Ñemomarandu ta'ãnga rei ñemomba'e rehegua
1 Ndaipotái, che pehẽngue kuéra, pende resarái umi ñande ypy kuerakue oñemo'ã hague ku arai guýpe, ha maymáva ohasa hague Mar Rojo. 2 Upéicha rupi, opavave ojoaju vaekue Moisés rehe oñemongaraívo upe arai ha upe yguasúpe. 3 Upéicha avei, opavave ha'e kuéra ho'u pe tembi'u espíritu reheguáva, 4 ha opavave hoy'u pe espíritu rehegua ojey'úvagui. Hoy'u hikuái pe espíritu rehegua itágui, omoirũva chupe kuéra tape pukukue. Ha upe ita upéva Cristo vaekue. 5 Upéicharõ jepe katu, opavave nunga nombohorýi Tupãme, ha upévare hete kuéra opyta ojepyso pe yvy ojeiko'ỹhápe.
6 Opa ko'ã mba'e oiko ñane rembiechaukarã, jaipota'ỹ haguã ivaíva, ha'e kuéra oipota haguéicha. 7 Upévare, ani pemomba'e guasu umi ta'ãnga rei, ha'e kuéra ojapo haguéicha, he'iháicha Ñandejára Ñe'ẽ: “Maymáva oguapy okaru ha omboy'u, ha upéi opu'ã ovy'a.” 8 Aníke ñañeme'ẽ teko vaípe, ojapo haguéicha ha'e kuéra, ha upévare omanomba vaekue 23 mil peteĩ araitépe. 9 Ani avei jaipy'a ra'ã Crístope, oime haguéicha ojapóva, ha upévare omanomba mbói jesu'ukuégui. 10 Ha ani peñe'ẽ guyguy Tupãre, oime haguéicha oñe'ẽ guyguýva, ha upévare ojukapa chupe kuéra Tupã remimbou, oguerúva mano.
11 Opa ko'ã mba'e ojehu ñande ypy kuerakuépe tembichaukarã ñandéve guarã. Ha oñemoĩ vaekue Ñandejára Ñe'ẽme ñane momarandúvo, jaikómagui ára pahávo. 12 Ha upéicha, pe oimo'ãva oĩ hatãha, toñeñangareko ani ho'a. 13 Peẽ ndapehasái jepy'a ra'ã ikatu'ỹva peropu'aka yvypóraicha. Upéva rangue, pejepy'a ra'ãvo, Tupã ohechaukáne peẽme mba'éichapa ikatu pesẽ chugui, ikatu haguã peropu'aka. Ha ikatu peẽ pejerovia Tupãre, na pende rejái chéneva pehasa jepy'a ra'ã ipohyivéva pe ikatúvagui ojereropu'aka. Tupã ome'ẽne avei peẽme tape pesẽ haguã chugui, ikatu haguã peropu'aka.
14 Upévare, che pehẽngue kuéra ahayhuetéva, pejei pe ta'ãnga rei ñemomba'e guasúgui. 15 Añe'ẽ peẽme añe'ẽ ramo guáicha tekove iñakã porãvape. Peẽ voi pehecha iporãpa térãpa ivai ko'ã mba'e ha'éva peẽme. 16 Jay'u ramo pe kaguy oñemboyke vaekue Tupãme guarãgui, jajehe'a Cristo ruguýre. Ha ja'u ramo pe mbuja ñamboja'óvagui, jajehe'a Cristo retére. 17 Ñande reta ramo jepe, opavave ja'u peteĩ mbujágui, ha upévare opavave ñande, peteĩnte.
18 Pema'ẽ umi Israelguáre: Umi ho'úva tymba ro'okue ojejuka vaekue kuave'ẽmby ramo, oĩ oñondive pe altar pegua tembiapópe. 19 Kóvape nda'eséi pe ta'ãnga rei oimeha mba'épepa iporã, térã pe so'o oñekuave'ẽva upe ta'ãnga reípe iporãveha oimeraẽva ambue so'ógui. 20 Ko ha'éva niko hína, umi heko kuaaha'ỹva oimérõ ome'ẽva kuave'ẽmby ramo, ome'ẽ hína Añáme, ha ndaha'éi Tupãme. Ha ndaipotái peẽ pejehe'a umi Aña rehe. 21 Ndaikatúi pey'úvo Ñandejára kaguýgui ha upe jave avei mba'e pochy kaguýgui. Ha ndaikatúi peguapývo Ñandejára mesápe, ha upe jave avei mba'e Aña mesápe.
22 Térã piko ñambopochyse Ñandejárape? Ñane mbareteve nga'u piko chugui?
Opa pejapóvape pemomba'e guasu Tupãme
23 Oje'e: “Oimeraẽva oiko ijehegui ha ojapo kuaa ojaposéva.” Upéva niko añete, nda opa mba'éinte iporã. Añete, oimeraẽva ojapo kuaa pe ojaposéva, nda opa mba'éinte omombaretéva jerovia. 24 Ndajahekái vaerã niko umi ñandévente iporãtava, jaheka vaerã pe ñande rapichápe iporãtava.
25 Pe'u katu pe so'ohápe ikatúva guive ojejogua, peporandu'ỹre mba'eve pende py'apy mba'e kuaa rehehápe. 26 Ñandejára mba'e niko ko yvy ha opa mba'e oĩva pype.
27 Oime ramo peteĩ heko jeroviaha'ỹva ojerure peẽme peho haguã pekaru hendive, ha peẽ pehose, pe'u katu opa mba'e oñeme'ẽva peẽme, penohẽ'ỹre okápe mba'eve pende py'apýpe peñandúva. 28 Ko'ágã katu, oimérõ he'íva peẽme: “Ko so'o niko kuave'ẽmbyre”, ani pe'u, pehecha kuaávo pe he'i vaekue ha pende py'apýpe peñandúva. 29 Añe'ẽ hína umi ambue ipy'apýpe oñandúvare, ndaha'éi pende py'apýpe peñandúvare.
Che ndaikatúi ahejávo ajehape joko ambue ipy'apýpe oñandúvare. 30 Che aguije ame'ẽ ramo Tupãme pe ha'úvare, mba'ére piko ahejáta oñeñe'ẽ vai chéve upe aguije ame'ẽháre. 31 Opáichavo, peteĩchante pe'u ramo ha pemboy'u ramo, térã pejapo pejapóva, opa pejapóvape pemomba'e guasu Tupãme. 32 Ani pehechauka ivaíva avavépe, judíope ha judio'ỹme, ha upéicha avei umi Tupã Iglésia reheguávape. 33 Che rehe ramo, añeha'ã aporombohory opa mba'épe, aheka'ỹre chéve iporã vaerãnte, ñande rapicha kuérape guarã katu uvei, oñepysyrõ haguã.
Nintanovasquiscama quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios
1 Quellhip elyalhinga. Altamjoc elyasingvoclhojo quellhip apquiltemaclha ilhnic nat ningilyeyjamcaa enlhitaoc Israel. Apnalaclhec nic nat Dios aplhamoclhojo ningilyeyjamcaa. Apquinimcasquic nic nat yipjopay apmamyi ningilyeyjamcaa yoyam elyiplovc. Apquilmilanquic nic nat aplhamoclhojo ningilyeyjamcaa yingmin acvanyam acvisay Mar Rojo. 2 Innec nic nat acyapascasamco yingmin ningilyeyjamcaa. Yipjopay actomja acyitsomalhca yapasquiscama yingmin. Najan yingmin acvanyam actomja acyitsomalhca yapasquiscama yingmin naysicsa apquillhanma apvisay Moisés. 3 Apquiltovcamquic nic nat nintom ayinyema Dios. 4 Apquilyinamquic nic nat ningyam ayinyema Dios. Apquilyinamquic nic nat mataa yingmin ayinyema actiyapma mataymong ayinyema Dios. Apquillhalhma ilhnic nat apquiltomjac as mataymong. Eyca as mataymong aptomja ilhnic nat Cristo. 5 Am nic nat eyispac Dios apquiltemaclha aplhamoclhojo ningilyeyjamcaa. Apquilmasquingvocmec nic nat yoclhilhma actamopeycaoc.
6 Eycaso actomja singillhicmoscama actemaclha apquillhenamap ningilyeyjamcaa yoyam ongiltamilsalhcojo inganco. Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat ningilyeyjamcaa alitsepma apnenyaoc. 7 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa apquilmalhnesquiscama quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios. Intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Apnam nic nat nalhpop enlhitaoc yoyam eltovamcoc najan elyinamcoc. Apquilaneclhec nic nat netin yoyam eliltam” —nic nat intomjac. 8 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa apquilanatama. Apquilitsepquic nic nat veintitrés mil enlhitaoc acvamlha lhama acnim. 9 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa. Apquilinlhanacmec nic nat ellovsic Dios Ingyapam. Inquiltaclhamquic nic nat aclhamoclhojo acyeyva acyanmongayclha apquiltemaclha. Apquilitsepquic nic nat. 10 Noelyiplovquis nasa apquiltemaclha ilhnic nat napocja ningilyeyjamcaa apquiltomja apquilvinéycam Dios. Apticyovquic nic nat as enlhitaoc. Lhama ángel nic nat apquilnapma apvisay ángel singajem.
11 Eycaso actomja singillhicmoscama actemaclha apquillhenamap ningilyeyjamcaa yoyam ongiltamilsalhcojo inganco. Ayinyemaclha incamquitvaac actamongvomlha nelha acnim. 12 Ninganayquic sat ancoc ongyimnac nintimem mongyasquiyam incaymalhquic ongavojo yoyam mongilsilhnanalhqueje. 13 Inyipconalhquic mataa actemaclha mongyasquiyam nincoo acno najan poc enlhitaoc. Am eyeycajasac mataa appayvam Dios. Mengyanejec sat Dios jingyipconic mongvanco asoc. Ningilyipconalhquic sat ancoc mocjam, Dios sat jinlhicmosic yoyam ongilyipjongvomoc tap. Jingilpasmoc sat yoyam mongilsilhnanalhquejec nincoo.
14 Quellhip elyalhinga. Noelpasmiclha nasa yoyam elmalhnesquisic quellhip quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios. 15 Quellhip apquiltomja apquilyascamco. Elyasamcojo sat quellhip actemaclha siclhanma. 16 Inlhenalhquic ingjaycoc uva yingmenic ningiltomja ningilmalhnesquiscama. Ningyinamquic sat ancoc ingjaycoc uva yingmenic, cotnejic sat monquinatquiscama ningiltomja ninpasmeyquiclha Cristo, ayinyema em pac acyinquinomalhca netin asoc timyescama. Nintovcamquic sat anco quilpasmongam apyaptomap, cotnejic sat monquinatquiscama ningiltomja ninpasmeyquiclha Cristo, ayinyema apyinyovsomacpo apanco netin asoc timyescama. 17 Nincoo eyca ninlhamoclhojo, malha lhama ningyovoclhojo ningiltomjac. Lhama apanco quilpasmongam. Nintovcamquic nincoo ninpasmeyquiclha lhama quilpasmongam.
18 Elyasingvoclhojo mocjam quellhip apquiltemaclha enlhitaoc Israel. Apquiltovquic mataa Dios apquilancam nicja asoc macmescama Dios acyitna netin acvatnamalhquilha. Aptovquic sat ancoc as aptom, cotnejic sat monquinatquiscama aptomja appasmeyquiclha acvatnamalhquilha, ayinyemaclha aptomja apquilancam. 19 Am oltamjoc olhenic actemaclha acmovan quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios. Cotnaja actamila anco apitic macmescama quilaycmasquiscama, innoc moc apitic. 20 Altamjoc olhenic apquiltemaclha metnaja Jesucristo apmolhama. Am inyicje elmasac asoc actemaclha yoyam elmesic Dios. Apquilmasquic acvamlha asoc apancaoc somquic quilyicjamo. Am oltamjoc coo yoyam elpasmiclhac quellhip somquic quilyicjamo. 21 Colapvanquejec quellhip elyinamcoc uva yingmenic ayinyema Visqui ingac naysicsa apyinaycaoc quellhip ayinyema somquic quilyicjamo. Colapvanquejec quellhip eltovamcoc nintom ayinyema Visqui ingac naysicsa aptoycaoc quellhip ayinyema somquic quilyicjamo. 22 ¿Ningiltamjo ya nincoo ongilvinam Visqui ingac? ¿Ningilyimnatem ya nincoo, am elhno Visqui ingac? Paj.
Actemaclha mepqui singascama ontoc najan actemaclha ningasicjayo
23 Yitnec alhta apquillhanma quellhip: Evanquic ollanac aclhamoclhojo siltamjoclha ollana —alhta apquiltomjac. Actomjac coo silanya quellhip: Naso, ingvanqui inyicje. Cotnaja aclhamoclhojo altamila yoyam comoc ingvalhoc. Ingvanqui inyicje mepqui singilyascamalhma. Cotnaja aclhamoclhojo asoc acyimnatescama ingvalhoc. 24 Jave acvamlha yoyam ongillhenalhcojo inganco. Incaymalhquic ongilmiyovcasojo aclhanma ingvalhoc poc.
25 Apquilmec sat ancoc quellhip apitic, nocollhen nasa apquilvalhoc ayinyemaclha apitic. Eltovaoc sat aclhamoclhojo apitic. 26 Ayinyemaclha intomjac nic nat Dios appayvam actalhesomalhca: “Visqui ingac aptomja apanco as nalhpop najan aclhamoclhojo asoc as nalhpop” —nic nat intomjac. 27 Apquilanyacpec sat ancoc quellhip eltasomoc tingma pac metnaja Jesucristo apmolhama. Eltovaoc sat aclhamoclhojo nintom mepqui aclhanma apquilvalhoc ayinyemaclha nintom. 28 Aptomjac sat ancoc lhama ingyalhing: “Eyca as apitic ayinyema macmescama quilaycmasquiscama acyitsomalhca Dios” —sat etnejic. Noeltovaoc nasa quellhip ayinyema aplhanma ingyalhing. 29 Yoyam cotnajamejec apvalhoc ingyalhing. Am olhenac coo yoyam coltamjam apquilvalhoc quellhip.
Aptomjac sat ancoc ingyalhing seyanya coo: “¿Apvanqui ya enlhit eyicpilcojo sictemaclha mepqui selyascamalhma, ayinyema alhta actamjaycam apvalhoc? 30 Actimec sat ancoc gracias Dios ayinyema simquescama sictom, ¿apvanqui ya enlhit etipsam sicvisay ayinyema apvitay sictom?” —sat etnejic. 31 Actomjac coo silanya quellhip: Eltime sat mataa apquilayo Dios naysicsa aptoycaoc najan naysicsa apyinaycaoc najan naysicsa apquiltingyey moc asoc. 32 Eltamilsacpojo apanco nipyesicsa judíos najan nipyesicsa metnaja judíos najan nipyesicsa Dios apmolhama. 33 Eycaso sictemaclha sicyiplovquiscama. Altamjoc elyispac mataa enlhitaoc sictemaclha coo. Am olhenalhcoc ajanco coo. Inlhenquic mataa evalhoc enlhitaoc yoyam elvomsacpoc tap.