Herencia de los levitas
1 El Señor se dirigió a Moisés en las llanuras de Moab, junto al Jordán, frente a Jericó, y le dijo:
2 «Ordena a los israelitas que, del territorio que les corresponde, den a los levitas ciudades para que vivan, y que les den también los campos de pastoreo que rodean las ciudades. 3 Los levitas vivirán en esas ciudades, y en los campos tendrán su ganado y demás animales. 4 Los campos de pastoreo que deben darles se extenderán alrededor de la ciudad, cuatrocientos cincuenta metros hacia afuera de la muralla. 5 Todo el terreno formará un cuadrado de novecientos metros por lado, es decir, que medirá lo mismo por el este y por el oeste, por el norte y por el sur. La ciudad quedará en medio, con los campos de pastoreo alrededor.
6 »De las ciudades que les den a los levitas, seis serán ciudades de refugio, donde pueda buscar protección la persona que haya matado a alguien. Aparte de estas seis ciudades, les darán ustedes otras cuarenta y dos; 7 en total, deben dar a los levitas cuarenta y ocho ciudades con sus campos de pastoreo. 8 Cuando del territorio propio de los israelitas den las ciudades para los levitas, cada tribu deberá dar en proporción a lo que le haya tocado: de los territorios más grandes se tomarán más ciudades, y de los más pequeños, menos ciudades.»
Ciudades de refugio
(Dt 19.1-13Jos 20.1-9)9 El Señor se dirigió a Moisés y le dijo:
10 «Di a los israelitas lo siguiente: Cuando ustedes crucen el río Jordán para entrar en Canaán, 11 deberán escoger algunas ciudades como ciudades de refugio, donde pueda refugiarse la persona que sin intención haya matado a otra. 12 Allí quedará a salvo del pariente del muerto que quiera vengarlo, y no morirá hasta que se haya presentado ante el pueblo para ser juzgado. 13 De las ciudades dadas, seis serán para refugio: 14 tres al oriente del Jordán y tres en Canaán. 15 Estas seis ciudades serán ciudades de refugio, tanto para los israelitas como para los extranjeros que vivan o estén de paso entre ustedes. Allí podrá refugiarse todo el que sin intención haya matado a otra persona.
16 »Si alguien hiere a otro con un objeto de hierro, y el herido muere, se trata de un asesinato, y el asesino será condenado a muerte.
17 »Si alguien golpea a otro con una piedra que pueda causar la muerte, y el golpeado muere, se trata de un asesinato, y el asesino será condenado a muerte.
18 »Si alguien golpea a otro con un palo que pueda causar la muerte, y el golpeado muere, se trata de un asesinato, y el asesino será condenado a muerte. 19 El pariente más cercano del muerto se encargará de dar muerte al asesino cuando lo encuentre.
20 »Si alguien empuja a otro por odio, o si le lanza alguna cosa con malas intenciones, 21 o si por enemistad lo golpea con las manos, y el otro muere, el culpable será condenado a muerte porque es un asesino. El pariente más cercano del muerto se encargará de dar muerte al asesino cuando lo encuentre.
22 »Pero si alguien empuja a otro accidentalmente, no por enemistad, o si le lanza alguna cosa sin mala intención, 23 o sin fijarse lanza una piedra que pueda causar la muerte, y la piedra le cae encima y lo mata, no siendo ellos enemigos ni queriendo él hacerle daño, 24 entonces el pueblo actuará como juez entre el que causó la muerte y el pariente que quiera vengar a la víctima, según estas reglas. 25 El pueblo deberá proteger de la venganza del pariente al que causó la muerte, y deberá hacer que vuelva a la ciudad de refugio donde había buscado refugio. El que mató deberá quedarse allí hasta que muera el sumo sacerdote debidamente consagrado. 26 Pero si sale del territorio de la ciudad de refugio, 27 el pariente de la víctima no cometerá ningún crimen si lo encuentra fuera y lo mata. 28 El que mató deberá quedarse en la ciudad de refugio hasta la muerte del sumo sacerdote. Después podrá volver a su tierra.
29 »Estas disposiciones serán para ustedes una ley que pasará de padres a hijos, dondequiera que ustedes vivan.
Leyes sobre testimonios y rescates
30 »Solo por el testimonio de varios testigos podrá ser condenado a muerte un asesino. Un único testigo no basta para condenar a muerte a nadie.
31 »No se podrá aceptar dinero como rescate por la vida de un asesino condenado a muerte; ese hombre deberá morir.
32 »No se podrá aceptar dinero por permitir que un asesino que ha buscado refugio en una de las ciudades señaladas pueda regresar a su tierra antes de la muerte del sumo sacerdote.
33 »No profanen con asesinatos el país en que van a vivir, pues el asesinato profana el país, y por un asesinato no hay más rescate que la muerte del que lo cometió.
34 »No profanen la tierra en que van a vivir y en la que yo también viviré, pues yo, el Señor, vivo entre ustedes los israelitas.»
Táva levíta kuérape guarã
1 Moab ñúme, Jordán rembe'ýpe, Jericó rovái, Ñandejára he'i Moiséspe:
2 “Ere Israel guápe, pe yvy chupe kuéra oñeme'ẽvagui tome'ẽ levíta kuérape táva ha'e kuéra oiko haguãme ha ñu hymba kuéra oguereko haguãme umi táva jerekuévo. 3 Umi táva hína levíta mba'erã ha ha'e kuéra oikóta upépe, umi ñu katu ijovecha ha hymba kuérape guarã. 4 Pe ñu tojepyso pe táva korapy jerére opa gotyo 450 métro, 5 ikatu haguã pe yvy ipuku 900 métro peteĩ-teĩ ijyképe: yvate gotyo, yvy gotyo, kuarahy resẽ ha kuarahy reike gotyo. Pe táva topyta mbytépe ha pe ñu ijerére. 6 Peme'ẽ levíta kuérape 6 táva kañyha ikatu haguãme okañy umi oporojukáva ojapose'ỹre. Upéva ári peme'ẽ chupe kuéra imba'erã 42 táva pe ñu hesegua reheve. 7 Péicha pe táva retakue, ñu reheve ijerekuévo, levíta mba'éva tohupyty 48. 8 Israel ñemoñare ome'ẽvo oguerekóvagui táva kuéra levíta mba'erã, umi hetave oĩva tome'ẽ hetave ha umi imbovyvéva tome'ẽ mbovyve. Péicharõ, opavave ome'ẽ jojáta.”
Táva kuéra kañy haguã
(Dt 19.1-13Jos 20.1-9)9 Ñandejára he'i Moiséspe, 10 he'i haguã Israel guápe:
Pehasa rire Jordán mboypýri ha peike yvy Canaánpe, 11 tekotevẽ peiporavo táva kuéra kañyha ikatu haguãme okañy umi oporojukáva ojapose'ỹre. 12 Upépe oikóta okyhyje'ỹre upe ojejuka vaekue pehẽngue kuéragui. Oja ramo peteĩ kuimba'e rehe oporojuka hague, ndaikatu mo'ãi ojejuka noñembohovakéi ramo. 13 Peiporavo 6 táva kañy haguãme: 14 mbohapy Jordángui kuarahy resẽ gotyo ha mbohapy Canaánpe. 15 Umívape ikatúta okañy Israel ñemoñare ha mombyrygua avei oikóva ijapytépe kuéra sapy'arãnte. Oimeraẽ oporojukáva ojapose'ỹre, ikatu okañy peteĩ umívape. 16 Oĩ ramo oporonupãva fiérrope ha pe oñenupãva omano upevakuégui, pe inupãhare hína ijukahare, ha toje'e ojejuka haguã.
17 Oĩ ramo oporonupãva itápe ikatúva rehegua oporojuka, ha pe oñenupãva omano upevakuégui, inupãhare hína ijukahare, ha toje'e ojejuka haguã. 18 Oĩ ramo oporonupãva yvyrápe ikatúva rehegua oporojuka, ha pe oñenupãva omano upevakuégui, inupãhare hína ijukahare ha toje'e ojejuka haguã. 19 Pe ojejuka vaekue génte ári ho'a oheka ha ojukávo ijukaharépe. Ojuhu vove, ojuka vaerã chupe. 20 Oĩ ramo nda ija'éiva hapicháre ha omyaña vai térã ojapi chupe oimeraẽ mba'épe, 21 térã ipópe oinupã heta ha upevakuégui hapicha omano, upéva hína ijukahare ha toje'e ojejuka haguã. Pe omano vaekue pehẽngue ári ho'a ojukávo ijukaharépe. Ojuhu vove, ojuka vaerã chupe.
22 Oĩ ramo ojukáva hapichápe ojapose'ỹre, ndaha'éi ipochýgui hendive térã omyañágui térã ojapígui chupe oimeraẽ mba'épe, 23 térã oma'ẽ'ỹre pe ojapóva rehe opoi peteĩ ita ha ojuka peteĩ hapichápe ojapose'ỹre hese mba'eve ivaíva, ku ndaha'éiva ija'e'ỹha. 24 Ojehu ramo mba'e ko'ãichagua, Israel ñemoñare tosẽ hesehápe ha ani omoĩ pe omano vaekue pehẽngue ykére ojukaséva pe mba'e apoharépe. Kóicha tojapo hikuái:
25 Pe Israel ñemoñare tomo'ã chupe umi omanóva pehẽngue kuéragui ha togueraha jey chupe táva kañyháme, ha'e osẽ haguégui. Topyta upépe omano meve pe pa'i oĩva upérõ pa'i guasúrõ. 26 Pe mba'e apohare osẽ ramo pe táva kañyhágui, 27 ha pe omano vaekue pehẽngue kuéra ojuhu ha ojuka ramo chupe, ndojái mba'eve hese kuéra. 28 Pe mba'e apohare opyta vaerã pe táva kañyháme pa'i guasu omano meve ha upe rire ae ikatu oho jey hógape.
29 Kóva hína tembiapoukapy peẽme ha pene ñemoñarépe guarã, mamo peikohápe.
30 Oja ramo peteĩ kuimba'e rehe oporojuka hague, upéva tojejuka oĩ ramo mokõi térã hetave, mba'e rechahare mante. Peteĩnte ramo, ndohupytýi gueteri oje'e haguã hese oporojuka hague. 31 Peteĩ oporojuka vaekue ojejuka vaerã ha ndaikatúi ojehepy me'ẽ ojejogua haguã hekove. 32 Peteĩ kuimba'e okañy ramo táva kañyháme, ani peheja ohepyme'ẽ oho jey haguã hógape omano mboyve pa'i guasu. 33 Pejapo ramo péicha pemongy'áta pe tetã peikohápe. Pe oporojukáva omongy'a pe tetã, ha ha'e ojejuka ramo mante ikatúta oñemopotĩ*f** pe tetã ojejuka haguépe peteĩ kuimba'e. 34 Aníke pemongy'a pe tetã peẽ peikohápe, cháke che hína pende Jára ha aiko Israel ñemoñare apytépe.