Benjamín oho Egíptope
1 Canaánpe ivaive ohóvo upe ñembyahýi. 2 Opáma ohóvo Jacob rógape trígo ojegueru vaekue Egíptogui. Ha Upémarõ ha'e he'i ta'ýra kuérape:
—Tapeho jey Egíptope ha pejogua ñandéve trígo.
3 Judá he'i:
—Pe karai Egipto sãmbyhyhára he'i porã vaekue oréve ndoroike mo'ãiha hendápe, ndohói ramo ore ndive ore ryvy. 4 Remondo ramo ore ndive ore ryvy rohóta rojogua ndéve trígo 5 ỹrõ katu ahániri. Upe karai he'i porã vaekue: “Aníke peju che rendápe hese'ỹ!”
6 Jacob he'i chupe kuéra:
—Maerã voi piko peje chupe oĩha pende ryvy imitãvéva?
7 Ha'e kuéra he'i:
—Ha'énte voi oñepyrũ oporandu oréve ha he'i: “Oikove gueteripa pende ru? Oĩvépa ambue pende ryvy?” Ha ore niko romombe'úta mante chupe ha'e oporandúva. Mba'éicha piko roikuaáta he'ítaha: “Pejúke pende ryvy ndive”?
8 Judá he'i itúvape:
—Eheja toho che ndive upe mitã ha toroho pya'e. Ani ñamanomba jepe ñembyahýigui. 9 Topẽ che rehe ndagueruvéi ramo ndéve ko mitã ha tapyta ijaheipy ramo ne renondépe opa árape guarã. 10 Ipuku reíma niko hína. Aréma roju jey vaerã mo'ã!
11 Itúva he'i chupe kuéra:
—Pejapo katu upe pejéva upéicha ramo. Pemoĩ mba'e iporã porãvéva ko'a pegua pende vosápe ha peraha jopói ramo upe karaípe. Pemoĩ mimi aysy, eíra, mba'e ryakuã porã, insiénso, manduvi ha manduvi guasu. 12 Upe trígo repyrã pembojo'a, ha peme'ẽ jey chupe upe trígo repykue opyta vaekue pende vosa jurúpe. Oime vaerã niko ojavy ra'e hikuái. 13 Toho pene ndive pende ryvy ha tapeho pya'e. 14 Tupã Ipu'akapáva tomoheñói upe karai py'ápe poriahurereko ha topoi pende ryke'y opyta vaekuégui ha Benjamíngui. Ha che apyta ramo che ra'y kuéra rehe'ỹ, toiko oikóva che hegui.
Jejuhu jey José ndive
15 Ha'e kuéra ogueraha upe jopoirã, trígo repy jo'a ha Benjamín ave, oje'ói Egíptope ha oguahẽ José rendápe. 16 José ohecha Benjamín ouha hendive kuéra ha he'i hóga rerekuápe:
—Eraha ko'ã kuimba'e ógape. Ejuka peteĩ che rymba ha embichy ñandéve so'o. Ha'e kuéra okarúta che ndive ko asajépe.
17 Ha'e ojapo José he'i haguéicha ha omoirũ umi kuimba'épe José rógape. 18 Ha'e kuéra oñemondýi ojererahágui José rógape ha he'i ojupe: “Kóva oiko hína ñande rehe oñemoinge haguére trígo repykue ñande vosápe. Upévare ondyrýta hikuái ñande rehe peteĩ sapy'aitépe, oipe'áta ñande hegui ñane rymba vúrro ha ñande reraháta hembiguairã.” 19 Ha oguahẽvo hikuái óga rokẽme, oñemboja óga rerekua rendápe, 20 ha he'i:
—Nde karai, ore niko rojúma vaekue ko'ápe rojoguávo trígo. 21 Roho jeývo ore rógape ropyta ropytu'u tapépe ha roipe'ávo ore vosa, rojuhu peteĩ-teĩ vosa jurúpe ore trígo repykue. Ko'ágã rogueru rome'ẽ jey haguã upéva hekopete. 22 Rogueru avei trígo rojoguaséva pende hegui repyrã. Ore ndoroikuaái mávapa omoĩ ra'e upe trígo repykue ore vosápe.
23 José róga rerekua he'i chupe kuéra:
—Ani pejepy'apy! Tupã pende Jára ha pende ru Jára omoĩne ra'e pene mba'erã. Peẽ peme'ẽ vaekue chéve pende trígo repykue.
Upéi oguenohẽ hendápe kuéra Simeón. 24 Upe óga rerekua omoguahẽ chupe kuéra José rógape, omoĩka y ojepyhéi haguã ha omongaruka hymba vúrro kuéra. 25 Upérõ ha'e kuéra oguenohẽ ijopói oguahẽ mboyve José. Oje'e niko chupe kuéra okarutaha hikuái José ndive. 26 Oikévo José hógape, ojayvy joa henondépe ha ome'ẽ chupe ijopói. 27 Ha'e omomaitei chupe kuéra ha oporandu:
—Pende ru tujami peñe'ẽ hague chévepa oikove gueteri? Mba'éichapa oiko ha'e?
28 Ha'e kuéra he'i chupe:
—Ore ru oikove gueteri ha hesãimínte hína!
Oñesũ ha ojayvy hikuái henondépe. 29 Upérõ José oma'ẽ ijerekuévo ha ohecha Benjamínpe, ityvýra isýgui guare, ha he'i:
—Kóva piko pende ryvy imitãvéva peñe'ẽ hague chéve?
Ha he'i Benjamínpe:
—Tupã ta nde rovasa che ra'y!
30 José ipirĩmbaite ha hesay mo'ã ohechávo ityvýrape. Ndaikatu véima ramo ojejoko, osẽ pya'e upégui ha oike ikotýpe. Upépe oñemoĩ hasẽ. 31 Upéi ojovahéi ha ojejoko porã rire osẽ okápe ha he'i:
—Néike! Jaguapy katu jakaru!
32 José okaru peteĩ mesápe, ambue mesápe oñemongaru Jacob ra'y kuéra ha Egiptogua katu okaru ambue hendápe. Ha'e kuéra ndokaruséi hebréo kuéra ndive ndojapoígui mba'eve ramo chupe kuéra. 33 José ryke'y kuéra oguapy henondépe ha oñemoĩ hikuái ojoykére, oñepyrũvo ijypykuévagui, oguahẽ meve ipahaguévape, upéicha he'ígui José. Ha'e kuéra ohecha ramó upéva ha oma'ẽ joa ojohováre. 34 José oguenohẽka ohóvo peteĩ-teĩme hembi'urã imeságui voi, ha Benjamínpe hetave ome'ẽka. José ha ityke'ýra kuéra ho'u kaguy oñondive ha tuicha ovy'a.
Benjamín kélyentama Egipto
1 Yágwokmók axta meyk segaqhe m'a apchókxa nak Canaán, 2 Xama axta apsawha Jacob tén han apketchek ma'a hótáhap apaktek apkeymomap, aptegyágwayam axta m'a Egipto, aptáhak axta apkeláneya apketchek Jacob se'e:
—Kóltaqhoho makham kóltegyágwakxak apqántawók hótáhap apaktek, yaqwayam antawagkok.
3 Aptáhak axta Judá apchátegmowágko s'e:
—Axta eyke aptáhak negko'o sẽláneya m'a énxet nak, sa' agkok kólyentamánták kélyáxeg apsexyo, ná hélyo'óta chá'a. 4 Apcha'awok sa' agkok xép hẽlyetlók negko'o m'a, antegyássekxak sa' makham ma'a hótáhap apaktek; 5 sa' agkok ya'awok exog, mólxegek sa'. Axta aptáhak negko'o sẽláneya m'a énxet nak: ‘Sa' agkok kólyentamánták kélyáxeg apsexyo, ná hélyo'óta chá'a.’ 6 Tén axta Israel aptáha s'e:
—¿Yaqsa ektéma séltawassáseykencha'a nak sekha? ¿Yaqsa ektéma kéltennassama nak apha pók kélyáxeg ma'a énxet nak?
7 Aptáhak axta apkelátegmowágko s'e:
—Ẽlmaxneyákxók axta eyke chá'a negko'o m'a, tén han ma'a egnámakkok nak, aptáha sẽláneya s'e: ‘¿Apmeyheya makham kélyáp? ¿Yetnéya han pók kélyáxeg?’ Néltennássek axta eyke aqsa chá'a negko'o m'a aptáhakxa sẽlmaxneyeykha. ¡Magya'ásegkok peya etnehek hegána': ‘Kólyentementa sa' kélyáxeg!’ 8 Aptáhak axta Judá apcháneya apyáp Israel se'e:
—Apmenyeyk agkok móletsepek meyk, yoho sa' exog ma'a wokma'ák nak, ko'o sa' alanha, keñe sa' yahamok ólxog, tén sa' móletsephek negko'o, tén han xép, yetlo m'a egketchek nak. 9 Ko'o sa' eyke alanha m'a; ko'o sa' han ayaqmagkásekxak mók ektemégwokmoho enxoho exma. Sa' agkok ayentegkásenták xép se'e aphakxa nak, ko'o sa' asexnánéxchek nápaqtók xép ekwokmoho ektemegwánxa néxa sekha. 10 ¡Kaxtemék xeyk xép mehentawassáseykha, nanók xeyk antéhek ánet nélxega, ólwata' keñe óltaqhohok makham!
11 Keñe axta apyáp aptáha apchátegmowágko s'e:
—Kólteme sa' se'e ektáha nak, méko antéhek: kólxatmák sa' yágkentamáhak kélagkok aqsok yaqwayam kólmések aqsa m'a énxet nak. Kólsow sa' ma'a éltaqmalma élánamáxche negókxa, cham'a élmátsessamo nak ekpaqneyam aqsok, tén han yányawhéna' apyegmenek, tén han sokmátsa, tén han ma'a yámet ánek ekmátsa nak ekpaqneyam, tén han ma'a mokwa, tén han ma'a pók aptémakxa nak mokwa. 12 Kólyánchesho sa' han kélseykha selyaqye, kéxegke kélagko' sa' han kólmeyásekxak ma'a selyaqye apkelmeyáseykekxa axta; apxátegkessamo exa katnehek, kexa yaqhémo'. 13 ¡Kólyentem heykxa kélyáxeg, kólyo'ókxa makham ma'a énxet nak! 14 Dios ekha apyennaqte sa' yának yepyóshok elanok kéxegke m'a énxet nak, yaqwayam sa' eyenyekxak ma'a pók kélyáxeg nak, tén han Benjamín. Keñe sa' ko'o setnaha enxoho meyke étchek, ¡hetnehek sa' agkok!
15 Apkelsókek axta apkelmésso naqsa aqsok ma'a Jacob apketchek, apyánchásawók axta han apseykha selyaqye, apyentegkek axta han Benjamín, apkelmahágkek axta m'a Egipto. Xama axta apkelwákxo aphakxa José, 16 apwet'ak axta José apyetlánto m'a Benjamín, keñe axta aptáha apcháneya apkemha apmonye' apagkok se'e, aptamheykha axta chá'a apxagkok:
—Enaqlow sa' exagkok se'e énxet'ák nak, yaqha sa' xama weyke keñe sa' emakhetchesek ápetek, hakte atwohok sa' ko'o xamo' sekto yetseksók ekhem xa.
17 Aptemék axta apkemha apmonye' apkeltamhókxa axta etnehek ma'a José, apnaqlákxeyk axta han ma'a énxet'ák nak, 18 apkelyegwakkek axta eyke m'a, hakte José apxagkok axta kélnaqlákxa', aptáhak axta apkelpaqmeta s'e:
—¡Ẽlnaqlánteyk se'e eñama m'a selyaqye axta nélxaweykekxa nentámen axta! Ólmaxchek sa', hẽlteméssesek sa' sẽlásenneykha naqsa, yetlo m'a nélchánte.
19 Xama axta apkelwokmo m'a apátog nak tegma, appaqhetchessekmek axta m'a apkemha apmonye', 20 aptáhak axta apcháneya s'e:
—¡Wesse'! Nélwa'ak axta negko'o nentegyágwaya ekha ekyánmaga hótáhap apaktek ma'a nentámen axta, 21 keñe nélwákxo m'a peyakxa axta annaqteyenwakxak axta'a, nélmeykásegko yágkentamáhak egagkok, negwet'ak axta chá'a nahápa apketkok kélxata selyaqye xama m'a yágkentamáhak egagkok. Kelánexkók eyke m'a selyaqye. Nensántegkessek kaxwók yaqwayam ólmeyásekxa', 22 nensánteyk eyke makham mók selyaqye yaqwayam ólmekxak makham hótáhap apaktek. Makke agya'ásegkok yaqsa axta kexa ekxata yágkentamáhak ma'a émha amonye' axta selyaqye egagkok.
23 Aptáhak axta apkemha apmonye' apchátegmowágkokxo s'e:
—Nágkatneykha kélwáxok, nágkole'. Axta kexa apchaqxegkessesso yágkentamáhak kélagkok kéxegke selyaqye m'a Dios kélagkok nak kéxegke tén han ma'a kélyáp Dios apagkok, hakte ekmomchek axta ko'o selyaqye kélyánmagkasso axta kéxegke.
—Aptekkessákxeyk axta han apkemha apmonye' m'a Simeón, apyentamákxeyk axta m'a aphágkaxa axta; 24 keñe axta apnaqlawa apyókxoho m'a José apxagkok, appekkenchessek axta yegmen yaqwayam elyenyesagkok apmagkok, apkelássásegkek axta han ektéyak ma'a yámelyeheykok apkelchánte. 25 Apkelhaxyawásegkek axta m'a aqsok apkelmésso naqsa, apkelhaxnégkek axta ewakxak José yetseksók ekhem ma'a, hakte apkelya'ásegkók axta peya etáswakxak apto m'a.
26 Xama axta apwákxo José m'a apxagkok nak, apkelméssek axta m'a aqsok apkelmésso naqsa apkelseykekxésso axta, apkelháxahágkek axta apmonye' ekwokmoho apkeltekxeyágko élpayhakxa nápaqta'a xapop. 27 Apkelmaxneyáha axta José ektémakxa apheykha, keñe apkelmaxneyáncha'a han ektémakxa apha m'a apyáp:
—¿Háxko ektémakxa apha m'a kélyáp, cham'a apwányam kélxeyenma axta chá'a? ¿Apmeyheya makham? 28 Apkelháxahanteyk axta aptáha apcháneya s'e:
—Apmeyhek makham negko'o m'a egyáp, aptáha nak xép apkeláneykha. Apheyk makham.
29 Apsawheyha axta exma nepyáwa m'a José, apwet'ak axta Benjamín, ektáha axta apyáxeg apagko', tén axta aptáha s'e:
—¿Keyaxa kélyáxeg apsexyo kélxeyenma axta chá'a? ¡Dios sa' epasmok xép eyáxeg!
Xama axta aptáha xa, 30 teyekmek axta apwáxok José apwet'a m'a apyáxeg, peyk axta elekxagwaha, aptaxnegwákxeyk axta ekpekhe m'a kañe' apxagkok, apkelekxagweyha axta. 31 Xama axta apkelenmáxegwokmo apkelekxagweykha, aplekkek axta nápat yegmen keñe aptepa, aptáhak axta s'e: “¡Kólnegkenchesák kaxwók aptéyak!”
32 Apxakkók axta han kélnegkenchásak apto xama mésa m'a José, keñe axta han mók mésa m'a Jacob apketchek nak, tén axta han mók ma'a énxet'ák Egipto, apteykegkoho axta chá'a xamo' kañe' m'a José; hakte mopwanchek axta etwohok xamo' apto egipcios ma'a hebreos. 33 Apháha axta chá'a apkelpepma José apkeltamho exmakha, apmonye' axta apheyásak ma'a átnaha apketkok, keñe axayók ma'a apsexya'awo nak; kelpelakkassek axta m'a, apkelanawók axta chá'a pók. 34 Apkeltamhók axta han kólagkok José m'a apto ekhéyak axta m'a mésa apagkok nak, Benjamín axta aqsa han awanhek kéléyak apto, axta kaxnók ma'a nápakha nak. Apyenchek axta xamók apyá José m'a apkelpepma nak; kelpayhekxeyk axta apkelwáxok.