Pedro ha Juan mburuvicha kuéra renondépe
1 Pedro ha Juan oñemoñe'ẽ aja, oguahẽ pa'i kuéra, Tupao rerekua ruvicha ha Saduséo kuéra ndive. 2 Ipochy hikuái Pedro ha Juan ombo'égui tetã guápe ha he'ígui jeikove jey omanóva apytégui ojehechauka ha añeteha Jesús rupi. 3 Ipojái hese kuéra ha ka'aru pytũguima omoinge chupe kuéra koty ypytũme upe ára ambue peve. 4 Ha heta ohendu vaekue upe ñe'ẽ oguerovia, ha umi ogueroviáva retakue, ojepapávo kuimba'e añónte, ohupyty 5.000 rupi.
5 Upe ára ambuépe oñembyaty Jerusalénpe Israelgua ruvicha kuéra, myakãhára ha Moisés rembiapoukapy mbo'eha kuéra. 6 Upépe oĩ avei pa'i guasu Anás, Caifás, Juan, Alejandro ha opa pa'i guasu rogagua. 7 Pedro ha Juánpe omoĩvo henondépe kuéra oporandu hikuái chupe kuéra:
—Máva rupi térã máva rérapepa pejapo ko'ã mba'e?
8 Pedro, henyhẽva Espíritu Sántogui, he'i chupe kuéra:
—Tetãgua ruvicha ha myakãhára kuéra: 9 Peporandu niko oréve pe mba'e porã ojejapo vaekuére peteĩ hasývare, ha mba'éichapa oñemonguera ra'e. 10 Ro'e pene renondépe ha opa Israelgua renondépe, ko kuimba'e oĩva ápe opavave rovake, hesãiha Jesucristo Nazaretgua rérape, upe peẽ pemosãingo vaekue kurusúre ha Tupã omoingove jey vaekue. 11 Ko Jesús hína upe Ita, peẽ óga apoha pemboyke vaekue, ha oiko chugui pe Ita tekotevẽvéva. 12 Ndaipóri ambue ñande pysyrõ, kuaáva Tupã nome'ẽi haguére ñandéve yvy ári ambue.
13 Mburuvicha kuéra ohechávo mba'eichaitépa ipy'a guasu oñe'ẽ haguã Pedro ha Juan, ha ohechakuaa ha'e kuéra naiñaranduiha, iñarandu'ỹva reheguaha uvei, ijurujái joa opytávo ha ohechakuaa Jesús remimbo'eha. 14 Hi'arive, upe oñemonguera vaekue oĩ upépe hendive kuéra, ha upévare ndaikatúi he'i mba'eve omoĩ vai haguã chupe kuéra. 15 Upémarõ omosẽ hikuái chupe kuéra upe atýgui, ha opyta hikuái oñemongeta upépe. 16 He'i ojupe hikuái:
—Mba'e piko jajapóta ko'ã tekovére? Opa Jerusalengua oikuaa ojapo hague hikuái ko hechapyrãva techaukarã, ha ndaikatúi ja'e japuha upéva. 17 Ani haguã ko mba'e herakuãve ohóvo opa rupi, ñamongyhyje chupe kuéra, anive haguã oñe'ẽ avavépe Jesús rérape.
18 Ohenói ha he'i hikuái chupe kuéra anive haguã oñe'ẽ térã oporombo'e Jesús rérape. 19 Pedro ha Juan katu he'i chupe kuéra:
—Peẽ voi pehecháta, iporãpa Tupã renondépe rojapo peẽ pejéva, rojapo rangue ha'e he'íva. 20 Ore ndaikatúi roguerokirirĩvo pe rohecha ha rohendu vaekue.
21 Umi mburuvicha, omongyhyje rire, opoi chugui kuéra. Ndojuhúi hikuái mba'éichapa oinupãta, opavave omomba'e guasúgui Tupãme upe ojehu vaekuére. 22 Pe kuimba'e okuera vaekue ko hechapyrãva rupi, oguerekóma 40 áño rasa.
Umi Jesucristo reroviaha ojerure jerovia ha py'a guasu
23 Pedro ha Juan, ojepoi rire chugui kuéra, oho oñembyaty iñirũ nguéra ndive ha omombe'u chupe kuéra opa he'i vaekue pa'i ruvicha ha myakãhára kuéra. 24 Ohendu rire chupe kuéra oñembo'e Tupãme oñondivepa, he'ívo: “Ore Jára, nde rejapo vaekue yvy ha yvága, yguasu ha opa ipype oĩva, 25 ere vaekue Espíritu Santo ha ne rembiguái ore ru ypykue David juru rupi:
Maerãpa opu'ã tetã nguéra
ha ojapose
mba'e opa reítava?
26 Oñomoirũmba yvy arigua
mburuvicha guasu kuéra,
opu'ã haguã Ñandejárare
ha hembiporavo Crístore.’
27 Añete, Herodes ha Poncio Pilato, oñomoirũ kóva ko távape tetã ambuegua ha Israelgua ndive, ha opu'ã ne rembiguái marangatu Jesús rehe, nde reiporavo vaekue Mesías ramo. 28 Péicha ojapo hikuái, opa nde ere vaekue oiko haguã. 29 Ko'ágã, ore Jára, ema'ẽ mba'éichapa ipochy hikuái, ha embopy'a guasu ne rembiguái kuérape omyerakuã haguã ne ñe'ẽ kyhyje'ỹre. 30 Ehechauka nde pokatu remonguerávo hasývape ha rejapóvo techaukarã ha hechapyrãva, ne rembiguái marangatu Jesús rérape.”
31 Ha'e kuéra oñembo'epávo, upe oñembyatyhápe hikuái oryrýi, ha opavave henyhẽ Espíritu Sántogui, ha omyerakuã kyhyje'ỹre Ñandejára Ñe'ẽ.
Oñomba'epa, opa ojererekóva
32 Heta eterei umi ogueroviáva ha oiko oñondive peteĩ py'ápe ha peteĩ ñe'ẽme. Avave nde'íri imba'énteha upe oguerekóva, oñomba'epa ramo guáicha uvei oguereko. 33 Apóstol kuéra katu omombe'u meme tuicha pokatu reheve Ñandejára Jesús oikove jey hague, ha Tupã oipytyvõ mbarete opavavépe. 34 Ndaipóri ijapytépe kuéra oikotevẽva, umi oguerekóva yvy térã óga niko ome'ẽ hepýre, 35 ha omoĩ hepykue apóstol kuéra pópe, omboja'o haguã opavavépe, peteĩ-teĩ oikotevẽháicha. 36 Upéicha ojapo vaekue peteĩ levíta hérava José Chipregua, apóstol kuéra ombohéra vaekue Bernabé, (he'iséva pe oporombovy'áva). 37 Kóva oguereko ijyvy, ome'ẽ hepýre ha omoĩ hepykue apóstol kuéra pópe.
Pedro tén han Juan kélnaqlo nápaqta'awók énxet'ák ekyawe kéláyo
1 Axta esawhomák makham apkeltennáseykha énxet'ák Pedro tén han Juan, apkelweykmo axta m'a apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, yetlo m'a apkelámha apmonye'e nak aptaqmelchesso tegma appagkanamap, tén han ma'a Saduceos. 2 Apkellamchek axta xa énxet'ák nak, hakte apkelxekmóssegkek axta énxet'ák Pedro tén han Juan apkeltennassama ekwetamaxko naqsók ekyetnama apnaqxétekhágwayam ma'a apkeletsapma axta eñama m'a ektémakxa axta apxátekhágwayam ma'a Jesús. 3 Apkelmomakpek axta m'a Pedro tén han Juan. Kélxatamchek axta kañe sẽlpextétamakxa' ekweykmoho mók ekhem, hakte taxneykmek axta. 4 Apxámok axta eyke nahan melya'ásseyam ma'a ektáha axta apháxenmo apkeltenneykha; xegkessegkek axta emmok cinco mil apxámokma m'a ektáha axta melya'ásseyam, wánxa kélyetsete m'a apkelennay'a.
5 Mók ekhem axta entemék apchaqneykekxo Jerusalén ma'a apkelámha apmonye'e nak judíos, tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak nepyeseksa énxet'ák apagkok, tén han ma'a apkelxekmósso nak ektémakxa segánamakxa. 6 Aphegkek axta nahan apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Anás ma'a, tén han Caifás, Juan, Alejandro, tén han ma'a apyókxoho ektáha axta apteme apnámakkok ma'a apkelámha apmonye'e nak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok. 7 Apkeltémók axta kólnaqlókasek Pedro tén han Juan apheykegkaxa xa énxet'ák nak, xama axta apchaqnágweykmo m'a aphágkaxa, axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—¿Yaqsa eñama ekmowána kéllana kéxegke xa aqsok nak, yaqsa nahan éltémo kóllána'?
8 Axta aptemék Pedro apchátegmowágko yetlo apláneyo apwáxok Espíritu Santo s'e:
—Kélámha kélmonye'e nak nepyeseksa kélnámakkok, tén han kélámha kélmonye'e nak kélaqneykekxexa': 9 ẽlmaxneyáha kéxegke m'a ektaqmela exchek kélteméssesakxa m'a apháxamap, yaqwayam enxoho kólya'ásegwomhok háxko ektáhakxa kéltaqmelchessekmo. 10 Nenxénchek negko'o kélnápaqta'awók kéxegke tén han nápaqta'awók ma'a apyókxoho énxet'ák Israel, keso énxet apkenmeyncha'a nak se'e, nápaqta'awók apyókxoho énxet, aptaqmelwokmek eñama m'a Jesucristo apkeñama nak Nazaret apwesey, cham'a Jesucristo kélyepetchessama axta kéxegke aqsok ektegyésso, apxátekhásseykmo axta m'a Dios. 11 Cháxa Jesús apteme nak meteymog kélyamasma axta kéxegke kélteme nak kéllane tegma, meteymog kélmámenyého kólmaha eyke kaxwók aptamhákxa'. 12 Méko pók énxet ekyetna m'a nélwagkásamáxche teyp, hakte axta hegméssók negko'o Dios pók énxet enxoho yaqwayam hẽlwagkasek teyp ekyókxoho keso náxop.
13 Xama axta apkelweteya énxet'ák ekyawe kéláyo ektáhakxa megyésseykekxa apkeltenneykha m'a Pedro tén han Juan, tén han apkelya'ásegweykmo aptamhéyak énxet meyke apkelmopwancha'a tén han meyke kélxekmósso, kelpelakkassegkek axta apkelweteya, apkelya'ásegweykmek axta apteme Jesús apkeltáméséyak. 14 Aphegkek axta anhan nepyeseksa m'a énxet kéltaqmelchesseyam axta, axta keñamak megkalmopwagko apmáheyo exének ektáha megkamámnaqsoho m'a ektáhakxa axta. 15 Tén axta kéltémo elántépok neyseksa apchaqneykekxa énxet ekha kéláyo m'a Pedro tén han Juan, keñe axta apkelpaqhetchásamákpoho xa énxet'ák nak. 16 Axta aptemék chá'a apkelpaqmeyesma s'e:
—¿Háxko sa' anteméssesek xa énxet'ák nak? Apyókxoho énxet'ák apheykha Jerusalén axta nahan apkelya'ásegkohok apkeláneykegko xa aqsok sempelakkasso nak agweta', mogwanchek anxének ektáha ekmowána amya'a. 17 Agmések sa' nempeywa ekyennaqte yaqwayam ólyegwakkasek xa apqánet nak, yaqwayam sa' mellenxanmagkók apkeltennáseykha Jesús apwesey m'a énxet'ák, agmagkok sa' yaqwayam kapayhekxak ekxénamaxche xa amya'a nak.
18 Kéláneyeykha axta xa apqánet nak, kéltémók axta meltennaha chá'a tén han melxekmósek chá'a m'a amya'a ekxeyenma nak Jesús apwesey. 19 Axta eyke aptemék Pedro tén han Juan apkelátegmoweykegko s'e:
—Kólyekpelkoho sa' kélagko' kéxegke, payhawók kexaha ólyahakxohok kéxegke nápaqtók Dios keñe mólyahakxeyk ma'a Dios. 20 Mogwanchek negko'o ólwátessók nenxeyenma m'a aqsok negwetaya nak, tén han ma'a nenlegaya nak.
21 Apméssegkek axta apkelpeywa ekyennaqte énxet'ák ekyawe kéláyo apmáheyo eykhe elyegwakkasek ma'a Pedro tén han Juan, kélchexeykekxeyk axta eyke. Axta elya'áseykegkok yaqweykenxa etnahagkok ellegássesagkoho', hakte apyókxoho énxet axta apkelpeykessamók Dios, eñama m'a ektémakxa axta. 22 Cuarenta teyp apyeyam apagkok axta m'a énxet ekpelakkassama axta ekwetamaxko kéltaqmelchesseykmo.
Énxet'ák melya'ásseyam apkeltémo egkések Dios magya'ásseyam tén meyke negaye
23 Apkelmeyeykekxeyk axta apheykegkaxa apkelxegexma'a Pedro tén han Juan natámen kélchexeykekxa', apkeltennáseykha axta ekyókxoho aptémakxa axta apkelanagkama m'a apkelámha apmonye'e nak apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak. 24 Apyókxoho axta aptamheykegkok nempeywa nélmaxnagko natámen apkellege xa amya'a nak. Axta aptemék apkelmaxneyéyak se'e: “Wesse', apteme axta apkelane néten tén han keso náxop, tén han ma'a wátsam ekwányam, tén han ma'a ekyókxoho aqsok ekhéyak nak ma'a kañe', 25 apxeyenmeyk axta exchep apchásenneykekxo axta exének ma'a Espíritu Santo, tén han apkeltenneykencha'a axta m'a apkeláneykha David, egyáp nanók axta negko'o aptéma axta s'e:
‘¿Yaqsa ektáha apyennegkesa nak
exma énxet'ák?
¿Yaqsa ektáha apkelánegkokxo nak
yaqwánxa etnahagkok ekteme nak mékoho?
26 Apkelánegkokxeyk aptamhágkaxa
kelwesse'e apkelwányam nak
keso náxop, tén han ma'a
apkeltaqmelchesso nak apkelókxa',
apyepetchákxeyk pók
apkenmexa m'a
Wesse' egegkok
tén han ma'a ektáha axta apkelyéseykha,
cham'a apteme nak Mesías.’
27 “Naqsók apyepetcheykekxo pók Herodes tén han Poncio Pilato s'e tegma apwányam nak yetlo m'a metnaha nak judíos, tén han ma'a israelitas, apkenmexma m'a Jesús apkeláneykha appagkanamap nak xép, apkelyéseykha axta yaqwayam etnehek Mesías. 28 Cháxa ektémakxa axta apkeláneykegko ekyókxoho m'a ektémakxa axta exchep apkeláneykekxa yaqweykenxa katnehek. 29 Wesse', elano aptamhágkaxa nak apmako hẽlyegwakkasek negko'o, hegmés negko'o meyke negaye yaqwayam anlegaksek xép appeywa nentáha nak apkeláneykha. 30 Exekmós apmopwána eltaqmelchessók ma'a apkelháxamap nak, tén han elának ma'a aqsok magkenatchesso nak agweta', tén han ma'a aqsok sempelakkasso nak agweta' eñama apwesey m'a Jesús, apteme nak apkeláneykha appagkanamap.”
31 Xama axta appencháseykegko aptamhéyak nempeywa nélmaxnagko, yawheykha axta xapop ma'a apchaqneykekxexa axta; apkelláneykegkók axta nahan apkelwáxok Espíritu Santo apyókxoho énxet'ák, apkellegassegkek axta Dios appeywa meyke apkeleygweykekxa'.
Apyókxoho axta apagkok ma'a ekyókxoho aqsok
32 Hawók axta nahan mók élchetamso apkelwáxok ma'a apyókxoho énxet'ák apteme axta melya'ásseyam, tén han apxámokma axta. Axta exeyenmak chá'a ektáha apxakkók apagkok ma'a ekyókxoho aqsok apagkok nak, apyókxoho axta chá'a exének ektáha apagkok. 33 Apkelenxáneykmók axta apkelwasqápeykekxoho kélápháseykha apkeltenneykha m'a Jesús apxátekhágwayam axta, awanhek axta nahan appasmo Dios xa apyókxoho nak. 34 Méko axta xama nepyeseksa m'a énxet ekha nak eyéméxchexa aqsok, hakte cham'a énxet ekhakxa axta chá'a xapop apagkok essenhan apxanák ekxeykxak axta chá'a ekha ekyánmaga, keñe m'a selyaqye nak, 35 kólmések axta chá'a m'a énxet'ák kélápháseykha nak, yaqwayam enxoho emlaskok chá'a nepyeseksa m'a apyókxoho nak, cham'a ekyetnakxa enxoho chá'a eyeyméxchexa aqsok ma'a xama xama. 36 Ekhawo aptémakxa axta m'a levita apwesey axta José, apteme axta apkeñamakxa apagko' ma'a egkexe étkok ekwesey nak Chipre neyseksa wátsam ekwányam, aptemessáseykekxo axta nahan apwesey Bernabé m'a énxet'ák kélápháseykha (nenteme nak nempeywa: “Kélketche sempeykessáseykekxa egwáxok”). 37 Yetneyk axta xapop apagkok xa énxet nak, apyamasmeyk axta eyke ekha ekyánmaga, keñe selyaqye apméssama m'a énxet'ák kélapháseykha, yaqwayam enxoho etaqmelcheshok apmeykha.