Rut ojeporeka Booz kokuére
1 Noemí oguereko vaekue iména Elimélec guio peteĩ karai ipehẽnguéva, imba'e reko hetáva, hérava Booz.
2 Peteĩ jey Rut he'i Noemíme:
—Ehejána taha kokuépe seváda mono'õháme. Oĩ vaerã niko peteĩva jepe ohejáva chéve aha hapykuéri koga'a amono'õ haguã.
He'i chupe Noemí:
—Tereho che memby.
3 Ha oho Rut ohupi yvýgui umi seváda ho'áva omono'õva pógui. Ha mba'éicha haguã nimbo oho omono'õ Booz, upe Elimélec pehẽngue kokuépe. 4 Upe jave oguahẽ Booz oúva Beléngui. Ha omomaitei umi kokuépe omba'apóvape he'ívo:
—Ñandejára toĩ pene ndive.
Ha he'i chupe hikuái:
—Ñandejára ta nde rovasa.
5 Oporandu Booz umi kokuépe omba'apóva omyakãvape:
—Máva rogagua piko amo kuñataĩ?
6 Ha'e he'i chupe:
—Upéva niko upe kuña ou vaekue Noemí ndive tetã Moábgui. 7 Ou kuri he'i chéve: “Ehejána chéve tamono'õ umi omba'apóva rapykuéri”. Aje'i pyhareve guive upéva ojapo hína. Ko'ágã niko opytu'u sapy'a hína.
8-9 Booz he'i Rútpe:
—Natekotevẽi reho ambue kokuépe. Epyta ápe che rembiguái kuéra apytépe. Ha'e kuéra ohohápe tereho hapykuéri kuéra. Ha'éma chupe kuéra ani haguã iñe'ẽ vai ndéve. Nde yuhéi ramo tereho hey'u umi kambuchi ha'e kuéra omyenyhẽ vaekuégui. Rehendúpa che rajy!
10 Oñakãity chupe Rut, ha he'i:
—Che niko ndaha'éi arupigua. Mba'ére piko peichaite peve che rerohory, ha rehechakuaaite chéve?
11 Booz he'i chupe:
—Aikuaapa umi mba'e rejapo vaekue ne ména sýre, ne ména omano rire. Aikuaa reheja hague nde sy, nde ru ha ne retã, ha reju reiko ko tetã reikuaa'ỹvape. 12 Ñandejára tohechakuaa ndéve umi mba'e rejapo vaekuére. Tupã Israel Jára tomyengovia rasaite ndéve opa mba'e, reju haguére hese reñemo'ã.
13 Rut katu he'i chupe:
—Mba'éiko che ajapo peichaite che myangapyhy ha che mbopy'a rory haguã? Chéve niko ndaijái aikóvo ne rembiguáironte jepe.
14 Ojekarúta vove, Booz he'i chupe:
—Eñemboja ápe ha emyakỹ ko mbuja pehẽngue vinagrerýpe ha he'u. 15 Ha Rut oguapy umi kokuépe omba'apóva apytépe. Ombohasa chupe Booz ipo renyhẽ avati maimbe. Ho'u hyguãtã meve ha hemby jey chupe. 16 Rut opu'ãvo omono'õve haguã seváda ra'ỹi, Booz he'i hembiguái kuérape:
—Peheja tombyaty umi peẽ pembyaty vaekuégui, ha peẽ voi peity meme pende rapykuéri ha'e ombyaty haguã. Ha ani peje chupe mba'eve.
17 Ha ka'arupytũ meve opyta omono'õ kokuépe. Ojykyipávo ojuhu omono'õ hague 20 kílo rupi. 18 Ogueraha hógape ha ohechauka Noemíme. Upéi oguenohẽ asaje guare tembi'u hemby vaekue ha ome'ẽ chupe. 19 He'i chupe Noemí:
—Moõ mba'e piko reho ra'e, ajeve hetaite remono'õ? Ñandejára tohovasa upe nde rechakuaa vaekuépe.
Ha Rut omombe'u Noemíme oho hague upe árape peteĩ karai Booz hérava kokuépe.
20 Noemí he'i chupe:
—Ñandejára tohovasa chupe. Ñandejára niko ohechakuaa oikovéva ha omanóvape. Upéva pe karai niko ñane pehẽngue hína. Ha hi'ári ho'a chupe oñangareko ñande rehe.
21 Rut he'i Noemíme:
—He'i niko chéve apyta haguã hembiguái kuéra ndive omono'õmba peve ikóga ra'ỹingue.
22 He'i chupe Noemí:
—Che memby, iporãve vaerã niko añete repyta ramo hembiguái kuéra ndive ha ani reiko upe rupi rehasa asy rei.
23 Rut opyta Booz rembiguái kuéra apytépe opa peve seváda ñemono'õ. Upe aja ha'e oiko Noemí ndive hógape.
Rut ekmeyeykekxa Booz namyep apagkok
1 Yetneyk axta xama ekhawóxama Noemí apteme apnámakkok axta m'a atáwa' axta Elimélec, Booz axta apwesey m'a, énxet ekxámokma aqsok apagkok axta nahan ma'a, tén han ekha kélyaheykekxoho.
2 Xama ekhem axta táhak Rut eyáneya Noemí s'e:
—Heyho sa' amhagkok namyep, lapmaxcheyk sa' yohok axog neptámen xama m'a apcháncheseykekxa nak chá'a hótáhap apaktek wánchásekxak ko'óxa.
—Hoy, kaxeg, axta entáhak eyátegmowágko yepyámog.
3 Xegkek axta Rut ekmahágko m'a namyep. Kelmeyk axta nahan ma'a hótáhap apaktek apkeleyméyak axta m'a apkelyaqtennéyak nak hótáhap apaktek. Chaqhawók axta anhan ekmahágko m'a Booz axta namyep apagkok, apteme pók axta m'a Elimélec. 4 Apwákxeyk axta anhan Booz apkeñama m'a Belén, apkelpeykeságkek axta m'a apkelyaqténma nak hótáhap apaktek, aptáhak axta s'e:
—¡Wesse' egegkok sa' etnehek apkelxegexma'a kéxegke!
—¡Wesse' egegkok sa' epasmok xép xa! —axta aptáhak apkelátegmowágkokxo. 5 Tén axta Booz aptáha apkelmaxneyáncha'a m'a apkemha apmonye' axta chá'a apkelyaqténma hótáhap apaktek:
—¿Yaqsa námakkok xa kelán'a étkok nak?
6 Apchátegmowágkokxeyk axta m'a apkemha apmonye':
—Moab kelán'a xa, Noemí axta ekyetleykenta eñama m'a yókxexma Moab. 7 Élmaxnegwa'ék xeyk ko'o peya kaxog neptámen ma'a apkelyaqténma nak hótáhap ekmako nahan kánchásekxak ma'a hótáhap apaktek. Axto'ók agko' xeyk nahan eyeynawo ektamheyncha'a. Kaxwók agko' nahan hákxak éllókasa ekyampe yaqwatakxoho.
8 Tén axta Booz aptáha apcháneya Rut se'e:
—Keyxho sa' se'e sekpeywa nak. Nágkamhók aqsa mók namyep kalmok hótáhap apaktek, kaxa sa' aqsa s'e ekheykegkaxa nak séláneykha, 9 kalyetlow sa' chá'a ekwet'akxa enxoho chá'a elmahagkok eltemeykha m'a apkelyaqténma nak hótáhap. Ekméssek xeyke ko'o sekpeywa m'a séláneykha nak maltamho chá'a elya'aksexma exche'. Hem sa' agkok chá'a chaqhak, kamhók sa' ma'a apheykegkaxa nak yátegwáxwa kélyetméyak yegmen, kayen sa' ma'a apkelyetméyak nak yegmen séláneykha.
10 Háxahánteyk axta Rut ekwokmoho ektekxekwakto nát xapop, tén axta ektáha élmaxneyáncha'a Booz se'e:
—¿Yaqsa ektáha ektaqmeleyncha'a nak chá'a apwáxok sélano exchep tén han seyápeyncha'a nak chá'a? háwe eykhe ko'o seyókxa saxma, mók nekha eñamak. 11 Apchátegmowágkokxeyk axta makham Booz. Axta aptáhak se'e: Ekya'ásegkók ko'o ekyókxoho ekteméssessamakxa exche' m'a yepyámog eyeynamo m'a sekxók axta apketsapma m'a atáwa' axta. Ekya'ásegkók nahan éxakhama m'a chána, tén han eyókxa ekxegeykmoho sempáxaqwaya s'e, neyseksa mehẽlya'áseyak eykhe negko'o exche'. 12 ¡Dios sa' egkések ekyánmaga aqsok élane! ¡Sa' egkések ekyánmaga ekyókxoho aqsok élane m'a Israel Dios Wesse' apagkok nak, cham'a ekya'aweykxo axta ektegyeyncha'a ekpasmo!
13 Chátegmowágkokxeyk axta m'a Rut, axta táhak se'e:
—Eyápeyha apagko' nak la'a chá'a exchep, kellókásawók chá'a émpehek sekhaxnawo appeywa. Epaqhetchessek chá'a exchep yetlo seyásekhayo, háwe eykhe ko'o xama m'a apkeláneykha nak.
14 Wokmek axta nentamakxal'a nento, apwóneyha axta Booz ma'a Rut. Aptáhak axta apcháneya s'e:
—Kamyenta s'e, kama xama s'e pán nápakha nak, kayásses nahan se'e aqsok égmenek ekmáske nak.
Hakmek axta Rut nepyeseksa m'a énxet'ák apkelyaqténma axta hótáhap apaktek, apméssek axta nahan Booz latsehe' aktek kélyexnáyam. Tókek axta ekwokmoho ekyaqkanakmo, kéméxcheyk axta nahan nekha. 15 Xama axta émpákxo néten peya kánchásekxak makham ma'a hótáhap apaktek, aptáhak axta apkelpaqhetchesa apkeláneykha Booz se'e:
—Kólho sa' aqsa nahan chá'a kalmok hótáhap apaktek kéláncheseykekxa nak chá'a kéxegke m'a. Nágkólnókasha aqsa. 16 Kólho sa' aqsa nahan chá'a epallamok pók xam'a hótáhap apaktek kélyaqténma yaqwayam sa' kalmok ma'a. ¡Nágkólye'es aqsa exma!
17 Yekhámeyha axta hótáhap apaktek Booz namyep apagkok Rut ekweykmoho ekyáqtésa. Veinte kilos axta nahan tépak apaktek apagko' hótáhap ekpenchesa ekleklo apyempehek, cham'a eyáncheseykekxa axta. 18 Taqháwok axta makham tegma apwányam yetlo ekseykekxa m'a hótáhap apaktek. Xekmóssákxeyk axta m'a yepyámog. Lekwákxeyk axta m'a ekto eyeygwayam axta, méssek axta m'a Noemí. 19 ¿Háxko ektamhágkaxa sakhem? —axta táhak élmaxneyeyncha Noemí. ¿Háxko élwánxa s'e ekxámokma nak hótáhap apaktek? ¡Apkeleñémo énxet ektáha nak apmopmenyého epasmok xeye'! —axta táhak eyáneya.
Keltennáseyha axta yepyámog Rut apwesey énxet namyep apagkok ektamhágkaxa.
—Ektamháha exchek ko'o apkelchekha m'a énxet apwesey nak Booz. 20 Tén axta ektáha Noemí eyátegmowágkokxo s'e:
¡Wesse' egegkok sa' epasmok! Ẽlápeykha apagko' negko'o kaxwo' ma'a, ekhawo aptamheykegkaxa axta m'a apkeletsapma nak. Ennámakkok egagko' negko'o xa énxet nak. Cháxa keñamak ekpayhawo nak negko'o yaqwayam hẽltaqmelchesek xa. 21 Keñe axta Rut ektáha makham se'e:
—Apkeltamhók xeyk han ko'o alenxanmohok sektamheykha yetlo m'a apkeláneykha ekwokmoho apsawhékpo apnakxamap ma'a hótáhap apaktek. 22 Tén axta Noemí ektáha eyátegmowágkokxo atánegken se'e:
—Hoy táse', payhawók neykhe kapaxqaha aqsa m'a apkeláneykha nak, eyke nágkamhók aqsa m'a mók namyep enxoho, hakte kólya'aksek katnehek exma ekmahágko enxoho m'a mók namyep.
23 Kelenxanakmók axta makham Rut eyáncheseykekxa hótáhap apaktek élxegexma'a m'a Booz apkeláneykha ekwokmoho apsawhékpo apnakxamap ma'a hótáhap. Hegkek axta eyke makham xamók ma'a yepyámog.