1 Ha Jesús oheko mbo'epa rire umi 12 hemimbo'épe, osẽ oho upégui, oporombo'e ha oñemoñe'ẽ haguã umi táva upe rupigua rupi.
Juan Bautista omondo hemimbo'e kuéra Jesús rendápe
(Lc 7.18-35)2 Juan oĩva upérõ yvyra kuápe, ohendu umi mba'e Cristo ojapóva. Upémarõ omondo hemimbo'e kuéra apytégui Jesús rendápe. 3 Ha'e kuéra oporandu chupe:
—Nde piko hína pe Juan he'i vaekue outaha, térã roha'arõ vaerãpa ambuépe?
4 Jesús he'i chupe kuéra:
—Tapeho peje Juánpe ko'ã mba'e peẽ pehecháva ha pehendúva peína. 5 Pemombe'u chupe ohecha'ỹva ohecha jeyha, ijypíva oguata porãha, ipire aipáva okueraha, ohendu'ỹva ohendu jeyha, omanóva oikove jeyha ha imboriahúvape oñehendukaha marandu porã. 6 Ovy'aiténe umi ipy'a ojerovia porã tapiáva che rehe.
7 Juan remimbo'e kuéra ohokuévo, Jesús oñepyrũ oñe'ẽ hese opavavépe, ha he'i:
—Peẽ pesẽ ramo guare peho yvy ojeiko'ỹháme, mba'e pehecha haguãpa peho ra'e? Pehechápa ra'e takuapi yvytu ombovaváva? Nahániri. 8 Maerã aipo ramo peho? Pehópa pehecha peteĩ kuimba'e oñemonde jeguapávapa? Peẽ niko peikuaa porã umi oñemonde jeguáva oikoha mburuvicha guasu kuéra rógapente. 9 Amo ipahápe, mba'e aipo ramo pesẽ pehecha? Peteĩ maranduhárape,*f** ajépa. Upéicha añete. Ha pejuhu peteĩ mba'e guasuvéva maranduháragui katu. 10 Juan rehe niko Ñandejára Ñe'ẽme he'i:
“Che amondo che ñe'ẽ rerahaha
ne renonderã,
ombosako'i haguã ndéve
nde raperã.”
11 Añetehápe ha'e peẽme, ndaipóri yvypóra kuéra apytépe mba'e guasuvéva Juan Bautístagui. Opáichavo, pe michĩvéva Tupã oisãmbyhyhápe, upéva mba'e guasuve chugui.
12 Juan Bautista ouha ára guive ko'ágã peve, heta ivaíva ojejapo ñesãmbyhy Tupãgui oúvare, ha heta oĩ mbaretépe upéva omoingoséva. 13 Juan ou mboyve niko maranduhára kuéra ha Moisés rembiapoukapy imandu'a ñesãmbyhy Tupãgui oúvare, 14 ha peẽ peroviase ramo umíva ñe'ẽ, Juan hína maranduhára Elías, pe oje'e vaekue outaha. 15 Ohendúvake tojapysaka porã.
16 Mávarepa ikatu ambojoja umi ko'agãgua? Ojogua umi mitã pe okáre oñembojarúva ha osapukáiva ojupe: 17 he'ívo: “Rombopu niko peẽme mimby ha ndapejerokýi, ropurahéi peẽme purahéi jahe'o ha napenerasẽi.” 18 Ou niko Juan, ndokarúiva ha ndo'úiva kaguy, ha peje hese oguerekoha mba'epochy. 19 Upéi katu aju che, yvypóraicha aju vaekue, akaru ha ha'úva kaguy, ha peje che rehe, che karu ha che ka'uha, aikoha umi heko añáva ndive ha umi viru omono'õva Roma peguarã ndive. Tupã arandu niko ojehecha ñane rembiapokue rupi.
Umi Jesús rehe ojejerovia'ỹ haguépe
(Lc 10.13-15)20 Upéi Jesús oñepyrũ oñe'ẽ pochy umi távare hetave mba'e hechapyrãva ojapo haguépe. Umi upepegua niko nombyasýi iñangaipa. Ha Jesús he'i:
21 —Ejererekóke nde, táva Corazín! Ejererekóke nde, táva Betsaida! Táva Tiro ha Sidónpe ajapo rire umi mba'e hechapyrãva ajapo vaekue pende pype, ymáma ojere vaerã mo'ã hikuái Tupãme, ha omonde vaerã mo'ã ao vosakue ha oguapy tanimbu ári, ohechauka haguã ombyasyha iñangaipa. 22 Upévare ha'e peẽme, Tupã oporombojovakeha árape, peẽ peñenupã pohyivéta umi táva Tiro ha Sidón peguágui. 23 Ha nde, táva Cafarnaúm, reimo'ã piko reguahẽtaha yvágape? Tupã uvei nde reitýta omanóva retãme. Sodómape ajapo rire umi mba'e hechapyrãva ajapo vaekue nde pype, upe táva oĩ vaerã mo'ã gueteri ko'agãite peve. 24 Upévare ha'e peẽme, Tupã oporombojovakeha árape, peẽme peñenupã pohyivetaha umi Sodoma peguágui.
Peju che rendápe ha pepytu'u
(Lc 10.21-22)25 Upérõ Jesús he'i:
—Romomba'e guasu che Ru, yvága ha yvy Jára, reñomi haguére ko'ã mba'e umi iñarandu ha imba'e kuaávagui, ha reikuaauka umi iñarandu'ỹvape. 26 Upéicha che Ru, péichante voi reipota vaekue ojehu.
27 Che Ru niko omoĩ che poguýpe opa mba'e. Avave ndoikuaái Tupã Ra'ýpe, Túva añónte. Ha avave ndoikuaái Túvape, Tupã Ra'y añónte, ha umi ojekuaaukávape Tupã Ra'y. 28 Peju che rendápe opa peẽ pene kane'õ ha pemba'apo pohýiva, ha che pomombytu'úta. 29 Peheja tamoĩ pende apére che mba'e pohýi, ha pejapo che ha'éva peẽme. Ha peikuaáta che py'a porãha ha ndajejapoiha, ha che ndive pejuhúta pytu'u. 30 Pe mba'e pohýi amoĩtava pende apére niko ivevýita peẽme, ha ndaipohýi mo'ãi upe aipotáva peraha.
1 Xama axta appenchesa apmésso appeywa doce apkeltáméséyak ma'a Jesús, apxegkek axta apkeñama m'a, yaqwayam enxoho elxekmósek énxet'ák tén han eltennasha amya'a m'a ekyókxoho nátegma nak xa yókxexma nak.
Juan Bautista apkelápháseykha
(Lc 7.18-35)2 Aplegágweykekxeyk axta amya'a ektémakxa aptamheykha Cristo m'a Juan neyseksa apha sẽlpextétamakxa. Keñe apkeláphassama nápakha ektáha axta chá'a apkelyetleykha, 3 yaqwayam enxoho elmaxneyha naqsók kexaha m'a apxénamakpo axta ewa' essenhan eleyxek makham pók énxet.
4 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e: “Kóltaqhoho, kóltennássekxa sa' Juan ektáhakxa nak kélwete, tén han kéllege. 5 Kóltennasha sa' apkelweteykekxoxma m'a énxet'ák meyke nak apaqta'ák, tén han apkelxegeykekxo m'a meyke nak aptapnák, keñe anhan apkeltaqmelweykmo m'a ektamhéyak nak negmasse ektepelchamáxche egyempehek, tén han apkellegeykekxoxma m'a meyke nak apkelpeyk'ák, keñe anhan apnaqxétekhágweykmo m'a apkeletsapma axta, tén han kéllegassama amya'a ektaqmalma m'a énxet'ák meyke nak aqsok apagkok. 6 ¡Apkeleñémo agko' melwátésseyam nak apteme mehey'ásseyam ko'o!”
7 Xama axta apkeltaqhémo m'a ektáha axta apkeláphasso Juan, apkeltennáseykha axta Jesús énxet'ák apxeyenma m'a Juan, axta aptemék se'e: “¿Yaqsa axta kéltémo kólwetak kéxegke m'a yókxexma meykexa nak énxet? ¿Tappo ekyawheyáseykha éxchahayamya axta kélteyánegweykmoho'? 8 Háwe axta agkok xa ¿Yaqsa axta kélteyánegweykmoho m'a? ¿Xama énxet apkeltaqmalma apkelnaqtáya axta kélteyánegweykmoho'? Kélya'ásegkok kéxegke énxet apkeltaqmela nak apkelántaxno exnakha chá'a m'a kelwesse'e apkelwányam apxanák nak. 9 ¿Yaqsa axta kélteyánegweykmoho? ¿Dios appeywa aplegassóya axta? Ehay, naqso', énxet apyeykhágweykmoho Dios appeywa apkellegasso axta m'a. 10 Juan axta m'a ektéma axta ekxeyenma eknaqtáxésamaxche s'e:
‘Eyáphássek ko'o
seykha amya'a ahagkok
apmonye' exchep,
yaqwayam enxoho
elanaksek ámay.
11 Naqsók ko'o sekxéna méko xama énxet apyeykhágweykmoho Juan el Bautista nepyeseksa m'a apyókxoho énxet'ák; keñe m'a énxet apteme nak kónegók ma'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios ma'a néten, mexnawok ma'a Juan el Bautista.
12 “Kélchetámeykegkek aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios eyeynamo m'a sekxók axta apwaya apkeltenneykencha'a Juan el Bautista ekwokmoho makham se'e negwánxa nak. Keñe m'a énxet'ák apkelyennaqteyáseykha nak chá'a apyempe'ék apmáheyo emok. 13 Nanók axta nahan apkellegasso Dios appeywa apkellegasso tén han segánamakxa m'a aptémakxa nak wesse' apwányam Dios ekwokmoho apwaya m'a Juan; 14 kélmakók sa' agkok kéxegke megkólya'ássók xa, Juan neykhe m'a Elías apteme axta Dios appeywa aplegasso apxénamakpo axta ewata'. 15 Kéxegke ekha nak kélheyk'ák, kóleyxho.
16 “¿Yaqsa ko'o ewanchek axnéshok énxet'ák keso negwánxa nak? Máxa m'a sakcha'a létkók ekheykhal'a ekyawakxal'a exma apheykegkaxa énxet'ák, ektémól'a kalyennaqtéshok élpeywa kának élxegexma'a s'e: 17 ‘Nélpáwássek negko'o yámámok, keñe kéxegke megkólnéweyncha'a, nélmeneykmássek negko'o negmeneykmasso senlapwagkassamól'a, keñe kéxegke megkóllekxagweyncha'a.’ 18 Hakte apwayak axta Juan, meto axta apto tén han meya axta vino, keñe apxénamakpo chá'a ekhama apwáxok kelyekhama'. 19 Keñe axta apwaya m'a aptáha nak Apketche énxet aptómo nak apto, apyamo nak vino, keñe apxénamakpo chá'a megyésso etwok apto, tén han megyésso ének vino, tén han apxénamakpo apkelásekhayo m'a énxet élmasagcha'a nak apkeltémakxa, tén han ma'a énxet'ák apkelmomo nak selyaqye yaqwayam egkések ma'a Roma. Dios apya'ásegwayam axta eyke keñamak ekwetamaxko m'a ektémakxa axta apkeltamheykha.”
Énxet apkelya'ásseyam apheykha nak tegma apkelyawe apkelxénamap kóllegássesagkoho'
(Lc 10.13-15)20 Yetlómók axta eklo appeywa Jesús apkelpaqhetchessama énxet'ák ma'a nátegma apkeláneykxa axta ekxámokma aqsok sempelakkasso nak agweta', hakte axta elya'eykekxak ma'a Dios. Axta aptemék Jesús se'e: 21 “Énxet'ák Corazín, asagkek sa' katnehek kélteméssesakxa kéxegke, asagkek sa' nahan katnehek kélteméssesakxa kéxegkáxa énxet'ák Betsaida, kaxtemék axta élánamáxche aqsok sempelakkasso agwetak ma'a tegma apwányam Tiro tén han Sidón, élánamáxko axta kélnepyeseksa kéxegke, nanók axta elyaqmagkasek apkelwáxok, elántaxnekxak axta m'a apáwa sẽlwáxaqxamo nak, enegkenagkok axta anhan apyetseksa'ák táhap. 22 Éltennássek eyke ko'o kéxegke peya kóllegássesagkohok ekmaso agko', cham'a ekhem nélyekpelchamáxchexa sa', megkaxók sa' kéllegassáseykegkoho ekwánxa sa' kéllegassáseykegkoho m'a énxet'ák apheykha nak tegma apwányam Tiro, tén han Sidón. 23 Keñe sa' kéxegke kélheykha nak Cafarnaúm, ¿kélaneykeya kólya'ásekxak ekweykekxoho m'a néten? Kólpallamok sa' kéxegke ekweykmoho m'a kañók agko' nak máxek sẽlmassésseykenxa. Tegma apwányam Sodoma axta agkok kelánamáxcheyk ma'a aqsok sempelakkasso nak agweta', élánamáxko axta kélnepyeseksa kéxegke, étek axta makham ekweykmoho s'e negwánxa nak. 24 Éltennássek eyke ko'o kéxegke peya kóllegássesagkohok ekmaso agko', cham'a ekhem nélyekpelchamáxchexa sa', megkaxók sa' kéllegassáseykegkoho m'a ekweykenxa axta kéllegassáseykegkoho m'a énxet'ák Sodoma.”
Hélyo'óta ko'o, kóllókasseta' kélyampe
(Lc 10.21-22)25 Axta aptemék Jesús xa ekhem nak: “Élteméssessek ko'o apcheymákpoho exchep Táta apteme nak Wesse' néten, tén han keso náxop, hakte apxekmóssegkek xép aqsok ma'a énxet'ák ekmasextoho nak makham apkelya'áseyak, cham'a mexekmóssama axta exchep ma'a énxet'ák ekha nak apkelmopwancha'a, tén han ma'a ekha nak apkelya'áséyak. 26 Táta, naqso', hakte cháxa apmopmenyého axta exchep katnehek xa.
27 “Élméssegkek axta ko'o Táta ekyókxoho aqsok. Méko keykpelkohok agko' ma'a Dios Apketche, wánxa m'a Apyáp; méko nahan keykpelkohok agko' ma'a Apyáp, wánxa m'a Apketche, tén han ma'a apkeltémo nak elya'ássesagkohok ma'a Apketche. 28 Hélyo'óta ko'o kélyókxoho kéxegke ektáha nak kélyampayo eñama kéltamheykha tén han ekyentaxno kélpata, ko'o sa' allókassesek kélyampe. 29 Kólma takha' sekpátegkessama nak kéxegke, kóltámesaxche eñama nak ko'o, sekteme nak mapekhésamaxche tén han megkeymáxkoho ewáxok, keñe sa' kólwetak kéllókasso kélyampe. 30 Hakte kexyókok ma'a sekpátegkessama nak kéxegke, yeskohok han ma'a séltémo nak kólsawha.”