Jesús oñe'ẽ omendáva juejáre
(Mc 10.1-12Lc 16.18)
1 Jesús he'ipa rire ko'ã mba'e, osẽ oho Galiléagui ha oguahẽ Judéape, opytáva kuarahy resẽ gotyo ysyry Jordángui. 2 Heta umi ohóva hapykuéri, ha upépe omonguera hasývape.
3 Fariséo kuéra oñemboja Jesús rendápe omoñuhã haguã chupe. Oporandu chupe hikuái:
—Ikatúpa peteĩ ména opoi hembirekógui oimeraẽ mba'ére?
4 Jesús he'i chupe kuéra:
—Ndapeikuaái nga'u piko Ñandejára Kuatia ñe'ẽme he'iha, Tupã ojapo ramo guare yvypórape iñepyrũmbýpe, ojapo hague kuimba'e ha kuña? 5 He'ive avei: “Upévare pe kuimba'e oheja vaerã itúva ha isýpe, ojoaju haguã hembireko ndive, ha oiko mokõivégui peteĩ.” 6 Péicharõ, upe guive ha'e kuéra ndaha'e véima mokõi yvypóra, peteĩntema. Upévare, yvypóra ndoipe'ái vaerã ojuehegui umi Tupã ombojoaju vaekue.
7 Upépe umi fariséo he'i chupe:
—Mba'ére piko aipo ramo Moisés rembiapoukapýpe he'i kuimba'e ome'ẽ vaerãha hembirekópe kuatia jueja rehegua, ha upéi opoi chugui? 8 Jesús he'i chupe kuéra:
—Pende py'a hatãguinte Moisés oheja vaekue peẽme pepoi pene rembirekógui. Iñepyrũmbýpe ndaupéichai vaekue. 9 Che katu ha'e peẽme, “Oimeraẽva opoírõ hembirekógui, ha ndaha'éi ramo ñemyakã ratĩ haguére, pe kuimba'e omenda jeýrõ, oporomyakã ratĩ hína. Ha pe omendáva pe kuña ojepoívare, oporomyakã ratĩnte avei hína.”
10 Upévo hemimbo'e kuéra he'i chupe:
—Péicha oikótarõ peteĩ kuimba'e hembireko ndive niko, iporãve nomendái.
11 Jesús he'i chupe kuéra:
—Nda opavavéipe niko oñeme'ẽ ohecha kuaa haguã ko ha'éva peẽme. Umi Tupã ome'ẽvape, ha'e kuéra mante ohecha kuaa. 12 Heta mba'ére niko peteĩ kuimba'e ikatu nomendái. Oĩ umi ou ypy guive ko yvy ári, ikatu'ỹva voínte oiko kuña ndive ha upévare nomendái. Oĩ avei umi ikatu'ỹva omenda oñeha'ỹi'o haguére, ha oĩ katu omenda'ỹva ñesãmbyhy yvágui oúva rehehápe. Upe oñeme'ẽvape ko'ã mba'e ohecha kuaa haguã, tohecha kuaa.
Jesús ohovasa mitã mimi
(Mc 10.13-16Lc 18.15-17)
13 Heta mitã mimi ojereraha Jesús rendápe, ha'e omoĩ haguã ipo iñakãre ha oñembo'e haguã hese kuéra. Umi hemimbo'e kuéra katu, ipochy umi mitãme oguerúva ndive.
14 Jesús he'i chupe kuéra:
—Peheja umi mitã tou che rendápe, ha ani pejoko. Umi ha'e kuéraicha guápe guarã niko hína ñesãmbyhy yvágagui oúva.
15 Ha omoĩ ipo iñakã ári kuéra. Upéi ha'e osẽ oho upégui.
Peteĩ karia'y imba'e retáva oñe'ẽ Jesús ndive
(Mc 10.17-31Lc 18.18-30)
16 Peteĩ karia'y oguahẽ Jesús rendápe ha oporandu chupe:
—Mbo'ehára, mba'e iporãvapa ajapo vaerã ahupyty haguã jeikove opave'ỹva?
17 Jesús he'i chupe:
—Mba'éicha rupi piko reporandu chéve mba'épa hína pe iporãva? Tupã rehe añónte niko ikatu ja'e upéva. Ha reikovese ramo, ejapo Tupã rembiapoukapy he'íva.
18 Pe karia'y he'i chupe:
—Mavaitévapa?
Ha Jesús he'i chupe:
—Ani reporojuka, ani reporomyakã ratĩ, ani remonda, ani eñe'ẽ rei nde rapicháre, 19 emomba'e nde ru ha nde sýpe, ha ehayhu nde rapichápe rejehayhuháicha nde.
20 Pe karia'y he'i chupe:
—Opa umíva niko ajapopáma. Mba'éiko ajapove vaerã?
21 Jesús he'i chupe:
—Nde reko porãse ramo Tupã oipotaháicha, tereho eñemumba opa rerekóvare ha eme'ẽ mboriahúpe. Péicharõ rerekóta mba'eta yvágape. Upéi, eju che moirũ.
22 Pe karia'y ohendúvo upéva, tuicha ñembyasýpe oho, heta mba'e oguerekógui.
23 Upépe Jesús he'i hemimbo'e kuérape:
—Añete ha'e peẽme, hasyha umi imba'e retávape oike haguã Tupã sãmbyhýpe. 24 Ha'eve katu peẽme, hasyvéta peteĩ imba'e retávape oike haguã Tupã sãmbyhýpe, peteĩ kavajúgui ohasa rangue ju resa rupi.
25 Hemimbo'e kuéra ohendúvo upéva omomba'ete, ha he'i ojupe:
—Máva piko aipórõ ikatúta oñepysyrõ?
26 Jesús oma'ẽ hese kuéra ha he'i:
—Yvypóra kuérape guarã upéva ndaikatúi. Tupãme guarã katu ndaipóri mba'eve ikatu'ỹva ojapo.
27 Upémarõ Pedro he'i chupe:
—Ore niko roheja opa mba'e ndéve romoirũ haguã. Mba'éichapa oñemyengoviáta oréve upéva?
28 Jesús he'i chupe kuéra:
—Añetehápe ha'e peẽme, oguahẽvo pe ára opa mba'e oñembopyahupa jeývo, che, yvypóraicha aju vaekue, aguapýta che guapyha omimbipávape. Ha peẽ che moirũ vaekue, peguapýta avei 12 guapyhápe, pembojovake haguã umi 12 Israelgua ñemoñarépe. 29 Ha opa oheja vaekuépe hóga térã ityvýra, térã iteindýra, térã itúva, térã isy, térã hembireko, térã ita'ýra, térã ijyvy che rehehápe, pe peteĩ oheja vaekue rendaguépe ohupytýta 100. 30 Ha heta umi ko'ágã itenondéva, itapykuéta. Ha heta umi ko'ágã itapykuéva, itenondéta.
Enseñanza sobre el divorcio
(Mc 10.1-12Lc 16.18)
1 Cuando Jesús terminó de enseñar, salió de la región de Galilea y se fue a la región de Judea, al este del río Jordán. 2 Mucha gente lo siguió, y allí sanó a todos los que estaban enfermos.
3 Algunos de los fariseos llegaron para tenderle una trampa. Entonces le preguntaron:

—¿Puede un hombre divorciarse de su esposa por cualquier razón?

4 Jesús les respondió:

—¿No recuerdan lo que dice la Biblia? En ella está escrito que, desde el principio, Dios hizo al hombre y a la mujer para que vivieran juntos. 5 Por eso Dios dijo: “El hombre tiene que dejar a su padre y a su madre, para casarse y vivir con su esposa. Los dos vivirán como si fueran una sola persona.” 6 De esta manera, los que se casan ya no viven como dos personas separadas, sino como si fueran una sola. Por tanto, si Dios ha unido a un hombre y a una mujer, nadie debe separarlos.

7 Los fariseos le preguntaron:

—Entonces, ¿por qué Moisés nos dejó una ley, que dice que el hombre puede separarse de su esposa dándole un certificado de divorcio?

8 Jesús les respondió:

—Moisés les permitió divorciarse porque ustedes son muy tercos y no quieren obedecer a Dios. Pero Dios, desde un principio, nunca ha querido que el hombre se separe de su esposa. 9 Y yo les digo que, si su esposa no ha cometido ningún pecado sexual, ustedes no deben divorciarse de ella ni casarse con otra mujer. Porque si lo hacen, serán castigados por ser infieles en el matrimonio.

10 Los discípulos le dijeron a Jesús:

—Si eso pasa entre el esposo y la esposa, lo mejor sería no casarse.

11 Jesús les contestó:

—Esta enseñanza solo la entienden las personas a quienes Dios les da como regalo el no casarse. 12 Es cierto que algunos no pueden casarse porque, desde antes de nacer, tienen algo que se lo impide. Otros no pueden casarse porque alguien les ha dañado el cuerpo. Pero también hay personas que no se casan, para dedicarse a trabajar solamente para el reino de Dios. Por eso, esta enseñanza es solo para quienes decidan vivir así.
Jesús bendice a los niños
(Mc 10.13-16Lc 18.15-17)
13 Algunas madres llevaron a sus niños para que Jesús pusiera sus manos sobre ellos y orara. Pero los discípulos las regañaron. 14 Entonces Jesús les dijo a sus discípulos: «Dejen que los niños se acerquen a mí. No se lo impidan; porque el reino de Dios es de los que son como ellos.»
15 Jesús puso su mano sobre la cabeza de cada uno de los niños, y luego se fue de aquel lugar.
El joven rico
(Mc 10.17-31Lc 18.18-30)
16 Un joven vino a ver a Jesús y le preguntó:

—Maestro, ¿qué cosa buena debo hacer para tener vida eterna?

17 Jesús le contestó:

—¿Por qué me preguntas qué cosa es buena? Solo Dios es bueno. Si quieres vivir de verdad, obedece los mandamientos.

18 El joven preguntó:

—¿Cuáles mandamientos?

Jesús le dijo:

—No mates; no seas infiel en tu matrimonio; no robes; no mientas para hacerle daño a otra persona; 19 obedece y cuida a tu padre y a tu madre; ama a los demás tanto como te amas a ti mismo.

20 Entonces el joven dijo:

—Todos esos mandamientos los he obedecido. ¿Qué más puedo hacer?

21 Jesús le dijo:

—Si quieres ser perfecto, vende todo lo que tienes y repártelo entre los pobres. Así, Dios te dará un gran premio en el cielo. Luego ven y conviértete en uno de mis seguidores.

22 Cuando el joven oyó eso, se fue muy triste, porque era muy rico.
23 Jesús entonces les dijo a sus discípulos:

—Les aseguro que es muy difícil que una persona rica entre en el reino de Dios. 24 En realidad, es más fácil para un camello pasar por el ojo de una aguja, que para una persona rica entrar en el reino de Dios.

25 Los discípulos se sorprendieron mucho al oír lo que Jesús dijo, y comentaban entre ellos:

—Entonces, ¿quién podrá salvarse?

26 Jesús los miró y les dijo:

—Para la gente, lograr eso es imposible; pero para Dios todo es posible.

27 Pedro le contestó:

—Recuerda que nosotros hemos dejado todo lo que teníamos, y te hemos seguido. ¿Qué premio vamos a recibir?

28 Jesús les respondió:

—Les aseguro que todos ustedes reinarán conmigo cuando yo, el Hijo del hombre, me siente en el trono de mi reino poderoso. Entonces Dios cambiará todas las cosas y las hará nuevas. Cada uno de ustedes gobernará a una de las doce tribus de Israel. 29 Y todos los que, por seguirme, hayan dejado a su esposa y a sus hijos, a sus hermanos o a sus hermanas, a su padre o a su madre, su casa o un terreno, recibirán cien veces más de lo que dejaron, y tendrán además vida eterna. 30 Pero muchas personas que ahora son importantes, serán las menos importantes, y muchos que ahora no son importantes, serán los más importantes.