Oisãmbyhy Ezequías
(2 R 18.1-3)1 Ezequías oñepyrũrõ oisãmbyhy oguereko 25 áño ha oisãmbyhy Jerusalénpe 29 áño pukukue. Isy héra Abí, Zacarías rajy. 2 Ezequías rembiapokue iporã Ñandejára renondépe iporã haguéicha itúva ypykue David rembiapokue. 3 Oñepyrũvo oisãmbyhy, mes peteĩha, áño peteĩháme, oipe'a ha omyatyrõ umi tupao rokẽ. 4 Upéi ohenói pa'i ha levíta kuérape, ombyaty pe plása kuarahy resẽ gotyo guápe, 5 ha he'i chupe kuéra: “levíta kuéra, pe che rendúke: peñemopotĩ*f** ha pemopotĩ avei Tupã Ñandejára ha ñande ru ypykue Jára róga. Peipe'a tupaógui opa mba'e ipotĩ'ỹva. 6 Ñande ru ypykue opu'ã haguére Tupã Ñandejárare ha ojapo ivaíva hesa renondépe, oheja chupe, ndohechasevéi chupe ha oñemomombyry ha'e oikohágui. 7 Omboty hikuái umi tupao rogaguy rokẽ, ombogue umi mba'e rendy, ndohapyvéi insiénso ha noikuave'ẽvéi tupaópe mymbahapy*f** Tupã Israel Járape. 8 Upévare Ñandejára ipochy Judá ha Jerusalén ndive, ha oheja oiko chugui kuéra peteĩ mba'e oporomongyhyje ha oporomondýiva; oiko opavavépe toryjárõ peẽ voi pehecha haguéicha pende resa tee rupi. 9 Upévare ñande ru kuéra ho'apa ñorãirõme ha ojereraha tembiguairã ñande ra'y, ñande rajy ha ñane rembireko kuéra. 10 Ko'ágã che ame'ẽse che ñe'ẽ Tupã Israel Járape opoi haguã ipochýgui ñane ndive. 11 Upévare che ra'y kuéra, aníke pepytu'u, Ñandejára pende poravo haguére peime tapia haguã henondépe pejapo haguã ha'e he'íva ha peikuave'ẽ haguã chupe insiénso.”
12 Levíta kuéra upérõ oñepyrũ vaekue omba'apo, ko'ãva vaekue: Coatgua: Máhat Amasai ra'y ha Joel Azarías ra'y; Merarigua: Quis Abdí ra'y ha Azarías Jehaleel ra'y; Guersongua: joa Zimá ra'y ha Edén joa ra'y; 13 Elizafangua, Simrí ha Jehiel; Asafgua, Zacarías ha Matanías; 14 Hemangua, Jehiel ha Simí, ha Jedutungua, Semaías ha Uziel. 15 Tenondete ombyaty hogagua kuérape ha opavave oñemopotĩ.*f** Upéi oike tupaópe omopotĩ haguã, mburuvicha guasu he'i haguéicha ha oĩháicha Ñandejára rembiapoukapýpe. 16 Upe rire, pa'i kuéra oike tupaópe omopotĩ haguã. Oguenohẽ tupao rogaguýpe opa mba'e ipotĩ'ỹva ojuhu vaekue ha upégui levíta kuéra ohupi umi mba'e ha ogueraha omombopa ysyry Cedrónpe. 17 Omoñepyrũ hikuái pe tupao ñemopotĩ mes peteĩha megua ára peteĩháme ha pe ára 8hápe oguahẽma hikuái tupao rogaguýpe. Upe hembýva katu omopotĩ hikuái 8 árape ha pe ára 16hápe guarã, oikopáma hikuái. 18 Upéi oike hikuái mburuvicha guasu Ezequías róga guasúpe ha he'i chupe: “Romopotĩmbáma pe tupao pe altar mymbahapyha*f** pe altar*f** opa hembiporu kuéra reheve, ha pe mesa mbuja kuave'ẽmby peguarã opa hembiporu kuéra reheve. 19 Romoĩmba avei hendápe ha romopotĩ umi tembiporu mburuvicha guasu Ahaz, ha'e oisãmbyhy aja, omombo vaekue, opu'ã ramo Ñandejára rehe, ha ko'ágã umíva oĩma Ñandejára altar renondépe.”
20 Mburuvicha guasu Ezequías opu'ã ko'ẽ mboyve, ombyaty tavagua ruvicha kuérape ha oho tupaópe. 21 Ogueraha 7 tóro ra'y, 7 ovecha mácho, 7 ovecha ra'y ha 7 kavara ra'y ha oikuave'ẽ ojeheja rei haguã mburuvicha guasu rogagua kuérape iñangaipa, umi ojejapo vaekue tupaópe ha Judagua ojapo vaekue. Upéi mburuvicha guasu he'i pa'i kuéra Aarón ñemoñarépe oikuave'ẽ haguã umíva mymbahapy ramo Ñandejára altar ári. 22 Pa'i kuéra ojuka umi tóro ra'y ha huguýpe ohypýi altar. Upéicha avei ojapo umi ovecha mácho ha umi ovecha ra'y reheve.
23 Upéi ogueraha umi kavara ra'y oñekuave'ẽtava ojeheja rei haguã angaipa, mburuvicha guasu ha opa Israelgua renondépe, ha ha'e kuéra omoĩ ipo umi mymba ári. 24 Upéi pa'i kuéra ojuka umíva ha oñohẽ huguykue altar ári mba'e kuave'ẽmby ramo ojeheja rei haguã opa Israelgua angaipa, mburuvicha guasu niko he'i vaekue pe mymbahapy oñekuave'ẽ haguã opa Israelgua angaipáre.
25 Ezequías omoĩ avei tupaópe levíta kuéra imba'epu reheve: platíllo, árpa ha mbaraka, he'i haguéicha David, ipytyvõha mba'e rechahára*f** Gad ha maranduhára*f** Natán. Pe tembiapoukapy niko ome'ẽ vaekue Ñandejára imaranduhára kuéra rupi. 26 Levíta kuéra oñembo'y ha oguereko umi David mba'epu, pa'i kuéra katu ituru. 27 Upérõ Ezequías he'i oñekuave'ẽ haguã mymbahapy altar ári. Ha oñepyrũvo pe mymbahapy, oñepyrũ avei umi purahéi Ñandejárape ha pe turu pu omoirũ David mba'epu. 28 Opa Israelgua oñesũ omomba'e guasúvo ojepurahéi aja ha pa'i kuéra ombopu aja ituru, okaipa peve mymbahapy. 29 Okaipa rire mymbahapy, mburuvicha guasu ha iñirũ nguéra oñesũ omomba'e guasúvo. 30 Upéi mburuvicha guasu Ezequías ha mburuvicha kuéra he'i levíta kuérape ogueropurahéi haguã Ñandejára oiporúvo David ha Asaf purahéi kuéra. Ha'e kuéra ojapo upéva tuicha vy'a reheve ha oñesũ avei hikuái omomba'e guasúvo.
31 Upérõ Ezequías he'i Judá guápe: “Peẽ niko peñeme'ẽma ko'ágã Ñandejárape. Peñemboja katu ha pegueru mymbajuka*f** ha mba'e kuave'ẽrã*f** tupaópe.” Upérõ opavave ogueraha mymbajuka ha mba'e kuave'ẽ joajurã, ha umi ojaposéva, oikuave'ẽ mymbahapy. 32 Umi mymba ogueraha vaekue Israelgua mymbahapyrã, 70 tóro, 100 ovecha mácho ha 200 ovecha ra'y. Opa ko'ãva oñekuave'ẽ haguã Tupãme mymbahapy ramo. 33 Opa umi mymba oñekuave'ẽ vaekue, 600 tóro ha 3.000 mymba michĩvéva. 34 Imbovýgui umi pa'i ojuka haguã umi mymba oñekuave'ẽva mymbahapyrã, oipytyvõ chupe kuéra ipehẽngue kuéra levíta, oñemopotĩmba peve umi ambue pa'i; levíta kuéra niko ikyre'ỹve vaekue pa'i kuéragui oñemopotĩ haguã. 35 Avei oĩ heta eterei mymbahapy oñekuave'ẽ vaerã, ha umi mymbajuka joajurã*f** kyrakue, ha heta eterei pe kaguy oñekuave'ẽ vaerã mymbahapy reheve.
Upéicha oñepyrũ jey vaekue ojejapo umi mba'e tupaópe. 36 Ezequías ha opa Israelgua ovy'a eterei pe Tupã ojapo vaekuére hesehápe kuéra, opa mba'e niko ojejapo kyre'ỹ ha pya'e ojeikopa.
Apvisqui Ezequías nipyesicsa co Judá
(2~R 18.1-3)1 Vocmec nic nat veinticinco años aptiyascam Ezequías, aptimesacpo apvisqui nipyesicsa co Judá. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo veintinueve años. Inquin nic nat acvisay Abi, Zacarías apquitca. 2 Impeyvoc nic nat aptemaclha Ezequías napato Dios Visqui ingac, acno ilhnic nat aptemaclha apyeyjamcaa apvisqui David. 3 Apcapajasquic nic nat colhic aljalhyovasa apatnaoc tingma apponquinomap, najan colhic allanayclha mocjam, piltin apvisay nic nat primero, najan año primer aptimesacpo apvisqui. 4 Apcansaclhec nic nat sacerdotes najan levitas, payjoc acyivey olhma actiyapmaclha acnim. 5 Aptomjac nic nat apquilanya: Quellhip levitas, ellaylhojo sicpayvam: ¡Ellaniclha sat apquilvalhoc napato Dios! Ellalhnas sat mocjam tingma apponquinomap, apmaclha Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. Eljalhyovas sat aplhancoc apponquinomap acyovoclhojo asoc meyisponcama Dios. 6 Ayinyema apquiltemaclha apancaoc ningilyeyjamcaa apquilyamasma Dios, apquiltemaclha apquilmapsomcaa napato Dios, apquiltomja apquilvatseycaoc. Apquiltomja apquilvennéycam Dios najan tingma apmaclha Dios. 7 Apquilapeclhec nic nat tingma apponquinomap apatnaoc, apquilsaponcasquic nic nat calevascama maa. Am nic nat eltingyascasac mocjam asoc macmescama Dios acyanmongam melyascalhma, am nic nat elvatnac talha asoc acmasis napato Dios Visqui apancaoc Israel. 8 Aplovquic alhta Dios Visqui ingac napatavo co Judá najan co Jerusalén. Apquiltimescasquic alhta apquiltanovmap yoyam eticyoc, acno apquilvitay quellhip. 9 Apticyovquic nic nat ningilyeyjamcaa naysicsa apquilimpocjay. Apquilmacpec alhta inquitquic apquilinava najan quilvanaa, najan quilvanaa ingnatamcaa. 10 Inlhenquic evalhoc, yoyam ongillanac sat pacto actemaclha ningmiyovmalhca napato Dios Visqui apancaoc Israel, yoyam comascoc sat aplom pac Dios, yoyam ongilmiyovalhcac sat. ¡Quellhip eyitquic, elvascap sat mataa! 11 Quellhip apquiltomja Dios apquilyacyescama, yoyam eltimesam mataa napato maa, yoyam eltingyasquisic mataa asoc acmasis, yoyam colhic alvatna napato Dios — nic nat aptomjac apvisqui.
12 Apquilpecjam nic nat levitas eltamjam, apquilvisay nic nat: Coat aptovana niptamin: Mahat, Amasai apquitca, najan Joel, Azarías apquitca. Poc nic nat aptovana niptamin Merari: Cis, Abdi apquitca, najan Azarías, Jehaleel apquitca. Poc nic nat aptovana niptamin Gersón: Joa, Zima apquitca, najan Edén, Joa apquitca. 13 Poc nic nat aptovana niptamin Elizafán: Simri najan Jehiel. Poc nic nat aptovana niptamin Asaf: Zacarías najan Matanías. 14 Poc nic nat aptovana niptamin Hemán: Jehiel najan Simei. Poc nic nat aptovana niptamin Jedutún: Semaías najan Uziel. 15 Apcaneclhec nic nat siclho apquilmolhama, yoyam ellaniclhac apquilvalhoc apyovoclhojo. Natamin apquilalhnasquic nic nat tingma apponquinomap, aptomja aptanovmap napato Dios ayinyema quilaycmasquiscama. Apquilyiplovcasquic nic nat apcanamaclha apvisqui, ayinyema siclho apcanamaclha Dios Visqui ingac.
16 Apquilantalhnec nic nat tingma apponquinomap sacerdotes, yoyam elalhnacsic maa. Apquilantipcasquic nic nat apvalhoc tingma acyovoclhojo asoc aptanoncama Dios, apquilsaclhesa napocja tingma acvisay atrio. Apquilpatmaoclhec nic nat levitas alvata Cedrón, yoyam cotlhalhcac maa. 17 Ayenmoclha ilhnic nat apquilalhnascama tingma acnim primero, najan piltin primer. Vocmec nic nat ocho acnim apquilalhnasa apvalhoc tingma acvisay vestíbulo. Vocmec nic nat mocjam ocho acnim apquilsovja apquilalhnascama tingma apponquinomap, acvisay acnim dieciséis. 18 Apquilantalhnec nic nat tingma pac apvisqui Ezequías, apquiltomja apquilanya: Nimpenasquic lhac ningilalhnascama tingma apponquinomap: najan altar ningvatnamaclha asoc macmescama Dios, najan asoc ningilmaycam. Najan mesa macnincanma pan apponquinomap najan asoc ningilmaycam maa. 19 Nimpenasquic lhac ningilalhnascama asoc apquilmaycam apvisqui ninga Acaz, aptomja aptovascama najan apyamasma Dios Visqui ingac. Intasi nac quilhvo nac jay acyovoclhojo asoc nicja ningvatnamaclha altar — nic nat apquiltomjac.
20 Alhtooc nic nat aplhaticja apvisqui Ezequías. Apcansaclhec nic nat apquilviscaa mayayo tingma apvanyam, apquilmiyaclho tingma apponquinomap. 21 Apnalaclhec nic nat siete vayqui, najan siete nipquesic apquilinava najan siete yataay apquitcoc, cotnejic macmescama Dios acyanmongam melyascalhma apquilmolhama apvisqui, najan acyanmongam tingma apponquinomap aptovasomap, najan acyanmongam melyascalhma co Judá. Aptomjac nic nat apcanya apvisqui apquilanyacpo sacerdotes, Aarón aptovana niptamin, elnapoc sat as apnatoscama, colhic sat alvatna netin altar as macmescama Dios acyanmongam melyascalhma. 22 Apquilnapquic nic nat sacerdotes vayqui, najan nipquesic najan nipquesic apquitcoc, najan yataay apquitcoc, apquilsaclhesa ema apancaoc apquililhpaja ayimpejic apquilvatnamaclha.
23 Apnalaclhec nic nat yataay apquitcoc apnamcaclha apquilviscaa najan apyovoclhojo enlhitaoc. Apninquinquic nic nat apmeoc apcatcoc apnatoscama. 24 Natamin apquilnapquic nic nat sacerdotes, apquililhpaja ema apancaoc netin altar apquilvatnamaclha, malha macmescama Dios acyanmongam melyascalhma, yoyam colmascosalhcac sat melyascalhma apyovoclhojo enlhitaoc, ayinyema apcanama siclho apvisqui, eticyoc sat apnatoscama acyanmongam melyascalhma apyovoclhojo enlhitaoc Israel.
25 Aptomjac nic nat Ezequías apquilanyacpo levitas, yoyam elpayvacsic mocjam apquilpayvascama salterios, najan cítaras, najan platillos, acno ilhnic nat apcanama apvisqui David, ayinyema ilhnic nat profeta Gad najan profeta Natán. Eycaso ilhnic nat ayinyema siclho apcanama Dios Visqui ingac ellingacsic mataa profetas.
26 Apcanam nic nat levitas acyiplomo apquilmaycam música ayinyema ilhnic nat David, najan maa sacerdotes apquilpayvascama trompetas. 27 Aptomjac nic nat Ezequías apquilanya, yoyam colhic alvatna asoc acticyovam macmescama Dios acyanmongam melyascalhma, payjoc netin altar apquilvatnamaclha. Quilhvoc nic nat elpayvacsic apquilmaycam música ayinyema ilhnic nat David, acyiplomo apquilminaycmascama actemaclha apquilayo Visqui ingac. 28 Apquilticlhiquic nic nat aptapnaoc apyovoclhojo apquilayo Dios, acyiplomo apquilminaycmascama coro najan apquilpayvascama trompetas sacerdotes, acvaycmo apquilpenescama asoc alvatnamalhca acyanmongam melyascalhma. 29 Apquilpenasquic nic nat maa, apquilticlha aptapnaoc apvisqui najan apquillhalhmaa eltimjic apquilayo Dios. 30 Aptomjac nic nat Ezequías najan enlhit mayayo apquilanya levitas: Elminaycmas sat Salmos ayinyema ilhnic nat David najan ayinyema ilhnic nat Asaf — nic nat apquiltomjac. Impayjeclhec nic nat apquilvalhoc, apquilvascapquic nic nat apquilminaycmascama. Apquilticlhiquic nic nat aptapnaoc levitas, eltimjic apquilayo Dios Visqui ingac.
31 Aptomjac nic nat apvisqui Ezequías apquilanya enlhitaoc: ¡Quellhip apquillanayclha apquilvalhoc! Elsanta sat asoc apancaoc macmescama Dios, cotnejic sat gracias ningilayo Dios Visqui ingac congne tingma apponquinomap — nic nat aptomjac. Apquilsantac nic nat asoc macmescama Dios, cotnejic gracias apquilayo Dios Visqui ingac. Apquiltamjoc inlhojo poc, apvanquic enalantac apnatoscama, cotnejic macmescama Dios acyanmongam melyascalhma. 32 Apnalantac nic nat setenta vayqui inquilinava, najan cien nipquesic apquilinava, najan doscientos nipquesic apquitcoc. Apticyovquic nic nat cotnejic macmescama Dios acyanmongam melyascalhma. 33 Invocmec nic nat apnalayquinta apnatoscama seiscientos vayqui najan tres mil apnatoscama nipquesic najan yataay.
34 Apcanito ilhnic nat sacerdotes apquiltimesaycam. Am nic nat colapvancaac elsavojo apquiljalhyovascama apyimpeoc apnatoscama apticyovam acyanmongam melyascalhma. Apquilanyacpec nic nat levitas elpasingvota, apquiltomja malha apquilyalhinga. Am nic nat elpenesac apquillanayclha apquilvalhoc poc sacerdotes, yoyam elpasingvota. Apquilmamyi ilhnic nat apquilpenescama levitas, am nic nat colhno sacerdotes. 35 Apticyovquic nic nat aplhamoclhojo apnatoscama acyanmongam melyascalhma, yoyam colhic alvatna. Najan aptipilhmoc macmescama Dios actemaclha singasicjayquiclho, yoyam colhic alvatna. Najan uva ayingmenic acyipitcayclha asoc apticyovam macmescama Dios, am nic nat elsovjac sacerdotes.
Quilhvoc nic nat actiyapma mocjam nimpayvam congne tingma apponquinomap. 36 Avanjec nic nat acpayjayclha apvalhoc apvisqui najan apyovoclhojo enlhit. Pilapcasquic nic nat apquilvita aptemaclha Dios nipyesicsa enlhit quilhvoc anco.