Tupã oiporavo Israélpe
1 Jesucristo reroviaha che rekópe, ha'e añetegua, nda che japúi. Upéi ave, che akã, oisãmbyhýva Espíritu Santo, he'i chéve añeteha: 2 ajepy'apy manterei ha che py'ápe areko peteĩ ñembyasy opa'ỹva, 3 hi'ãnte chéve che voi ajeharu, ajei Jesucrístogui, upéicha aipytyvõta ramo che pehẽngue kuéra umi che retãguávape. 4 Ha'e kuéra niko Israel ñemoñare, ha Tupã oguereko chupe kuéra ita'ýrarõ. Tupã oĩ vaekue ijapytépe kuéra heko mimbipa reheve, ha oñoñe'ẽ me'ẽ hendive kuéra, ome'ẽ chupe kuéra Moisés rembiapoukapy, Tupã rayhu kuaa ha iñe'ẽ. 5 Ha'e kuéra niko ñande ru kuéra ypykue ñemoñare, ha chugui kuéra, yvypóra rekópe, ou pe Mesías, Tupãva opa mba'e ári, oñemomba'e guasúva opa ára. Amén.
6 Ha nda'éiko hína Ñandejára Ñe'ẽ ndoiko véimava, nda opavavéi Israelgua ñemoñare ndaha'éi haguére Israelgua añete. 7 Nda opavavéi Abraham ñemoñare, ta'ýra tee. Tupã katu he'i vaekue chupe kuéra: “Ne ñemoñare oúta Isaac rupi.” 8 Kóva ohechauka ñandéve, avave ndaha'eiha Tupã ra'y peteĩ máva ñemoñare haguérente. Upéva rangue, umi Tupã ñe'ẽ me'ẽ rupi ojererekóva ta'ýrarõnte ojeguereko kuaa ñemoñare tee ramo. 9 Upéva hína pe ñe'ẽ Tupã ome'ẽ vaekue Abrahámpe: “Upéva upe ára rupi aju jeýta, ha Sara imembýta.”
10 Ha upépe ndopái. Umi mokõi Rebeca memby, peteĩnte vaekue itúva, ñande ru ypykue Isaac. 11-13 Ha ha'e kuéra oikove mboyve, ne'ĩrarõ gueteri ojapo mba'eve, iporãva térã ivaíva, Tupã he'i Rebécape: “Pe ijypykue, imitãvéva rembiguáita.” Ha upéva avei oĩ Ñandejára Ñe'ẽme he'íva: “Ahayhu vaekue Jacóbpe, ha ndacha'éi Esaú rehe.” Upéicha opyta, Tupã ikatuha oiporavo, ojerureháicha pe ojaposéva, umi ohenói vaerãme, oma'ẽ'ỹre mba'épa ojapo ra'e.
Tupã heko ijehegui
14 Ja'éta piko upévare Tupã ndaheko jojaiha? Ahániri katu! 15 Tupã niko he'i vaekue Moiséspe: “Aiporiahurerekóta che aipotávape, ha amboaichejárata avei che aipotávape.” 16 Ha upéicha, noĩri yvypóra oipotáre térã oñeha'ãre, oĩ katu Tupã poriahurerekóre. 17 Ñandejára Ñe'ẽme, ha'e he'i mburuvicha guasu Egipto guápe: “Ajapo nde hegui mburuvicha guasu ahechauka haguã nde pype che pu'aka, ha ajekuaauka haguã yvy tuichakue.” 18 Ha upéicha Tupã oiporiahurereko ha'e oiporiahurerekosévape, ha avei ombopy'a hatã, ha'e ombopy'a hatãsévape.
19 Eréta jepe chéve: “Upéicharõ, mba'e piko Tupã omboja kuaa yvypórare, ko avave ndaikatúiva opu'ã hese?” 20 Ha nde, yvypóra, máva piko nde, rehova api haguã Tupãme? Japepo yvy piko he'íta nga'u ijapoharépe: “Mba'ére piko che apo péicha?” 21 Kambuchi apoha ikatu ojapo ojaposéva pe tujúgui, ha upe tujúgui voi, ikatu ojapo peteĩ japepo ojeporu vaerã ha'e oikuaahápe, ha ambue oiporu haguã maymáva.
22 Tupã, oikuaauka haguã mba'éichapa oporonupã, ha ohechaukávo ipokatu, ogueropu'aka heta ñeha'arõ kuaápe, umi oñenupã vaerãme ha ho'áva ohóvo ñehundípe. 23 Upe jave avei, oikuaaukase vaekue ñande pype heko mimbipa tuichaitéva. Ñande poriahurereko niko, ha ñane mbosako'i voive guive jaike haguã upe heko mimbipápe. 24 Ha upéicha, Tupã ñane renói, judío apytepeguáva ha judio'ỹva apytepeguáva.
25 Oje'eháicha Oseas kuatiápe:
“Umi che retãgua'ỹvape
ha'éne che retãguaha,
kuña ahayhu'ỹvape
ha'éne ahayhuha.
26 Ha upe oje'e haguetépe:
‘Peẽ ndaha'éi che retãgua’,
oñehenóita chupe kuéra
pe Tupã oikovéva ra'y tee.”
27 Israelgua kuérare katu, Isaías he'i vaekue: “Israel ñemoñare kuéra hetaiterei ramo jepe yvyku'i yguasu peguáicha, peteĩ hembyremínte oñepysyrõtava. 28 Vokói etéma Ñandejára ojapopáta hína opa yvy ári, oñe'ẽ me'ẽ hague.” 29 Isaías voi he'i haguéicha ko'ágã mboyve:
Ñandejára ipu'akapáva
ndohejái rire ñandéve
ñemoñare,
ko'ágã voi ñande
Sodoma ha Gomórraicha
vaerã mo'ã.
30 Mba'épa ja'éne kóvape? Ñande jerovia rupi, Tupã omboheko joja hague umi heko jeroviaha'ỹvape, ndohekái vaekue voi teko joja. 31 Umi Israelgua katu, omopyendase vaekue heko joja tembiapoukapýpe, ndohupytýi upéva. 32 Mba'ére piko? Noñemopyendáigui jeroviápe, hembiapokuépente. Upévare oñepysãnga hikuái pe “ita oñeñepysãngaháre”, 33 Ojehecháva Ñandejára Ñe'ẽme:
“Che amoĩ Siónpe peteĩ ita,
ita oñepysãngatahápe hikuái.
Umi ojeroviáva hese
ndopyta rei chéne.”
Dios axta apkelyéseykha énxet'ák Israel
1 Naqsók chá'a ko'o atnehek sekpeywa eñama sekteme may'ásseyam Cristo, matnehek chá'a sekmowána amya'a. Naqsók nahan ko'o teméssessók élchetamso ewáxok xa, appékessáseykegko nak ma'a Espíritu Santo; 2 awanhek ko'o ekyaqhápeykha ewáxok, megkamassegweykmok nahan eklegeykegkoho ewáxok, 3 weykmók nahan ko'o séltémo axkak Dios aplo, meyke sépetcheyo Cristo, yaqwayam enxoho apasmok ma'a élyáxeg'a, cham'a sekpeywomo xamo' nak. 4 Hakte Israel aptawán'ák neptámen ma'a, apkelmomchek axta nahan Dios aptéma apketchek. Aphegkek axta Dios nepyeseksa m'a yetlo apcheymákpoho, apkelmeyáseykegkek axta anhan ma'a ekhémo mók apkelpaqhetchásamákpoho nak Dios, tén han ma'a Moisés segánamakxa apagkok, nélpeykessamo, tén han ektémakxa appekkencháseykekxa appeywa. 5 Ẽlyapmeyk nanók aptawán'ák neptámen ma'a; axta nahan apkeñamak apwaya Mesías, apteme nak énxet, appeywomo xamo' nak xa énxet'ák nak, cham'a apteme nak Dios neyseksa m'a ekyókxoho aqsok, apcheymákpoho sa' chá'a kólteméssesek. Katnahagkok sa'.
6 Makke anxeyenmak negko'o ekmassegweykmo m'a aptémakxa axta appeywa Dios appekkencháseykekxa m'a énxet'ák Israel; hakte háwe apyókxoho Israel aptawán'ák neptámen aptamhéyak ekmámnaqsoho énxet'ák Israel. 7 Háwe nahan apyókxoho Abraham aptawán'ák neptámen aptamhéyak ekmámnaqsoho m'a apketchek, Dios axta eyke apteme apkenagko s'e: “Isaac sa' yenyék aptekkessesso exchep aptawán'ák neptámen.” 8 Háwe Dios apketchek ma'a apkeleñama nak chá'a appalleyam nepyeseksa m'a apyapmeyk nano'; akke apteme ekmámnaqsoho Dios apketchek ma'a énxet'ák apkeleñama axta chá'a appalleyam ma'a aptémakxa axta appekkeneykekxa appeywa m'a Dios. 9 Hakte keso ektémakxa axta appeywa Dios appekkencháseykekxa Abraham se'e: “Awaták sa' makham ko'o ekwákxo enxoho s'e ekhem nak, keñe sa' Sara kótak xama étche apkenna'.”
10 Háwe eyke ekwánxa agkok sekxéna xa. Xama axta apyáp ma'a Rebeca étchek apqánet nak, cham'a Isaac, egyáp nano' nak. 11-13 Axta aptemék Dios apkenagkama Rebeca mepalleykemxa axta makham, meláneykegkaxa axta makham aqsok, cham'a ektaqmela nak tén han ekmaso: “Átnaha apketkok sa' etnekxak kóneg, keñe sa' apsexyók etnekxak néten.” Hawók nahan ektémakxa nak ekxeyenma eknaqtáxésamaxche s'e: “Eyásekhayók ko'o m'a Jacob, ataqnawhok eyke m'a Esaú.” Cháxa ekwetamaxko axta ekmámnaqsoho Dios apmopwána elyésha m'a apmakókxa enxoho chá'a ewónmakha, ekhawo ektémakxa enxoho chá'a ekxeyenma apwáxok, meyke apkelányo m'a ektémakxa enxoho aqsok apkelane.
14 ¿Anxéneya sa' megkapayhémo aptémakxa Dios eñama apteme xa? Ma', manxének sa'. 15 Hakte axta aptemék Dios apkenagkama Moisés se'e: “Kapyóshok sa' ko'o alanok ma'a sekmakókxa enxoho kapyóshok alano', wásekhekxohok sa' nahan ma'a sekmakókxa enxoho wásekhekxoho'.” 16 Háwe eyke m'a apkeltémo apagko' nak chá'a énxet yásekhekxohok ma'a Dios, tén han ma'a apwasqápeykekxoho nak chá'a, wánxa eyke m'a apchásekheykekxoho apagko' enxoho chá'a m'a Dios. 17 Hakte temék eknaqtáxésamaxche, aptéma axta apkenagkama Dios wesse' apwányam Egipto s'e: “Ekteméssessegkek axta ko'o exchep wesse' apwányam yaqwayam enxoho kañék xép sekxekmósso ko'o sekmowána, tén han kólya'ásegwók sekwesey ekyókxoho yókxexma keso náxop.” 18 Cháxa keñamak Dios apmopyósa nak chá'a elanok ma'a apmakókxa enxoho chá'a yepyóshok elano', tén han apyennaqtéssessama chá'a apwáxok ma'a apmakókxa enxoho chá'a énnaqtéssesek apwáxok.
19 Sa' kóltéhek hélának kéxegke s'e: “Temegkek agkok xa ektáha nak, ¿yaqsa aqsok apwanchek ephéssók Dios apkelane m'a énxet, méko enxoho eyewagko kamássesagkok ma'a apkepmenyéxa enxoho etnehek?” 20 Xép énxet, ¿apwancheya exchep elátegmoweykpok ma'a Dios? ¿Apwanchek enxeykel'a etnehek yának yátegwáxwa ektáha nak apkelane s'e?: “¿Yaqsa ektáha aptáha nak sélane xa ektáha nak?” 21 Apwanchek etnéssesek apmakókxa enxoho etnéssesek apkelane yátegwáxwa m'a yelpa', apwanchek elának xama yátegwáxwa kélanchesso chá'a kélmeykha xama ekhem, keñe nahan pók yaqwayam chá'a kólmaha yókxoho ekhem.
22 Apkeltémok axta exekmósek Dios ektémakxa apkellegassáseykegkoho tén han apmopwána, apkelenmáxamákpoho meyke appekhésamap apkelányo m'a énxet'ák ekpayhawo axta kóllegássesagkoho', tén han apkelmahéyak axta m'a yaqweykenxa nak kólmasséssók. 23 Cháxa apmaheyókxa axta nahan negko'óxa hẽlya'assásegwók ma'a ektémakxa nak ekyawe apcheymákpoho, hakte ẽlásekheykekxók axta, nano' axta nahan senlánéseykekxa nentáhakxa yaqwayam enxoho hegwakxohok ma'a apcheymákpoho nak. 24 Ẽlwóneykha axta negko'o m'a Dios, nápakha axta chá'a m'a apkeleñamak nak nepyeseksa judíos, keñe axta nahan nápakha m'a apkeleñama nak nepyeseksa metnaha nak judíos. 25 Ekhawo nak ektémakxa ekxénamaxche Oseas weykcha'áhak se'e:
“Énxet'ák metnahéyak axta
énxet'ák ahagkok;
altemhek sa' énxet'ák
ahagkok,
kelán'a megkatne axta
seyásekhayókxa,
seyásekhayo sa' atnehek.
26 Yókxexma ektémakxa axta
chá'a amya'a kélánémaxko
kéxegke s'e:
‘Háwe kéxegke
énxet'ák ahagkok’,
sa' kóltamhaxchek kaxwók
kéxegke Dios memassegwayam
apketchek ma'a.”
27 Keñe axta m'a israelitas, aptéma Isaías apkelxeyenma s'e: “Apxámok apagko' sa' eykhe etnehek ma'a Israel aptawán'ák neptámen, cham'a ekweykenxal'a ekxámokma xapop ánek ma'a wátsam ekwányam, apkeleymomap sa' eyke aqsa elwagkasakpok teyp, 28 hakte kaxwók sa' elának Wesse' egegkok ma'a apxeyenma axta elának ekyókxoho keso náxop.” 29 Ekhawo ektémakxa axta apxeyenma Isaías nanók agko' axta:
“Kaxtemék axta negko'o
mehẽleygkesso entawán'ák
nentámen ma'a
Wesse' egegkok
ekha nak apyennaqte,
kaxwók agko' axta
aghágwakxohok ma'a
énxet'ák Sodoma
tén han ma'a Gomorra.”
30 ¿Háxko sa' eyke antéhek anxének xa? Melya'ásseyam axta keñamak apkelxeyenma Dios aptamhéyak ekpéwomo apkeltémakxa m'a metnaha nak judíos, melchetamso axta yaqwayam kólteméssesek ekpéwomo apkeltémakxa. 31 Keñe m'a israelitas, apkeltémo axta kañék ekteméssesso ekpéwomo apkeltémakxa m'a segánamakxa, axta elweteyk kélteméssesso ekpéwomo apkeltémakxa. 32 ¿Yaqsak axta ektéma? Hakte axta yásenneykekxak ma'a melya'ásseyam, wánxa axta aqsa m'a apkeláneyak apancha'awo' nak. Axta keñamak élpelápagkassama m'a “meteymog sempelápagkassamól'a” 33 ektéma nak ekxeyenma eknaqtáxésamaxche s'e:
“Ekpekkenchek ko'o Sión
xama meteymog,
meteymog, yaqwayam sa' chá'a
kalpelápagkasek énxet'ák;
enxama ektáhakxa enxoho chá'a
mey'ásseyam xa,
megkatnehek sa' eyaqhémo
apteme mey'ásseyam.”