Imboriahúva ojejopy vai
1 Umi ára ohasa, ha heta karai ha kuñakarai he'i hapicha Israel guápe: 2 “Heta niko umi ore rogagua ha omanombáta ñembyahýigui, ndoroguerekóigui ro'uka vaerã chupe kuéra.” 3 Ambue katu he'i ndorekóigui ho'u vaerã ome'ẽha ikokue, iparralty ha hóga jepe tembi'úre. 4 Oĩ avei he'íva: “Roiporu niko pláta ikatu haguã romoguahẽ umi impuésto kuéra mburuvicha guasúpe ha upevarehápe rome'ẽmba ore yvy ha ore parralty. 5 Ñande nga'u piko ndaha'éi ojuehegua meme? Ore rogagua kuéra ha umíva rogagua kuéra niko peteĩcha pánte. Mba'ére piko ore rome'ẽta ore rogagua kuéra tembiguái ramo? Oĩ ome'ẽmava voi plátare tajýra tembiguái ramo. Mba'eve ndaikatúi rojapo. Ore yvy ha ore parralty ndaha'e véima ore mba'e.”
Nehemías oñeha'ã oipytyvõ imboriahúvape
6 Ko'ã mba'e ahendúva che mbopochy. 7 Ha heta ambojere rire che akãme ahenói umi omyakãva Israel guápe ha ha'e chupe kuéra: “Pende pojopy eterei niko pende rapicha kuéra ndive.”
Pe rire ambyaty opa Israel guápe roñe'ẽ haguã ko'ã mba'ére. 8 Ha ha'e chupe kuéra: “ore niko ikatumiháicha rojogua vaekue roikóvo ore rapicha Israel guápe oñeme'ẽ vaekue tembiguái ramo tetã ambue rupi. Ha ko'ágã katu peẽ voi peme'ẽ pende rapicha plátare ore rojogua jey haguã chupe kuéra.”
Okirirĩ mbaite hikuái ndoikuaáigui mba'épa he'íta. 9 Ha'e upémarõ chupe kuéra: “Naiporãi ko pejapóva. Peiko ha pejapóna Tupã oipotaháicha, ani haguãtei umi ñande rayhu'ỹva opuka ñande rehe. 10 Che jepe aiporuka chupe kuéra pláta ha ame'ẽ chupe kuéra ho'u vaerã. Upéicha avei ojapo che rogagua ha umi che rógape omba'apóva. Jaheja reína chupe kuéra umi mba'e, 11 ha ñame'ẽmba jey ñande rapicha kuérape ijyvy, iparralty ha hóga kuéra. Ñañembyesarái pe pláta, tembi'u, kaguy térã ñandy jaiporuka vaekuégui.” 12 Ha he'i hikuái: “Pe nde ere haichaite rojapóta. Rome'ẽmba jeýta ijára kuépe opa mba'e ha ndorojerure mo'ãi chupe kuéra mba'eve.”
Ahenói upémarõ pa'i kuérape ohendu haguã mba'épa pe oje'éva ojejapotaha. 13 Upéi aityvyro che ao ruguái ha ha'e chupe kuéra: “Péicha ta pende tyvyro Tupã ndapejapói ramo pe pejéva, ha toipe'a pende hegui pende yvy, pende róga ha opa mba'e perekóva.” Maymáva he'i: “Upéicha toiko”. Romomba'e guasu Tupãme, ha oje'e haguéicha ojejapo.
Nehemías naimba'e potái
14 Mburuvicha guasu Artajerjes che moĩ vaekue mburuvicha ramo tetã Judápe 20 áño ha'e ojupi rire. Ha upéva pe ára guive 12 áño aja che ndaiporúi mba'evete umi mba'e mburuvicha kuérape guarãvagui. Upéichante avei ojapo umi che ndive omba'apóva. 15 Ndaupéichai umi ojupi vaekue che mboyve. Umíva ojerure vaekue opa árape 40 pláta pehẽngue hembi'u ha kaguy repyrã. Umi ipo guýpe omba'apóva katu vaípe oguereko vaekue opavavépe. Che katu, Tupãme amomba'égui, ndaikói upéicha. 16 Che rembiapo korapy jere ñemopu'ã ha upéva ajapo opa umi che rógape omba'apóva ndive. Yvy katu namboykéi che mba'erã. 17 Mesápe oguapy okaru che ndive 150 Israelgua ha umi omyakãva chupe kuéra, avei oime raẽ oúva tetã ambuégui ore jere rupi oĩva. 18 Opa árape Cheté voi ajukauka peteĩ vaka, 6 ovecha kyra ha ryguasu. Ku 10 arahápe katu agueruka heta kaguy. Upéicha ramo jepe ndajeruréi pe che mba'erãva, che mburuvicha haguére, añandúgui ipohyitaha opavavépe.
19 “Tupã che Jára, aipota ne mandu'a opa ko'ã mba'e porã ajapo vaekuére ko che retãre.”
Problemas entre el pueblo
1 Tiempo después, varios hombres y mujeres protestaron contra sus compatriotas judíos. 2 Algunos que tenían muchos hijos decían que les faltaba trigo para darles de comer. 3 Otros decían que, para obtener un préstamo y así poder comprar trigo, habían tenido que hipotecar sus campos, casas y viñedos. 4 También estaban los que decían que, para pagar los impuestos sobre sus campos y viñedos habían tenido que pedir dinero prestado. 5 Además, decían:

«Somos de la misma raza que nuestros compatriotas, y nuestros hijos tienen los mismos derechos que los de ellos. Sin embargo, tendremos que vender a nuestros hijos como esclavos. La verdad es que algunas de nuestras hijas ya lo son, y no podemos hacer nada para evitarlo, porque nuestros campos y viñedos ya pertenecen a otros».

6 Cuando escuché sus quejas, me enojé mucho. 7 Y después de pensarlo bien, reprendí a los jefes y a los gobernantes por tratar mal a sus propios compatriotas, y les mandé que se reunieran para hablar del asunto. 8 Entonces les dije:

«Nosotros hemos estado haciendo todo lo posible por rescatar a nuestros compatriotas que fueron vendidos como esclavos a otras naciones. Ahora ustedes los están obligando a venderse de nuevo, y después nosotros tendremos que volver a rescatarlos».

Ellos no supieron qué responder, así que se quedaron en silencio. 9 Entonces yo les dije:

—Lo que ustedes están haciendo no está bien. Para evitar las burlas de nuestros enemigos ustedes tienen que demostrar que respetan a Dios. 10 Además, sepan que mis parientes, mis ayudantes y yo, hemos prestado dinero y trigo a estos compatriotas nuestros. Pero ahora vamos a decirles que no nos deben nada. 11 Ustedes deben devolverles hoy mismo sus campos, sus viñedos, sus olivares y sus casas. No los obliguen a pagar lo que deben, ya sea dinero, trigo, vino o aceite, ni los obliguen a pagar intereses.

12 Ellos respondieron:

—Haremos lo que nos dices. Les devolveremos sus propiedades y no los obligaremos a pagar nada.

Entonces llamé a los sacerdotes para que delante de ellos prometieran cumplir lo que habían dicho. 13 Además, me sacudí la ropa y dije:

—Así sacuda Dios a todos los que no cumplan con esta promesa. Que Dios les quite sus casas, sus terrenos y todo lo que posean.

Todos los que estaban reunidos allí dijeron: «¡Que así sea!», y alabaron a Dios. Y todos cumplieron lo que habían prometido.
Generosidad de Nehemías
14 Durante doce años mis familiares y yo no aceptamos la comida del rey, que me correspondía como gobernador de Judá. Fui nombrado gobernador en el año veinte del reinado de Artajerjes, y estuve en ese cargo hasta el año treinta y dos. 15 Los que habían gobernado antes que yo fueron malos con el pueblo, porque cobraban cuarenta monedas de plata al día por comida y vino. También sus ayudantes habían sido malos, pero yo no hice eso porque amo y respeto a Dios. 16 Me dediqué a reconstruir el muro de la ciudad y no compré ninguna propiedad. Todos mis ayudantes colaboraron en la reconstrucción. 17 Además, yo les daba de comer a ciento cincuenta judíos, incluidos sus jefes, sin contar a todos los de otras naciones vecinas que también venían a mi mesa. 18 Todos los días se preparaba por mi cuenta un buey, seis de las mejores ovejas, y también aves; cada diez días se servía abundante vino. Sin embargo, no cobraba lo que me correspondía como gobernador, porque la gente ya sufría bastante.
19 Luego oré y le dije a Dios: «Te ruego que te acuerdes de todo lo que he hecho por esta gente».