Samaría ha Jerusalén, oñopehẽngue heko vaíva
1 Ñandejára he'i chéve:
2 “Nde, kuimba'e, oiko vaekue peteĩ jey mokõi kuña, mokõivéva peteĩ sy memby. 3 Imitã guive ko'ã kuña oñeme'ẽ teko vaípe: Egíptope oheja ojepoko ipyti'áre ha naimitã kuñavéi. 4 Pe ijypykue héra Oholá (Samaría réra peguáva), ha ikypy'y Oholibá (Jerusalén réra peguáva). Che amenda hese kuéra ha che ra'y ha che rajy chugui kuéra. 5 Oholá che myengovia ha iñakã raku ñorãirõhára asírio kuérare, 6 mburuvicha ha tetã sãmbyhyhára ijao pytãva meme, imitã ha iporã joáva, ikatupyrýva kavaju ári. 7 Oholá oñeme'ẽ teko vaípe asírio iporavo pyréva ndive, ha iñakã vaígui hese kuéra oñemongy'a ita'ãnga rei kuéra reheve. 8 Oĩ guive Egíptope oiko chugui kuña reko vai ha upéva ndoheja véima. Imitã guive heta vaekue umi oñenóva hendive, naimitã kuñavéi ha oiko chugui kuña reko vai. 9 Upévare aheja umi hendive oiko vaekue pópe, umi asírio, ha'e iñakã rakuha, 10 ha ha'e kuéra omboi chupe opívo, upéi oipe'a chugui imemby kuéra ha ojuka hikuái kyse pukúpe, oiko hese upe oje'e vaekue oikotaha. Ha upe mba'e herakuã mombyry vaekue kuña kuéra apytépe.
11 Ikypy'y Oholibá ohechárõ jepe upéva, oñeme'ẽ avei teko vaípe ha iky'avévape katu, tykéragui hetaiteve ndive oiko 12 Ha'e avei iñakã raku umi asíriore, mburuvicha ha tetã sãmbyhyha, ñorãirõhára oñemonde porãva, imitã ha iporã porãva, kavaju ári ikatupyrýva. 13 Ahecha kuaa ha'e ave oñemongy'a hague ha oho hague tykéra rembiapo vai rapykuéri. 14 Oho mombyryve katu upe heko vaípe: ohecha umi ogyke rehe umi Babiloniagua ra'ãnga, ojejapo vaekue pytãme, 15 iñemondeháre ojekuaa mburuvicha memeha, iku'a jokuaha jejopy porã, ha iñakã rehegua tuichaicha reheve. 16 Ohechávo ko'ã Babilonia guápe, iñakã raku hese kuéra ha omondo ñe'ẽ rerahahára Babilóniape, 17 ha umi Babiloniagua ou, oñeno hendive ha omongy'a chupe heko vaikuépe. Oñemongy'a ikatuve'ỹha peve ha ipahápe ojeguaru chugui kuéra. 18 Upéi ojekuaauka kuña reko vai ramo ha oimeraẽvape ojehechauka opívo. Upémarõ ajeguaru chugui, ajeguaru haguéicha tykéragui. 19 Ha'e katu oñeme'ẽ-me'ẽve teko vaípe, imandu'ávo imitãrõ guarére Egíptope, ha oñeme'ẽ teko vaípe. 20 Ha iñakã vai umi Egiptogua hendive oñenóvare, oĩ jave kuña ndive ojoguáva vúrro ha kavajúpe.
21 Nde, Oholibá, rehechaga'u nde reko vaikue ne mitãkuñáme guare, Egiptogua ojavyky ramo nde pyti'a.
22 Upévare che, opa mba'e Jára, ha'e: Opa guio amopu'ãta nde rehe umi oñeno vaekue ne ndive ha ko'ágã ne mbojeguarúva. 23 Umi Babiloniagua ha umi Caldea guápe, umi Pecod, Soa ha Coa guápe, ha umíva ndive opa asírio kuérape, umíva mitãrusu porã-porã, mburuvicha, tetã sãmbyhyha, oñorãirõva ruvicha, ñorãirõhára ha kavaju arigua. 24 Oúta nde ári hetaiterei kárro arigua ha ñorãirõha atýra reheve, ne mbojeréta opa guio, pyti'a mo'ãha ha akã mo'ãha reheve, ha che ahejáta ipópe kuéra ne mbojovake, ha ha'e kuéra he'íta mba'épa oikóta nde rehe. 25 Che aitýta nde rehe che pochy rata, ha ha'e kuéra iñañáta ne ndive; oikytĩta ne tĩ ha ne nambi, ha umi opytáva hekove ojukapáta kyse pukúpe. Oipe'áta nde hegui ne memby kuéra ha ipahávo tatápe nde kusuguéta. 26 Ne mboíta ha oñemomba'epáta nde jeguaka kuérare. 27 Péicha ambopaháta pe teko vai reñeme'ẽ hague Egíptope, ha nde rehecha mo'ã véima umi Egipto guápe, na ne mandu'a mo'ã véima hese kuéra.
28 Che, opa mba'e Jára kóicha ha'e: Ahejáta re'a umi tetã nde a'e'ỹha ha rejeguaruha poguýpe. 29 Ha'e kuéra ndaija'e mo'ãi nde rehe, oñemomba'éta opa rembyaty vaekuére ha nde rejáta opívo, pe nde rete reity vaekue teko vaípe opytáta opívo. Reiko haguére ne akãre ha nde reko vaikue rupi, 30 reiko ko'ágã reikoháicha, reñeme'ẽ teko vaípe umi tetã ndive ha reñemongy'a remomba'e guasúvo ita'ãnga rei kuéra.
31 Reho haguére nde ryke rapykuéri, ha'ukáta ndéve pe chupe ha'uka vaekue avei. 32 Che, opa mba'e Jára, upéicha ha'e:
nde ryke hoy'u haguéicha
rey'úta nde,
peteĩ mbayru tuicháva
ha ipyrusúvape,
henyhẽva ñembohory
ha jejahéigui.
33 Repytáta ka'u
ha ñembyasýpe,
tapere ha ñehundi niko
pe nde ryke Samaría hoy'uha.
34 Huguare jepeve
remboy'úta,
ne rãime rejokopáta
ha ijekakuépe
remondyryrýta nde pyti'a.”
Che, opa mba'e Jára,
añe'ẽma!
35 Upévare che, opa mba'e Jára, ha'e: “Nde resarái rupi che hegui ha reme'ẽ chéve nde atukupe, reñenupã mante vaerã, reiko haguére ne akãre ha nde reko vaikuére”.
36 Ñandejára he'i chéve: “Ha nde, kuimba'e, ere mba'épa oikóta Oholá ha Oholibá rehe, ehova api chupe kuéra hembiapo vaikuére. 37 Ha'e kuéra ojere che hegui ha ipo kuéra henyhẽ tuguýgui. Ojere che hegui omomba'e guasúvo ita'ãnga rei kuéra ha, ombojeroviávo umívape, kuéra oity tatápe imemby kuéra, umi mitã ha'e kuéra oguereko vaekue che hegui. 38 Hi'ári, ojapo che rehe ko'ã mba'e: peteĩ araitépe omongy'a hikuái che róga marangatu ha omomarã umi ára ojepytu'uha. 39 Ha upe ára omombo hague tatápe imemby kuéra omomba'e guasúvo ta'ãnga rei, ou omomarãvo che tupao.
40 Omondo hikuái ogueru vaerã kuimba'e mombyrýgui, ha umíva ou. Ha'e kuéra katu ojahu, omoporã hesa kuéra ha omoĩ ijehe jeguaka oha'arõvo umi kuimba'épe; 41 Oguapy hikuái peteĩ tupa ne porãvape, mesa henyhẽma tembi'úgui, ha upépe omoĩ hikuái insiénso ha ñandyry chéve guarã oñemboykéva. 42 Okápe oñehendu heta ijayvúva ha ojoguerohory joáva; umíva apytépe oĩ kuimba'éta oúva yvy ojeiko'ỹhágui, ohayhúva kuña kuérape ha omoĩva hese kuéra pyapy mbojeguaha ha akã rehegua iporã porãva. 43 Che ha'e che jupe: Ko'ágã oiporúta hikuái umi kuña reko vaípe ikuepámava heko vai hague. Hi'arietegua hendive kuéra voi! 44 Ou hikuái Oholá ha Oholibá rendápe, iñakãre oikóva, ojejuháicha kuña reko vai rendápe. 45 Kuimba'e imarangatúva he'íta mba'épa ojejapo vaerã hese kuéra heko vaikuére ha oporojuka haguére. Omyakã ratĩ iménape ha ipo kuéra henyhẽ tuguýgui.”
46 Ñandejára he'i péicha: “Maymáva topu'ã hese kuéra, toñemboharái hese kuéra ha tomondapa, 47 tavagua maymáva tojuka chupe kuéra itápe ha kyse pukúpe, toñakã'o imemby kuña ha imemby kuimba'e kuéra ha tohapy hóga kuéra. 48 Che ambopaháta upe tetãgui teko ky'a. Upéicha opa kuña oikuaáne ha ndohói chéne heko ky'a rapykuéri. 49 Umi mokõi kuña katu oñenupãta omomba'e guasu haguére ta'ãnga reípe ha heko ky'akuére. Ha péicha peikuaáta cheha opa mba'e Jára.”
Samaria tén han Jerusalén, yáxeg xamo' megkalya'assáxma
1 Epaqhetchessek axta ko'o Wesse' egegkok. Aptáhak axta seyáneya s'e: 2 “Heykha axta ánet kelán'a, étchek ancha'awók axta m'a xama kelán'a. 3 Témakxa étkók axta eyeynamo élmésso ekyókxa nentémakxa ekmaso mansexta xa ánet kelán'a nak; chahayók axta chá'a kélpaknegkáseykencha'a nam'agkok ma'a Egipto, massegkek axta ektamhéyak kelán'a meyke kélteméssesseykmohóxma. 4 Oholá axta ekwesey m'a katnaha étkok nak (cháxa ekyetchesamaxkoho axta m'a Samaria) keñe axta yáxeg ma'a Oholibá (cháxa ekyetchesamaxkoho axta m'a Jerusalén). Élmomchek axta ko'o xa, enaqteyegka'a axta ektemék, héssegkek axta nahan étchek apkelennay'a tén han kelwán'ák. 5 Patheteykegkek axta eyke chá'a pók énxet ma'a Oholá neyseksa sekteme etáwa', keláneyók agko' axta m'a élmámenyého axta chá'a, cham'a kempakhakma yapmeyk asirios, 6 hómáyok apkelnaqta nak, cham'a apyókxoho nak sẽlpextétamo apkelwesse'e tén han ma'a apkeltaqmelchesso nak chá'a apkelókxa, tén han ma'a wokma'ák apkeltaqmalma apagko' nak, tén han ma'a apkelchánte nak chá'a yátnáxeg. 7 Méssegkek axta ekyókxa Oholá m'a énxet'ák asirios kelwesse'e nak, weykmók axta nahan ekma awáxok ma'a ekyókxoho aqsok kéleykmássesso apagkok nak, tawásamáxcheyk agko' axta. 8 Axta cheynamók ekteme xama kelán'a ekma chá'a ekyánmaga ekpathetéyak énxet ma'a ekhakxa axta Egipto, megkalwatesseykmok nahan ekteme. Apxámok axta chá'a etnehek appathetéyak eyeynamo m'a ektémakxa étkok axta, apmasséssegkek axta ekteme kelán'a meyke kélteméssesseykmohóxma, kelán'a ekma ekyánmaga ekpathetéyak énxet axta temék. 9 Cháxa keñamak sekméssama nak ko'o m'a élpatheteykegko nak chá'a, cham'a asirios, ekmoma agko' nak chá'a awáxok élányo, 10 apkelhaxyawássessek axta élnaqta m'a; tén axta apkelyementama m'a étchek apkelennay'a nak tén han ma'a kelwán'ák nak, sókwenaqte axta nahan apkelyetxeyk apchaqha m'a, apteméssessek axta m'a ekxénamaxchexa axta kólteméssesek. Xénamaxcheyk axta chá'a ektémakxa neyseksa m'a ekyókxoho kelán'ák nak.
11 “Weteyak axta eykhe Oholibá xa, cham'a yáxeg nak, yeykhásseykmok axta aqsa ekmámenyého kalának ektémakxa ekmaso megkamasexta m'a yáxa nak. 12 Momchek axta nahan awáxok asirios ma'a, cham'a apyókxoho nak sẽlpextétamo apkelwesse'e tén han ma'a apkeltaqmelchesso nak chá'a apkelókxa, tén han ma'a kempakhakma yapmeyk apkeltaqmalma apagko' nak apkelnaqta, tén han ma'a apkelchánte nak chá'a yátnáxeg, tén han ma'a wokma'ák apkeltaqmalma apagko' nak. 13 Ekya'ásegwokmek axta nahan ko'o ekpeysegkessama ekyókxa m'a, tén han ekyetlama m'a ektémakxa nak yáxa. 14-15 Yágweykmók agko' axta nahan élane ektémakxa ekmaso megkamasexta m'a: wet'ak axta énxet'ák Babilonia nápaqta'a kéleykmassáseykha m'a nápakhaw'ék tegma nak, kélyexwássesso axta m'a ekyexwase; kelánexkók axta nahan sẽlpextétamo apkelwesse'e nápaqta'a m'a, yetlo apnaqtete nepxet tén han apkelatchesso apqatkok. 16 Xama axta élwet'a xa énxet'ák Babilonia nak, amenyeyk agko' axta élano tén axta éláphasa apseykha amya'a m'a Babilonia; 17 apkelxegakmek axta apya'awa m'a énxet'ák Babilonia, appathetágkek axta nahan, keláneságkek axta nahan nentémakxa ekmaso mansexta. Appeysegkessásawók agko' axta nahan émpehek ma'a tén axta megkalcha agko' chá'a awáxok élano. 18 Tén axta ektemégwokmohoxma yáxña'akxoho agko' élana ektémakxa megkamasexta, xekmowásexcheyk axta ekyókxa meyke agko' apáwa, ekwokmoho megkalcha agko' ko'o ewáxok sélano m'a, ekhawo m'a ektémakxa axta sektaqnawágweykmo ektémakxa m'a yáxa nak. 19 Yánchesseykmók axta eyke aqsa ektemegweykmohóxma élane m'a ektémakxa ekmaso megkamasexta, ekxénweykekxo chá'a awáxok ma'a ektémakxa axta étkok, ektemegweykmoho axta chá'a exma m'a Egipto éláneya m'a ektémakxa ekmaso megkamasexta, 20 apmoma axta awáxok ma'a énxet'ák Egipto, ekhémo axta yámelyeheykok ma'a apkelmeykha tén han yátnáxeg.
21 “Oholibá, xénweykekxók chá'a exche' awáxok ma'a ektémakxa axta chá'a élane megkamasexta m'a ektémakxa axta étkok, apkelpaknegkáseykencha'a axta chá'a nam'agkok ma'a énxet'ák Egipto. 22 Cháxa keñamak sektáha nak ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse': Élenmexma sa' ko'o kaxwók atnessásekxak xeye' m'a élmámenyého nak chá'a, cham'a megkaleklama agko' nak kaxwók xeye' awáxok kalano'. Wának sa' ko'o ektámegmak xeye' énxet'ák apheykha nak ekyókxoho apheykegkaxa, 23 cham'a énxet'ák Babilonia tén han ma'a caldeos, tén han ma'a énxet'ák Pecod, Soa tén han ma'a Coa, tén han ma'a apyókxoho asirios; cham'a apyókxoho wokma'ák apkeltaqmalma apagko' nak, kelwesse'e tén han ma'a apkeltaqmelchesso nak chá'a apkelókxa, sẽlpextétamo apkelwesse'e tén han ma'a kempakhakma yapmeyk nak; apyókxoho m'a énxet apkelchánte nak chá'a yátnáxeg. 24 Káhapwak sa' xeye' ekxámokma agko' ma'a yátnáxeg apkelyenyawasso tén han ma'a sẽlpextétamo; ewakhak sa' ekyókxoho neyáwa exche', yetlo apkelmeykha tén han apkelatchesso apqatkok sawo tén han apkeláhakkásamap, agkések sa' ko'o yaqwayam ékpelkohok xeye' m'a, eñássesagkohok sa' nahan ekhawo m'a ektémakxa nak chá'a segánamakxa apagkok. 25 Ayenyenták sa' ko'o seklo takháxet xeye', metaqmelchesek sa' xeye' m'a yetlo aptawáseykegkoho; elyaqténchesek sa' aheyk'ák tén han awéhek, keñe sa' ma'a apkeleymomap nak meletsapma elnápok, sókwenaqte sa' chá'a elyetxeygkok. Elyementók sa' ma'a étchek apkelennay'a tén han ma'a kelwán'ák nak, keñe sa' kawatnaxchek xeye' táxa. 26 Elhaxyawássesek sa' élnaqta, elmok sa' ma'a aqsok étkók agkok éltaqmalma, élmomnáwa nak. 27 Keñe sa' amasséssessók ko'o m'a ektémakxa nak chá'a élane ektémakxa megkamasexta, tén han ekpathetéyak chá'a énxet ekma ekyánmaga, éláneya nak chá'a m'a Egipto, megkalwetekxók sa' chá'a kaxwók ma'a énxet'ák Egipto, megkaxénwakxók sa' nahan chá'a awáxok.
28 “Keso sektáhakxa nak ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse': Wohok sa' ko'o emok ma'a énxet'ák éltaqnagkama nak chá'a, megkaleklama nak chá'a awáxok. 29 Etwasagkohok sa' chá'a yetlo aptaqnagko, apagkok sa' etnehek ma'a aqsok ekwete nak chá'a eñama ekyánmaga ektamheykha, meyke agko' élnaqta sa' eyenyekxa'; yáxña'akxoho sa' keytnekxak ma'a ekyókxa, cham'a ekteméssesseykmoho nak chá'a exma élánéssama m'a ektémakxa ekmaso megkamasexta. Ekmátsa katnegwomhoxma tén han megkamasexta 30 keñamak ektáha sakhem se'e ektáhakxa nak, hakte méssegkek chá'a ekyókxa s'e pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák, kelpeykessamók chá'a m'a aqsok kéleykmássesso apagkok nak. 31 Yetlamchek xeye' m'a ektémakxa nak yáxa; cháxa keñamak sekmako nak wagkok xeyáxa' m'a aqsok ekmáske, seyágko axta m'a.
32 “Keso sektáhakxa nak ko'o
sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse':
Keynek sa' xeye'
ekyena axta m'a yáxa nak,
xama egheykok ekyawe,
ekyawe nak awáxok
tén han ekmattawóneg,
ekláneyo m'a nésmésamaxche'
tén han sẽlwanyeykha,
33 tén han ma'a negmayósa
tén han ma'a sẽlmassésseyam nak.
Yáxa egheykok agkok xa,
cham'a Samaria,
cháxa yaqwayam sa'
kaqhássesek xeye' xa
tén han kañássesagkohok ekmáske.
34 Keynek sa' ekweykmoho
ekyamásawo agko',
tén sa' kalpaxqátekxa',
kalpexyekhasha sa' nam'agkok ma'a
nekha'a étkók élpaqxo nak.
Ekxénchek ko'o xa,
sektáha nak Wesse';
ekméssek ko'o sekpeywa.
35 “Cháxa keñamak sektáha nak ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse': Payhawók xeye' kañegkohok eñama ekmámenyého katnegwomhoxma tén han ektémakxa megkamasexta, hakte megkaxeyenmak ko'o exche' awáxok, massegkek sélányo.” 36 Aptáhak axta seyáneya Wesse' egegkok se'e: “Xép énxet, ¿apmakóya exchep exének yaqwánxa kólteméssesek ma'a Oholá tén han Oholibá? Nágyéssekxa aqsa elxénchásekxohok ma'a éltémakxa ekmaso agko' nak. 37 Eyenseykmek ko'o sétleykha m'a, yetnegkek nahan chá'a élyógkexma. Eyenseykmek sétleykha élpeykessamo m'a aqsok kéleykmássesso apagkok nak, kelnáhakkassegkek nahan chá'a étchek élwatnéssama xa aqsok nak, cham'a étchek sélwetasso axta ko'o. 38 Keñe setnéssessama nahan ko'o sénmexeykencha'a s'e: xama ekhem agko' axta peysegkásak ma'a tegma appagkanamap aptaqmalma ahagkok nak, tawáseyha axta m'a ekhem ahagkok sábado. 39 Cháxa ekhem élnapakxa axta nahan ma'a étchek yaqwayam kalpeykeshok ma'a aqsok kéleykmássesso agkok, kelmeyánteyk axta m'a tegma appagkanamap aptaqmalma ahagkok nak tén axta ekpeysegkesa. ¡Cháxa ekteméssesakxa axta m'a kañe' exagkok nak!
40 “Keláphássek axta apseykha amya'a éltamho elxegmak énxet'ák apkeleñama m'a makhawo', apkelxegakmek axta nahan. Yaqpásegkek axta yegmen xa ánet nak, kelyápaqmatchásegkokxeyk axta nahan aqta'ák, kelnatmegkokxeyk axta nahan aqsok étkók agkok éltaqmalma élmomnáwa, yaqwayam enxoho kalmok takha'; 41 háha axta néten kélyetnamakxa néten ektaqmalma agko', penchásegkek axta nahan eknegkenéyak nento m'a néten mésa, negkenágkek axta nahan aqsok ekmátsa agko' la'a ekpaqneyam éten agkok ma'a néten nak tén han ma'a pexmok égmenek ahagkok, sélméssamo nak chá'a ko'o. 42 Legáxcheyk axta apkelwehéseykha énxet apxámokma apkelánegko ekneywomáxche; axta m'a énxet'ák apkeleñama axta yókxexma meykexa nak énxet, cham'a apkelnáxegkáseyncha'a axta m'a kelán'ák apkelatchessásegko naxta'a amék ma'a eknegkenma nak chá'a amék tén han apqatkok ma'a élháxaqxo éltaqmalma agko' nak. 43 Tén axta ko'o ektáha ewáxok se'e: ‘Elmaha sa' kaxwo' xa kelán'ák élmá nak chá'a ekyánmaga élpathetéyak énxet, ektéma nak élwányamo éláneykegkaxa m'a eknaqtawáseykha élyamhápéyak. 44 Apkelya'awak axta ekhágkaxa m'a Oholá tén han ma'a Oholibá, cham'a kelán'ák ekmátsa axta kaltemégwomhoxma, máxa axta aptamhágkok apkelxegakmo m'a ektémól'a kólya'ammok kelán'a élmá ekyánmaga élpathetéyak énxet.’ 45 Sa' eyke exének ekpayhawo kólteméssesek kelán'a ektawáseykha élyamhopma tén han ekyetno nak ekyógkexma m'a énxet'ák apkelpéwomo nak. Hakte kelán'a eknaqtawáseykha élyamhápeyák xa, yetnegkek nahan chá'a élyógkexma.”
46 Keso aptáhakxa exchek appeywa Wesse' egegkok se'e: “Tásek sa' yaqnekxak énxet ey'áwak xa kelán'ák nak, elyegwakkasek sa', elmenyexchesek sa' ma'a aqsok agkok; 47 meteymog sa' elyetnak apyókxoho énxet elnápok, elyetxák sa' nahan chá'a sókwenaqte apagkok; elnáhakkasek sa' ma'a étchek apkelennay'a nak tén han ma'a kelwán'ák nak, elwatnések sa' nahan ma'a axanák nak. 48 Wának sa' ko'o kamassegwók apchókxa s'e nentémakxa ekmaso agko' nak. Keñe sa' ekyókxoho kelán'ák keygkok chá'a, megkalyetlókasek sa' ma'a éltémakxa élmasagcha'a nak. 49 Keñe sa' xa ánet nak, kóllegássesagkohok sa' eñama m'a éltémakxa élmasagcha'a tén han megkalya'assáxma élpeykessamo m'a aqsok kéleykmássesso. Keñe sa' kólya'ásegwók kéxegke, sektáha ko'o Wesse'.”