Jesús ha fariséo kuéra oñe'ẽ pytu'uha árare
(Mc 2.23-28Lc 6.1-5)1 Umiha árape, Jesús ohasa ohóvo kokue rupi peteĩ pytu'uha árape. Ha hemimbo'e kuéra iñembyahýigui, oñepyrũ oipo'o trígo ha ho'u. 2 Umi fariséo ohecha upéva he'i Jesúspe:
—Ema'ẽmi, ne remimbo'e kuéra niko ojapo, ojejapo'ỹ arã pytu'uha árape.
3 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Ndapeikuaái nga'u piko mba'épa Ñandejára Ñe'ẽme he'i David ha iñirũ nguéra ojapo hague iñembyahýi ramo guare? 4 Oike hikuái Tupaópe ha ho'u umi mbujape Tupãme oñemboyke vaekue. Ha'e térã iñirũ nguéra ndaikatúi vaekue ho'u umíva, pa'i kuérape guarã añónte vaekue umi mbujape. 5 Ndapeikuaái nga'u piko Moisés rembiapoukapýpe he'iha, pa'i kuéra ndopytu'úi ramo jepe pytu'uha árape Tupaópe, upéva ndojererekoiha chupe kuéra tembiapo vai ramo? 6 Che katu ha'e peẽme, ko'ápe oĩha hína peteĩ mba'e guasuvéva Tupaógui. 7 Peẽ ndapeikuaái mba'épa he'ise Ñandejára Ñe'ẽme he'ihápe: “Che aipota peiporiahurereko pende rapichápe, pemymbajuka*f** rangue chéve.” Upéva peikuaa rire ndapejéi vaerã mo'ã ojapo vai'ỹvare ojavyha. 8 Che, yvypóraicha aju vaekue, areko che pópe ha'évo mba'e-mba'épa ikatu ojejapo pytu'uha árape.
Kuimba'e ipo ypíva
(Mc 3.1-6Lc 6.6-11)9 Jesús oho upégui, ha oike umi judío tupaópe. 10 Upépe oĩ peteĩ kuimba'e ipo ypíva. Ha fariséo kuéra ohekáva omoĩ vai haguã Jesúspe, oporandu chupe:
—Ikatúpa ñamonguera hasývape pytu'uha árape?
11 Jesús he'i chupe kuéra:
—Mávapa pende apytépe pende ovecha peteĩ ho'árõ yvy kuápe pytu'uha árape, ndapehói peguenohẽ haguã? 12 Peteĩ yvypóra niko mba'e guasu eteve ovechágui. Upévare, ikatu jajapo iporãva ñande rapicháre pytu'uha árape.
13 Upépe Jesús he'i pe kuimba'épe:
—Eipyso nde po.
Pe kuimba'e oipyso ipo ha okuera. Opyta hesãi pe ambuéicha. 14 Upéi, fariséo kuéra osẽ oho. Oñepyrũ oñomongeta hikuái mba'éichapa ikatúta ojuka Jesúspe.
Maranduhára he'i vaekue Jesús rehe
15 Jesús oikuaávo ojukaseha chupe hikuái oho upégui, ha heta umi ohóva hapykuéri. Ha omonguerapa umi hasývape, 16 ha he'i chupe kuéra ani haguã imandu'a hese avave renondépe. 17 Upéicha niko ojehu oiko haguã hekoitépe pe Tupã he'i vaekue maranduhára Isaías rupi:
18 Kóva hína che rembiguái
aiporavo vaekue,
upe che ahayhu ha arohorýva.
Amoĩta che Espíritu hi'ári,
ha'e omyerakuãta teko joja opa tetãme.
19 Nopórombohovái mo'ãi
ha ndosapukái chéne,
ha avave nohendu mo'ãi oñe'ẽrõ pe okáre.
20 Ha'e ipo imba'e porãta umi ikangýva ndive,
ha ipy'a porãta umi oikotevẽva ndive
teko joja ohupytyka peve opavavépe,
21 ha hese ojeroviáne opa tetã.
Oje'e Jesús rehe oguerekoha mba'epochy pokatu
(Mc 3.20-30Lc 11.14-23Lc 12.10)22 Ha ojereraha Jesús rendápe peteĩ kuimba'e ohecha'ỹva ha iñe'ẽngúva, oĩva mba'epochy poguýpe. Jesús omonguera chupe, ha pe kuimba'e ohecha ha oñe'ẽ jey. 23 Ha opavave ohecha ramoite pe ojapóva, ha he'i joa:
—Kóva piko ndaha'éi chéne David ra'y mba'e?
24 Umi fariséo ohendúvo upéva katu he'i:
—Beelzebú, Aña nguéra ruvicha voi niko hína pe ohejáva chupe omosẽ umi mba'epochy kuérape.
25 Jesús oikuaa upe ha'e kuéra he'íva ipy'apýpe, ha he'i chupe kuéra:
—Peteĩ tetã oñemboja'opa ramo ha maymáva opu'ã oñoakãre, oñehundi. Oimeraẽva táva térã óga pegua opu'ãmba ramo ojuehe oñehundi avei. 26 Péicha avei Sataná voi opu'ã ramo ijehe, mba'éicha piko imbarete tapiáta? 27 Peẽ niko peje che amosẽha mba'epochy Beelzebú pokatu rupi. Péicharõ añete, máva piko ome'ẽ pene remimbo'e kuérape pokatu omosẽ haguã chupe kuéra? Pene remimbo'e kuéra ojapóva rupi voi, ojehecha peẽ pejavyha. 28 Che amosẽ ramo mba'epochy Tupã Espíritu rupi, upéva he'ise Tupã sãmbyhy oguahẽmaha peẽme.
29 Avave ndoike mo'ãi peteĩ kuimba'e imbaretéva rógape omonda haguã chupe, ndoipokuái ha ndoipykuái raẽirõ. Péicha ojapo ramo mante ikatúne omonda chugui.
30 Upe che ndive oĩ'ỹva, oñemoĩ che rehe. Ha upe che ndive omono'õ'ỹva, omosarambi.
31 Añetehápe ha'e peẽme, Tupã oheja reitaha opavavépe opaichagua angaipa, ha oñe'ẽ vai haguére hese jepe. Upe Espíritu Santo rehe ojahéivape katu, ndojeheja rei mo'ãi. 32 Tupã oheja reíta oimeraẽvape che rehe jepe, yvypóraicha aju vaekue, oñe'ẽ vaívape. Upe Espíritu Santo rehe oñe'ẽ vaívape katu, ndojeheja rei mo'ãi araka'eve.
Yvyra jaikuaa hi'áre
(Lc 6.43-45)33 “Peteĩ yvyra máta iporã ramo, hi'a porã vaerã. Ivai ramo katu, hi'a vai vaerã. Pe yvyra máta jaikuaa hi'áre. 34 Peẽ mbói ñemoñare! Mba'éicha piko iporãva pejéta, ko peẽ voi pende reko vaíva? Pe ñande py'apýpe jarekóva, ñahenduka ñande juru rupi. 35 Peteĩ ipy'a porãva, mba'e iporãvante he'i, ipy'apýpe voi imba'e porãgui. Ha upe heko añáva katu, ivaívante voi he'i, ipy'apýpe voi oĩgui ivaíva. 36 Che ha'e peẽme, ágã mbojovakeha árape, opavave omombe'u vaerã Tupãme mba'érepa he'i raka'e umi ñe'ẽ rei. 37 Ne ñe'ẽngue voi Tupã oiporúta nde reja rei haguã térã ne rundi haguã.”
Ojejerure Jesúspe ojapo haguã mba'e hechapyrãva
(Mc 8.12Lc 11.29-32)38 Upéi, fariséo kuéra ha umi Moisés rembiapoukapy mbo'eha he'i Jesúspe:
—Mbo'ehára, rohechase niko rejapórõ mba'e hechapyrãva.
39 Jesús katu he'i chupe kuéra:
—Tekove ahẽ Tupãre ojerovia'ỹva ñemoñarénte ojerure ohecha haguã mba'e hechapyrãva. Ndojehechauka mo'ãi peẽme mba'eveichagua mba'e hechapyrãva. Tupã ohechaukáta peẽme maranduhára Jonás rehe ojapo haguéicha. 40 Ha Jonás oĩ haguéicha mbohapy ára ha pyhare pe pira guasu ryépe, péicha avei che, yvypóraicha aju vaekue, apyta vaerã mbohapy ára ha pyhare yvy guýpe. 41 Ágã Tupã ombojovakévo opavavépe, umi Ninivegua pene moĩ vaíta Tupã renondépe pene rembiapo vai haguére. Ha'e kuéra niko oheja vaekue iñangaipa Jonás oñemoñe'ẽ ramo chupe kuéra. Ha che ha'e peẽme, peteĩ mba'e guasuvéva Jonásgui oĩ hína ko'ápe ko'ágã. 42 Pe mburuvicha guasu kuñáva tetã Sebá pegua, opu'ã vaerã avei mbojovakeha árape, ha pene moĩ vaíta Tupã renondépe pene rembiapo vai haguére. Ha'e niko mombyryvégui ou vaekue ohendu haguã Salomón ñe'ẽ arandu. Ha che ha'e peẽme, peteĩ mba'e guasuvéva Salomóngui oĩ hína ko'ápe ko'ágã.
Pe mba'epochy ojevýva osẽ haguégui
(Lc 11.24-26)43 Peteĩ mba'epochy osẽ ramo oimeraẽvagui, oho oiko umi oky'ỹha rupi ohekávo pytu'u. Ndojuhúi ramo he'i: 44 “Aha jeýta che rógape, mamo asẽ haguégui.” Ha ou jeývo, ojuhu pe osẽ haguégui inandi porã, ojetypei ha ipotĩ porã. 45 Upéi, oho ha ogueru ambue 7 mba'epochy heko añavéva chugui ha oike hikuái ipype, ha oiko upépe. Ha péicha, pe yvypóra rekove opyta vaive iñepyrũmbýgui. Peichaite avei ojehúta opa heko añáva ko'ágã guápe.
Jesús sy ha ityvýra kuéra
(Mc 3.31-35Lc 8.19-21)46 Jesús oñe'ẽ jave gueteri hína, oguahẽ ha'e oĩháme isy ha ityvýra kuéra, oñe'ẽséva hendive. Ha opytágui hikuái pe óga rokápe, 47 peteĩ umi upépe oĩva he'i Jesúspe:
—Nde sy ha nde ha ryvy kuéra oime okápe, ha oñe'ẽse nendive.
48 Jesús katu he'i:
—Mávaiko che sy ha máva che ryvy?
49 Ha omañávo, hemimbo'e kuérare he'i:
—Ko'ãva hína che sy. Ko'ãva hína che ryvy. 50 Ha oimeraẽ ojapóva che Ru yvága pegua rembipota, upéva hína che ryvy, che reindy ha che sy.
Jesús apkeltáméséyak apnakxéyak hótáhap apyexna ekhem sábado
(Mc 2.23-28Lc 6.1-5)1 Apxegamchek axta Jesús appéwomo neyseksa aqsok kélcheneykekxa ekhem sábado. Meyk axta nahan kelnapmak apkeltámeséyak, tén axta apnakxeykegko hótáhap apyexna, apteykegko m'a apaktek. 2 Apkelweteyak axta m'a fariseos, keñe aptéma apkenagkama Jesús se'e:
—Elano, apkelánegkek apkeltámeséyak ma'a megkólhayo nak anlának ekhem sábado.
3 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—¿Yagkólyetseteyk kéxegke weykcha'áhak aptémakxa axta David, cham'a eyaqhama axta meyk yetlo apkelxegexma'a? 4 Aptaxnegweykmek axta Dios apxagkok, aptamchek axta yetlo apkelxegexma'a m'a pan kélpagkanchesso axta Dios, megkólhayo axta etwok ma'a David tén han ma'a apkelxegexma'a, wánxa axta aqsa apwanchek etawagkok ma'a apkelmaxnéssesso nak Dios énxet'ák apagkok. 5 ¿Yagkólyetseteyk nahan Moisés segánamakxa apagkok ekxeyenma nak meláneykegko melya'assáxma apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, mellókassama eykhe chá'a apkelyampe m'a ekhem sábado? 6 Éltennássek ko'o kéxegke ekyetna xama aqsok ekyawe agko' se'e, mexnawo nak ma'a tegma appagkanamap. 7 Megkólya'áseykegkok kéxegke ektémakxa nak ekxeyenma s'e amya'a ektéma nak se'e: ‘Wánxa aqsa ko'o seyámenyého kóltéhek apmopyósa kóllanok kélmók, keñe mehélmések ma'a aqsok ektekyawa nak.’ Kaxtemék axta kélya'áseyak xa, megkólsexnenayhek axta xama enxoho m'a meláneykegko nak aqsok ekmaso. 8 Hakte ewanchek ko'o wának kalanaxchek aqsok ekhem sábado, ko'o sekteme nak Apketche énxet, ewanchek nahan wának megkalanaxche'.
Jesús aptaqmelchesseyam apháxamap ekhem sábado
(Mc 3.1-6Lc 6.6-11)9 Apxegeykekxeyk axta Jesús apkeñama m'a, aptaxnegweykmek axta apchaqneykekxexa judíos. 10 Aphegkek axta nahan xama énxet ekyame apmek ma'a; axta kéltemék kélmaxneyeykencha'a Jesús kéltémo kaxek yaqweykenxa kólteméssesek kólsexnenak se'e:
—¿Megkamyawaxcheya kóltaqmelchessók xama énxet apháxamap ekhem sábado?
11 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—¿Yaqsa kélxama kéxegke apyetna enxoho kéltósso nepkések, apteyekmo enxoho kañe' máxek ekhem sábado megkólya'ammek yaqwayam kóllekwók? 12 ¡Ennókók apagko' énxet mexnawok nepkések! Cháxa keñamak megkamyámaxko nak anlának aqsok ektaqmela ekhem sábado.
13 Tén axta aptéma apkenagkama Jesús ma'a énxet nak:
—Epékes apaktog.
Appékessegkek axta apaktog xa énxet nak, taqmelweykmok agko' axta anhan, hágweykekxók axta m'a mók nak. 14 Xama axta apkelánteyapma m'a fariseos, apkeláneykekxeyk axta apkelpaqmeyesma apmáheyo yaqhek ma'a Jesús.
Ekteme ektémakxa axta apxénamap Jesús eknaqtáxésamaxche'
15 Xama axta aplegaya Jesús xa amya'a, apxegeykekxeyk axta apkeñama m'a, apxámok axta nahan énxet apkelyetlo. Apkeltaqmelchesseykmek axta Jesús apyókxoho apkelháxamap, 16 apkeltémók axta anhan megkóltekkessesha apwesey Jesús nepyeseksa énxet'ák. 17 Temegkek axta xa, yaqwayam enxoho katnehek ma'a apxeyenma axta Dios appeywa aplegasso Isaías, aptéma axta apkeltenneykencha'a s'e:
18 “Keso séláneykha ko'o s'e,
sélyéseykha axta ko'o,
seyásekhayo,
ekleklamo nak ewáxok
aptémakxa.
Apekkenek sa' nahan ko'o
Espíritu ahagkok takhapxet,
ellegaksek sa' nahan apyókxoho
énxet'ák ma'a
ekmámenyého nak ko'o ewáxok
kalanaxche' aqsok ekpéwomo.
19 Mepaqmésmakha sa',
melpáxamha sa' nahan,
méko sa' kañak appeywa m'a
ámay nak.
20 Megyentaksek sa' ma'a
yámámok ektaqhe nak,
mespanchesek sa' nahan ma'a
cháléwasso yátépépe agkok
ketse' ekpánma nak,
ekwokmoho apyephagkassa'a
m'a nentémakxa ekpéwomo.
21 Melya'ásseyam sa' nahan
etnahagkok ma'a
apyókxoho énxet'ák.”
Jesús apxénamap eñama ekmésso apmopwána kelyekhama'
(Mc 3.20-30Lc 11.14-23Lc 12.10)22 Kélyentegkessegkek axta Jesús xama énxet meyke apaqta'ák tén han meyke appeywa, kelyekhama' axta ektawáseykha, apwetáseykekxeyk axta exma m'a Jesús, aptekkessáseykekxeyk axta nahan appeywa. 23 Axta aptemék apkelmaxneyeyncha'a chá'a pók apyókxoho énxet'ák élpelakkassama apkelwete s'e: “¿David Apketche enxeykel'a xa?”
24 Xama axta apkellegaya fariseos xa, axta aptemék apkelpaqmeyesma s'e: “Kelyekhama' wesse' agkok ekmésso apmopwána yaqwayam elántekkesek kelyekhama' xa, cham'a Beelzebú.”
25 Apya'áseykegkók axta Jesús ektémakxa élchetamso apkelwáxok xa énxet'ák nak. Axta aptemék apkelánagkama s'e: “Apkexpáncháseykpek agkok énxet xama apkelókxa, apkelenmexákpek agkok nahan, apnaqtawásamap apancha'awók etnahagkok. Apkexpáncháseykpek agkok nahan énxet apheykha xama tegma apwányam, essenhan ma'a apheykha nak xama tegma, megkawegqók apheykha. 26 Hawók nahan ektémakxa m'a Satanás ektekkesa enxoho m'a Satanás xamo' nak, éxpanchásamáxche agko' katnehek; kamassegwók nahan ekteme ekha ekmowána. 27 Kélxeyenmeyk kéxegke sélántekkessama ko'o kelyekhama' eñama ekmowána m'a Beelzebú, temegkek agkok xa, ¿yaqsa ekmésso apmopwancha'a elántekkesek kelyekhama' m'a apkelyetleykekxa nak kéxegke? Cháxa keñamak ekwetamaxko nak ekyetnama megkólaqhémo kéxegke eñama xa énxet'ák nak. 28 Hakte Dios Espíritu apagkok ko'o keñamak sélántekkessama m'a kelyekhama', cháxa magkenatchesso ekwaya kélnepyeseksa kéxegke m'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios.
29 “¿Háxko katnehek etaxnegwók énxet kañe' apxagkok énxet apyennaqte, tén han elmenyexchesek aqsok apagkok ma'a melpexteta enxoho sekxo'? Wánxa aqsa apwanchek elmenyexchesek aqsok apagkok ma'a apkelpexteta enxoho sekxo'.
30 “Énxet mehepasmo nak ko'o, sénmexma etnehek; énxet mehewháneyo nak ko'o seyáncháseykekxa, yexpánchesek.
31 “Cháxa keñamak séltennasa nak kéxegke peya meyaqmagkásekxeyk Dios ekyókxoho ektémakxa melya'assáxma m'a énxet'ák, tén han ekyókxoho apkelpaqméteykha ekmaso nak, eyaqmagkásekxak sa' eyke apkeltémakxa Dios ma'a élenmexeykha nak chá'a apkelpeywa m'a Espíritu Santo. 32 Kawomhok sa' nahan meyaqmagkáseykekxa Dios aptémakxa m'a énxet apxéneykha nak chá'a ekmaso m'a apteme nak Apketche énxet; keñe sa' ma'a énmexeykha nak chá'a appeywa m'a Espíritu Santo, metnehek sa' chá'a meyaqmagkáseykekxa aptémakxa neyseksók apha keso náxop, essenhan ma'a egmonye' sa'.
Ekyexna keñamak kélyekpelchémo yámet
(Lc 6.43-45)33 “Tásek agkok yámet, tásek nahan katnehek ma'a ekyexna; asagkók agkok yámet, asagkek nahan katnehek ma'a ekyexna; hakte ekyexna chá'a kañék kélyekpelchémo m'a yámet. 34 ¡Kéxegke kélhémo nak yéwa! ¿Háxko katnehek kéxegke kólxének aqsok ektaqmela? Asagkók kéxegke kéltémakxa. Egátog chá'a katyapwaták ma'a ekláneyo nak kañe' egwáxok. 35 Aqsok ektaqmela chá'a exének ma'a énxet ektaqmela nak aptémakxa, hakte keytek aqsok ektaqmela m'a apwáxok, keñe m'a énxet ekmaso nak aptémakxa exének chá'a aqsok ekmaso, hakte keytek aqsok ekmaso m'a apwáxok. 36 Éltennássek eyke ko'o kéxegke, cham'a ekhem yaqwánxa sa' elyekpelchekpohok énxet'ák, apyókxoho sa' elxénekxohok ma'a ektémakxa nak apkelpaqméteykha naqsa apkelxeyenma axta chá'a. 37 Hakte kélpeywa kélagko' sa' kañék kélyekpelchamáxkoho kéxegke, kólxénaxchek meyke kéltémakxa, essenhan kélsexnánémaxche'.”
Élmasagcha'a apkeltémakxa apkeltémo étak aqsok sempelakkasso nak agweta'
(Mc 8.12Lc 11.29-32)38 Nápakha fariseos tén han apkelxekmósso nak ektémakxa segánamakxa axta aptemék apkenagkama Jesús se'e:
—Sẽlxekmósso, egmenyeyk negko'o agwetak elának xép ma'a aqsok sempelakkasso nak agweta'.
39 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Apkeltamhók elwetak aqsok sempelakkasso agweta' se'e énxet'ák élmasagcha'a nak apkeltémakxa tén han apyenseyam nak apkelyetlo Dios; wánxa sa' eyke aqsa kólxekmósek ma'a aqsok sempelakkasso agweta' ektémakxa axta m'a Jonás apteme axta Dios appeywa aplegasso. 40 Hakte cham'a ektémakxa axta Jonás apyetnama ántánxo ekhem tén han ántánxo axta'a kañe' kelasma ekyawe awáxok, sa' nahan katnehek apteme nak Apketche énxet étek ántánxo ekhem tén han ántánxo axta'a m'a kañe' xapop. 41 Enaqxétekhágwók sa énxet'ák Nínive m'a ekhem nélyekpelchamáxchexa sa', cham'a apkelyekpelchákpoho sa' ma'a énxet'ák apheykencha'a nak se'e kaxwo' nak, elxének sa' nahan ekmaso, hakte apkelya'eykekxeyk axta Dios énxet'ák Nínive m'a apkellegaya axta apkeltenneykha m'a Jonás; awanhók agko' eyke aqsok ekyetna nak se'e, mexnawok ma'a Jonás. 42 Keyphagwaták sa' nahan wesse' ekwányam eñama nak Nepyeyam ma'a ekhem yaqwánxa sa' elyekpelchekpohok ma'a énxet'ák, cham'a apkelyekpelchákpoho sa' ma'a énxet'ák apheykencha'a nak se'e kaxwo' nak, kalsexnenak sa' nahan; hakte tayépók agko' axta éñamakxa éltémo keyxhok ma'a ektémakxa axta apya'áseykegkoho Salomón, awanhók agko' eyke aqsok ekyetna nak se'e, mexnawok ma'a Salomón.
Espíritu ekmaso ektaqhémo
(Lc 11.24-26)43 “Tekkek agkok xama espíritu ekmaso énxet apwáxok, kamhagkok ma'a yókxexma ekyamáyekxa nak exma kategyaha éllókassamakxa ekyampe; agkok kóteyágwokmok, keñe katnehek élchetamso awáxok se'e: 44 ‘Ataqhohok sa' makham ma'a exagkok, sekteyapmakxa axta.’ Wákxeyk agkok makham ma'a, kóteyágwakxak makham énxet apwáxok ektémól'a tegma meyke ekha kañe', kéláxñessamól'a, tén han kéltaqmelcháseykekxohol'a kélláneykekxa aqsok kañe'. 45 Keñe kaxog, kánchesekxak ma'a siete kelyekhama' élmasagcha'a agko' nak, megkaxnawo nak ma'a, kasawhaxkohok nahan kalántaxnegwók xa énxet apwáxok nak, keñe kayeykhágwomhok agko' ekmaso ektémakxa xa énxet nak, megkaxók ma'a ektémakxa axta sekxo'. Sa' nahan katnehek xa énxet'ák élmasagcha'a nak apkeltémakxa.”
Jesús egken tén han apkelyáxeg
(Mc 3.31-35Lc 8.19-21)46 Axta epenchessamók makham apkeltennáseykha énxet'ák Jesús, ekya'áyekmo axta egken, tén han ma'a apkelyáxeg, cham'a ekmáheyo axta kalpaqhetchesaxkoho'. Yókxexma axta nahan chaqnágweykmok, 47 axta aptemék xama énxet apkeltennáseykekxo Jesús se'e:
—Kenegwa'ak egken á yókxexma yetlo apkelyáxeg, xép hek makók kapaqhetchesek.
48 Keñe axta aptéma apchátegmoweykegko Jesús ma'a ektáha axta apkeltennáseykekxa:
—¿Yaqsa ko'o méme, yaqsa nahan ma'a élyáxeg?
49 Tén axta appenteyheykegkoho Jesús ma'a apkeltámeséyak, axta aptemék se'e:
—Cháxa méme ko'o xa, tén han élyáxeg. 50 Hakte kélxama ektáhakxa enxoho kéllane m'a apmopmenyého nak Táta apha nak néten, cha'a eyáxeg ko'o m'a, tén han eyáxeg kelwána, tén han méme.