apquilanya:
—Elojo anco jelyota sicaa ayitcaoc. Noelyas nasa ilhma. Apnasoc sat ancoc actemaclha sicaa enlhit, apanco sat cotnejic Dios apquilnancascama. 17 Actomjac coo siyanya quellhip: Naso, am sat ancoc ongnasoc actema nac sicaa Dios apquilnancascama, mongilpalhavomejec sat maa —alhta aptomjac.
Lhama enlhit ningilnatam inyap apnaclha Jesús
(Mt 19.16-30Mr 10.17-31)18 Aptomjac alhta apcanya lhama apquinimsomap apmamyi:
—Visqui aptamalma. ¿Jalhco sat otnejic, yoyam momasquingvomoc?
19 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—¿Soctomja seltomja nac sictamila? Lhama apanco aptomja aptamila, Dios Ingyapam, paj poc. 20 Apyasamcoc lhip singanamaclha acnatalhesomalhca: “Notvas nasa alyimjapma. Nongyaa nasa poc. Nominyilh nasa. Notipquis nasa apvisay poc. Ilyejiclhojo apyap najan inquin” —alhta aptomjac.
21 Aptomjac alhta ningilnatam inyap:
—Ayenmo sictemaclha eyitcoc nat sictamilquiscama mataa aplhena nac lha —alhta aptomjac.
22 Lhama alhta aplinga Jesús, aptomjac alhta apcanya:
—Lhama asoc ayaymalhco lhip. Itlhaoc sat aclhamoclhojo apquilnatam. Ilmes sat acyanmongam solyayem enlhit mepqui apquilnatam. Colhic sat apquilnatam almamnave netin. Jeyota sat, jeyiplovjo sat mataa —alhta aptomjac.
23 Inyitnocjasquic alhta apvalhoc as enlhit aplinga appayvam. Ayinyemaclha acyitna cascama apquilnatam. 24 Lhama alhta apvita Jesús acyitnocjayo apvalhoc, aptomjac alhta:
—Copvanqueje inyicje enlhit acma apquilnatam elpalhavomoc Dios apquilnancascama. 25 Yimtilhe inyicje enlhit acma apquilnatam, yoyam epalhavomoc Dios apquilnancascama. Am colhno comilanic soquitama atic voncayispoc moctoscama —alhta aptomjac.
26 Lhama alhta apquillinga appayvam apnaymacoc. Natamin apquiltomjac alhta:
—¿Soc sat enlhit yoyam evomsacpoc tap? —alhta apquiltomjac.
27 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Mepqui apmopvan enlhit, apvanquic mata Dios Ingyapam —alhta aptomjac.
28 Aptomjac alhta Pedro apcanya Jesús:
—Visqui, quip jingilanojo. Ningyinyovquic nincoo tingma ingac ningyiploycam mataa lhip —alhta aptomjac.
29 Apcatingmavoc alhta Jesús:
—Actomjac coo siyanya quellhip: Naso, ningyinyovquic ancoc tingma ingac, inlhoyqui laa meme ingac najan ingyap (ingilyap), inlhoyqui laa intava, inlhoyqui laa inquitquic, Dios apquilnancascama ayinyemaclha. 30 Coyeycajangvomjoc sat acyanmongam as nalhpop. Mongilmasquingvomejec sat cotmongvoycamlha nelha —alhta aptomjac.
Aplhenayclho mocjam amamyi, yoyam ematong
(Mt 20.17-19Mr 10.32-34)31 Apquilevamcaa alhta aplhapcavo doce apóstoles apquilapajasomap. Aptomjac alhta apquilanya:
—Quip elanojo, ningilmiyaclhec tingma Jerusalén. Pa incomoc nelha aplhanmaclha ilhnic nat profetas Dios apquillingascama. Siclhenomalhca coo sicvisay Sictiyam Sictomja Enlhit. 32 Colhic sat seyantama apnaclha metnaja judíos. Ongvasmesalhcac sat maa. Otvasalhcac sat maa. Colhic sat alilhpaja apquilyamanong najat. 33 Colhic sat selyicpilhquitamcaa. Omatong sat. Natqui acnim sat cotnejic olhaticjangvomoc mocjam —alhta aptomjac.
34 Am alhta elyasamcoc asoc aplhanma. Am alhta epeyvasoc aplhanma. Am alhta elyicpilcac actemaclha aplhanma Jesús.
Jesús aptamilquisquiyam mepqui apataoc co Jericó
(Mt 20.29-34Mr 10.46-52)35 Lhama alhta apcamquitvocmo Jesús tingma Jericó. Apnec alhta nicja amay enlhit mepqui apataoc. Apcanjam alhta mataa apquilyeycajangvoycta apnaclha. 36 Lhama alhta aplinga mataa apquillhingam apquilyeycajangvoycta. “¿Soc asoc aclhenalhco yi?” —alhta aptomjac mepqui apataoc.
37 Apquilatingmavoc alhta:
—Jesús co Nazaret lhac apyeycaac apnaclha —alhta apquiltomjac.
38 Yejemoc alhta apquilpalhamamcaa:
—Jesús, David Apquitca, jetamilquisquim coo —alhta aptomjac.
39 Aptomjac alhta apquilanya aptomja apquillhinga apmamyi:
—Ivanma siclho —alhta apquiltomjac.
Inyanvocmec alhta apquilpalhamaycam:
—David Apquitca, jetamilquisquim coo —alhta aptomjac.
40 Apquiningvocmec alhta Jesús. Apcanayquic alhta colhic acyantingvoclho. Lhama alhta apvaa apnaclha, apquilmalhna eyca Jesús.
41 —¿Soc asoc apquiltamjoc lhip olana? —alhta aptomjac.
Apcatingmavoc mepqui apataoc:
—Visqui, ingyane sat coltamiliclhac ajataoc (colhniclha ajataoc) —alhta aptomjac.
42 Aptomjac alhta apcanya Jesús:
—Ingva, ingyinmelhojo. Meyasquiyam lhip intamilquiscacmoc —alhta aptomjac.
43 Yejemoc alhta acnaclho apataoc. Apyiplaclhec alhta apmiyaclhilha Jesús. Apcacoc alhta Dios Ingyapam. Lhama alhta apquilvita apquillhalhmaa, apquilacoc alhta najan maa Dios Ingyapam.
