Kuimba'e ipo ypíva
(Mt 12.9-14Lc 6.6-11)1 Jesús oike jey umi judío tupaópe, ha upépe oĩ peteĩ kuimba'e ipo ypíva. 2 Ha oma'ẽ hikuái Jesús rehe, jahecha omonguerápa chupe pytu'uha árape, ha ndoguerekóipa upéicha omoĩ vai haguã chupe. 3 Upérõ Jesús he'i pe kuimba'e ipo ypívape.
—Epu'ã ha eñemoĩ pe mbytépe.
4 Upéi oporandu umi ambuépe:
—Mba'e-mba'épa ikatu jajapo pytu'uha árape: ivaívapa, térãpa iporãva? Japoromonguera térãpa japorohundi?
Ha'e kuéra katu okirirĩ. 5 Upérõ Jesús oma'ẽ pochy umi ijerére guáre, ha oguerombyasývo ipy'a hatã nguéra. He'i upe kuimba'épe:
—Eipyso nde po.
Pe kuimba'e oipyso ipo ha okuera. 6 Upéi, umi fariséo osẽ oho. Oñepyrũ oñomongeta Herodes rehegua kuéra ndive mba'éichapa ikatúta ojuka Jesúspe.
Aty guasu yguasu rembe'ýpe
7 Jesús ha hemimbo'e kuéra heta Galileagua ndive oho yguasu rembe'ýpe. 8 Oikuaávo umi mba'e ojapóva, oho hendápe heta Judeagua, Jerusalén, Idumea, Jordángui kuarahy resẽvo, Tiro ha Sidón pegua. 9 Upévare Jesús he'i hemimbo'e kuérape ogueru haguã chupe peteĩ várko, ani haguã upe aty guasu ojopypa chupe. 10 Omonguera haguére hetápe, umi hasýva ojeitypa hi'ári opoko haguã hese. 11 Ha umi mba'epochy ohechávo chupe oñesũ henondépe ha osapukái:
—Nde hína Tupã ra'y!
12 Jesús he'i chupe kuéra ani haguã imandu'a hese avave renondépe.
Jesús oiporavo 12 ijapostolrã*f**
(Mt 10.1-4Lc 6.12-16)13 Upéi Jesús ojupi peteĩ yvytýpe ha ohenói umi ohenoise vaekuépe. Oñembyaty rire, 14 oiporavo 12 ijapytégui kuéra, omoirũ haguã chupe ha omondo haguã omyerakuãvo iñe'ẽ. Ko'ãvape ombohéra apóstol, 15 ha ome'ẽ chupe kuéra pokatu omosẽ haguã umi Añáme. 16 Ko'ãva hína umi 12 ha'e oiporavo vaekue: Simón, ha'e ombohéra vaekue Pedro, 17 Zebedeo ra'y kuéra Santiago ha ityvýra Juan, umívape ha'e ombohéra Boanerges, 18 Andrés, Felipe, Bartolomé. Mateo, Tomás ha Alfeo ra'y Santiago, Tadeo, Simón hetã rayhúva, 19 ha Judas Iscariote, pe upéi omoñuhã vaekue Jesúspe.
Jesúspe oñemoĩ vaise
(Mt 12.22-32Lc 11.14-23Lc 12.10)20 Upéi oike Jesús peteĩ ógape, ha upépe oñembyaty jey heta eterei, ha chugui kuéra ndaikatuvéi okaru Jesús ha hemimbo'e kuéra. 21 Oikuaávo upéva Jesús rogagua kuéra, oho ogueraha haguã chupe he'ígui hese itarovaha.
22 Moisés rembiapoukapy mbo'eha kuéra oguahẽ vaekue Jerusaléngui he'i avei hese: “Beelzebú, Aña nguéra ruvicha voi niko hína pe ohejáva chupe omosẽ umi mba'epochy kuérape”
23 Jesús ohenói ha he'i chupe kuéra ñe'ẽ mbojojápe: “Mba'éicha piko ikatúta Aña voi omosẽ Añáme? 24 Peteĩ tetã oñemboja'opa ramo ha maymáva opu'ã oñoakãre, ndaikatúi upe tetã oiko arévo. 25 Ha peteĩ óga pegua opu'ãmba ramo ojuehe oñehundi avei. 26 Péicha avei, Sataná voi opu'ãrõ ijehe ndaikatu mo'ãi oiko arévo ha oikopáta hese. 27 Avave ndoike mo'ãi peteĩ kuimba'e imbaretéva rógape omonda haguã chupe, ndoipokuái ha ndoipykuái raẽirõ. Péicha ojapo ramo mante ikatúne omonda chugui.
28 Añetehápe ha'e peẽme, Tupã oheja reitaha opavavépe opaichagua angaipa, ha oñe'ẽ vai haguére hese jepe. 29 Espíritu Santo rehe ojahéivape katu ndojeheja rei chéne, opytáne hi'ári opa árape guarã.”
30 Ko'ã mba'e Jesús he'i, ha'e kuéra he'i haguére hese oguerekoha mba'epochy.
Jesús sy ha ityvýra kuéra
(Mt 12.46-50Lc 8.19-21)31 Upe aja oguahẽ Jesús sy ha ityvýra kuéra. Opyta okápe ha ohenoika chupe. 32 Umi oguapýva Jesús ykére he'i chupe:
—Nde sy, nde ryvy kuéra ha umi ne reindy na pe okápe hína, nde reka. 33 Jesús katu he'i:
—Mávaiko che sy ha máva che ryvy?
34 Upéi oma'ẽvo umi ijerére oguapývare he'i:
—Ko'ãva hína che sy. Ko'ãva che ryvy. 35 Ha oimeraẽ ojapóva che Ru rembipota, upéva hína che ryvy, che reindy ha che sy.
Jesús aptaqmelchesseyam xama énxet apháxamap ekhem sábado
(Mt 12.9-14Lc 6.6-11)1 Aptaxnegweykekxeyk axta makham Jesús tegma apchaqneykekxexa axta judíos; aphegkek axta han xama énxet ekyame apmek ma'a. 2 Apkeláneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, apkeltémók axta etagkohok etaqmelchessók apháxamap ekhem sábado, keñe keytek yaqwánxa etnehek esexnena'. 3 Tén axta Jesús aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Etnamha, etnegwom xa neyseksa nak.
4 Keñe axta aptéma apkelmaxneyeykencha'a Jesús ma'a énxet'ák:
—¿Yaqsa aqsok megkamyawaxcheyk anlának ekhem sábado? ¿Aqsok ektaqmelaya, aqsok ekmaso enxeykel'a? ¿Agwagkasek teyp xama énxet, agmasséssók enxeykel'a?
Apkelwanmeyeykegkek axta eyke aqsa xa énxet'ák nak. 5 Aplamchek axta Jesús apkelányo énxet'ák apwakhegweykmo axta, kelapwagkassegkek axta apwáxok Jesús ektémakxa élyennaqte apkelwáxok, tén axta aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Epékes apaktog.
Appékessegkek axta apaktog xa énxet ekyame apmek nak, taqmeleykekxeyk axta anhan apmek. 6 Xama axta apkelánteyapma m'a fariseos, apkeláneykekxeyk axta apkelpaqmeyesma xamók ma'a Herodes axta apkelxegexma'a, apkelxeyenma yaqwayam yaqhek ma'a Jesús.
Énxet apxámokma neyáwa wátsam ekpayhegwayam
7 Apmeyeykekxeyk axta Jesús yetlo apkeltáméséyak ma'a neyáwa wátsam ekpayhegwayam, apxámok axta han énxet apkelyetlo apkeleñama Galilea. 8 Xama axta apkellegaya m'a aqsok élyawe apkelane axta m'a Jesús, apkelya'áyekmek axta han apxámokma m'a apkeleñama nak Judea, Jerusalén, Idumea, tén han ma'a apheykha nak neyp wátsam Jordán ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem, keñe han ma'a yókxexma Tiro tén han Sidón. 9 Axta keñamak apméssama appeywa Jesús apkeltáméséyak apkeltémo epencheshok elánekxések ekyetno yántakpayhe, yaqwayam enxoho meyaqhápek ma'a énxet apxámokma. 10 Hakte apxámok axta énxet apkeltaqmelchesseykmo, apcháhapweykmek axta chá'a apkelháxamap apmáheyo epaknegwomho'.
11 Xama axta chá'a kalwetak Jesús ma'a espíritu élmasagcha'a, kaltekxeyagkok axta chá'a atapnák nápaqto', axta katnahagkok chá'a kalpáxamha ekyennaqte s'e:
—¡Xép apteme Dios Apketche!
12 Enókasha axta eyke chá'a Jesús yának megkaxének nepyeseksa énxet'ák.
Jesús apkelyéseykha doce apkelápháseykha
(Mt 10.1-4Lc 6.12-16)13 Keñe axta Jesús apchántama néten egkexe, apkelwóneykha axta chá'a m'a ekleklamókxa axta chá'a apwáxok. Xama axta apchaqneykekxo, 14 apkelyéseykha axta doce énxet nepyeseksa xa énxet'ák nak, yaqwayam enxoho etnehek apkelxegexma'a, tén han eláphaksek eltennaha amya'a ektaqmela. Apteméssessegkek axta han apkelwesey apkelápháseykha xa, 15 apméssegkek axta han apkelmopwancha'a elántekkesek kelyekhama'. 16 Keso apkelwesey axta doce énxet apkelyéseykha s'e: Simón, apteméssessama axta apwesey Pedro; 17 Santiago yetlo apyáxeg Juan, Zebedeo axta apketchek, apteméssessama axta apkelwesey Boanerges (néltéma nak, “Takha' Apketchek”); 18 tén han Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, tén han Santiago, Alfeo axta apketche; axta han ma'a Tadeo, Simón apteme axta cananeo, 19 tén han Judas Iscariote, cham'a appelakkassessama axta apkeltémo emakpok Jesús.
Jesús apxénamap naqsa
(Mt 12.22-32Lc 11.14-23Lc 12.10)20 Keñe axta Jesús aptaxnegweykmo xama tegma, apchaqneykekxeyk axta makham apxámokma énxet ma'a, mopwanchek axta apmáheyo etwok apto m'a yetlo apkeltáméséyak. 21 Xama axta apkellegaya amya'a m'a Jesús apnámakkok, apyentaweykekxeyk axta, hakte apxénamakpek axta Jesús aptéma yenè.
22 Axta aptemék nahan apxeyenma apkelxekmósso axta apnámakkok ektémakxa segánamakxa, apkelwaya axta apkeleñama m'a Jerusalén: “Beelzebú ekmésso apmopwána elántekkesek kelyekhama' xa énxet nak, cham'a kelyekhama' wesse' agkok nak.”
23 Apkelwóneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, keñe axta aptéma apkeltenneykencha'a apyetcháseykekxoho s'e: “¿Háxko katnehek katekkesek Satanás ma'a Satanás? 24 Apkexpáncháseykpek agkok énxet'ák xama apkelókxa eñama apkelenmexamap, megkawegqók apheykha; 25 megkawegqók apheykha m'a apkexpánchásamap nak chá'a apheykha xama tegma. 26 Hawók han ektémakxa éxpánchásexko enxoho Satanás, énmexáxchekxoho enxoho chá'a agko', yawanchek kawegqohok ekweynchámeykha; kammok sa' néxa ekha.
27 “Méko kawának kataxnegwók apxagkok ma'a énxet apyennaqte nak, tén han kólmenyexchesek aqsok apagkok, megkólpexteta enxoho sekxo'; wánxa aqsa kélteméssesa enxoho xa ektáha nak, kélwanchek kólmenyexchesek aqsok apagkok.
28 “Naqsók ko'o sekxéna Dios meyaqmagkásekxeyk ekyókxoho melya'assáxma m'a énxet'ák, tén han ekyókxoho aqsok ekmaso apkelxeyenma nak chá'a; 29 sa' eyke megkatnehek meyaqmagkáseykekxa aptémakxa m'a énmexeykha nak chá'a appeywa Espíritu Santo, megkatnégwomek sa' néxa apsexnánémap.”
30 Cháxa aptémakxa axta appeywa Jesús xa, eñama apxénamap ekha apwáxok espíritu ekmaso.
Jesús egken tén han ma'a apkelyáxeg
(Mt 12.46-50Lc 8.19-21)31 Weykmek axta Jesús egken tén han apkelyáxeg ma'a, yókxexma axta eyke chaqnágweykmok, keltémók axta aqsa kóltennássekxa'. 32 Axta aptemék apkenagkama Jesús ma'a énxet'ák apheykha axta xamo':
—Kenegwa'ak egken ma'a yókxexma yetlo apkelyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák, ketamche'.
33 Axta aptemék apchátegmoweykegko s'e:
—¿Yaqsa ko'o méme, tén han élyáxeg?
34 Tén axta apsawheykencha'a exma apkelányo m'a énxet'ák apheykha axta nepyáwa', axta aptemék appaqmeyesma s'e:
—Keso ko'o méme s'e, tén han élyáxeg. 35 Hakte cham'a ektáhakxa enxoho élane apmopmenyého nak Dios, cháxa élyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák xa, tén han méme.