Israel ñepu'ã tenonderãvépe guarã rehegua
1 “Ha nde, kuimba'e, che rérape eñe'ẽ umi yvyty Israel guápe ha ere chupe kuéra tohendu che ñe'ẽ. 2 Che, Tupã, ha'e: Israel rayhu'ỹha kuéra oimo'ã ha'e kueraha umi yvyty opa'ỹva jára. 3 Néi, eñe'ẽ che rérape ha ere chupe kuéra: ‘Kóicha he'i Tupã: opa guio ojejeity pende rehe ha pene rundi; umi tetã ambue pende apyhy ha maymáva oñembohory ha ojahéi pende rehe. 4 Upévare, yvyty kuéra Israelgua, pehendu Tupã ñe'ẽmondo yvyty kuéra, umi ysyry ha ñúme guarã; umi ho'apa haguépe ha avave oiko'ỹhápe, umi táva guasu nandi Israel pegua, omondapa vaekue chupe umi ijereregua ha oñembohory vaekue hese kuéra. 5 Kóicha he'i Tupã: Che ñe'ẽ oho hendy tini pochýgui umi ambue tetã guáre, tenondete ku tetã Edom rehe. Umíva ojapyhy che yvy vy'a pópe, ojahéi hese ha omondapa iñu.
6 Eñe'ẽ che rérape Israel rehe ha ere: Kóicha he'i Tupã yvyty, ysyry ha ñu kuéra jára: che areko ñe'ẽ hendy tiníva pochýgui, umi ñe'ẽ ky'a pehasa vaekuére tetã ambue kuéra pópe. 7 Upévare che, Tupã, ame'ẽ che ñe'ẽ, umi tetã pende jereregua oñemotĩmbaitetaha. 8 Peẽ katu, yvyty kuéra Israel pegua, peñemondéta yvyra rakãgui, tuicháva ha hi'a hetáva, che retã Israélpe guarã, oĩmava hína ojevy haguãicha. 9 Che añangarekóta hese kuéra ha ahejáta chupe kuéra oñemitỹ ha oñotỹ heta mba'e. 10 Ahejáta oñemuña heta Israel retãgua oikóva upépe. Táva guasu kuéra henyhẽta yvypóragui, ha umi ho'apa vaekue oñemopu'ãmba jeýta. 11 Ahejáta heta pende pype yvypóra ha tymba ave, ha taheta hetave ko'ẽre. Hetáta ipypegua yma guaréicha, ha peẽ peime porãvéta yma guarégui.Upévo pehecha kuaáta cheha Tupã. 12 Ahejáta che retãgua oguata pende ári, yvy kuéra Israel pegua, ha toñembojára pende rehe, ha peẽ ndapehejavéi chéne chupe kuéra ta'ýra ha tajyra'ỹre.
13 Che, Tupã, ha'e: Oje'e peẽ yvyty pe'uha yvypóra ha pehejaha ta'ýra ha tajyra'ỹre chupe kuéra. 14 Néi, peẽ ndape'u mo'ã véima avavépe, ha ndapeheja mo'ã véima ta'ýra ha tajyra'ỹre chupe kuéra. Che, Tupã, ha'e upeichaha. 15 Ndahejavéi chéne pehendu ojahéi ramo pende rehe umi tetã ambue; na pende ja'ovéi chéne umíva, peẽ ndapeheja mo'ã véima haguére pende ra'y ha pende rajy kuéra umíva umi tetãme.” Che, Tupã, ha'e upeichaha.
16 Tupã ojere che gotyo ha he'i chéve: 17 “Israelgua kuéra oiko ramo guare ijyvýpe, omongy'a vaekue hikuái upe ijyvy hembiapo vaípe. Pe oikoveháicha, chéve guarã vaekue peteĩ mba'e nde ky'áva ha che mbojeguarúva. 18 Upérõ aity hese kuéra che pochy, umi jejukaita ojapo vaekuére, tetã tuichakue ha omongy'a haguére upe hetã, tupã gua'u ta'ãnga rei ñemomorãpe, 19 ha umi hembiapo vaikuére, amosarambipa vaekue chupe kuéra ambue tetã rupi. 20 Ha opa tetã oguahẽha rupi, omongy'ámi hikuái che réra marangatu, ha opa umi rupigua he'ími: ‘Ko'ãva Tupã retãgua hína, ha osẽ mante vaekue hetãgui!’ 21 Ha upépe hasy chéve ahecha mba'éichapa, Israel rupi che réra marangatu oñemongy'ámi mamo tetã oguahẽháme ha'e kuéra.
22 Upévare ere Israelgua kuérape: “Kóicha he'i Tupã: ‘Ko ajapo táva ndaha'éi pende reko ky'a rupi, Israelgua kuéra, che réra marangatu rehénte, peẽ peiko vaekue pemongy'a umi tetã peho hague rupi. 23 Che ahechaukáta tetã nguéra apytépe che réra guasuete imarangatuha, peẽ peiko vaekue pemongy'a ipa'ũme kuéra. Ágã péicha ajapóvo, maymáva ohecha kuaáta cheha Tupã.’” Che, Tupã, ha'e upeichaha.
24 “Che poguenohẽta opa umi tetã peimehágui. Pombyatýta ha pombojevýta pende yvýpe. 25 Pojohéita y iky'a'ỹvape, pomopotĩta opaichagua mba'e ky'águi, poiky'a'óta umi peja haguégui tupã gua'u ta'ãnga rei rehe; 26 Amoĩta pende pype peteĩ py'a ipyahúva ha peteĩ ánga ipyahúva. Aipe'áta pende hegui pe py'a hatãva itáicha ha amoĩta peẽme peteĩ heko ñarõ'ỹva. 27 Amoĩta pende pype che ánga ha ahejáta pejapo opa che rembiapoukapy; 28 peikóta tetã ame'ẽ vaekuépe pende rúpe, ha peẽta che retãgua ha che pende Járata. 29 Poipe'áta opa pene mongy'ávagui. Ahejáta heta trígo ha namondo mo'ã véima peẽme ñembyahýi. 30 Ahejáta umi yvyra rakã ha umi ñu hi'a hetave, peẽ ndapehasavéi haguã ñemotĩ umi ambue tetã renondépe, pene ñembyahýire. 31 Ha pene mandu'ávo pene rembiapo vaikuére peteĩne pende jehegui pende reko ky'akuére ha pene rembiapo vaikuére. 32 Che, Tupã, ha'e upeichaha: Peikuaáke, peẽ Israelgua, che ndajapoiha ko'ã mba'e pende rehehápe, oimégui peteĩ ha pende py'a tarova pende reko vaíre.
33 Che, Tupã, ha'e: “Ágã pomopotimbámarõ pende reko ky'akuégui, ahejáta peiko umi pende táva guasúpe, ha pemopu'ãpa jey ho'apa haguégui. 34 Pe yvy opyta vaekue nandi, upéva rangue, oñeñemitỹta ipype opa ohasáva renondépe. 35 Ha oje'éta: Kóva ko yvy, nandi opyta vaekue, ko'ágã ha'ete umi yvotyty Edén pegua; umi táva guasu ho'apa vaekue, ojehasa hague ha ojeitypa vaekue, ko'ágã guarã táva imbaretéva ha oĩma ipypegua. 36 Aipórõ, umi tetã ijereregua opytáva gueteri oikove, ohecha kuaáta che, Tupã, amopu'ã jeyha umi ho'a vaekue, añemitỹ jeyha umi yvy oñemoperõ vaekuépe.” Che, Tupã, ha'e upéicha ha ojapóta umi ha'e vaekue.
37 Che, Tupã, ha'e: “Ajapovéta ave. Ame'ẽta Israélpe ojeruréva guive chéve; amoñemoñáta ovecháicha. 38 Umi táva guasu henyhẽta ipype guágui, ha'etéta umi ovecha ojereraháva ojevy'ahápema, Jerusalénpe ojejuka haguã ime'ẽmby. Upépe ohecha kuaáta hikuái cheha Tupã.”
Apquiltajayclha mocjam israelitas apquilmomap
1 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: Lhip enlhit, ilngas sat lhip sicpayvam nipyesicsa israelitas apquilyitsomacpo inquilhe. 2 Aclingac coo apquilpamejitsomap cotnaja ingmoc: Nincoo inganco inquilhe alvinatem — alhta apquiltomjac. 3 Ilngas sat lhip sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc: Apquilimpocjac alhta cotnaja ingmoc nipyesicsa quellhip, apquiltomja apquilvenéycam najan apquilasmescama quellhip. 4 Actomjac coo silanya quellhip apquileyvam as inquilhe alvinatem, najan payjoc vatsam, najan payjoc alvata, najan apnaycam tingma apnatovasomap, ayinyema alhta vecinos metnaja israelitas, apquiltomja apquilimpocjay, najan apquiltomja apquilvenéycam najan apquilasmescama nipyesicsa quellhip. 5 Naso coo sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc: Comascoc sat apquillingaycamco quellhip macvenéycam najan malasmescama, ayinyema edomitas najan poc apnaymacoc. Apquilimpocjac alhta yoclhilhma ajanco naysicsa apquilitsovascama, ellingamcojoc sat sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc — alhta aptomjac.
6 Ilngas sat lhip sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc apquillhenacpo israelitas apquileyvam netin inquilhe, najan inquilhe alyavatem, najan payjoc vatsam, najan payjoc alvata: Oyanmongsiclhac sat apquiltemaclha apancaoc edomitas najan apnaymacoc poc enlhitaoc. 7 Naso coo siclhanma mepqui sicyeycajascaoc: Elmancangvomoc sat vecinos metnaja israelitas, ayinyema apquiltemaclha apquilasmescama siclho — alhta aptomjac. 8 Elvitac sat quellhip israelitas ayimjaclha paat netin inquilhe, najan alimjaclha yamtaa alvinatem, najan cotlaycaoc acyilhna, yoyam eltovamcoc. Quilhvoc sat eltajiclhac mocjam quellhip. 9 Olmeyvoc sat mocjam quellhip, elquiniclhac sat mocjam actic amyipayc najan inquilhe. 10 Otnesquisic sat coo, yoyam elhamiclhac sat israelitas, najan apnaycam tingma apquilvanyam. Ellaniclhac sat mocjam tingma apquilvanyam. 11 Elhamiclhac sat enlhit najan apnatoscama, elvitacpoc sat appintalhnama. Colhojoc sat apquilvamlha enlhit apquilyeyjamcaa nano, cotamalvomoc sat apquileyvam. Jelyicpilcangvomoc sat sicvisay Visqui apancaoc. 12 Eleyoc sat enlhit ajancaoc israelitas netin inquilhe, eltimjic apancaoc, meticyovejec sat mataa maa — alhta aptomjac.
13 Aptomjac alhta appayvam Visqui ingac: Invenalhquic mataa yoclhilhma najan inquilhe apquileyvomaclha israelitas, ¡apquilitsepqui! ¡apticyovqui! — intomjac amyaa. 14 Naso coo sicpayvam: Melitsepejec sat mataa, meticyovejec sat maa, ayinyema sicmasma coo. 15 Colngalhquejec sat mataa amyaa macvenéycam quellhip najan amyaa apquilitsepma, najan amyaa mepqui apquitquic. Otnejic sat sicmasma coo — alhta aptomjac.
16 Aptomjac alhta Visqui ingac seyanya coo: 17 Apquileyvec alhta israelitas as yoclhilhma. Comasis alhta apyimpeoc najato, acno quilvana naysicsa acyamasma actom. 18 Apquiltomjac alhta apquilayo quilaycmasquiscama. Apquilnapquic alhta enlhit mepqui apquilsilhnanomap apanco. Yiplovcoc alhta acyivey siclom sicvita apquiltemaclha maa. 19 Ayilhpancasquic alhta nipyesicsa enlhit lhalhma anco, sictomja sicyanmongsayclha apquiltemaclha apancaoc. 20 Apquillhenacpec mataa apquilvisay: Dios apquitquic apquilantipsomap apquilaoclha — intomjac amyaa. Apquiltomja sevenéycam naysicsa apquilhpaneycam lhalhma anco. 21 Asquejec alhta evalhoc sicvita apquiltemaclha israelitas sevenéycam coo apquilvoycamlha moc yoclhilhma — alhta aptomjac.
22 Ilngas sat lhip nipyesicsa israelitas coo sicpayvam sicvisay Visqui apancaoc: Cotlapsic sat apquilvita quellhip sictemaclha sicmasma sicvisay ajanco. Quellhip alhta apquilvenéycam sicvisay nipyesicsa enlhitaoc lhalhma anco. 23 Olhicmocsic sat sictemaclha sicyimtalhnamo coo, colhic sat ayaco sicvisay ajanco. Elvitac sat enlhitaoc sictomjaclha nipyesicsa quellhip. Jelyicpilcangvomoc sat sicvisay Visqui apancaoc. Naso coo sicpayvam siclhanma. 24 Oyinyovsic sat quellhip apquileyvomaclha quilhvo nac jay, eltajiclhac sat mocjam apquilaoclha nano. 25 Oyapacsic sat apyimpeoc quellhip yingmin alhnancoc, ayinyema alhta apquilpaysimsomap apanco apquilayoclha quilaycmasquiscama. 26 Oyanmongsic sat quellhip moc apquilvalhoc, cotnejic sat apquilvalhoc acmasom acyitsomalhca mataymong, colhic sat actamilaycam apquilvalhoc. 27 Coo espíritu ajanco olhnecsic sat apquilvalhoc quellhip, elyiplovcasojoc sat quellhip siyanamaclha najan siyascamalhca. 28 Melantipsacpejec sat mataa apquileyvomaclha quellhip, apquillhoy nat apquilyeyjamcaa quellhip. Otnejic sat quellhip enlhit ajancaoc, sicvisay Dios Visqui apancaoc. 29 Olcoc sat apquilvalhoc acmasom acsilhnanoncama quellhip. Elvitac sat trigo apactic najan acyilhna cotlaycaoc. Melingamquejec sat mataa mayic. 30 Melmancangvomejec sat mataa quellhip ayinyema apquilvenéycam metnaja israelitas, apquilvita inlhojo cotlaycaoc acyilhna netin yamit najan acyilhna ayinyema amyip. 31 Coyitnam sat apatic quellhip apquiltemaclha apancaoc nano, elmancangvomoc sat quellhip apancavo, ayinyema apquiltemaclha melyascalhma. 32 Elyasamcojo quellhip israelitas, incaymalhquic elmancangvomoc quellhip, colapvanquejec quellhip mepqui apquilmancactama najato, sicvisay Visqui apancaoc. Naso coo sicpayvam siltimnascama quellhip — alhta aptomjac.
33 Actomjac coo siyanya quellhip: Omascocsic sat apquilsilhnanomap apanco quellhip, ongvasicjiclhojoc sat mocjam. Ellaniclhac sat mocjam quellhip tingma apquilvanyam. 34 Elcaoc sat mocjam amyip apancaoc, elquiniclhac sat mocjam actic, yoyam elvitac sat poc enlhitaoc. 35 Ellhenic sat enlhit apquilyeycajay: Yoclhilhma acyinyovmalhca siclho, ningvita quilhvo nac jay malha amyip Edén. Ningvitac siclho tingma apquilvanyam apnatovasomap najan mayicjescama mataymong. Quilhvo nac jay apquilmaclha enlhit appintalhnama, najan atnaoc alyimnatem. 36 Elyicpilcangvomoc sat vecinos apquilaymomap, sicvisay Visqui apancaoc, sictomja sillanayclha tingma aptovasomap, najan siyinayclha mocjam actic amyip acyinyovmalhca siclho. Eycaso sictemaclha coo, sicvisay Visqui apancaoc, siclhanma nasoc anco.
37 Mocjam sicpayvam siclhanma Visqui apancaoc quellhip: Ongvaylhojoc sat selmalhnaycam israelitas, olhamasiclhac sat enlhitaoc eltimjic appintalhnama malha sicnatoscama sat cotnejic. 38 Elhnam sat enlhit appintalhnama tingma apquilvanyam, ellhojoc sat nipquesic macnalayquinta tingma apponquinomap naysicsa fiesta tingma Jerusalén, yoyam colhic acmesa Dios. Jelyicpilcangvomoc sat sicvisay Visqui apancaoc — alhta aptomjac.