Moab ha Amongua oñemoĩ Josafat rehe ha Tupã ohundi chupe kuéra
1 Upe riremínte, Moabgua ha Amongua oñomoirũ meuníta kuéra ndive ha ondyry Josafat rehe. 2 Upérõ oĩ he'íva Josafátpe: “Edómgui, Mar Muerto mboypýri guio, ou ndéve heta ñorãirõhára! Oĩma hikuái Hasesón-Tamárpe!” (Hasesón-Tamar héra avei En-Gadi.)
3 Josafat okyhyjeterei, oho oporandu*f** Ñandejárape ha omoherakuã jekaru'ỹ opa Judá guápe guarã. 4 Opa Judagua oñembyaty ojerure haguã pytyvõ Ñandejárape. Ojeju opa táva Judá guágui. 5 Josafat oñembo'y opa Judagua mbytépe, oñembyaty vaekue Jerusalénpe, tupao rogaguy pyahu renondépe, 6 ha oñembo'e péicha: “Tupã, ore ru ypykue Jára, nde hína yvága Jára, nde reisãmbyhy tetã nguéra! Nde pópe oĩ mbarete ha pokatu; ndaipóri oñemoĩ vaerã nde rehe! 7 Nde, Tupã ore Jára, remosẽ vaekue ne retã Israel renonderãgui umi oikóvape ko yvy reme'ẽ vaekuépe opa árape guarã ne irũ tee Abraham ñemoñare kuérape. 8 Oñemohenda rire ko'ápe, omopu'ã vaekue peteĩ tupao ndéve guarã ha he'i hikuái: 9 ‘Ou ramo ore ári ivaíva ore rembiapo vaikuére, taha'e ñorãirõ, mba'asy asãi térã ñembyahýi, rojúta ko tupao renondépe, nde reimégui pype, rojeruréta ndéve ore pe'a haguã umi jejopy vaígui ha nde ore rendúta, ore pe'ávo ivaívagui. 10 Ápe oĩ hikuái Amongua, Moabgua ha umi Seír yvyty pegua kuéra; ijyvy kuérape ndereipotái vaekue oike Israelgua oúvo Egíptogui, ohasa vaekue uvei tenonde ha nohundíri chupe kuéra. 11 Ha upéva rekovia, ko'ágã ondyry hikuái ore rehe ore mosẽ haguã nde yvy teégui, pe yvy nde reme'ẽ vaekue oréve ore mba'erã. 12 Tupã ore Jára, ne reinupã mo'ãipa chupe kuéra? Ore niko ore mbovy eterei rombohovái haguã chupe kuéra, oúva oréve heta eterei ñorãirõhára reheve. Ndoroikuaái mba'épa rojapóta! Nde rehe añoiténte rojerovia!”
13 Opa Judagua oñembo'y Ñandejára renondépe ha oĩ avei hendive kuéra hembireko ha imitã nguéra umi imichĩvéva jepe. 14 Oĩ upépe Jahaziel, Zacarías ra'y ha Benaías remineno; ko Benaías, Jeiel ra'y ha Matanías remineno, peteĩ levíta, Asaf ñemoñare. Kóvare oñemomba'e Ñandejára espíritu, 15 ha he'i: “Pejapysakáke Judá ha Jerusalengua, ha nde mburuvicha guasu Josafat! Ñandejára he'ika peẽme: ‘Ani pekyhyje térã peñemondýi ko'ã ñorãirõha renondépe; ko ñorãirõ na pene mba'éi, imba'énte hína. 16 Peguejy ko'ẽrõ pendyry haguã hese kuéra. Ojupi oúvo hikuái Sis rupi, ha pejuhúta chupe kuéra ysyry apýrape, oĩva yvy ojeiko'ỹha Jeruelgua rovái. 17 Napeẽi umi peñorãirõtava. Peñemohenda upépe ha pepyta peku'e'ỹre; pehecháta mba'éichapa Ñandejára pende pe'a chugui kuéra. Jerusalén ha opa Judagua! Ani pekyhyje; pesẽ chupe kuéra ko'ẽrõ, Ñandejára oĩgui pene ndive!”
18 Upérõ Josafat oñesũ ha ojayvy omboja peve isyva yvýre ha opa Judá ha Jerusalengua oñesũ Ñandejára renondépe omomba'e guasu haguã chupe. 19 Ha levíta kuéra Quehat ha avei Coré ñemoñare oñepyrũ ogueropurahéi hatã Tupã Israel Járape.
20 Ko'ẽ rire, opu'ã hikuái oho haguã yvy ojeiko'ỹha Tecoa guápe. Ha osẽ vove, Josafat oñembo'y ha he'i chupe kuéra: “Pejapysakáke Jerusalén ha Judagua! Pejerovia Tupã pende Járare, ha peñeñandúta kyhyje'ỹre, pejerovia imaranduhára kuérare ha opa mba'e osẽ porãta peẽme.”
21 Ha oporandu rire chupe kuéra, omoĩ karai kuéra opurahéi vaerã oñemondéva ao tupaópe guápe, osẽ haguã ñorãirõhára renonderã. Ha opurahéi hikuái Ñandejárape upe purahéi he'íva: “Pemomba'e guasu Ñandejárape Ha'e oporohayhúgui opa árape guarã!”
22 Upéi oñepyrũvo opurahéi vy'apópe, Ñandejára ojapo sarambi Amongua, Moabgua ha yvyty Seirgua apytépe. Ha'e kuéra ou vaekue ondyry Judá guáre, oñemoĩ oñorãirõ oñondive. 23 Amongua ha Moabgua ondyry yvyty Seír guáre ha ojukapa chupe kuéra; upe rire oñorãirõ oñondive ha ojojukapa. 24 Umi Judagua oguahẽvo pe ojehechahágui yvy ojeiko'ỹha ha oma'ẽ umi ñorãirõhára chupe kuéra oúvare, ohecha he'õngue kuérante ojepyso joáva yvýre. Peteĩnte jepe ndopytái ra'e ojejuka'ỹre! 25 Upérõ oguahẽ Josafat iñorãirõhára reheve ombyaty haguã pe oheja vaekue umi omanóva, ha ojuhu heta eterei mymba, tembiporu ñorãirõrã, ao ha mba'e repyeta ha oguerahapaite. Heta etereígui pe oĩva, ndaikatúi ogueraha peteĩ árape ha mbohapýpe ae oguerahapa.
26 Pe irundyha árape oñembyaty hikuái Beracá ñúme ha upépe oguerohory hikuái Ñandejárape. Péicha héra ko'agãite peve upe ñu. 27 Upéi Josafat omyakã opa kuimba'e Judá ha Jerusalén guápe ha ojevy hikuái Jerusalénpe tuicha vy'a reheve, Ñandejára ohundi haguére umi hese kuéra ija'e'ỹvape. 28 Oguahẽvo Jerusalénpe oho hikuái tupaópe árpa, mbaraka ha turu púpe.
29 Oikuaávo Ñandejára oñorãirõ hague umi Israel rehe ija'e'ỹva ndive, tetã nguéra okyhyje joa Tupãgui. 30 Péicha rupi Josafat oisãmbyhy py'a guapýpe, Tupã ome'ẽ haguére chupe py'a guapy tetã nguéra ijerére oĩva ndive.
Mba'éichapa oisãmbyhy ra'e Josafat
(1 R 22.41-50)
31 Josafat oisãmbyhy Judápe. Oguereko 35 áño oñepyrũrõ guare oisãmbyhy ha oisãmbyhy Jerusalénpe 25 áño pukukue. Isy héra Azubá, Silhí rajy.
32 Josafat oiko hekópe itúva Asá oiko haguéicha. Hembiapo porã Ñandejára renondépe. 33 Opáichavo umi tupã gua'u tupao ndojepe'apái, ha tetãgua kuéra ndohekái gueteri Tupã, itúva kuéra ypykue Járape, ipy'aite guive.
34 Umi ambue mba'e Josafat ojapo vaekue, iñepyrũha guive ipaha peve, ojehai Jehú Hananí ra'y kuatiápe ha oñemoĩ Israel ruvicha guasu kuéra kuatia apytépe.
35 Ko'ã mba'e rire, mburuvicha guasu Judagua Josafat oñemoirũ Israel ruvicha guasu Ocozías ndive, heko añáva. 36 Oñemoirũ hendive ygára guasu apópe, oho haguã Tarsíspe, ha umíva ojapo Esión-Guéberpe. 37 Upérõ Eliézer Maresagua, Dodavahu ra'y, ome'ẽ imarandu, Josafátpe oho vaitaha, he'ívo chupe: “Ñandejára ombokuapa pe rejapo vaekue, reñemoirũ haguére Ocozías ndive.” Ha péicha ojehu: Umi ygára guasu ho'yguy ha ndaikatúi oho hikuái Tarsíspe.
Cotnaja ingmoc co Moab najan co Amón
1 Nalhit acnim nic nat intomjac. Apquilpasmeclhec nic nat moabitas najan amonitas, najan meunitas, yoyam elimpocjac co Judá, apvisqui Josafat. 2 Innec nic nat altimnasa apvisqui: —¡Cotnaja ingmoc co Edom! ¡Payjoc yingmin acvanyam tap apquililhyacmoc, acvisay Mar Muerto! ¡Appintalhnama cotnaja ingmoc apquilvoy tingma Hazezón-tamar! (moc apvisay En-gadi).
3 Intiyacmec nic nat apvalhoc Josafat aplinga amyaa. Inlhenquic nic nat apvalhoc etingya Visqui ingac. Apquilanyacpec nic nat apyovoclhojo co Judá, eltimjic apquililmalhnancama, mepqui aptingyeycaoc nintom. 4 Apcaneclhec nic nat co Judá, eltimjic apquililmalhnancama yoyam epasmoc Dios Visqui ingac. 5 Apquiningvocmec nic nat Josafat nipyesicsa apnaymacoc apquilvactama tingma Jerusalén, payjoc tingma apponquinomap atrio alhnancoc. 6 Aptomjac nic nat Josafat apyimnatesa appayvam: Lhip Dios, Visqui apancaoc ningilyeyjamcaa. ¡Lhip nac Dios Visqui netin, lhip nac Visqui apancaoc apyovoclhojo enlhitaoc! Lhip nac apyimnatem apanco acma apmopvan: ¡Paj lhama enlhit comopvan ingyinmelham lhip! 7 Dios Visqui ingac, apquilantipcasquic nat lhip actomja apquilaoclha as yoclhilhma napatavo enlhitaoc Israel. Apquillhocac nat aptovana niptamin Abraham, apvisay lhip aptimem poc, elhnam sat mataa cotmongvoycamlha nelha. 8 Apquilnaclhec nat ningilyeyjamcaa as yoclhilhma, apquillanac nat tingma apponquinomap, yoyam elhic lhip. Apquiltomjac nat apquilpayvam: 9 Ningvitac sat ancoc acmasom actomja acyanmongayclha nintemaclha inganco. Ningvitac sat ancoc singilimpocjay, najan ningmasquem ataoc, najan mayic ataoc. Ontingyac sat as tingma apponquinomap apmaclha lhip, yoyam ongilmalhnac lhip, jingilpasmoc sat naysicsa ningilay. Jingilyeylhojoc sat lhip, jingilvomsic sat tap nincoo — nat apquiltomjac. 10 Pilapcasquic ningvita cotnaja ingmoc amonitas, najan moabitas, najan apquilinyema inquilhe Seir. Colapvanquejec nic nat israelitas, apquilantiyapma siclho yoclhilhma Egipto, yoyam elmilanic apquileyvomaclha cotnaja ingmoc, ayinyema lhip nic nat apmasma. Am nic nat elnapacpoc israelitas, apquilyitnocjac nic nat maa. 11 Quilhvoc ningvita singilimpocjay cotnaja ingmoc as yoclhilhma, actomja lhip apanco, ningillhoy nincoo, lhip singmescama. 12 ¡Lhip Dios Visqui ingac, iyanmongsiclha sat apquiltemaclha apancaoc cotnaja ingmoc! Mepqui ningilyimnatem nincoo napatavo appintalhnama, yoyam jingilimpocjac nincoo. Paj ongilyasamcoc nincoo, yavamlha ontimjic. ¡Ningilanoc lhip quilhvo nac jay! — nic nat aptomjac Josafat.
13 Apquilinmam nic nat napato Dios apyovoclhojo co Judá, najan maa quilvanaa, najan apquitcavoc, najan sicaa. 14 Apnaclhec nic nat espíritu apanco Dios apvalhoc Jahaziel, Zacarías apquitca, Benaia aptavin. Apquilmolhama ilhnic nat levita Asaf. Apquilyeyjamcaa ilhnic nat Jeiel najan Matanías. 15 Aptomjac nic nat apquilanya: Quellhip co Judá najan co Jerusalén najan lhip apvisqui Josafat. Eycaso Dios Visqui ingac appayvam: Noncotyim nasa apquilvalhoc quellhip, noela nasa apquilvita cotnaja ingmoc appintalhnama. Jave quellhip yoyam elnapacpoc cotnaja ingmoc, coo eyca olnapoc sat sicvisay Dios. 16 Elimpocja sat quellhip secaseclha. Apquililhyacmec payjoc amay acyascama tingma Ziz, elvitac sat quellhip nelha alvata, payjoc yoclhilhma actamopeycaoc acvisay Jeruel. 17 Jave quellhip yoyam elnapacpoc. Ellanam sat quellhip, elanojo sictemaclha silnapma cotnaja ingmoc, silvomquiscama tap quellhip. ¡Noncotyim nasa apquilvalhoc, noela nasa quellhip co Jerusalén najan apyovoclhojo co Judá! ¡Elamyilhaoc sat secaseclha, aplhalhma quellhip Dios Visqui ingac! — nic nat aptomjac Josafat.
18 Apticlhiquic nic nat aptapnaoc Josafat, apjalhec nic nat apticlhicvocmo nalhpop payjaclha napaat. Apquilnasoc nic nat apyovoclhojo co Juda najan co Jerusalén, apquilayo Dios Visqui ingac. 19 Apquilminaycmasquic nic nat actemaclha apquilayo Dios Visqui apancaoc Israel, apquilvisay levitas aptovana niptamin Coat najan aptovana niptamin Coré.
20 Secaseclha ilhnic nat intomjac. Apnalhaticjac nic nat alhtoo elmiyaclha sat yoclhilhma actamopeycaoc Tecoa. Yicpintama apquillhingam apquinmaclho netin Josafat, aptomja apquilanya: Quip elaylhojo quellhip co Jerusalén najan co Judá: noelyasquim nasa Dios Visqui ingac, melacyejec sat mataa. Noelyasquim nasa profetas apquilpayvam, elmiyovacpoc sat quellhip — nic nat aptomjac.
21 Appenasquic nic nat appamejitquiscama enlhitaoc Josafat. Apcapajasquic nic nat enlhit apquilminaycmascama acyiplomo apava apquilponquinomap, ellhong sat apquilmamyi, elyiplaclhac sat singilpilhtetemo. Apquiltimec nic nat apquilayo Visqui ingac naysicsa apquilminaycmascama acvisay: Eltime sat gracias Visqui ingac, aptomja singilasicjayo cotmongvoycamlha nelha — nic nat intomjac apquilminaycmascama.
22 Inlingalhquic nic nat apquilminaycmascama actemaclha apquilayo Dios, acyiplomo apquilitsovascama. Aplhinganimcasquic nic nat apquilvalhoc cotnaja ingmoc Dios Visqui ingac. Apticyovquic nic nat amonitas najan moabitas najan co Seir, apquilvoy siclho, yoyam elimpocjac nipyesicsa co Judá. 23 Apquilimpocjac nic nat amonitas najan moabitas nipyesicsa co Seir, apquilsovjoc nic nat apquilnapma. Yiplovcoc nic nat apquilnapomap nipyesicsa cotnaja ingmoc, apticyovquic nic nat amonitas, apticyovquic nic nat moabitas. 24 Apquilvoclhec nic nat co Judá yoclhilhma actamopeycaoc, pilapcasquic nic nat apquilvita apticyovam singilpilhtetemo cotnaja ingmoc, apnaycaoc nalhpop. ¡Am nic nat ingyinyajac lhama! 25 Apvitac nic nat Josafat najan apnaymacoc cotlaycaoc apquilnatam apquilyamasma cotnaja ingmoc: aplhamoc apnatoscama, najan apquilmaycam, najan apava, najan asoc acmamnave. Am nic nat elsovjac apquilpatmaoclha. Apquilpatmaoclhec nic nat asoc apquilvitay maa acvaycmo natqui acnim.
26 Invocmec nic nat cuarto acnim. Apcaneclhec nic nat alvata Beraca, eltimjic apquilayo Dios Visqui ingac. Apquiltimec nic nat acvisay alvata Ningayoclha Dios acvaycmo as acnim actalhesomalhca as vaycajac. 27 Apquiltajaclhec nic nat enlhitaoc co Judá najan co Jerusalén, apnalayclha apvisqui Josafat. Avanjec nic nat acpayjayclha apquilvalhoc apquilvoclho tingma Jerusalén, ayinyema Dios Visqui ingac apquilnapma cotnaja ingmoc naysicsa apquilmasma co Judá. 28 Apquilvoclhec nic nat tingma Jerusalén, apquilmiyaclho tingma apponquinomap, acyiplomo apquilpayvascama salterios, najan cítaras najan trompetas.
29 Inlingalhquic nic nat amyaa apticyovam cotnaja ingmoc ayinyema Dios Visqui ingac. Apquilangvocmec nic nat apyovoclhojo enlhit actomja apquilaoclha nipyava co Judá. 30 Mepqui ilhnic nat mocjam apquilimpocjay cotnaja ingmoc nipyava co Judá, naysicsa aptimem apvisqui Josafat.
Actomjaclha nelha apvisqui Josafat
(1~R 22.41-50)
31 Aptimec nic nat apvisqui nipyesicsa Judá apvisay Josafat. Invocmec nic nat treinta y cinco años aptiyascam Josafat aptimesacpo apvisqui. Aptimec nic nat apvisqui tingma Jerusalén acvaycmo veinticinco años. Inquin nic nat acvisay Azuba, Silhi apquitca.
32 Impeyvoc nic nat aptemaclha Josafat, apno ilhnic nat apyap ninga Asa. Impeyvoc nic nat apquiltomjaclha napato Dios Visqui ingac. 33 Am nic nat conatovasalhcac quilaycmasquiscama najan acyitnamaclha quilaycmasquiscama. Am nic nat colhenac mataa apquilvalhoc enlhitaoc elyiplovcasojo Dios Visqui apancaoc apquilyeyjamcaa. 34 Yitnec nic nat mocjam amyaa actalhesomalhca aptemaclha apvisqui Josafat, acvisay vaycajac crónicas de Jehú, Hanani apquitca. Acyipitcayclho ilhnic nat as vaycajac acyitnamaclha apquilvisay apquilviscaa co Israel.
35 Nalhit acnim nic nat intomjac. Appasmeclhec nic nat Josafat apvisqui co Judá najan Ocozías apvisqui co Israel, cotnaja aptemaclha aptamila. 36 Aptomjac nic nat socio apquillanay barcos tiyascam nayingmin, colyacsic tingma Tarsis. Inquillanalhquic nic nat barcos tingma Ezión-geber. 37 Aptomjac nic nat malha profeta appayvam Eliazer de Maresa, Dodava apquitca, aptomja apcanya Josafat: Conatovasalhcac sat barcos apquillanay lhip, ayinyema appasmeyquiclha Ocozías — nic nat aptomjac. Nasoc nic nat aplhanma. Innatovasalhquic nic nat barcos, am nic nat colmiyaclha tingma Tarsis.