Ñandejára oiporavo Círope
1 Péicha he'i Ñandejára
hembiporavo Círope.
Ipo akatúagui chupe ogueraha.
Omoĩta ipo guýpe
tetã nguéra,
mburuvicha guasu kuéra
ku'a jokuaha ojoráta,
táva rokẽ nguéra
oipe'áta chupe,
ikatu'ỹ haguãicha
avave omboty.
2 “Che aháta ne renonderã
ha ambokarapéta yvyty,
amopẽta okẽ vrónse
ha imbotyha fiérro ajokáta.
3 Ame'ẽta ndéve
mba'e repy oñeñongatúva
ha mba'eta
ojererekóva ñemiháme,
reikuaa haguã
cheha opa mba'e Jára,
Tupã Israel Jára
nde réra rupi rohenóiva.
4 Che rembiguái Jacob
ha che rembiporavo Israel
rehehápe,
rohenói nde réra tee rupi
ha romoingo vaekue
mburuvicha ramo,
nde nda che kuaái ramo jepe.
5 Che hína opa mba'e Jára,
ndaipóri ambue.
Che ñoite hína Tupã,
ndaipóri ambue.
Che rombo'e vaekue
reñorãirõ kuaa haguã,
nde nda che kuaái ramo jepe.
6 Ojekuaa haguã opa rupi,
kuarahy resẽ guive
kuarahy reike peve,
che ñoiteha, ndaiporiha ambue.
Che opa mba'e Jára,
ndaipóri ambue.
7 Che upe ajapóva
tesakã ha pytũ,
ame'ẽ jeiko porã
ha jejopy vai.
Che, opa mba'e Jára,
ajapo opa ko'ã mba'e.
8 Yvágagui
ho'aháicha ysapy
ha araígui ama,
amboúta yvy ári
akã rapu'ã.
Yvýgui amoheñóita
ivaívagui ñesẽ
ha ijykére amoĩta teko joja.”
Che, opa mba'e Jára,
umíva ajapóta.
Ñandejára ipu'aka opa mba'ére
9 Kambuchi ñai'ũ piko
oñoñe'ẽ joapíta
ijapohare ndive?
He'íta nga'u piko chupe:
‘Maerã piko
upéicha che apo?’
10 Térã piko ta'ýra
okaguaíta itúva ha isýre,
ogueru haguére chupe
ko yvy ári?
11 Péicha he'i Ñandejára
Tupã marangatúva
Israel apohare:
“Pejéta piko chéve
mba'érepa ajapo
che ra'y kuérape,
térã pemombe'úta chéve
mba'éichapa ajapo vaerã
che rembiapo?
12 Che ajapo vaekue
yvy ha yvypóra,
che pópe aipyso vaekue yvága,
ha amoĩ pype mbyjaita.
13 Che ahenói vaekue Círope
oñakã rapu'ã haguã,
ha ambovevýita chupe haperã.
Ha'e che táva omopu'ã jeýta
ha ohejáta oho jey hetãme
umi oñemosẽ vaekuépe,
mba'eve ojerure'ỹre
chupe kuéra,”
he'i Ñandejára ipu'akapáva.
14 Péicha he'i Ñandejára:
Egipto pegua mba'e repy,
Etiopía pegua mba'e ñemu
ha umi Sabá pegua
hete rusúva,
oúta ne rendápe
ha nde pópe oñemoĩta.
Nde rapykuéri ohóta
itasãme ijokuapy,
ne renondépe ojayvýta
ha ojerure asýta ndéve:
“Ne ndive ñoite
oĩ Tupã, ndaipóri ambue.
Ndaha'éi mba'eve
umi tupã nguéra.”
15 Añetehápe
nde hína Tupã
ikatu'ỹva jahecha,
Tupã Israel Jára,
ivaívagui oporope'áva.
16 Tupã gua'u ra'ãnga
apoha kuéra,
otĩ ha oikóta
tĩndyhápe.
17 Israélpe katu
Ñandejára oipe'a ivaívagui
opa árape guarã,
ani haguã otĩ araka'eve
térã tĩndyhápe oiko.
18 Péicha he'i Ñandejára
ojapo vaekue yvága,
ha'e hína Tupã.
Ha'e ojapo yvy
ha omoĩ hatã hendaguãme,
ndojapói yvy perõ,
ojapo uvei,
pype ojeiko haguãicha:
“Che hína opa mba'e Jára,
ndaipóri ambue.
19 Na ñe'ẽi vaekue ñemiháme
térã iñypytũháme.
Che nda'éi Jacob ñemoñarépe:
‘Pe che reka
ndaiporihápe mba'eve’.
Che, opa mba'e Jára,
ha'e añeteguáva
ha heko peguáva.”
Ñandejára ombohovái tupã gua'u kuérape
20 Peñembyaty ha pejupa,
peñemboja oñondivepa
tetã nguéragui pene rembýva.
Ndoikuaái pe ojapóva
umi ogueroguatáva
itupã gua'u yvyra
ha oñembo'e
tupã ikatu'ỹvape oipe'a
chupe kuéra ivaívagui
21 Peñe'ẽ.
Peje peñanduháicha
ha peñemongeta oñondive:
Mávapa omombe'u ra'e
ko'ã mba'e oiko mboyve,
iñepyrũha guive?
Mávapa ymaite guive
he'i ra'e oikotaha?
Ndaha'éipa ra'e?
Che hína opa mba'e Jára
Ndaipóri ambue Tupã.
Che hína Tupã heko jojáva
ha oporope'áva ivaívagui,
ndaipóri ambue.
22 Peju jey che rendápe
poipe'a haguã ivaívagui,
peẽ opa rupigua.
Che hína Tupã
ha ndaipóri ambue.
23 Che añe'ẽ me'ẽ
che rérape voi.
Che jurúgui osẽ
ñe'ẽ añetegua
ha ndopyta rei mo'ãi.
Che renondépe
oñesũta opavave
ha che rérape
ome'ẽta iñe'ẽ,
24 he'ívo:
‘Ñandejára ndive ñoite
oĩ akã rapu'ã ha pokatu’.
Henondépe opytáta itĩndy
opa umi hese
ipochy rendy vaekue.
25 Ñandejára rehe ae
oñakã rapu'ã
ha omimbipáta
Israel ñemoñare.
Wesse' egegkok apkelyéseykha wesse' apwányam Ciro
1 Apteméssessek axta
Wesse' egegkok
wesse' apwányam ma'a Ciro,
apmeyk axta apmek apkelya'assamakxa
yaqwayam enxoho etnehek
apkeláneykha apyókxoho
énxet'ák keso náxop
tén han yaqwayam
elyementók chá'a apkelmeykha
apkenchesso kempakhakma m'a
kelwesse'e apkelwányam nak.
Apkeltamhók axta nahan
kólmeykessesek chá'a átog
tegma apkelyawe
apmonye' Ciro m'a Wesse' egegkok
meyke enxoho xama énxet
apmopwána yápekxa'.
Tén axta aptáha apcháneya s'e:
2 “Axog sa' ko'o apmonye' exchep,
alpeykásekxak sa' ma'a egkexe
élekhahéyak nak
alpáxqátek sa' ma'a átog
sawo élyexwase élyenma nak
nekha'a étkók sa'
atnessásekxak ma'a sawo
kélápeykekxexa nak chá'a átog.
3 Almések sa' ko'o exchep ma'a
aqsok élmomnáwa
élpowásamáxche nak,
aqsok ekxámokma
kélxata nak ma'a kañe'
kélpóssamakxa nak chá'a aqsok,
yaqwayam sa' ey'asagkoho',
ko'o sektáha nak Wesse',
Israel Dios apagkok,
sekwóneykencha'a exchep.
4 Ekwóneykha axta ko'o exchep
eñama seyásekhayo m'a
séláneykha Jacob,
cham'a Israel, aptáha axta sélyéseykha,
ekméssegkek axta nahan yaqwayam
ékpelchekpohok apteme ekha kéláyo,
cháxa apmeykencha'a nak,
neyseksa mehey'áseyak
eykhe ko'o exchep.
5 Ko'o sekteme Wesse', méko pók;
méko pók Dios mók nekha.
Eltáméssegkek axta ko'o exchep
yaqwayam elnapakpok
neyseksa mehey'áseyak,
6 yaqwayam enxoho kólya'asagkohok
méko xama enxoho sekhawo ko'o m'a
ekyókxoho teyapmakxa ekhem nak
tén han ma'a taxnegwánxa ekhem nak.
Ko'o sekteme Wesse', méko pók.
7 Ko'o sélane m'a élseyéxma
tén han ekyaqtéssóxma,
sektekkesso nahan ma'a
ektaqmalma nak negha
tén han ma'a ekmaso nak negha.
Ko'o sélane chá'a xa
ekyókxoho aqsok nak,
sektáha nak Wesse'.
Dios apmopwána ekyawe agko'
8 “Néten sa' kañék ko'o
wáphaksek ma'a
élmallahanchesso nak énxet'ák,
ektémól'a katyamok ma'a yálye
tén han ekmámeye,
kamok sa' takha' m'a xapop;
máxa ekyexna sa' katnehek
katekkesek ma'a
nélwagkásamáxche teyp
keytek sa' nahan xamók ma'a
ekpéwomo nak nentémakxa.”
9 Aphawók pók ma'a yátegwáxwa,
mopwanchek elátegmoweykpok ma'a
ektáha nak apkelane.
Megkatnehek kának yelpa'
ektáha nak apkelane s'e:
“¿Yaqsa apkelana?”,
Megkatnehek nahan kának
apkelane nak chá'a aqsok étkók
éltaqmalma s'e:
“Mopwanchek xép aptamheykha.”
10 Mopwanchek nahan xama kélketche
elxénmakha ekmaso chána
eñama ektekkesso keso náxop.
11 Aptáhak Wesse' egegkok se'e,
cham'a Dios Aptaqmalma nak Israel,
ektáha axta apkelane:
“¿Hélmaxneyha enxoho sa' eykel'a
ko'o kéxegke
sekteméssessamakxa m'a
étchek nak ko'o?
¿Hélxekmósagkoya sa'
kéltamhókxa enxoho chá'a
atnehek sélane aqsok?
12 Éláneyak axta ko'o m'a xapop
tén han énxet
yaqwayam exmakha m'a kañe',
émek axta ektemék
sekpeykessama m'a néten
tén axta séltémo kalántépok
ekyókxoho m'a élápogwátéyak nak.
13 Ko'o axta séltémo etyapok ma'a Ciro
yaqwayam enxoho emallánek
nepyeseksa m'a apkelenmexma,
waxyawássesek sa' nahan apxega m'a
ekyókxoho ámay;
sa' elánekxak tegma apwányam
ahagkok ma'a,
sa' elántekkesek énxet'ák ahagkok
kélnaqleykekxa axta megkatnahakxa
apkelókxa m'a,
meyke apkeltémo kólyánmagkasek
tén han ekyaqmageykekxa
apkelántekkesso.”
Wesse' egegkok,
ekha nak apyennaqte apxeyenma xa.
14 Aptáhak apcháneya
Wesse' egegkok Israel se'e:
“Elyelqakpok sa' aqsa
nápaqtók xép ma'a énxet'ák Egipto
apkeltamheykha nak chá'a yókxexma,
tén han ma'a énxet'ák
ekha nak chá'a aqsok apkexeykekxa m'a
Etiopía,
tén han ma'a énxet'ák Sabá,
cham'a énxet'ák apkelwenaqte nak,
apkelásenneykha naqsa sa' etnehek;
elxog sa' neptámen xép
yetlo kélpextete cadenas,
eltekxeyagkok sa' aptapnák xóp
apmonye' exchep
tén sa' etnehek yának se'e:
‘Naqsók apha kélnepyeseksa
kéxegke Dios,
méko pók, méko pók kéláyókxa.’”
15 Xép apteme Dios magwete,
Dios apwagkasso nak teyp ma'a Israel.
16 Elmegqágwakxohok sa' apyókxoho m'a
apkelánéyak nak chá'a
aqsok kéleykmássesso,
melya'asagkehek sa' aptamhágkaxa,
elesmésakpok sa'.
17 Apwagkassek eyke teyp
Wesse' egegkok ma'a Israel,
apwagkassek teyp meyke néxa,
memegqáyhek sa' chá'a xama enxoho,
megyaháxeheykha sa' chá'a apmegqakto.
18 Aptáhak appeywa
ektáha axta apkelane néten se'e,
cham'a apteme nak Dios,
tén han Wesse' egegkok,
apkelane axta xapop
tén han aptekkesso axta,
ektáha axta appekkenma,
apkeláneya axta háwe yaqwayam
keytek aqsa meyke aqsok ma'a kañe'
yaqwayam exek nahan énxet ma'a:
“Ko'o sekteme Wesse',
méko pók.
19 Meyxaxkók ko'o apaqmétek
mapaqméswomek nahan ma'a kañe'
ekyáqtéssamakxa nak exma keso náxop.
Matnehek nahan alának
Jacob aptawán'ák neptámen se'e:
‘Hélchetamsakxa m'a
meykexa nak aqsok.’
Naqsók ko'o atnéssesek sekpeywa,
ko'o sektáha nak Wesse',
axének chá'a m'a aqsok ekpéwomo nak.
Wesse' egegkok apxeyenma aqsok kéleykmássesso
20 “Kólaqnekxa', kólchexyem,
kólchaqnágwatámho kélyókxoho s'e
énxet'ák kéleymomáxche nak
megkóletsapma.
Melya'áseyak aqsok ma'a
apkelseykha nak chá'a
aqsok kéleykmássesso apagkok
yántéseksek
tén han apkelpaqhetchesso nak chá'a m'a
aqsok kéláyókxa
megkamowána nak hegwagkasek teyp.
21 Kólpaqmet, kólxén aqsok kélwete,
kólteme chá'a kólmaxneyha kélmók
kélmako enxoho chá'a kólmaxneyha s'e:
¿Yaqsa axta éltenneykha
sekxók eyeynamókxa axta xa aqsok nak?
¿Yaqsa axta eklegasso m'a nanók axta?
¿Háweya axta ko'o, sektáha nak Wesse'?
Méko pók Dios.
Ko'o sekwánxa ahagkok
sekteme Dios sélmallahanchesso
aqsok ekmaso énxet'ák ahagkok,
tén han sélwagkasso teyp.
22 “Énxet'ák, kélheykha nak ekyókxoho
apkelókxa keso náxop
hélyo'óta ko'o, ko'o sa' alwagkasek teyp,
hakte ko'o sekteme Dios, méko pók.
23 Ekxénaxchekxók ko'o ahagko',
ekxénchek ma'a amya'a
ekmámnaqsoho nak,
katnehek sa' nahan xa
sektáhakxa nak sekxeyenma:
apyókxoho énxet sa'
eltekxeyagkok aptapnák emonye' ko'o,
apyókxoho énxet sa'
hexének ko'o hélpeykesho'.
24 Sa' etnehek elpaqmétek se'e:
‘Wesse' egegkok aqsa yetnók ma'a
negmallane nak tén han negyennaqte.’
Elmegqágwakxohok sa' apyókxoho m'a
setaqnagko nak chá'a ko'o.
25 Ko'o sa' kañék
elmallánek apyókxoho m'a
énxet'ák Israel,
kaqheykha sa' apkelwáxok
hélanok ko'o.”