Jonatán oipytyvõ Davídpe
1 David okañy Naiot Ramá guágui, oho Jonatán rendápe ha he'i chupe:
—Mba'e piko che ajapo? Mba'eichagua piko upe che rembiapo ivai etéva ajapo vaekue nde rúre, ajeve che reka opa rupi che juka haguã?
2 Jonatán he'i chupe:
—Neremano mo'ãi mba'eveichave ramo! Che ru ndojapói mba'eve omombe'u'ỹre chéve, ha mba'érepa oñomíta che hegui ko mba'e? Ndaikatúi péichavo!
3 David katu he'i jey chupe:
—Nde ru oikuaa porã nde che rayhuha, upévare he'íne ra'e: “Toikuaa'ỹnte Jonatán, ani oñembyasy.” Tupã rekovére ha nde rekovére ha'e ndéve: umi che jukaséva opa rupi che mongora.
4 Upérõ Jonatán oporandu chupe:
—Mba'épa reipota ajapo nde rehe?
5 David he'i chupe:
—Ko'ẽrõ hína jasy pyahu arete, ha aguapy vaerã akaru mburuvicha guasu ndive. Takañýnte ñúme, ko'ẽ ambuérõ ka'aru peve, 6 ha nde ru oporandu ramo che rehe, ere chupe ajerure hague ndéve aha haguã Belénpe, upépe niko che rogagua omymbajuka*f** jepi oguahẽvo ko arete. 7 He'i ramo iporãha, he'ise ikatuha che py'a guapy. Ipochy ramo katu reikuaátama ojaposeha che rehe ivaíva. 8 Ejapóna ko ha'éva. Che niko ne rembiguái ha ñame'ẽ vaekue ojupe oñoñe'ẽ Ñandejára rérape. Oime ramo che rembiapo vai ra'e, che juka nde voi. Natekotevẽi che reraha nde ru rendápe.
9 Jonatán katu he'i chupe:
—Eipe'a upéva ne akãgui! Aikuaa ramo che ru ojaposeha nde rehe ivaíva, aikuaaukáta ndéve katuete.
10 Upérõ David oporandu chupe:
—Máva piko che momarandúta nde ru oñe'ẽ pochy ramo ndéve?
11 Jonatán he'i chupe:
—Jaha ñúme jaguata.
Oho hikuái ñúme oñondive. 12 Ha upépe Jonatán he'i Davídpe:
—Tupã Israel Jára rérape ame'ẽ ndéve che ñe'ẽ, ko'ẽrõ térã ko'ẽ ambue ramo, ko oraitépe, aha'ãtaha aikuaa pe che ru ojaposéva. Opa mba'éi porã ramo ndéve guarã ha noromomarandúi ramo, 13 Tupã ta che nupã jey-jey. Ha che ru ojapose ramo nde rehe ivaíva, romomarandúta avei ha roipytyvõta rekañy haguã kyhyje'ỹre. Ha Ñandejára ta ne pytyvõ, oipytyvõ haguéicha che rúpe! 14 Ha aikove ramo gueteri upérõ guarã, nde py'a porã kena che ndive, Tupã ipy'a porã haguéicha ne ndive. Ha oimérõ amanóma ra'e, 15 nde py'a porãke che rogagua ndive opa árape guarã, Ñandejára ohapo'o rire jepe ko yvy árigui peteĩ-teĩ umi David rehe ija'e'ỹvape. 16 Ha Jonatán omohu'ã iñe'ẽ ñome'ẽ David ndive he'ívo: “Ñandejára toñeñanduka opa ko'ã mba'ére umi David rehe ija'e'ỹvape.” 17 Jonatán ome'ẽka jey iñe'ẽ Davídpe ohayhu etereígui chupe, ohayhu niko chupe ijupetéicha. 18 Upéi he'i chupe:
—Ko'ẽ ramo, jasy pyahu arete hína ha nandíta upe nde reguapyhápe. Upévare ojehecha ramóta ne pore'ỹ. 19 Ko'ytevéta ko'ẽ ambuérõ. Upévare tereho upe rekañy haguépe akokuehe ha epyta upe itaty kupépe. 20 Che apoíta mbohapy hu'y upe gotyo ku aha'arõ guáicha peteĩ mba'e, 21 ha ha'éta che rembiguáipe: “Tereho eheka che hu'y”. Ha'e ramo chupe: “Che hu'y oĩ agotyove, eru chéve”, ikatúta resẽ kyhyje'ỹme. Ndojehu mo'ãi ndéve mba'eve. 22 Ha ha'e ramo chupe: “Umi hu'y oĩ amo gotyove”, tereho, Ñandejára oipotágui reho. 23 Ha Ñandejára hína pe ñe'ẽ ñame'ẽ vaekue ojupe renduhare, opa árape guarã.
24 David okañy upe ñúme ha oguahẽvo pe jasy pyahu arete, mburuvicha guasu oguapy mesápe okaru haguã. 25 Oguapy, jepi guáicha, iguapyha tápia ypýpe guápe, Jonatán oguapy hovái ha Abner oguapy Saúl ykére. David guapyha opyta nandi. 26 Upe árape Saúl nde'íri mba'eve, oimo'ãgui oiméne haguã oja hese potĩ'ỹ*f** ha noñemopotĩri. 27 Pe ára ambuépe katu David guapyha opyta avei nandi. Upérõ Saúl oporandu ita'ýra Jonatánpe:
—Mba'ére piko ndoúi kuehe okarúvo Jesé ra'y ha ko'ágã ndoúi jey?
28 Jonatán he'i chupe:
—David ojerure chéve oho haguã Belénpe. 29 Upépe hogagua omymbajuka, ha ityke'ýra oipota oho. He'i avei chéve ikatúpa oho avei upekuévo ohechami hesegua kuérape. Upévare ndoguapýi hína okaru ne ndive che ruvicha guasu.
30 Upérõ Saúl ipochy eterei Jonatán ndive ha he'i chupe:
—Nde aña membyre! Che piko ndaikuaái nga'u reimeha Jesé ra'y ykére, renẽmotĩ haguã nde ha remotĩ haguã nde sýpe? 31 Ha'e oikove aja ko yvy ári, ndapeiko mo'ãi kyhyje'ỹ rehe nde ha ne retã. Pya'éke tereho eheka chupe ha eru chéve ko'ápe tajuka!
32 Jonatán katu he'i chupe:
—Ha mba'ére piko rejukáta? Mba'e piko ha'e ojapo?
33 Saúl ohupi ikyse yvuku oikutu haguã Jonatánpe. Upépe ha'e ohecha kuaa itúva ojukataha Davídpe. 34 Upérõ Jonatán ipochy eterei ha opu'ã meságui. Ndopytái okaru upe ára mokõiháme, ombyasy etereígui Davídpe itúva ojahéi haguére hese. 35 Pe ára ambuépe Jonatán osẽ ñu gotyo, upe óra he'i haguépe Davídpe. Omoirũ chupe peteĩ hembiguái mitã rusu. 36 Upévape ha'e he'i:
—Pya'e tereho eheka umi hu'y che apoíva.
Pe mitã rusu osẽ oñani, Jonatán opoi aja peteĩ hu'y ho'a haguã mombyry chugui. 37 Ha pe mitã rusu oguahẽvo ho'a haguépe upe hu'y, Jonatán osapukái hatã chupe:
Pe hu'y oĩ amo gotyove!
38 Ha upéi Jonatán osapukái jey hembiguáipe:
—Nde pya'e edipara, ani repyta!
Jonatán rembiguái ohupi umi hu'y ha ogueru chupe. 39 Ha ndohecha kuaái mba'eve, Jonatán ha David añónte oikuaágui mba'épa he'ise umi mba'e. 40 Upéi Jonatán ome'ẽ hi'árma hembiguáipe ha he'i chupe ogueraha jey haguã hógape.
41 Oho rire pe tembiguái, David osẽ pe itaty kupégui ha oñesũ Jonatán renondépe mbohapy jey omboja peve isyva yvýre. Upéi oñoañua hikuái ha hasẽ oñondive. 42 Ipahápe Jonatán he'i Davídpe:
—Tereho katu kyhyje'ỹre. Pe ñe'ẽ ñame'ẽ vaekue ojupe niko Ñandejára rérape ñame'ẽ ha jajerure chupe oĩ haguã opa ára ñande apytépe ha ne ñemoñare ha che ñemoñare apytépe.
Jonatán appasmom David
1 Apquinyec nic nat David tingma Naiot de Ramá. Apmiyaclhec nic nat apnaclha Jonatán, aptomja apcanya: —¿So actomja yi? ¿Yitne ya sicsilhnanomalhca ajanco napato apyap, yoyam jeyajic? — nic nat aptomjac.
2 Apcatingmavoc nic nat Jonatán: —¡Movan amyaa! ¡Mematnejec sat lhip! Yitnec mataa sicpamejitsomalhca tata coo. Mepqui lhama amyaa apyilhasquiscama tata coo. ¿Apcanayqui ya lhquip mejeltimnasac tata coo as amyaa? Ayinayc coo movan amyaa — nic nat aptomjac Jonatán.
3 Apcatingmavoc nic nat David: —Apyasamcoc lhip apyap, aptemaclha lhip seyasicjayo coo. Apquiltamjoc apyap emyoc lhip, apyilhasquisa amyaa. Nasoc anco sicpayvam siclhanma napato Dios najan napato lhip. Ningatoc anco, yoyam omatong — nic nat aptomjac David.
4 Aptomjac nic nat Jonatán apcanya: —¿Evanqui ya opasmoc lhip? — nic nat aptomjac.
5 Aptomjac nic nat David apcanya: —Quip ilanojo. Secaseclha ongvitac sat fiesta acvisay Piltin Apjalhnancoc. Jeyanic sat apyap otasomoc apnaclha. Oyilhalhcoc ajanco anit alhtaa, acvaycmo secaseclha actalhnam. 6 Elmalhnacpoc sat lhip sicyasaclha coo. Ingyatingmojo sat lhip maa: copvanquejec alhta evotac David. Movanquejec alhta omyoc selmalhnaycam maycaa tingma Belén, epasmiclha apquilmolhama. Ellanac sat fiesta asoc macmescama Dios, apquiltemaclha mataa moclhama año — sat itne ingyanic lhip — nic nat aptomjac David.
7 Aptomjac nic nat mocjam: Am sat ancoc elavac apyap, coytic sat actamilaycam evalhoc. Aplovquic sat ancoc apyap, nasoc sat epecjam jeyajic. 8 Jepasim sat lhip, sictomja silancam lhip. Yitnec alhta ningilpamjitsomalhca incanit, ninlhanma mepqui ningyeycajascaoc napato Dios. ¿Naso ya sicsilhnanomalhca ajanco? Nojemyov nasa coo, jeyaa sat lhip. Coymalhquejec jeyantemiclha apnaclha apyap — nic nat aptomjac.
9 Apcatingmavoc nic nat Jonatán: —¡Nolhen nasa yoyam ematong! Aclingac sat ancoc aplhanma tata coo, quilhvoc sat oyascasingvomoc lhip — nic nat aptomjac.
10 Aptomjac nic nat David apcanya Jonatán: —¿Soc enlhit yoyam jeltimnacsic aclhanma apvalhoc lhip apyap? — nic nat aptomjac.
11 Apcatingmavoc nic nat Jonatán: —Noc, ongilpeyvojo amyip — nic nat aptomjac.
Apquilvoclhec nic nat amyip. 12 Aptomjac nic nat Jonatán apcanya David: —Naso sicpayvam siclhanma mepqui sicyeycajascaoc napato Dios. Secaseclha acvaycmo moc secaseclha hora nac jay, oyasamcojoc sat aclhanma apvalhoc tata coo. Intasic sat ancoc, mepqui amyaa, oyascasingvomoc sat lhip. 13 Yitnec sat ancoc amyaa, yoyam ematong lhip, quilhvoc sat oyascasingvomoc lhip, yoyam ingyinyejic. Am sat ancoc oltimnasquitac lhip, olngamcojoc sat apyanmongsayclha sictemaclha Dios. Epasmoc sat lhip Dios, acno alhta appasmom tata coo. 14 Jemyov sat coo nanoc sat, apvita inlhojo sictiyascam coo. Acno alhta Dios apmasma lhip naysicsa aptiyascam alhta. 15-16 Apvitac sat ancoc sicmatnam coo, imyov sat lhip sicmolhama apyovoclhojo. Ellingamcojoc sat cotnaja ingmoc apyanmongsayclha Dios apquiltemaclha apancaoc — nic nat aptomjac Jonatán.
Apquilpamejitsacpec nic nat Jonatán najan David, apquillhanma mepqui apquilyeycajascaoc ningmiyovmalhquilha. 17 Avanjec nic nat apcasicjayo Jonatán, acno apcasicjamacpo apanco. Aplhenquic nic nat Jonatán mepqui apyeycajascaoc, yoyam epasmoc David.
18 Aptomjac nic nat Jonatán apcanya: —Secaseclha cotnejic sat fiesta Piltin Apjalhnancoc. Mepasmejec sat lhip etasomoc apnaclha apvisqui. 19 Invocmec sat ancoc natqui acnim, cotlapsic sat mevactamo lhip. Ingyinyi sat lhip. Iyilhacpojo sat acno siclhoc alhta tap mataymong mayicjescama. 20 Oyjong sat natqui yanca payjoc maa, malha siclimsem nasa. 21 Ongvanic sat apyimnanic: ¡Itingya siclho yanca! ¡Alyitnama jilip, apquinmamcaclha lhip! ¡Ilhing, ilicvoclha! — sat otnejic ongvanic. Cotnejic sat mepqui amyaa. Coytic actamilaycam apvalhoc lhip. Nasoc siclhanma mepqui sicyeycajascaoc napato Dios. 22 Actomjac sat ancoc ongvanic apyimnanic: Itingya yanca alyitnama mocjay — sat otnejic. Ingyinyi sat lhip mocjay. Apquiltamjoc Dios ingyinyejic lhip. 23 Noyeycajas nasa ningilpamejitsomalhca. Dios aptomja singvitaycamco, cotningvomeje nelha — nic nat aptomjac Jonatán.
24 Apyilhanmec nic nat David payjoc amyip aclhenamalhca. Invocmec nic nat fiesta acvisay Piltin Apjalhnancoc. Apnaclhec nic nat apvisqui yoyam etoc. 25 Apnaclhec nic nat aptemaclha mataa tingma napocja. Apnaclhec nic nat Jonatán napato apyap. Apnaclhec nic nat Abner napocja Saúl. Am nic nat elhnac David. 26 Am nic nat elhenac Saúl as acnim nac jay. Apcanayquic nic nat mepqui appenescamo David actemaclha apquilanayclha apvalhoc. 27 Moc acnim nic nat intomjac, anit acnim acvisay fiesta. Am nic nat elhnac David.
Aptomjac nic nat Saúl apcanya apquitca: —¿So actomja yi? ¿Mevactamo Isaí apquitca acnim alhta, mevactamo quilhvo nac jay? — nic nat aptomjac.
28 Apcatingmavoc nic nat Jonatán: —Apcanyacpec alhta David eyacsic tingma Belén. Apquiltamjoc alhta momyovejec coo aplhingam. 29 Nomyov nasa olhong siclho— alhta aptomjac seyanya. Apcaneclhec maa apquilmolhama ellanac asoc macmescama Dios. Apipma alhta ayinyema apcanama. Appecjam alhta elvita apquilmolhama, selmalhnaycam alhta siclho David. Am elhnac quilhvo nac jay apnaclha lhip visqui apyimtalhnamo — nic nat aptomjac Jonatán.
30 Aplovquic nic nat Saúl napato Jonatán, aptomjac apcanya: —¡Quip'yap nac lhip! Nasoc lhip aptimempoc Isaí apquitca. Singmanquescama ayinyema lhip najan inquin. 31 Naysicsa aptiyascam Isaí apquitca, copvanquejec lhip etnejic apvisqui. Ingyavojoc sat mataa, yoyam ematong. Ingyane sat emacpoc David, yoyam ematong — nic nat aptomjac Saúl.
32 Apcatingmavoc nic nat Jonatán: —¿So actomja yi ematong maa? ¿So actema apmapsom? — nic nat aptomjac.
33 Apmiyaseclhec netin sovjeva Saúl, yoyam eyiplhac apquitca. Apyasingvocmec nic nat Jonatán aptemaclha apyap, ingyajic sat David. 34 Aplovquic nic nat Jonatán. Apquinmaclhec nic nat netin, yoyam elhong. Am nic nat etavac fiesta acvisay anit acnim. Avanjec nic nat acmayovsa apvalhoc Jonatán, aplingay aplhenamap apmapsom David. 35 Moc acnim nic nat intomjac. Invocmec nic nat hora aclhenamalhca alhta Jonatán najan David. Apmiyaclhec nic nat amyip Jonatán, aplhalhma ilhnic nat apyimnanic.
36 Aptomjac nic nat Jonatán apcanya: —¡Ingyimpojo, ilicvoclha sat yanca! — nic nat aptomjac.
Apquinincamquic nic nat apquitcoc. Apyinjac nic nat yanca Jonatán mocjay.
37 Appecjam nic nat apquitcoc elicvoclha yanca actiyam. Apyimnatasquic nic nat appayvam Jonatán: —Mocjay inyitnacmoc actiyam yanca — nic nat aptomjac.
38 Mocjam lhama apyimnatesa appayvam Jonatán: —¡Ingyimpojo, ingyinyi, notningvom nasa! — nic nat aptomjac.
Apcanseclhec nic nat yanca apyimnanic, apsayquinta apnaclha Jonatán. 39 Am nic nat eyasamcoc apyimnanic aptemaclha Jonatán. Apyasamcoc nic nat monquinatquiscama apvamlha David najan Jonatán. 40 Apliquic nic nat apquilmaycam Jonatán. Apcanyacpec nic nat apyimnanic esaclhesic tingma apvanyam.
41 Apvonquipquic nic nat apyimnanic. Aptipquic nic nat apyilhanmomaclha mataymong David. Natqui ilhnic nat apjalhem David napato Jonatán, apticlhicvocmo nalhpop payjaclha napaat. Appitsisquic nic nat apmalhimpenic poc. Apquilvinec nic nat apcanit, acvaycmo actamilayclha mocjam apvalhoc David.
42 Aptomjac nic nat Jonatán apcanya David: —Coyit actamilaycam apvalhoc naysicsa aptiyascam. Comasquejec mataa ningilpamejitsomalhca incanit ningillhanma mepqui ningilyeycajascaoc napato Dios. Comasquejec mataa ningyesicsa nincoo najan nipyesicsa intovana — nic nat aptomjac Jonatán.