Ya no somos esclavos sino hijos
1 Una cosa les digo: Mientras el heredero es menor de edad, en nada se diferencia de un esclavo de la familia, aunque en realidad sea el dueño de todo. 2 Hay personas que lo cuidan y se encargan de sus asuntos, hasta el tiempo que su padre haya señalado. 3 Lo mismo pasa con nosotros: cuando éramos menores de edad, estábamos sometidos a los poderes que dominan este mundo. 4 Pero cuando se cumplió el tiempo, Dios envió a su Hijo, que nació de una mujer y bajo la ley. 5 Lo envió para rescatarnos a quienes estábamos bajo esa ley y para recibirnos como sus hijos. 6 ¡Ustedes ya son sus hijos!, y por lo tanto, Dios mandó el Espíritu de su Hijo a sus corazones; y el Espíritu clama: «¡Abba! ¡Padre!» 7 Así pues, tú ya no eres esclavo, sino hijo de Dios; y por ser hijo suyo, es voluntad de Dios que seas también su heredero.
8 Antes, cuando ustedes no conocían a Dios, eran esclavos de seres que en realidad no son dioses. 9 Pero ahora que ustedes ya conocen a Dios, o mejor dicho, ahora que Dios los ha conocido a ustedes, ¿cómo es posible que vuelvan a someterse a esos débiles y pobres poderes, y a hacerse sus esclavos? 10 Ustedes celebran ciertos días, meses, estaciones y años… 11 ¡Mucho me temo que mi trabajo entre ustedes no haya servido de nada!
Recuerdos personales
12 Hermanos, les ruego que sean como yo, porque yo me he vuelto como ustedes. No es que me hayan causado ustedes ningún daño. 13 Como ya saben, cuando por primera vez les anuncié el evangelio yo padecía de una enfermedad. 14 Y esa enfermedad fue una prueba para ustedes, pues no me despreciaron ni me rechazaron a causa de ella, sino que, al contrario, me recibieron como a un ángel de Dios, ¡como si se tratara de Cristo Jesús mismo! 15 ¿Qué pasó con aquella alegría que sentían? Puedo decir a favor de ustedes que, de haberles sido posible, hasta se habrían sacado los ojos para dármelos a mí. 16 Y ahora, ¿acaso me he vuelto enemigo de ustedes, solamente porque les he dicho la verdad?
17 Esa gente tiene mucho interés en ustedes, pero sus intenciones no son buenas. Lo que quieren es apartarlos de nosotros, para que luego ustedes se interesen por ellos. 18 Claro que está bien interesarse por los demás, pero con buenas intenciones; y que sea siempre, y no solamente cuando estoy entre ustedes. 19 Hijos míos, otra vez sufro dolores de parto por ustedes, hasta que Cristo se forme en ustedes. 20 ¡Cómo quisiera estar yo ahí ahora mismo para hablarles de otra manera, pues no sé qué pensar de ustedes!
Lo que simbolizan Agar y Sara
21 Díganme una cosa, ustedes, los que quieren someterse a la ley: ¿Acaso no han escuchado lo que la ley dice? 22 Pues está escrito que Abrahán tuvo dos hijos: uno de ellos, de una esclava, y el otro de su propia esposa, que era libre. 23 El hijo de la esclava nació como todo ser humano; pero el hijo de la libre nació para que se cumpliera lo que Dios había prometido. 24 Esto tiene un sentido simbólico; las dos mujeres representan dos alianzas: una es la del monte Sinaí, y está representada por Agar, que es la madre de quienes habrían de ser esclavos. 25 Pues Agar representa el monte Sinaí, en Arabia, que corresponde a la actual Jerusalén, ya que esta ciudad sigue sometida a la esclavitud junto con sus hijos. 26 Pero la Jerusalén celestial es libre, y es la madre de todos nosotros. 27 Porque las Escrituras dicen:
«Alégrate, mujer estéril, tú que no diste a luz;
grita de alegría, tú que nunca tuviste dolores de parto.
Porque más hijos tendrá la mujer abandonada
que aquella que tiene esposo.»
28 Hermanos, ustedes son como Isaac: son los hijos que Dios había prometido. 29 Pero así como en aquel tiempo el hijo que nació como todo ser humano perseguía al hijo que nació por obra del Espíritu, así también sucede ahora. 30 Pero ¿qué dicen las Escrituras? Pues dicen: «Echa fuera a la esclava y a su hijo, porque el hijo de la esclava no puede compartir la herencia con el hijo de la libre.» 31 Así que, hermanos, no somos hijos de la esclava, sino de la libre.
Ñande ndaha'e véima tembiguái, Tupã ra'ýma
1 Amyesakãvéta katu peẽme ko ha'éva: Pe mba'e járarã michĩ aja, ndojoavýi pe ogapy pegua tembiguáigui, ha'e ramo jepe añetehápe opa mba'e jára. 2 Oĩ oñangarekóva hese ha oguerekóva ipópe opa umi mba'e, oguahẽ peve pe ára itúva omoĩ vaekue. 3 Ñandéve avei ojehu upéicha: Ako ñane michĩrõ gueteri, ñaime umi oisãmbyhýva ko yvy poguýpe. 4 Ha oguahẽvo ára oñemoĩ vaekue katu, Tupã ombou Ta'ýrape, ou ypy vaekue ko yvy ári peteĩ kuñágui, Moisés rembiapoukapy poguýpe, 5 ñande pe'a haguã upe tembiapoukapýgui, ha jajerereko Tupã ra'y ramo. 6 Ha ta'ýrama haguére, Tupã ombou Ta'ýra Espíritu ñande py'ápe. Ha upe Espíritu osapukái: “Abba”, he'iséva “Che Ru.” 7 Aipórõ, ñande ndaha'e véima tembiguái, ñande Tupã ra'ýma. Ha ñande ita'ýra haguére, Tupã oipota ñande avei jaiko mba'e jára ramo.
8 Yma, ndapeikuaái ramo gueteri Tupãme, peẽ vaekue tembiguái umi añetehápe ndaha'éiva Tupãme guarã. 9 Ko'ágã peikuaámava Tupãme katu, ja'e porãsérõ guarã Tupã pende kuaámava, mba'éicha piko peikose jeýta umi espíritu ikangy ha ndaha'éiva mba'eve poguýpe? 10 Peẽ niko peiko pembyarete: ára, mes, umi ára reko ha áño hamba'e. 11 Nahi'ãiete niko chéve amba'apo rei ra'e aikóvo pende apytépe.
Pablo imandu'a ohasa vaekuére
12 Che pehẽngue kuéra, ajerure peẽme: Peẽna chéicha, che niko peẽicha. Ndaha'éi niko ku pejapóva che rehe mba'eve ivaíva. 13 Peikuaamaháicha, ako añe'ẽ ñepyrũ ramo guare peẽme ko marandu pyahúre, che rasy vaekue. 14 Ha che rasy ramo jepe ndapejahéiri che rehe ha na pe che rero'ỹrõi. Upéva rangue, peẽ che moguahẽ Tupã remimbou ramo guáicha, Cristo Jesús mba'e ramo guáicha che. 15 Mba'e piko oiko upe vy'a peñandu vaekuégui? Ikatu ha'e pende rehehápe, ikatu rire, peipe'a vaerã mo'ãha pende resa peme'ẽ haguã chéve. 16 Ha ko'ágã, nda che a'evéita nga'u piko pende rehe, ha'e haguére peẽme añetegua?
17 Umi tekove japu oma'ẽ hatã pende rehe, ha'e kuéra katu ndohekái iporãva. Ha'e kuéra pende pe'ase ore hegui, peẽ upe rire peheka haguã chupe kuéra. 18 Iporã niko añete ñama'ẽ ñande rapicháre mba'e porã rekávo. Ha upéva ta opa ára, ani aime jave pene ndivénte. 19 Che ra'y kuéra, kuña imembýta vaicha ahasa asy jeýtama hína pende rehe, ou peve Cristo pende pype. 20 Aimémo ra'e upépe ko'agãite añe'ẽ haguã peẽme tekotevẽháicha. Ndaikuaái niko mba'épa ha'éta pende rehe!
Mba'épa he'ise Agar ha Sara rembiasa
21 Peje chéve peteĩ mba'e, peẽ peikoséva tembiapoukapýre. Napehendúi nga'u piko mba'épa he'i pe tembiapoukapy? 22 He'i Abraham ita'ýra hague mokõi: ijypykue peteĩ hembiguáigui, ha pe ambue katu hembireko teégui, ndaha'éiva hembiguái. 23 Upe hembiguái memby ou yvypóra rekópe. Ha pe hembiguai'ỹva memby katu ou oiko haguã pe Tupã oñe'ẽ me'ẽ hague. 24 Oime hína mba'épa he'ise upéva. Umi mokõi kuña he'ise mokõi ñe'ẽ ñome'ẽ. Peteĩ, pe yvyty Sinaípe guare, upéva hína Agar, ha iñemoñarégui oikóva tembiguái. 25 Agar, niko pe yvyty Sinaí rekovia Arábiape, ko'ágãva Jerusalén, oĩva ambue poguýpe tembiguái ramo imemby kuéra reheve. 26 Pe Jerusalén yvága pegua katu noĩri avave poguýpe, ha ha'e ñande sy hína. 27 Ñandejára Ñe'ẽ niko he'i:
“Evy'áke nde kuña ikatu'ỹva ne memby,
esapukái vy'águi,
nde, na ne membýi vaekue araka'eve.
Pe kuña ojeheja rei vaekue
imemby hetavéta
kuña iména vaekuégui.”
28 Che pehẽngue kuéra, peẽ niko Tupã ra'y iñe'ẽ me'ẽnguégui guare, Isaac ha'e haguéicha avei. 29 Ha upe ramo, pe mitã ou vaekue yvy ári yvypóra rekópente oiko haguéicha omuña pe mitã ou vaekue Espíritu rupi guápe, upéicha avei ko'ágã. 30 Ha mba'e piko he'i pe Ñandejára Ñe'ẽ? He'i: “Emosẽ okápe pe tembiguái ha imemby. Tembiguái memby ndaikatúi oñomboja'ovo pe Tupã oheja vaekuére pe tembiguai'ỹva memby ndive.” 31 Ha upéicha, che pehẽngue kuéra, ñande ndaha'éi tembiguái memby, tembiguai'ỹva memby katu.