Caín ha Abel
1 Adán oñeno hembireko Eva ndive. Ha'e hye guasu ha imemby kuimba'e, ha he'i: “Ñandejára che pytyvõgui che memby kuimba'e.” Upévare ombohéra Caín. 2 Upéi imemby kuimba'e jey ha ombohéra Abel. Abélgui oiko ovecha rerekua, ha Caíngui katu ñemitỹhára. 3 Oguahẽvo ñemono'õha ára, Caín omboyke Ñandejárape guarã peteĩ aty hemitỹnguégui ha oikuave'ẽ*f** chupe. 4 Abel avei ogueru ijovecha ra'y kuéra ypykuégui, ojuka ha oikuave'ẽ Ñandejárape umi ijovecha ikyra ha iporãvéva. Ñandejára oguerohory Abel ha imba'e kuave'ẽ. 5 Caín ha imba'e kuave'ẽ katu ndoguerohorýi. Upévare Caín ipochy ha opoi hovágui. 6 Ñandejára he'i chupe:
—Mba'ére piko nde pochy ha reiko nde rovasy?
7 Rejapo rire iporãva revy'a vaerã mo'ã. Rejapo haguére ivaíva katu, pe angaipa ne ra'arõ nde róga rokẽme ha nde rerekose ipoguýpe. Ha nde ikatu nde pu'aka hese.
8 Peteĩ jey Caín he'i ityvýra Abélpe:
—Ñasẽna jaguata okáre.
Ha oĩma ramo hikuái ñúme Caín ojeity hi'ári ha ojuka chupe. 9 Ñandejára oporandu Caínpe:
—Mamópa oime nde ryvy Abel?
Ha'e ombohovái:
—Ndaikuaái. Che piko che ryvy rerekua mba'e?
10 Upérõ Ñandejára he'i chupe:
—Mba'épa rejapo ra'e? Ahendu nde ryvy ruguy osapukái yvy guive ha ojerure chéve roinupã rasy haguã ne rembiapo vaikuére. 11 Upévare repyta ijaheipy ramo ha ndaikatu mo'ãvéi remba'apo yvýre, oipe'a vaekue ijuru tymba ñarõicha ho'u haguã nde ryvy ruguy, nde po tee rupi reñohẽ vaekue. 12 Reñemitỹse ramo nopu'ã mo'ãi ndéve mba'eve, ha reikóta opa rupi rei, na ne rendái mamove.
13 Caín he'i Ñandejárape:
—Ko ne tukumbo reitýva che apére ho'a rasy che ári ha ndaikatu mo'ãi aropu'aka. 14 Nde che mosẽ ko'águi, ha che mondo mombyry nde hegui, aiko haguã opa rupi oga'ỹre ko yvy ári. Ha oimeraẽ che juhúva che jukáta.
15 Ñandejára katu he'i chupe:
—Nahániri. Oime ramo nde jukáva, ndaha'e mo'ãi ojejukátava ha'énte. Oñemyengovia rasyvéta katu chupe.
Ñandejára omoĩ Caín rehe peteĩ tembiecharã, ani haguã avave ojuka chupe. 16 Caín oho mombyry Ñandejáragui ha oiko yvy “Nod” héravape, opytáva Edéngui kuarahy resẽ gotyo.
Caín ñemoñare
17 Caín ita'ýra peteĩ hembirekógui ha ombohéra Henoc. Omopu'ã peteĩ táva guasu ombohérava Henoc upe ita'ýra rérape.
18 Henoc ita'ýra, ha ombohéra Irad. Irad vaekue Mehujael ru, Mehujael, Metusael ru, Metusael Lámec ru. 19 Lámec hembireko mokõi: Adá ha Silá. 20 Adá memby héra Jabal. Kóva ha'e opa tymba rerekua óga vakapípe oikóva ypykue. 21 Ityvýra héra Jubal. Ha'e katu umi árpa ha mimby mbopuha ypykue. 22 Silá memby katu héra Tubal-Caín. Ha'e omba'apo fiérrore ha ojapo kuaa tembiporu vrónse ha fiérro guigua. Teindýra héra Naamá.
23 Peteĩ jey Lámec he'i hembireko mokõivépe:
“Adá ha Silá
pehendúke ko ha'éva,
Lámec rembireko kuéra
pejapysaka porãke.
Kuimba'e che kutúvape ajuka,
ha mitã karia'y ramo che nupãva
ajukátante avei.
24 Caínpe ojejuka haguére
ojejukáta ramo 7,
che ajejuka haguére
tojejuka 77.”
Set ha iñemoñare
25 Adán ita'ýra jey hembirekógui ha ombohéra Set. Ha'e he'i: “Tupã ome'ẽ chéve che ra'yrã Abel rekovia, ojuka vaekue Caín.”
26 Set avei ita'ýra peteĩ ha ombohéra Enós. Upérõ yvypóra kuéra oñepyrũ oñembo'e “Ñandejára” rérape.
Caín tén han Abel
1 Apyepetcheyak axta aptáwa' énxet, cham'a Eva. Lósók axta han entemék, tegkessek axta étche apkenna', cham'a Caín, keñe axta ektáha s'e: “Yetneyk ko'o kaxwók hatte apkenna', Wesse' egegkok segkésso.” 2 Tén axta ekwetákxo makham pók étche, cham'a Abel, apyáxeg nak ma'a Caín. Apkeláneykha nepkések axta han aptemék ma'a Abel, keñe axta Caín aptéma aptamheykha namyep.
3 Kelyeykheykegkek axta ekhem. Xama ekhem axta apsákxésa Wesse' egegkok aqsok apmésso naqsa eñama nak apkelchekha m'a Caín. 4 Apnaqlákxéssek axta han Abel Wesse' egegkok ma'a apmonye' appalleyam nak nepkések apnaqtósso apnaqmele nak. Taqmeláha axta apwáxok Wesse' egegkok apkelano Abel, tén han ma'a aqsok apmésso naqsa nak. 5 Keñe axta Caín megkatnaha apkelano xa ektáha nak, tén han ma'a aqsok apmésso naqsa nak, axta kalchak apwáxok apkelano. Axta keñamak aplawa apagko' ma'a Caín, lókek axta nápat. 6 Keñe axta Wesse' egegkok aptáha apcháneya s'e: “¿Yaqsa ektáha aplawa nak? ¿Yaqsa ektáha eklawa nak nápat? 7 Tásek xeyk agkok xép aptáhakxa, kátsaha exchek nápat, mólya'assáxma kelhaxnak apmonye' exchep yaqwayam kamok, eñama apteme xa ektáha nak. Apwanchek eyke exchep elenmaxakpohok ma'a.”
8 Aptáhak axta Caín apcháneya apyáxeg Abel se'e: Olweynchamha yókxexma. Xama axta apkelwokmo yókxexma xa apqánet nak, aptahanchek axta Caín apyáxeg Abel, apchaqhak axta han. 9 Keñe axta Wesse' egegkok aptáha apkelmaxneyeyncha'a Caín se'e:
—¿Háxko m'a Abel, apyáxeg nak xép?
Aptáhak axta Caín apchátegmowágko s'e:
—May'ásegkok. ¿Ko'oya séláneykha chá'a m'a?
10 Keñe axta Wesse' egegkok aptáha apcháneya s'e:
—¿Yaqsa ektáha aptáha nak xa? Ewóneyha ko'o éltamho ayaqmagkassásekxak mók apyáxeg éma apagkok apyegkenchesa nak xép keso náxop. 11 Etaqnaweykpok sa' xép kaxwo', kóltekkesek sa' se'e xapop nak, ekyássesakxa nak éma apagkok apyáxeg, cham'a apchaqha exchek xép. 12 Eknekxak sa' eykhe chá'a aqsok aktek xapop, megkeyxek sa' eyke chá'a. Eweynchamha sa' aqsa chá'a ekyókxoho yókxexma keso náxop, meyke apkellókasseyam apyampé.
13 Keñe axta Caín aptáha apchátegmowágko Wesse' egegkok se'e:
—Mowanchek ko'o alenmaxaxkohok sellegassáseykegkoho ekyawe peya nak xép hegkések. 14 Sakhem setekkesa ko'o exchep se'e xapop nak, aweynchamha sa' ekyókxoho yókxexma keso náxop, meykexa nak xép, meyke séllókasseyam sekyampe xama enxoho. Keñe sa' heyaqhek ma'a ektáha enxoho sete.
15 Aptáhak axta Wesse' egegkok apchátegmowágkokxo s'e:
—Apmatñeyk sa' agkok xép, añássesagkohok sa' ko'o ekweykmo siete m'a ektáha enxoho apchaqhe exchep.
Keñe axta Wesse' egegkok apkelqahasa m'a Caín, yaqwayam enxoho megyaqhehek chá'a m'a ektáha enxoho chá'a apwete. 16 Aptekkek axta Caín xa yókxexma nak, appaqhetchesakxa axta Wesse' egegkok, aphakmek axta m'a yókxexma Nod, ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem teyp Edén.
Caín aptawán'ák neptámen
17 Apyepetcheyak axta aptáwa' Caín, lósók axta nahan entemék, wet'ak axta étche, cham'a Henoc. Keñe axta Caín apxátekhasa xama tegma apwányam ma'a, Henoc axta han apteméssessók apwesey, ekhawo nak apwesey m'a apketche. 18 Henoc axta apketche m'a Irad, keñe axta Irad apketche m'a Mehujael, keñe axta Mehujael apketche m'a Metusael, keñe axta Metusael apketche m'a Lámec. 19 Ánet axta apnaqteyegka'a m'a Lámec, Adá axta ekwesey xama, keñe mók ekwesey Silá. 20 Wet'ak axta étche Adá, cham'a Jabal, cham'a aptawán'ák neptámen ma'a apkelpakxenéyak nak chá'a, tén han apxámaseykekxa nak chá'a aqsok kélnaqtósso. 21 Yetneyk axta han apyáxeg Jabal, apwesey axta Jubal, cham'a aptawán'ák neptámen ma'a apyókxoho apkelpáwasso nak arpa, tén han ma'a apkelpáwasso nak yámámok. 22 Keñe axta Silá ekwet'a étche Tubal-cain, cham'a aptéma axta aptamheykha sawo', apkeláneyo axta chá'a aqsok kélmeykegkaxa m'a sawo' ekyexwase, tén han ma'a sawo nak. Yetneyk axta han apyáxeg kelwána m'a Tubal-caín ekwesey axta Naamá.
23 Aptáhak axta apkeláneya apnaqteyegka'a Lámec se'e, cham'a Adá, tén han Silá:
“Kóleyxho hana
s'e sekmako nak
altennaksek ko'o:
Eyaqhak axta
ko'o xama énxet
ñókxa seyensasa axta.
Eyaqhak axta han
xama wokma'ák
ñókxa setekpaga axta.
24 Apmatñeyk agkok Caín
siete énxet etekyók
apyaqmageykekxa m'a,
keñe sekmatñá enxoho ko'o,
setenta y siete énxet etekyók
seyaqmageykekxa ko'o.”
Ektáhakxa apqántánxo apwete apketche Adán tén han Eva
25 Apwetásekxeyk axta makham pók étche aptáwa' m'a Adán, teméssessek axta han apwesey Set, tén axta ektáha s'e: “Dios egkeyásekxak makham pók hatte apyaqmagkasso m'a Abel, cham'a apchaqhama nak Caín.”
26 Apweteyak axta han xama apketche apkenna' Set, apteméssessek axta apwesey Enós. Cháxa eyeynókxa axta kélwóneykha apwesey m'a Wesse' egegkok.