Heko jojáva ohasa asy
1 Che hína upe heta ahasa asy vaekue
ipochýpe Ñandejára
yvyrápe che nupã ramo.
2 Che reraha ha che mboguata
iñypytũ ha hesakã'ỹháme.
3 Che árinte voi oity ha oity ipo
opa ára pukukue.
4 Upe che ro'o
ha upe che pire ombyaipa,
umi che kãngue omopẽmba.
5 Che mongora korapy yvatépe
ha omoĩ che jerekuévo
jehasa asy ha jejopy vai.
6 Iñypytũháme che rereko,
oikoháicha umi yma omano vaekue.
7 Che mongora
ha ndaikatuvéi asẽ,
kadéna pohýipe che jokua.
8 Chupe asapukái ramo jepe
che pytyvõ haguã,
nohenduséi che ñembo'e.
9 Korapy itápe che rape joko,
ha omombía umi che rape.
10 Jaguaretéicha omangea che rehe,
térã ku leóncha kañyháme oĩva.
11 Che renohẽ che rapégui
ha che ári ojeity,
añemondýigui, apyta aryrýi asusũ.
12 Oipyso upe ihu'y
ha che moĩ chéve, che api haguã.
13 Umi ihu'y hyrúgui oguenohẽva
che apére ojekutu.
14 Che retãgua opukapa che rehe,
opa árape ipurahéipe
oñembohory che rehe.
15 Py'a rópe che mbyaju,
iróva rykuerépe che mboy'u.
16 Itápe che rãi ojokapa,
yvýre che mbyapajeréi.
17 Py'a guapy ndarekói,
vy'a ndaikuaái.
18 Ha'e che jupe,
Ñandejára na che mombarete veimaha,
ha mba'evéma ndarekói
aha'arõ vaerã chugui.
19 Che mandu'ávo mba'éichapa ahasa asy,
aiko ramo guare ágotyo pégotyo,
umíva niko mba'e iróva ha pohã vai chéve.
20 Umíva rehe che mandu'ávo,
che py'a ho'a yvýre.
21 Upéi katu,
ou chéve peteĩ mba'e che akãme,
ha upéva rehéntema che py'a amoĩ.
22 Ñandejára mborayhu niko
ne'ĩra ogue,
térã imba'e recha kuaa ne'ĩra opa.
23 Ára ko'ẽrente oñembopyahu.
Ajépa tuichaite
upe Ñandejára reko jeroviaha.
24 Ha'e che jupe:
“Ñandejára niko opa mba'e chéve,
upévare ajerovia hese”.
25 Ñandejára imba'e porã
opa umi hese ojeroviáva ndive,
imba'e porã opa umi chupe
omomba'évape.
26 Iporãko kirirĩháme ñaha'arõ
Ñandejára ta ñane renohẽ
jejopy vaígui.
27 Iporãko opavave oñemyakãsã
ha ojejokua imitã guive.
28 Kirirĩháme toñemoha'eño,
Tupã upéicha ojerure vove chupe.
29 Ijuru yvýre tojopy
ikatu mba'éko oĩ
henonderã chupe oha'arõva.
30 Hova tomoĩ
chupe oinupãsévape,
ha hese avei toñemboja
opa mba'e vai.
31 Ñandejára niko
na ñane mboykéi
opa árape guarã,
32 ñane mbohasa asy ramo,
upéi ohecha kuaa ñandéve,
imborayhu tuicha etereígui.
33 Ndaha'éi niko ojaposéguinte
ha'e ñane mbohasa asýva.
34 Oĩ ramo oñemboharáiva
opa umi oñemyakãsãvare
peteĩ tetãme,
35 térã ñamokarẽrõ hendape'ỹ,
hekopegua peteĩvape ohupytýva
upe yvatete oĩva renondépe,
36 térã ñamoĩ vaírõ
ñande rapichápe mbojovakehápe,
umíva umi mba'e nga'u piko
Ñandejára ndohecha mo'ãi?
37 Oĩrõ he'íva peteĩ mba'e
ha ou upéva ojehu,
Ñandejára oipotágui niko
upéicha ojehu.
38 Opa mba'e ivai ha iporãva niko ou,
Ñandejára omboúgui.
39 Ñane rembiapo vai ramo jepe,
jaikove ha upévare,
ndajarekói mba'eve ja'e vaerã
ñande jehe.
40 Ñamaña porã ñande rekovére,
upéi jajere
ha ñañemboja Ñandejára rendápe.
41 Ñamondo ñane ñembo'e,
ñande py'aite guive osẽva,
Tupã yvága peguápe.
42 Ñandejára,
ore ropu'ã nde rehe
ha ore rembiapo vai.
Ha nde reheja rei oréve
ore angaipa.
43 Pochýgui ne renyhẽ
ha ore apére reiko,
ore juka, ore poriahurereko'ỹre.
44 Araípe reñeñuãmba,
ani haguã ore ñembo'e
oguahẽ ne rendápe.
45 Ytýicha ore mombo
tetã nguéra apyte rupi.
46 Umi ore rehe ija'e'ỹva
oñe'ẽmba rei ore rehe.
47 Kyhyje ha ñemano,
ñehundi ha sarambi mante ore rupyty.
48 Umi che resa hesay syry
ahechávo mba'éichapa
oñehundi upe táva aikoha.
49 Che resay syry ha ndopíri
ha ndojuhu mo'ãi pytu'u
50 Ñandejára
omaña jey peve ñande rehe,
amo yvate, yvága guive.
51 Umi che resa che mbopy'a rasy
ahechávo upe ojehúva
kuña kuéra che távape oikóvape.
52 Umi reiete che rehe ija'e'ỹva,
guyráicha che api.
53 Ykua ruguápe che reity
ita mante opoi che ári.
54 Upe y che akã ojaho'ipa,
ha ha'e che py'a pýpe:
“Ápe añehundíma”.
55 Nde rérape ndéve añembo'e,
Ñandejára,
amo ykua rugua guive.
56 Che rendumi kena ndéve asapukái,
ha ejapysaka che rehe.
57 Upe añembo'eha árape,
reñemboja che rendápe,
ha ere chéve: “Ani rekyhyje”.
58 Ñandejára nde reñemoĩ che ndive,
nde che renohẽ jejopy vaígui.
59 Ñandejára,
nde rehecha umi mba'e
hendape'ỹ che rehe ojejapóva.
Eju ndete voi embojovake chupe kuéra.
60 Nde rehecha mba'éichapa
ondyryse che rehe,
ha opa umi mba'e che rehe ojaposéva.
61 Ñandejára,
nde rehecha mba'éichapa ijuru guasu,
ha opa umi mba'e che rehe ojaposéva.
62 Iñe'ẽ rei,
ha umi mba'e vai ojaposéva,
che árinte ho'a ára pukukue.
63 Oguapy térã oñembo'y ramo hína,
che rehénte ipurahéipe oñembohory.
64 Ñandejára,
ndete remyengoviáta chupe kuéra,
upe ha'e kuéra hembiapo vaiháicha.
65 Ipy'a emohatã chugui kuéra,
ha upéi ejahéi hese kuéra,
toiko ijaheipýrõ.
66 Ijapére eiko Ñandejára,
rehundipa peve chupe kuéra
ko yvy árigui.
Tercer lamento
Ningminaycmascama acmayovsa ingvalhoc
1 Avanjec alhta siclingaycamco acyimtalhnama, ayinyema aplom pac Visqui ingac.
2 Eyantamaclhec alhta naysicsa yatescamalhma, mepqui sicvitay ayitsay olhma.
3 Apquilinlhanacmec alhta seticpaycam apmic Visqui ingac, mepqui apquilvatescama.
4 Mepqui alhta actamila eyimpejic, malha alintem intomjac elhquipcoc.
5 Avanjec siclingaycamco acmasom, malha sicjalhtamomalhca silaneyo neyava coo.
6 Naysicsa yatescamalhma sicmaclha coo, acno apquilmasquingvaycmo nano.
7 Sicmomalhca coo najan silpilhtetamalhca cadenas, ayinyema Visqui ingac.
8 Avanjec alhta silmalhnaycam, yoyam epasingvota Visqui ingac, am eljalhnoc sicpayvam.
9 Aclhinganacmec mataa coo, ayinyema apjalhtimquiscama amay Visqui ingac.
10 Malha yamacmeyva najan oso aclom apyitsomacpo Visqui ingac, yoyam jeyajic.
11 Eyantamaclhec alhta nicja amay, yoyam jeyajic najan jeyinyoc sicmatnam.
12 Apmec alhta pilhpaalh najan yanca pac, yoyam jelimsec najan jeyajic coo.
13 Aplimsec alhta aclhamoclhojo yanca alantalhna eyapoc coo, ayinyema Visqui ingac.
14 Apquiltomjac sevenéycam enaymacoc coo, apquilinlhanacmec selasmescama coo.
15 Asquejec evalhoc, malha siclingaycamco acmasca ayinyema sicyam siclhoy coo.
16 Eyinjac alhta nalhpop, apyajapa epatic, yoyam otoc lhopactic.
17 Eyimtalhnesquic alhta sictiyascam coo, mepqui actamilaycam evalhoc coo.
18 Inlhenquic evalhoc acmasilhte moyasquiyam Visqui ingac etnejic semasma coo.
19 Yitnec ajatic acmayovsa evalhoc najan siclingaycamco acyimtalhnama mataa.
20 Inlhenquic evalhoc netamin alhta, avanjec anco sicyasquiyam ayinyema evalhoc.
21 Lhama asoc colhenic evalhoc, yoyam coyangvomoc moyasquiyam coo Visqui ingac.
22 Visqui ingac aptomja singasicjayo najan singmasma cotningvoyam nelha.
23 Apquilinlhanacmec singasicjayo, mepqui singyamasma mataa Visqui ingac.
24 Intomjac evalhoc coo: Moyascacmoc coo Visqui ingac aptomja semasma coo — intomjac evalhoc.
25 Ingilmiyovquic Visqui ingac mepqui inlhojo ningyasquiyam.
26 Intasic mataa ongilvanma, jingilpasingvotac sat Visqui ingac.
27 Intasic mataa enlhit apquitcavoc elyasingvomoc asoc alyimtalhnama alinyema Visqui ingac.
28 Incaymalhquic enlhit elhic aplhapco mepqui apquilyataycam, aptomja inlhojo apcanama Visqui ingac.
29 Incaymalhquic eyajapoc nalhpop apcatic, coticlhicvomoc lhopactic apatong. Colhic sat acpasma Visqui ingac, nasoc lhaja.
30 Incaymalhquic enlhit memyovejec apcatic naysicsa macticpongaycam apcatic. Emancangvomoc sat naysicsa aplingaycamco acyimtalhnama ayinyema Visqui ingac.
31 Apvanquic jingyinyoc Visqui ingac, mejingyinyovejec sat mataa nincoo.
32 Onlingamcoc acyimtalhnama ayinyema Visqui ingac, jingilasicjiclhojoc sat mocjam.
33 Am eyispac Visqui ingac, apvita inlhojo ninlingaycamco acmasca nincoo.
34 Avanjec alhta apquillingaycamco acyimtalhnama ingnaymacoc apquilmomap.
35 Apquilvenacpec alhta ingnaymacoc napato Visqui ingac apyimtalhnamo.
36 Apquilyipconacpec alhta ingnaymacoc napatavo apquilviscaa, am alhta colcac apvalhoc Visqui ingac.
37 Ayinyema apcanamaclha Visqui ingac, yavamlha ontimjic nincoo, najan yavamlha colhic allana asoc.
38 Ayinyema apcanama Visqui ingac apyimtalhnamo, yavamlha ongvita asoc altamila najan yavamlha ongvita acmasom.
39 Ningiltamjo inyicje ongmiyovalhcac nincoo, acyitna inlhojo mongilyascalhma.
40 Pac ongilyipconic actemaclha ingilvalhoc, ongilpaycomoc sat, ongilyoclhojoc sat apnaclha Visqui ingac.
41 Pac ongilmiyasiclhac netin ingmeoc, colhenic ingvalhoc Dios apna netin.
42 Yitnec ningilsilhnanomalhca inganco napato lhip Visqui ingac, am eyca jingilasicjiclhac mocjam nincoo.
43 Avanjec alhta lhip aplom pac, aptomja singilyamascam najan singilnapma, mepqui singmasma.
44 Apyilhanmec lhip tap yipjopay, mengyajalhenmo mataa ningilmalhnancama.
45 Lhip alhta singyamasma malha asoc apac napatavo enlhitaoc lhalhma anco.
46 Yitnec apquilantipquiscama ningilvisay cotnaja ingmoc apyovoclhojo.
47 Avanjec singvenéycam nincoo, avanjec ninlingaycamco acyimtalhnama.
48 Avanjec coo sicvinama, ayinyema apquilmasquingvaycmo enaymacoc silasicjayo.
49 Avanjec actiyapma ate ayingmenic malha vatsam ayinyema cotningvoyam nelha.
50 Jingilasicjiclhojoc sat lhaja mocjam Visqui ingac apna netin.
51 Asquejec evalhoc coo, sicvita inlhojo allingaycamco acyimtalhnama quilvanaa natingma.
52 Apquililtamjoc jelajic cotnaja ingmoc, mepqui sicsilhnanomalhca ajanco.
53 Acyinyovalhquic alhta congne malhic, apquilapma atong mataymong.
54 Avanjec alhta yingmin, acvaycmo eyispoc. Inlhenquic evalhoc ongvitsapoc maa.
55 Lhip Visqui ingac, jelanojo sicna coo malhic congno.
56 Ingyeylhojo sicpayvam, ingyeylhojo sicpayvam silmalhnancama lhip.
57 Apcatingmavoc alhta lhip as acnim: Nongya nasa lhip — alhta aptomjac seyanya.
58 Lhip Visqui ingac aptomja semasma coo, aptomja sevomquiscama tap.
59 Lhip Visqui ingac, apvitac alhta apquiltemaclha cotnaja ingmoc, jemyov coo.
60 Apvitac lhip aclhanma apquilvalhoc, yoyam jelinmelham najan jelajic coo.
61 Apyasamcoc lhip apquiltemaclha apancaoc sevenéycam najan selinmelhaycam coo.
62 Avanjec seltanoncama mataa cotnaja ingmoc, avanjec mataa selinmelhaycam coo.
63 Avanjec apquilantipquiscama sicvisay, quip ilanojo apquiltemaclha apancaoc.
64 Lhip Visqui, iyanmongsiclha sat lhip apquiltemaclha apancaoc.
65 Ilhinganimquis sat apquilvalhoc maa, nomyov nasa maa, itnesquis apquilmapsom.
66 Iminlhinam sat (iyamasam) lhip cotnaja ingmoc naysicsa aplom pac lhip. Imascos sat lhip apquileyvam as nalhpop cotnaja ingmoc.
