Heko jojáva ohasa asy
1 Che hína upe heta ahasa asy vaekue
ipochýpe Ñandejára
yvyrápe che nupã ramo.
2 Che reraha ha che mboguata
iñypytũ ha hesakã'ỹháme.
3 Che árinte voi oity ha oity ipo
opa ára pukukue.
4 Upe che ro'o
ha upe che pire ombyaipa,
umi che kãngue omopẽmba.
5 Che mongora korapy yvatépe
ha omoĩ che jerekuévo
jehasa asy ha jejopy vai.
6 Iñypytũháme che rereko,
oikoháicha umi yma omano vaekue.
7 Che mongora
ha ndaikatuvéi asẽ,
kadéna pohýipe che jokua.
8 Chupe asapukái ramo jepe
che pytyvõ haguã,
nohenduséi che ñembo'e.
9 Korapy itápe che rape joko,
ha omombía umi che rape.
10 Jaguaretéicha omangea che rehe,
térã ku leóncha kañyháme oĩva.
11 Che renohẽ che rapégui
ha che ári ojeity,
añemondýigui, apyta aryrýi asusũ.
12 Oipyso upe ihu'y
ha che moĩ chéve, che api haguã.
13 Umi ihu'y hyrúgui oguenohẽva
che apére ojekutu.
14 Che retãgua opukapa che rehe,
opa árape ipurahéipe
oñembohory che rehe.
15 Py'a rópe che mbyaju,
iróva rykuerépe che mboy'u.
16 Itápe che rãi ojokapa,
yvýre che mbyapajeréi.
17 Py'a guapy ndarekói,
vy'a ndaikuaái.
18 Ha'e che jupe,
Ñandejára na che mombarete veimaha,
ha mba'evéma ndarekói
aha'arõ vaerã chugui.
19 Che mandu'ávo mba'éichapa ahasa asy,
aiko ramo guare ágotyo pégotyo,
umíva niko mba'e iróva ha pohã vai chéve.
20 Umíva rehe che mandu'ávo,
che py'a ho'a yvýre.
21 Upéi katu,
ou chéve peteĩ mba'e che akãme,
ha upéva rehéntema che py'a amoĩ.
22 Ñandejára mborayhu niko
ne'ĩra ogue,
térã imba'e recha kuaa ne'ĩra opa.
23 Ára ko'ẽrente oñembopyahu.
Ajépa tuichaite
upe Ñandejára reko jeroviaha.
24 Ha'e che jupe:
“Ñandejára niko opa mba'e chéve,
upévare ajerovia hese”.
25 Ñandejára imba'e porã
opa umi hese ojeroviáva ndive,
imba'e porã opa umi chupe
omomba'évape.
26 Iporãko kirirĩháme ñaha'arõ
Ñandejára ta ñane renohẽ
jejopy vaígui.
27 Iporãko opavave oñemyakãsã
ha ojejokua imitã guive.
28 Kirirĩháme toñemoha'eño,
Tupã upéicha ojerure vove chupe.
29 Ijuru yvýre tojopy
ikatu mba'éko oĩ
henonderã chupe oha'arõva.
30 Hova tomoĩ
chupe oinupãsévape,
ha hese avei toñemboja
opa mba'e vai.
31 Ñandejára niko
na ñane mboykéi
opa árape guarã,
32 ñane mbohasa asy ramo,
upéi ohecha kuaa ñandéve,
imborayhu tuicha etereígui.
33 Ndaha'éi niko ojaposéguinte
ha'e ñane mbohasa asýva.
34 Oĩ ramo oñemboharáiva
opa umi oñemyakãsãvare
peteĩ tetãme,
35 térã ñamokarẽrõ hendape'ỹ,
hekopegua peteĩvape ohupytýva
upe yvatete oĩva renondépe,
36 térã ñamoĩ vaírõ
ñande rapichápe mbojovakehápe,
umíva umi mba'e nga'u piko
Ñandejára ndohecha mo'ãi?
37 Oĩrõ he'íva peteĩ mba'e
ha ou upéva ojehu,
Ñandejára oipotágui niko
upéicha ojehu.
38 Opa mba'e ivai ha iporãva niko ou,
Ñandejára omboúgui.
39 Ñane rembiapo vai ramo jepe,
jaikove ha upévare,
ndajarekói mba'eve ja'e vaerã
ñande jehe.
40 Ñamaña porã ñande rekovére,
upéi jajere
ha ñañemboja Ñandejára rendápe.
41 Ñamondo ñane ñembo'e,
ñande py'aite guive osẽva,
Tupã yvága peguápe.
42 Ñandejára,
ore ropu'ã nde rehe
ha ore rembiapo vai.
Ha nde reheja rei oréve
ore angaipa.
43 Pochýgui ne renyhẽ
ha ore apére reiko,
ore juka, ore poriahurereko'ỹre.
44 Araípe reñeñuãmba,
ani haguã ore ñembo'e
oguahẽ ne rendápe.
45 Ytýicha ore mombo
tetã nguéra apyte rupi.
46 Umi ore rehe ija'e'ỹva
oñe'ẽmba rei ore rehe.
47 Kyhyje ha ñemano,
ñehundi ha sarambi mante ore rupyty.
48 Umi che resa hesay syry
ahechávo mba'éichapa
oñehundi upe táva aikoha.
49 Che resay syry ha ndopíri
ha ndojuhu mo'ãi pytu'u
50 Ñandejára
omaña jey peve ñande rehe,
amo yvate, yvága guive.
51 Umi che resa che mbopy'a rasy
ahechávo upe ojehúva
kuña kuéra che távape oikóvape.
52 Umi reiete che rehe ija'e'ỹva,
guyráicha che api.
53 Ykua ruguápe che reity
ita mante opoi che ári.
54 Upe y che akã ojaho'ipa,
ha ha'e che py'a pýpe:
“Ápe añehundíma”.
55 Nde rérape ndéve añembo'e,
Ñandejára,
amo ykua rugua guive.
56 Che rendumi kena ndéve asapukái,
ha ejapysaka che rehe.
57 Upe añembo'eha árape,
reñemboja che rendápe,
ha ere chéve: “Ani rekyhyje”.
58 Ñandejára nde reñemoĩ che ndive,
nde che renohẽ jejopy vaígui.
59 Ñandejára,
nde rehecha umi mba'e
hendape'ỹ che rehe ojejapóva.
Eju ndete voi embojovake chupe kuéra.
60 Nde rehecha mba'éichapa
ondyryse che rehe,
ha opa umi mba'e che rehe ojaposéva.
61 Ñandejára,
nde rehecha mba'éichapa ijuru guasu,
ha opa umi mba'e che rehe ojaposéva.
62 Iñe'ẽ rei,
ha umi mba'e vai ojaposéva,
che árinte ho'a ára pukukue.
63 Oguapy térã oñembo'y ramo hína,
che rehénte ipurahéipe oñembohory.
64 Ñandejára,
ndete remyengoviáta chupe kuéra,
upe ha'e kuéra hembiapo vaiháicha.
65 Ipy'a emohatã chugui kuéra,
ha upéi ejahéi hese kuéra,
toiko ijaheipýrõ.
66 Ijapére eiko Ñandejára,
rehundipa peve chupe kuéra
ko yvy árigui.
Ektáhakxa ántánxo senlapwayam
1 Ko'o sekteme
sekya'áseykegkoho
ektémakxa nenlegeykegkoho
eñama señassáseykegkoho
Wesse' egegkok aplo.
2 Ey'assegkek axta m'a
ekyáqtéssamakxa nak exma,
éntameykekxeyk axta m'a
meykexa nak élseyéxma;
3 yókxoho ekhem
axta setekpageykha
meyke néxa'.
4 Apkelyaqsáseykegkek
axta émpehek,
nekha'a étkók axta
apteméssessók exchakkok;
5 ewakhessegkek axta
ekmaso ewáxok,
tén han seklegeykegkoho;
6 exnéssegkek axta
ekyáqtéssamakxa exma,
ektémól'a m'a
apkeletsapma axta nano'.
7 Ewakhassegkek
axta aphaxta,
yaqwayam enxoho matyepe';
élpextetegkek axta
cadena élyentaxno;
8 élpáxameykha axta eykhe
séltémo hepasmok,
axta eyke yaháxenmok sélmaxnagko;
9 eyáhakkáseykekxeyk emonye'
apnegkenma meteymog,
¡apyetnakhásseykmek
ma'a ámay ahagkok!
10 Máxa méwa
élyexanmeykha aptemék
séláneykencha'a,
ektémól'a óso
ketók sethanmakxa'.
11 Étnakhásseykmek
ma'a ámay ahagkok,
élyensepmeyk sepathetma,
¡égwagkassamok apagko'!
12 ¡Apkeykessegkek
axát'ák yágke apagkok
keñe sepékessamo semakte!
13 Kelántaxnegweykmók
sekyókxa m'a yágke
sélyáte nak Wesse' egegkok.
14 Apyókxoho énxet'ák
ahagkok sésmésso ko'o;
yókxoho ekhem chá'a sésmésso.
15 Eyánchessessamok
ko'o eklo ewáxok
Wesse' egegkok;
askehek ma'a sekya
seyeykegko nak chá'a.
16 Élekkexchessegkek
em'ák seyenhassama
ahátog xapop;
eyeykegkek xapop.
17 Massegkek ko'o
ekyetno meyke
ektáhakxa sekha,
élwagqeykmek ma'a
ektémakxa ektaqmeleykha egwáxok.
18 Weykmók ekxeyenma
ewáxok ekmassegweykmo
ektémakxa sélhaxanma
m'a Wesse' egegkok.
19 Kaxénwakxohok chá'a
ewáxok ma'a ektémakxa
ekyaqhápeykha ewáxok
tén han ekmaso sekha,
eklo ewáxok,
tén han seklegeykegkoho;
20 xénchek agkok
chá'a ewáxok xa,
ayelqaxchek chá'a.
21 Xama aqsok akke
ko'o émenyeyk
méhelwánaqmágwome',
tén han malwátéssemek sélhaxanma:
22 Méko néxa
segásekhayo m'a
Wesse' egegkok,
megkamassegwomek
nahan ektémakxa
ektaqmeleykha
apwáxok henlano'.
23 Yókxoho axto'ók
chá'a katnekxak axnagkok;
¡awanhók agko' ektémakxa
nak mehenyenyaweykha!
24 Keñe axta ektéma ewáxok se'e:
¡Wesse' egegkok apteme
ekyókxoho aqsok ahagkok;
cháxa keñamak
may'ásseykmo nak!
25 Elásekhohok chá'a
Wesse' egegkok ma'a
ektáha nak chá'a apcháyo,
cham'a apkelye'eykekxa nak chá'a.
26 Tásek agwanmak aqsa
anleyxek hempasmok
ma'a Wesse' egegkok.
27 Tásek elenmaxakpohok
xama énxet aqsok ekyentaxno
yetlo meyke appekhésamap,
eyeynmo aptémakxa wokma'ák.
28 Kéméxcheyk chá'a
exek apxakko' énxet
tén han ewanma aqsa,
apkeltamho enxoho
m'a Wesse' egegkok;
29 kéméxcheyk
etnehek meyke
eyeymáxkoho apwáxok
etekxók nápat xapop,
lapmaxcheyk keytek
apkelhaxanma m'a apmonye';
30 kéméxcheyk egkések
apmáxempenek apmáheyo
nak etekpagkasek,
tén han elenmaxakpohok
aptaqnómap ekwányam agko'.
31 Megkawegqók
segyamasma m'a
Wesse' egegkok.
32 Henlegássesagkohok
eykhe nahan chá'a,
yepyósegwók eyke
nahan chá'a henlano',
hakte awanhók agko' ma'a
ektémakxa segásekhayo.
33 Megkalchehek
eykhe apwáxok
henlegássesagkoho,
tén han ellegássesagkohok
ekmáske m'a énxet'ák.
34 Kélteyammeykha nak
meyke apmopyósa
kóllanok ma'a apkelmomap
nak apkelókxa',
35 essenhan
manteméssesso nak
chá'a ekpayhawo nak
anteméssesek énxet
nápaqtók ma'a
meyke nak Ekhémo,
36 tén han
negyetnakhásseyam nak
élánamáxchekxa amya'a,
cháxa aqsok apxeyenma
nak chá'a Wesse' egegkok
megkapayhawo nentáhakxa xa.
37 Xénáxcheyk agkok
chá'a xama aqsok,
temégwokmok agkok
nahan chá'a exma,
Wesse' egegkok
apkeltémo katnehek xa.
38 Wayak chá'a m'a
aqsok ektaqmela nak,
tén han aqsok ekmaso,
hakte meyke Ekhémo
chá'a apkeltémo kawa'.
39 Kaqhok ampaqmeyesmakha
sẽllegassásegkoho enxoho
eñama nentémakxa magya'assáxma.
40 Anlanok sa' nentémakxa,
keñe sa' agyo'ókxak makham
ma'a Wesse' egegkok.
41 Agya'assásekxak sa'
makham élchetamso
egwáxok Dios ma'a néten,
tén han nélmaxnagko.
42 Nenláneykegkek
negko'o mólya'assáxma,
nénmexeykekxeyk han,
keñe axta exchep
mehẽlásekheykekxoho.
43 Egwakhéssegkek aplo,
egmenxeneykha,
¡ẽlnapmeyk meyke
apmopyósa senlányo!
44 Apcháhakkásamákpek
yaphope yaqwayam enxoho
meñék nélmaxnagko.
45 Máxa aqsok
apák kélchexakha
enteméssessók nápaqta'awók
apyókxoho énxet'ák.
46 Elpaqmétek
chá'a hẽltaqnaweygkok
negko'o m'a apyókxoho
katnaha egnámakkok;
47 nélmenaye, kelhanma,
sẽlmassésseyam,
tén han ekmaso negha,
¡cháxa sentéma
nak negko'o xa!
48 Kelpexyawánteyk
ahaqtek égmenek
sekwet'a kélmasséssekmo m'a
tegma apwányam ahagkok
seyásekhayókxa nak.
49 Kelpexyaweykenteyk
ahaqtek égmenek
meyke néxa,
hakte móteyagwomek
setaqmelchesseyam
50 ekwokmoho senlano
Wesse' egegkok
apha nak néten,
cham'a aphamakxa nak.
51 Kelmássegkek ahaqta'ák
ekweykekxoho kañe' ewáxok,
eñama m'a ektémakxa
nak kelán'ák ma'a
tegma apwányam.
52 Máxa náta etnéssessók
seyaqmáseykencha'a m'a
katnaha nak énámakkok,
meykexho aqsok sesexnenagko;
53 yetlo ahaqta'ák
eyaqxegkessók máxek,
keñe apchápeykekxo
meteymog ma'a átog.
54 Eyapmeyk ko'o m'a yegmen,
keñe ektéma ewáxok se'e:
“Mammehek teyp.”
55 Wesse',
ekwóneykha ko'o
exchep ma'a kañók
agko' nak máxek:
56 apháxenmok axta
nahan sekpeywa,
yahamok axta
seyátegmowágko
sélmaxnagko.
57 Ey'awekteyk
axta exchep ma'a
sekwóneyncha'a axta,
keñe aptáha seyáneya s'e:
“Nágkatneykha aqsa apwáxok.”
58 Wesse',
epasmomchek axta exchep,
megyahayók watsapok.
59 Wesse',
apweteyak xép
megkapéwomo nak
sélteméssessamakxa,
¡hélánekxés amya'a!
60 Apweteyak
xép ekmanyehe
eyaqmagkásekxak
kélteméssesakxa m'a,
tén han apmáheyókxa
nak hetnéssesek.
61 Wesse', yeyxho
ektémakxa sélenmexeykha,
tén han ekyókxoho
kélláneykekxa kéltáhakxa
ekmáheyókxa hélteméssesek;
62 tén han apkelpaqméteykha
naqsa m'a sélenmexma,
sexéneykha nak chá'a
yókxoho ekhem.
63 ¡Elano, ekyókxoho
ektémakxa nak chá'a
aqsok apkelánéyak,
ko'o aqsa chá'a hey'ássók!
64 Wesse',
etnésses ekpayhawo
nak etnéssesek,
egkés ma'a éltémókxa
nak egkések ma'a
aqsok apkelánéyak.
65 Etnésses meyke
apkelya'áseykegkoho,
ellegássesagkoho.
66 Wesse',
emenxen yetlo aplo,
¡emasséssem keso
nélwanmégkaxa nak!