Umi mba'e yma guare ombo'e vaekue
(Mc 7.1-23)1 Upéi oñemboja Jesús rendápe fariséo kuéra ha umi Moisés rembiapoukapy mbo'eha, oúva Jerusaléngui. Oporandu chupe hikuái:
2 —Mba'ére piko umi ne remimbo'e ndojapói hekópe umi mba'e ñande ypykue ñande reko mbo'e vaekue? Ndojepohéiri niko okaru haguã, ojejapo vaerãháicha.
3 Jesús he'i chupe kuéra:
—Ha mba'ére piko peẽ avei ndapejapói hekópe Tupã rembiapoukapy, ha peẽ pejepokuaaháichante pejapo? 4 Tupã niko he'i: “Emomba'e nde ru ha nde sýpe”, ha “Pe ojahéiva itúva térã isýre, tojejuka.” 5 Peẽ katu peje oimeraẽva ikatuha he'i itúva térã isýpe: “Ndaikatu mo'ãi roipytyvõ. Opa mba'e arekóva niko amboykepáma Tupãme guarã”. 6 Ha péicha he'i haguérente, ikatúma noipytyvõvéi isy ha itúvape. Ha péicha, peẽ pemboyke Tupã rembiapoukapy pejapo haguã peẽ pejepokuaaháichante. 7 Peẽ tekove ahẽ, rova mokõi! He'i porã vaekue voi pende rehe maranduhára*f** Isaías, he'i ramo guare:
8 Ko'ãva ijurúpente che momba'e,
ipy'apy katu mombyry che hegui.
9 Reíko che momba'e guasu hikuái,
ombo'égui che rembiapoukapýrõ
mba'e ha'e kuérante omoĩva ojejapo haguã.
10 Upéi Jesús ohenói opavavépe, ha he'i chupe kuéra:
—Pehendúke peikuaa haguã. 11 Ndaha'éi pe ñande juru rupi oikéva pe ñane mongy'áva.*f** Pe ñande jurúgui osẽvante pe ñane mongy'áva.
12 Upépe, hemimbo'e kuéra oñemboja Jesús rendápe, ha he'i chupe:
—Reikuaa piko umi fariséo ipochy hague ohendúvo upe eréva?
13 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Oimeraẽ ka'avo che Túva yvága pegua noñotỹi vaekue, oñemondoróta hapo guive. 14 Pejeheja chugui kuéra. Ha'e kuéra niko hína ohecha'ỹva oisãmbyhýva ohecha'ỹvape avei. Ha pe ohecha'ỹva oisãmbyhy ramo ambue ohecha'ỹvape, mokõivéva ho'áne katuete yvykuápe.
15 Ha Pedro he'i Jesúspe:
—Emombe'u oréve mba'épa he'ise pe ñe'ẽ mbojoja.
16 Jesús he'i chupe kuéra:
—Peẽ piko ndapeikuaái gueteri upéva? 17 Ndapeikuaái nga'u piko opa mba'e oikéva ñande juru rupi ohoha ñande retepýpe, upéi osẽ jey haguã ñande retégui? 18 Pe ñande jurúgui osẽva katu osẽ ñande py'aite guive. Umíva umi mba'e hína umi ñane mongy'áva. 19 Ñande py'apýgui osẽ mba'e ivaíva, jejuka, ñemyakãratĩ, teko vai, monda, japu, ha ñe'ẽ rei ñande rapicháre. 20 Ko'ãva hína umi mba'e ñane mongy'áva. Ndajajepohéiri ramo jakaru haguã ojejapo vaerãháicha, nomongy'ái avavépe.
Peteĩ kuña ojerovia vaekue Jesús rehe
(Mc 7.24-30)21 Jesús osẽ upégui ha oho táva Tiro ha Sidón gotyo. 22 Ha peteĩ kuña Canaangua, upe rupi oikóva, oñemboja Jesús rendápe. Ha osapukái:
—Che Jára, David ra'y, che poriahurerekomína! Che memby kuña niko oĩ mba'epochy poguýpe, ha ombohasa asy eterei chupe.
23 Jesús katu nde'íri chupe mba'eve. Upémarõ hemimbo'e kuéra oñemboja hendápe, ha he'i chupe:
—Eréna pe kuñáme toho ko'águi. Osapukái niko oúvo ñande rapykuéri.
24 Upépe Jesús he'i:
—Tupã niko che mbou umi Israelgua, ovecháicha okañýva rekávonte.
25 Upe jave katu pe kuña oguahẽ ha oñesũ Jesús renondépe, ha he'i chupe:
—Che Jára, che pytyvõmína!
26 Ha Jesús he'i chupe:
—Naiporãi niko mitã jurúgui jaipe'a tembi'u ha ñame'ẽ jaguápe.
27 Pe kuña katu he'i chupe:
—Añete niko pe eréva che Jára. Péicharõ jepe, jaguánte avei ho'úva umi tembi'u rembyre ho'áva ijára kuéra meságui.
28 Upémarõ Jesús he'i chupe:
—Nde katu ha'e kuña rejeroviáva che rehe! Toiko upe reipotaháicha.
Upepete voi okuera pe imemby kuña.
Jesús omonguera heta hasývape
29 Jesús osẽ upégui ha oho yguasu Galiléa rembe'ýpe. Ojupi peteĩ yvytýpe ha upépe oguapy. 30 Ha heta umi oguahẽva hendápe, ogueraháva hendive kuéra umi ikarẽva, ohecha'ỹva, iñe'ẽngúva, ijypíva ha opaichagua hasývape. Umívape omoĩ joa hikuái Jesús renondépe, ha ha'e omonguera chupe kuéra. 31 Ha opavave ohecha ramoite mba'éichapa umi iñe'ẽngúva oñe'ẽ jey, ijypíva okuera, ikarẽva oguata porã, ha ohecha'ỹva ohecha jey. Ha oñepyrũ omomba'e guasu hikuái Tupã Israel Járape.
Jesús omongaru hetápe
(Mc 8.1-10)32 Jesús ohenói hemimbo'e kuérape, ha he'i chupe kuéra:
—Aiporiahurereko niko ko'ãvape. Ojapóma niko mbohapy ára oĩha ko'ápe che ndive, ha ndoguerekói véima mba'eve ho'u vaerã. Namondoséi hógape ñembyahýire, ani ágã tapére ipy'a mano mba'e.
33 Hemimbo'e kuéra katu he'i chupe:
—Mba'éicha piko jajuhúta tembi'u ñamongaru haguã opavavépe. Ko'a rupi niko ndaipóri avave oikóva.
34 Jesús oporandu chupe kuéra:
—Mboy mbuja piko pereko?
Ha'e kuéra he'i chupe:
—7, ha pira mbovymi.
35 Upépe Jesús omboguapy yvýpe opavavépe, 36 ha ojapyhy ipópe umi 7 mbuja ha umi pira, ha oñembo'e Tupãme ohovasa haguã. Upéi oipehe'ã umi mbuja ha ome'ẽ hemimbo'e kuérape, ha ha'e kuéra ome'ẽ opavavépe. 37 Ha okaru hikuái hyguãtã meve. Ha umi hembýva ombyaty 7 ajaka renyhẽ. 38 Umi okarúva niko ohupyty 4.000 kuimba'e, ojepapa'ỹre kuña ha mitã nguéra. 39 Upéi Jesús omondo opavavépe hógape. Ha'e katu ojupi kanóape ha oho Magadán gotyo.
Ekteméssesso nak ekmanyása aptémakxa énxet
(Mc 7.1-23)1 Apkelya'áyekmek axta Jesús nápakha fariseos tén han apkelxekmósso nak ektémakxa segánamakxa, apkelwayam axta apkeleñama m'a Jerusalén. Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a s'e:
2 —¿Yaqsa ektéma metnaheykegko nak apkeltáméséyak ma'a apkeltémakxa axta ẽlyapmeyk nano'? ¿Yaqsa ektéma melyenyeyáseykegko nak chá'a apmék amonye' aptéyak, cham'a nentémakxal'a chá'a?
3 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
—¿Yaqsa eyke ektéma kéxegkáxa megkólyaheykekxoho m'a apkeltémókxa nak antéhek Dios, yaqwayam enxoho kólyetlakxak aqsa chá'a m'a kéltémakxa kélagko' nak chá'a? 4 Hakte aptemék appeywa Dios se'e: ‘Kólteme chá'a kéláyo kélyapmeyk tén han kélchána’, ‘Kélxama ektáhakxa enxoho chá'a kéltémo kasók ektáhakxa apyáp essenhan egken, kólának sa' ematñekxa'.’ 5 Kélxeyenmeyk eyke chá'a kéxegke xama énxet apmopwána etnehek yának apyáp essenhan egken se'e: ‘Mowanchek apasmok, hakte ekyókxoho aqsok ahagkok ekyetnakxa nak ko'o élmeyásak ma'a Dios’; 6 kélxama ektáhakxa enxoho chá'a kélteme kélpeywa xa ektáha nak, megkeytek kaxwók kélánémaxche kólpasmok ma'a kélyáp essenhan ma'a egken. Cháxa megkólláneya chá'a kéxegke m'a Dios appeywa, yaqwayam enxoho kólyetlakxak ma'a kéltémakxa kélagko' nak chá'a. 7 ¡Kéxegke kélmeyókásamáxkoho nak kélagko' kéltémakxa! Apchaqhémók aptémakxa axta apkelxeyenma kéxegke m'a Dios appeywa aplegasso Isaías, aptéma axta appeywa s'e:
8 ‘Apkelpeywa aqsa chá'a ko'o
eyáyók xa énxet'ák nak,
keñe m'a apkelwáxok nak
megkaxegkáseykencha'a
heyáwhok ko'o.
9 Chaqhémók chá'a ko'o
sélpeykessamo;
énxet apkeltémókxa antéhek
nahan ma'a
ektémakxa nak chá'a
apkelxekmósso.’
10 Tén axta Jesús apkeltémo elaqxegegmohok apkenmeykegkaxa m'a énxet'ák. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Kóleyxho, kólya'asagkoho sa' nahan se'e: 11 Háwe ekteméssesso ekmanyása aptémakxa énxet ma'a aqsok ektaxnamól'a apátog, akke ekteméssesso ekmanyása aptémakxa énxet ma'a ekteyapmól'a m'a apátog.
12 Tén axta apkeltáméséyak apya'eykekxo m'a Jesús, axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—¿Apya'ásegkoya apkelnathawo fariseos apkelleg'a m'a aptáhakxa nak appeywa exchep?
13 Axta aptemék apchátegmoweykegko s'e:
—Ekyókxoho yámet megkatnaha nak apkeneykekxa m'a Táta apha nak néten, kólpátekkesek sa'. 14 Etnahagkok apagkok xa, énxet'ák meyke apaqta'ák xa, apyentameykha nak chá'a m'a meyke apaqta'ák xamo' nak. Apyentamáha agkok pók meyke apaqta'ák xamo' ma'a meyke nak apaqta'ák, apqánet epallegmak ma'a kañe' máxek.
15 Keñe axta Pedro aptéma apkenagkama Jesús se'e:
—Hempékessásekxa hana xa apxéna nak.
16 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—¿Yagkólya'áseykegkok makham kéxegke xa? 17 ¿Yagkólya'áseykegkok kéxegke ekyókxoho ektaxnamo nak egátog ekhagweykmoho m'a kañe' egwokmo', keñe katyepekxak makham? 18 Kañe' apwáxok akke chá'a keñamak énxet ma'a ekteyapweyktámhol'a chá'a apátog; cháxa ekteméssessamo nak chá'a ekmanyása aptémakxa énxet xa. 19 Hakte kañe' apwáxok chá'a kañék katyapok énxet ma'a ekmaso nak élchetamso apwáxok, negaqhe egmók, nentawáseykegkoho entáwa' nenlane mók, nenlane ekmeyámáxchexa nak antéhek negmeykha mansexta, negmenyexma, negmowána amya'a, tén han nenxéneykha ekmaso nak egmók. 20 Cháxa aqsok ekteméssessamól'a chá'a ekmanyása aptémakxa énxet xa; mehenteméssesek eyke ekmanyása nentémakxa m'a nentawa enxoho nento meyke nélyenyesso egmék.
Ektémakxa megkay'ásseyam xama kelán'a megkatnaha judía
(Mc 7.24-30)21 Apxegeykekxeyk axta makham Jesús apkeñama m'a, apmaheykegko yókxexma Tiro tén han Sidón. 22 Keñe axta xama kelán'a cananea, ekha axta xa yókxexma nak, ekya'áyekmo ektéma ekyennaqtéssamo ekpeywa eyenagkama s'e:
—¡Wesse', David Apketche, kapyósho hélanok ko'o! ¡Kelyekhama' ko'o tawáseykha hatte, legassáseykegko'!
23 Axta yátegmoweykegkok Jesús. Tén axta apkeltáméséyak apya'eykekxo, apkeltémo etnehek yának se'e:
—Yána kataqhohok xa kelán'a nak, kelpáxamokmek nentámen.
24 Tén axta Jesús aptéma s'e:
—Eyáphassegkek axta ko'o Dios wánxa nepyeseksa m'a nepkések apkelxegányam, cham'a énxet'ák Israel.
25 Keltekxekweykmek axta eyke atapnák kelán'a apmonye' m'a Jesús. Axta temék eyenagkama s'e:
—¡Wesse', hepásem ko'o!
26 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Megkataqmelak kólyementók pan ma'a kélketchek, keñe kólmések semheg.
27 Axta entemék eyenagkama s'e:
—Wesse', naqso' xa; kawomhok eyke nahan semheg ekto nento ekpalleykha nak kóneg mésa apagkok ma'a ótep.
28 Tén axta aptéma apkenagkama Jesús se'e;
—¡Kelán'a, awanhek nak la'a exche' megkay'ásseyam! Kalanaxchek sa' ma'a eyámenyéxa nak katnehek.
Yetlómók axta anhan ektaqmelwayam ma'a étche kelwána.
Jesús apkeltaqmelchesseyam apxámokma apkelháxamap
29 Apxegeykekxeyk axta makham Jesús apkeñama m'a, apweykekxeyk axta m'a neyáwa wátsam ekpayhegwayam Galilea; tén axta apkenátweykmo xama egkexe, apheykmek axta nahan ma'a néten nak. 30 Apxámok axta nahan énxet apkelweykmo m'a aphakxa axta. Kélnaqlókassegkek axta m'a énxet élmasagcha'a apyay'ák, meyke apaqta'ák, élyame apmék, meyke apkelpeywa, tén han ma'a apyókxoho apkelháxamap nak chá'a, kélnegkenweykmek axta m'a apkenmeykegkaxa axta Jesús, tén axta apkeltaqmelchesseykmo chá'a. 31 Kelpelakkassamók agko' axta nahan énxet'ák apkelweteya apkelpaqmeyesma m'a énxet'ák meyke axta apkelpeywa, tén han apkeltaqmelweykmo m'a élyame axta chá'a apmék, tén han apkelxegeykekxo m'a élmasagcha'a axta apyay'ák, tén han apkelweteya kaxwók exma m'a meyke axta apaqta'ák. Yetlómók axta nahan apkelteméssesso apcheymákpoho m'a Israel Dios apagkok.
Jesús apkelmeyáseyak aptéyak énxet apxámokma
(Mc 8.1-10)32 Apkelwóneykha axta apkeltáméséyak Jesús, axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Apyósekak ko'o sélano s'e énxet'ák nak, hakte ántánxo ekhem entáhak apheykha s'e sekhakxa nak, méko nahan aptéyak. Mamakók nahan ko'o aláphaksek aqsa apxanák yetlo metéyak aptéyak, hakte kaláhapwakxak katnehek náxet ámay.
33 Keñe axta apkeltáméséyak aptéma apkenagkama s'e:
—¿Háxko katnehek agwetak nento yaqwayam ólagkok énxet apxámokma, yókxexma ektéma nak se'e, meykexa nak xama énxet apha?
34 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Jesús se'e:
—¿Háxko apwánxa pan apyetna kéxegke?
—Siete, tén han ántawók kelasma étkók —axta aptemék apkelátegmoweykegko xa énxet'ák nak.
35 Tén axta apkeltémo exnakha náxop ma'a énxet'ák, 36 apkelmomchek axta m'a siete pan nak, tén han ma'a kelasma. Apméssegkek axta ekxeyenma apwáxok Dios, apkelyeptégkek axta, keñe apkelmeyáseykegko apkeltáméséyak, tén axta apkeltáméséyak apmelásektama nepyeseksa m'a énxet'ák. 37 Apyókxoho axta nahan apteykegkok ekweykmoho apkelyaqkáneykmo, siete axta anhan weykmok élláneyak kélxata pan nápakha'a apkeleymomap. 38 Cuatro mil axta apyókxoho apkelennay'a m'a ektáha axta aptéyak, meyke kélyetsáteykekxa ekwánxa m'a kelán'a, tén han sakcha'a létkók. 39 Tén axta Jesús apkeláphassama eltaqhekxak ma'a énxet'ák, apchánteykekxeyk axta yántakpayhe, tén axta apmeyeykekxo m'a yókxexma Magadán.