Esteban oñe'ẽ ijehe
1 Pa'i guasu oporandu Estébanpe, añetépa umi oje'éva hese, 2 ha ha'e he'i: “Che pehẽngue ha che ru kuéra, pe che rendu: Tupã Ñandejára heko mimbipáva ojechauka vaekue ñande ru ypykue Abrahámpe, oiko ramo Mesopotámiape, oho mboyve oiko Haránpe, 3 ha he'i chupe: ‘Eheja nde yvy ha nde rogagua kuérape ha tereho pe yvy ndéve ahechaukátavape.’ 4 Upérõ Abraham osẽ Caldéagui ha oho oiko Haránpe. Upéi omano itúva ha Tupã ogueru Abrahámpe ko yvýpe, peẽ peikohápe ko'ágã. 5 Ha nome'ẽi chupe ijyvyrã upépe, ipy rendaguãnte jepe. Iñe'ẽnte ome'ẽ chupe, ome'ẽtaha, ha'e omano rire opyta haguã iñemoñare kuérape guarã. (Ha upérõ jepe Abraham ndaita'ýrai gueteri.) 6 He'i avei chupe iñemoñare kuéra oikotaha mombyrygua ramo tetã ambuépe, oikotaha tembiguáirõ ha ojeguereko asytaha 400 áño pukukue. 7 Ha Tupã he'i avei chupe: ‘Che ainupãta upe tetã oguerekótava chupe kuéra tembiguáirõ ha upéi osẽta upégui ha che momba'e guasúta ko'ápe.’ 8 Iñe'ẽ ñome'ẽme Tupã he'i Abrahámpe ojeapi'o haguã. Upévare Abraham 8 ára ou haguépe ko yvy ári ita'ýra Isaac, ombyapi'o chupe. Upéicha avei ojapo Isaac ita'ýra Jacob rehe, ha avei kóva ojapo upéicha ita'ýra kuérare, umi 12 Israel ñemoñare ypykuére.
9 Ko'ã Jacob ra'y kuéra ha'e vaekue ñande ru kuéra ypykue, ndaija'éi ityvýra José rehe, ha ome'ẽ chupe hepýre ojereraha haguã Egíptope. Tupã katu oĩ José ndive. 10 Oguenohẽ chupe opaichagua jejopy vaígui, ome'ẽ chupe arandu ha upéicha rupi Egipto ruvicha guasu faraón ojerovia hese, ha omoingo chupe Egipto ha mburuvicha guasu róga sãmbyhyhárõ.
11 Upérõ oiko ñembyahýi ha heta jehasa asy Egipto ha Canaán tuichakue, ha ñande ru kuéra ypykue ndoguerekói ho'u vaerã. 12 Ha Jacob oikuaávo Egíptope oĩha hi'upyrã, omondo upépe ita'ýra kuérape, he'ise ñande ru kuéra ypykuépe. Kóva upe ijeho tenondegua vaekue. 13 Oho jey ramo guare hikuái, José ojekuaauka ipehẽngue kuérape, ha upéicha faraón oikuaa mba'e tetãmeguápa José. 14 Upéi José he'i ojereraha haguã Egíptope itúva Jacob ha opa hogagua, umíva 75 vaekue. 15 Upéicha Jacob oho oiko Egíptope, ha upépe omano, ha upépe omano avei ñande ru kuéra ypykue. 16 Jacob retekue ojereraha Siquémpe ha oñeñotỹ upe yvýpe, Abraham ojogua vaekue Hamor ra'y kuéragui Siquémpe.
17 Hi'aguĩma ramo umi ára oiko haguã upe ñe'ẽ Tupã ome'ẽ vaekue Abrahámpe, Israelgua kuéra oñemboheta eterei Egíptope, 18 ha upérõ oñepyrũ oisãmbyhy upe tetãme mburuvicha guasu oikuaa'ỹ vaekue Josépe. 19 Ko mburuvicha guasu ombotavy ñane retã guápe ha oguereko asy ñande ru kuéra ypykuépe, ha mbaretépe ohejauka omano rei haguã umi imitã ra'y mimi. 20 Upérõ ou Moisés ko yvy ári. Ha'e vaekue mitãmi iporã itereíva, ha itúva kuéra omongakuaa chupe peteĩ ógape 90 ára aja. 21 Upéi katu oheja rei mante hikuái, ha faraón rajy ogueraha ha omongakuaa chupe imemby tee ramo. 22 Upéicha rupi Moiséspe ojeheko mbo'e umi Egiptogua arandúpe. Ha oiko chugui kuimba'e ipokatúva iñe'ẽme ha hembiapópe.
23 Ombotývo 40 áño, Moisés oñembopy'a peteĩ ohóvo ohecha Israelgua kuérape, ha'éva hetãgua tee. 24 Ha ohechávo peteĩ Egiptogua oinupãha peteĩ ha'e kuéravape, Moisés osẽ hesehápe ha ojuka upe Egipto guápe. 25 Moisés oimo'ã ipehẽngue kuéra Israelgua ohecha kuaataha, ha'e rupi Tupã oguenohẽtaha chupe kuéra Egipto poguýgui. Ha'e kuéra katu ndohechakuaái. 26 Upe ára ambuépe Moisés ohecha mokõi Israelguáva oñorãirõha oñondive, ha omoingo porãsévo he'i chupe kuéra: ‘Peẽ oñopehẽngue hína, ha mba'ére piko peñorãirõta oñondive?’ 27 Upémarõ pe oinupãva hapichápe omyaña Moiséspe ha he'i chupe: ‘Máva piko ne moĩ ore ruvicha ha ore mbojovakehárõ? 28 Che jukase mba'e piko hína, kuehe rejuka haguéicha Egipto guápe? 29 Ohendúvo kóva Moisés okañy ha oho Madián retãme. Upépe oiko mombyrygua ramo ha ita'ýra mokõi.
30 Ohasa rire 40 áño, peteĩ Tupã remimbou,*f** yvy ojeiko'ỹháme yvyty Sinaí ypýpe, ojechauka chupe jukeri hendýva ratápe. 31 Moisés ohecha ramoite upéva ha oñembojávo ohecha porãve haguã, ohendu Ñandejárape he'íva: 32 ‘Che hína Tupã nde ru kuéra ypykue Jára, Tupã Abraham, Isaac ha Jacob Jára.’ Moisés oryrýi kyhyjégui, ha noma'ẽséi. 33 Upérõ Ñandejára he'i chupe: ‘Eipe'a nde py rehegua, upe repyrũha niko yvy marangatu hína. 34 Ahecha porã mba'eichaitépa ohasa asy che retãgua oĩva Egíptope. Ahendu ipyahẽ ramo ha aguejy aguenohẽvo chupe kuéra. Upévare, romondóta Egíptope.
35 Ha'e kuéra omboyke ramo jepe Moiséspe ha he'i chupe: ‘Máva piko ne moĩ ore ruvicha ha ore mbojovakeha ramo?’, Tupã omondo chupe huvicha ha imosãsoha ramo, upe Tupã remimbou ojechauka vaekue chupe jukerípe rupive. 36 Ha Moisés upe oguenohẽ vaekue Egíptogui ñande ru kuéra ypykuépe, ojapo rire hechapyrãva upe tetãme, Mar Rójope, ha yvy ojeiko'ỹháme 40 áño pukukue. 37 Ko Moisés voi upe he'i vaekue Israel guápe: ‘Tupã omopu'ãta pende apytégui peteĩ maranduhára*f** cheichagua.’ 38 Ha Israelgua oĩ ramo yvy ojeiko'ỹháme, Moisés vaekue avei upe ogueraháva Tupã remimbou ñe'ẽ yvyty Sinaípe ñande ru kuéra ypykuépe. Chupe oñeme'ẽ vaekue umi ñe'ẽ oporomoingovéva, ombohasa haguã ñandéve. 39 Ñande ru kuéra ypykue katu nohenduséi vaekue iñe'ẽ, omboyke uvei chupe, ha ohose jey vaekue Egíptope. 40 He'i hikuái Aarónpe: ‘Ejapo oréve tupã gua'u ore sãmbyhy haguã, ndoroikuaái niko mba'épa oiko upe Moisés Egíptogui ore renohẽ vaekuégui.’ 41 Upérõ ojapo hikuái itupã gua'urã peteĩ tóro ra'y ra'ãnga, oikuave'ẽ chupe mymbajuka*f** ha ojapo vy'a guasu upe ta'ãnga rei ha'e kuéra voi ojapo vaekue rérape. 42 Upévare Tupã ojei chugui kuéra ha oheja omomba'e guasúvo mbyjaita yvága pegua. Péicha niko ojehai maranduhára kuéra kuatia ñe'ẽme:

Mañei piko peẽ Israelgua
pejapo chéve ra'e
mymbajuka ha mba'e kuave'ẽ
40 áño pukukue
yvy ojeiko'ỹháme?
43 Upéva rangue,
peraha vaekue pene ndive
tupã gua'u Moloc rekoha
ha tupã gua'u Refán mbyja,
tupã gua'u ra'ãnga kuéra
peẽ voi pejapo vaekue
pemomba'e guasu haguã.
Upévare pomombóta
pene retãgui,
Babilóniagui mombyryve.
44 Ñande ru kuéra ypykue oguereko vaekue yvy ojeiko'ỹháme Jotopa Róga, ojejapo vaekue Tupã he'i haguéicha Moiséspe, he'i ramo guare ojapo haguã ha'e ohechauka haguéicha chupe. 45 Ñande ru kuéra ypykuépe oñeme'ẽ ha ogueru vaekue umi Josué ndive ou vaekue oñemomba'e ramo guare ambuegua yvýre. Umívape Tupã omosẽ vaekue henonderã nguéragui. Ha upépe oĩ vaekue David ára peve. 46 Chupe ohayhu vaekue Tupã ha ha'e omopu'ãse vaekue chupe peteĩ oiko haguã Jacob ñemoñare Jára. 47 Opáichavo Salomón vaekue upe omopu'ãva Tupao Tupãme guarã. 48 Tupã yvatetegua ndoikóirõ jepe tupao yvypóra rembiapokuépe. He'i haguéicha maranduhára:

He'i Ñandejára:
49 Yvága che guapyha
ha yvy che pyenda.
Mamo piko ikatúta
pemopu'ã che rogarã?
Mamo piko ikatúta
pejapo apytu'u haguãme?
50 Che voi ajapo vaekue
opa ko'ã mba'e,
ha péicha oñepyrũ vaekue.

51 Esteban he'ive chupe kuéra:
—Peẽ katu akóinte pende py'a hatã vaekue, pende apysa ha pende py'a umi Tupã rehe ojerovia'ỹvaicha. Peñemoĩ mante Espíritu Santo rehe. Pende ru kuéra ypykuéicha avei peẽ. 52 Máva umi maranduháravape piko ndoguereko asýi raka'e pende ru kuéra ypykue? Ha'e kuéra ojuka umi oñe'ẽ vaekuépe upe imarangatúva ou vaerãre, ha ágã oúma ramo ko imarangatúva, peẽ pe pu'ã hese ha pejuka. 53 Peẽ pehupyty vaekue upe tembiapoukapy Tupã remimbou rupi, ndapejapóinte upe he'íva.”
Esteban ojejuka
54 Ohendúvo ko'ã mba'e, ipochy eterei ha hãi pururũmba hikuái Esteban rehe. 55 Ha'e katu, henyhẽva Espíritu Sántogui, oma'ẽ yvágare ha ohecha Tupã reko mimbipa, ha Jesúspe oñembo'ýva hína Tupã akatúape. 56 Upérõ he'i:
—Pema'ẽmi! Ahecha ojepe'a ramo yvága, ha pe yvypóraicha ou vaekuépe, oĩva Tupã akatúape.
57 Ha'e kuéra katu omboty ijapysa, ha sapukái pópe ojeity hikuái Esteban ári. 58 Oguenohẽ upe távagui ha ojapi chupe itápe ojuka peve. Ha umi oikóva mba'e rechaha ramo oheja ijao kuéra peteĩ mitã rusu Saulo héravape, oñangareko haguã umívare.
59 Itápe ojejapi aja, Esteban oñembo'e he'ívo: “Jesús, che Jára, ereko che espíritu.” 60 Upéi oñesũ ha osapukái hatã: “Che Jára, eheja rei chupe kuéra iñangaipa!”
Upéva he'ívo, omano.
Esteban apchátegmowéyak amya'a
1 Apkelmaxneyeykha axta apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Esteban, naqsók kexaha m'a ektáhakxa axta amya'a apxénamap. 2 Axta aptemék apchátegmoweykegko s'e: “Elyapma tén han apkelwányam nak, héleyxho hana sekxo': Apxekmowásamákpók axta Dios egagkok ekha apcheymákpoho m'a egyáp nanók axta negko'o Abraham, aphamakxa axta m'a Mesopotamia, amonye' aphayam axta m'a Harán. 3 Axta aptemék apkenagkama s'e: ‘Etyep sa' xa yókxexma apagkok nak, ekxa sa' nahan ma'a apteme apnámakkok, emhók sa' ma'a xapop sekmakókxa nak axekmósek.’ 4 Keñe axta Abraham apteyapma m'a Caldea, apheykmek axta m'a Harán. Tén axta apketsapma m'a apyáp, tén axta Dios apyentameykmo Abraham se'e xapop kélheykegkaxa nak kaxwók kéxegke. 5 Axta eyke egkeyáseykekxak Dios ketsék enxoho yaqwayam etnehek apagkok ma'a xapop nak; weykmók axta megkésso m'a apkenmeykegkaxa enxoho. Apkeltennassegkek axta eyke egkések yaqwayam enxoho emekxak aptawán'ák neptámen ma'a apketsapma enxoho (méko axta eyke makham apketchek ma'a Abraham) 6 Apkeltennassegkek axta anhan Dios etnahagkok máxa pók énxet'ák apkekhegwayam megkatnahakxa xapop apagkok ma'a aptawán'ák neptámen, tén han etnahagkok kélásenneykha naqsa, tén han kólnaqtawasagkohok ekweykmoho cuatrocientos apyeyam. 7 Axta nahan aptemék apkenagkama Dios se'e: ‘Allegássesagkohok sa' ko'o énxet'ák apteméssesso nak kélásenneykha naqsa m'a aptawán'ák neptámen, keñe sa' elántépok ma'a, hélpeykeshok sa' ko'o s'e yókxexma nak.’ 8 Apkeltémók axta nahan Dios elának chá'a Abraham ma'a sẽlqahasso kélyenyekhamól'a egyempehek magkenatchesso ekyetnama ekhémo mók apkelpaqhetchásamákpoho m'a Dios. Axta keñamak apyenyekhássessama nekha apyempehek Abraham ma'a apketche Isaac ekweykmo axta ocho ekhem aptéyam. Hawók axta anhan apteméssessamakxa apketche m'a Isaac, cham'a Jacob, hawók axta anhan apteméssessamakxa apketchek ma'a Jacob, apteme axta apyapmeyk ma'a doce pók aptémakxa nak énxet'ák Israel.
9 “Cháxa Jacob axta apketchek xa, aptamhéyak axta negko'o ẽlyapmeyk nano', apnathaya axta m'a apyáxeg José, apyamasma axta ekha ekyánmaga yaqwayam enxoho kólyentemekxak ma'a Egipto. Dios axta eyke apxegexma m'a José, 10 apmallahanchessegkek axta ekyókxoho aplegeykegkoho. Apméssegkek axta apya'áseyak, apméssegkek axta anhan yaqwayam yásekhohok ma'a faraón, cham'a wesse' apwányam Egipto, apteméssessama axta José apkeláneykha apchókxa m'a Egipto, tén han ma'a wesse' apwányam apxagkok apyawe nak.
11 “Tén axta ekteyapma meyk segaqhe tén han ekmaso nenlegeykegkoho m'a ekyókxoho kañe' Egipto tén han Canaán, méko axta entemék aptéyak ma'a ẽlyapmeyk nano' axta negko'o. 12 Xama axta aplegaya amya'a Jacob ekyetnama nento m'a Egipto, apkeláphássegkek axta elmahagkok apketchek ma'a, cham'a ẽlyapmeyk nano' axta negko'o. Cháxa ektémakxa axta eyeynókxa apkelxega xa énxet'ák nak. 13 Xama axta apkelmeyeykekxo makham, apkeltennásamákpek axta José m'a apkelpepma, cháxa apya'ásegweykenxa axta nahan faraón apkenyémékxa m'a José. 14 Wenaqtémok axta nahan natámen, keñe José apkeltémo kólyentemekxak apyáp ma'a Egipto, yetlo m'a apyókxoho apnámakkok, setenta y cinco axta apyókxoho m'a. 15 Cháxa ektémakxa axta Jacob apheykmo m'a Egipto; axta apketsapweykmok nahan ma'a. Axta nahan apkeletsapweykmok ma'a ẽlyapmeyk nano' axta. 16 Kélseykekxeyk axta Jacob apexchakkok ma'a Siquem, kélátawanyegweykekxeyk axta m'a takhaxpop apmomakxa axta Abraham, apagkok axta m'a Hamor apketchek apyánmagkassama selyaqye, cham'a Siquem nak.
17 “Xama axta eyágketweykmo ekhem yaqweykenxa katnehek ma'a appekkencháseykekxa axta appeywa Dios ma'a Abraham, apxámeykekxeyk axta énxet'ák Israel ma'a Egipto, apxámeykegkek apagko' axta; 18 chaqhémók axta nahan apcheynamokxa apmà aptamheykha xama wesse' apwányam ma'a Egipto, megkatnaha axta apyekpelchémókxa m'a José. 19 Apkelyexancháseykha axta énxet'ák egagkok xa wesse' apwányam nak, apnaqtawáseykegkók axta m'a ẽlyapmeyk nano'; apkeltémok axta chá'a ekxeygkok apketchek kaxwe appalleyam tén han yohok aqsa chá'a eletsapok. 20 Chaqhémók axta anhan apteyekmo Moisés xa. Sakcha'a aptaqmalma axta m'a, ekleklamo apwáxok ma'a Dios, apqántánxo pelten axta nahan ekwánegkesso m'a chána. 21 Xama axta kélpekkenma apxakkók ma'a sakcha'a, momchek axta m'a faraón apketche kelwána, wánegkessegkek axta nahan, máxa étche agko' axta temék. 22 Axta keñamak kélxekmóssama Moisés ma'a negya'ásegwayam eñama nak egipcios, énxet ekha ekmowána appeywa axta nahan ma'a, apwanchek axta anhan elának aqsok.
23 “Cuarenta apyeyam apagkok axta apweykmok Moisés ekxeyenma apwáxok etnehek meyk'a m'a israelitas, apteme axta apnámakkok apagko'. 24 Xama axta apweteykegkoho aptawáseykegkoho egipcio xama m'a israelitas, apya'áyekmek axta Moisés apmasma, aphéssessamók axta nahan mók, apchaqhama m'a egipcio. 25 Hakte xeyenmék axta apwáxok Moisés elya'ásegwók apkelyáxeg'a israelitas apmáheyo elwagkasek teyp Dios eñama m'a Moisés; axta eyke elya'ásegweykmok ma'a. 26 Mók ekhem axta entemék, apweteykegkók axta makham Moisés apkelnápomákpo apqánet israelita xamo'. Axta aptemék apkelanagkama apmáheyo eykhe enókasha s'e: ‘Kélyáxeg xamo' neykhe kéxegke; ¿yaqsa ektáha kéltawásegkoho nak kélmók?’ 27 Keñe axta m'a ektáha axta aptawáseykegkoho pók apyégama m'a Moisés. Axta aptemék apkenagkama s'e: ‘¿Yaqsa ekteméssesso exchep apkemha apmonye' tén han segyekpelchémo negyeseksa negko'o? 28 ¿Apmakók enxeykel'a heyaqhek ko'o xa, ektáha axta apchaqha egipcio m'a hem axta?’ 29 Xama axta aplegaya Moisés xa, apkenyegkek axta apmaheykegko m'a yókxexma Madián. Cha'a apheykenxa axta nahan aptéma aphayam megkatnahakxa apchókxa m'a, apwetágweykmek axta anhan apqánet apketchek ma'a.
30 “Cuarenta apyeyam axta temék ekyeykhe, apxekmowásamákpók axta xama Dios apchásenneykha Moisés, cham'a nekha nak egkexe Sinaí yókxexma meykexa nak énxet, máxa táxa eyáléwe axta entemék xama maktek. 31 Pelakkassegkek axta nahan Moisés apweteya ektémakxa aqsok kélxekmósso. Xama axta apchágketchesseykmoho apkeltémo kataqmelekxohok apkelányo, aplegayak axta Wesse' egegkok appeywa ektéma s'e: 32 ‘Ko'o sekteme Dios apagkok ma'a apyapmeyk nano' nak xép. Ko'o sekteme Dios apagkok ma'a Abraham, Isaac tén han ma'a Jacob.’ Yetlómók axta nahan apkelpexyennama apcháya m'a Moisés, axta emáheyók chá'a elano'. 33 Keñe axta Wesse' egegkok aptéma apkenagkama s'e: ‘Elhaxyawés apkelatchesso apmagkok, ekpagkanamaxche s'e apwa'akxa nak xép. 34 Tásek ko'o sekwete ektémakxa apkellegeykegkoho énxet'ák ahagkok apheykencha'a nak ma'a Egipto. Eklegayók nahan ko'o élpayheykha apatña'ák, ekweywenteyk eyke ko'o yaqwayam alwagkasek teyp. Wáphaksek sa' kaxwók xép ma'a Egipto.’
35 “Mopmenyeyk axta eykhe énxet'ák Israel ma'a Moisés, axta eykhe anhan aptemék apkenagkama s'e: ‘¿Yaqsa ekteméssesso exchep apkemha apmonye' tén han segyekpelchémo?’, apcháphassegkek axta eyke Dios yaqwayam etnehek apkemha apmonye' tén han apkelwagkasso teyp yetlo appasmo m'a Dios apchásenneykha apxekmowásamákpoho axta neyseksa maktek. 36 Moisés axta m'a apkelántekkessama axta Egipto m'a ẽlyapmeyk nano', natámen axta apkelane aqsok sempelakkasso nak agweta', tén han magkenatchesso nak agweta' ma'a yókxexma nak, tén han ma'a Wátsam Ekwányam Ekyexwase nak, tén han ma'a yókxexma meykexa nak énxet ekweykmoho cuarenta apyeyam. 37 Cháxa Moisés aptéma axta anhan apkelanagkama israelitas se'e: ‘Dios sa' etekkesek xama Dios appeywa aplegasso kélnepyeseksa kéxegke sekhawo nak ko'o.’ 38 Moisés axta anhan ma'a appaqhetchessama axta chá'a Dios apchásenneykha m'a egkexe Sinaí tén han apkeltennáseykekxa chá'a amya'a m'a ẽlyapmeyk nano', cham'a apheykegkaxa axta énxet'ák Israel ma'a yókxexma meykexa nak énxet; tén han apxawáya axta m'a amya'a segméssamo nak ekyennaqte egnények yaqwayam henlegaksek negko'o.
39 “Axta eyke emáheyók elyahakxohok ma'a ẽlyapmeyk nano', mopmenyeyk axta, apmáheyok axta aqsa eltaqhohok ma'a Egipto. 40 Axta aptemék apkelanagkama Aarón se'e: ‘Henlanés negko'o dios egagkok yaqwayam enxoho hennaqlawha, hakte magya'ásegkok negko'o ektáhakxa m'a Moisés ektáha axta sẽlántekkesso negko'o m'a Egipto.’ 41 Keñe axta apkeláneykegko xama kéleykmássesso ekho weyke étkok kennawo', apkennáhakkassegkek axta aqsok apnaqtósso yaqwayam egkések, apkelánessegkek axta apkelsawássessamo m'a aqsok kéleykmássesso ektáha axta apkeláneyak apagko'. 42 Axta keñamak apkexakhama Dios ma'a énxet'ák nak, apchahayók axta aqsa apkelpeykessamo m'a yaw'a aphéyak nak néten. Hakte temegkek eknaqtáxésamaxche Dios appeywa apkellegasso weykcha'áhak apagkok se'e:

“Israelitas,
¿élméssegkeya axta ko'o kéxegke
aqsok ektekyawa
tén han aqsok sélmésso naqsa
ekweykmoho cuarenta apyeyam ma'a
yókxexma meykexa énxet nak?
43 Mehelméssók.
Kélpatamchek axta aqsa kélsama
m'a dios Moloc axagkok,
kélsamchek axta anhan ma'a
yaw'a kéleykmássesso
agkok nak ma'a dios Refán,
kéleykmássesso aqsok kéláyókxa
ektáha axta kéxegke kélagko'
kéllánéyak yaqwayam kólpeykesho'.
Ekeso éñamakxa
peya nak alántekkesek kéxegke
alya'aksek ma'a teyp Babilonia.”

44 “Apyetnegkek axta nahan appakxanma ẽlyapmeyk nanók ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho Dios ma'a yókxexma meykexa nak énxet, apkelánamap axta ekhawo m'a aptémakxa axta apkenagkama Dios ma'a Moisés, apkeltémo axta exnéshok apkelane m'a ektémakxa axta apkelánamap ma'a apweteya axta. 45 Apxaweykekxeyk axta ẽlyapmeyk nanók xa kélpakxanma nak, apsáyekmók axta anhan apkelxegeykmo m'a énxet'ák Josué axta apkelxegexma'a, cham'a apyementamoma axta xapop apagkok ma'a pók énxet'ák, apkelántekkessessama axta apmonye'e m'a Dios. Cha'a apyetneykxa axta nahan ma'a ekweykmoho aptéma wesse' apwányam ma'a David. 46 Leklamók axta nahan apwáxok Dios aptémakxa m'a David, tén axta apmáheyo elanaksek David tegma yaqwánxa exek ma'a Jacob Dios apagkok; 47 Salomón axta eyke apkelane m'a Dios tegma appagkanamap apagkok. 48 Mexek eyke chá'a Dios ma'a kañe' tegma énxet nak apkelane. Ekhawo aptémakxa axta apxeyenma Dios appeywa aplegasso:

49 “Néten ko'o ekteme sekhamakxa,
keñe náxóp sélteyammomakxa'.
¿Háxko apteme tegma
peya nak héllanaksek ko'o?,
axta aptemék Wesse' egegkok.
¿Háxko sa' ekteme
séllókassamakxa sekyampe?
50 Ko'o sekteme sélane xa ekyókxoho aqsok nak.”

51 “Keñe axta aptáha makham Esteban— makke kamassegweykmok kéxegke kélteme élyennaqte kélwáxok, megkólmenyeyk kéxegke kóleyxhok ma'a Dios, hawók kélwáxok ma'a ektémakxa nak apkelwáxok ma'a énxet'ák melya'áseyak nak Dios. Kélenmexeykha aqsa chá'a m'a Espíritu Santo. Kélhawók ma'a kélyapmeyk nanók axta. 52 ¿Yaqsa axta Dios appeywa aplegasso metwáseykegkoho m'a kélyapmeyk nanók axta kéxegke? Apkelnapmeyk axta chá'a m'a apkelxeyenma axta chá'a apmáheyo ewak ma'a apteme nak appéwomo. Keñe apwaya m'a apteme nak appéwomo, kélpelakkassessama kéxegke kélsexnenagkama, kélaqhegkek axta nahan. 53 Kéxegke kélxaweykegko axta m'a segánamakxa apmésso axta Dios, apchásenneykekxo axta egkések ma'a apkelásenneykha, megkólyaheykekxa'.”
Esteban apketsapma
54 Xama axta apkellegaya xa amya'a nak, apkellómók apagko' axta, apkeltakxegkek axta apma'ák aptaqnagkama Esteban. 55 Apkenmexmók axta eyke néten yetlo apláneyo apwáxok Espíritu Santo, apweteyak axta Dios apcheymákpoho, tén han apkenmeykencha'a Jesús ma'a ekpayhókxa apkelya'assamakxa'. 56 Keñe axta aptéma appaqmeyesma s'e:
—¡Kóllano! Ekwet'ak ko'o ekmayhékxo néten, ekwet'ak nahan apkenmeyncha'a ekpayhókxa apkelya'assamakxa Dios ma'a ektáha nak Apketche énxet.
57 Apkelapmeyk axta eyke apeyk'ák apyókxoho xa énxet'ák nak, kelpayheykha axta apatña'ák apketámeykegko appathetweykmo m'a Esteban. 58 Kéltekkessegkek axta tegma apwányam, tén axta kélyetnaya meteymog; keñe axta m'a aptamhéyak axta apkelmopwancha'a amya'a apkelxeyenma m'a Esteban, apnegkencháseykekxeyk axta apkelnaqta xama wokma'ák apwesey axta Saulo kéltamho eltaqmelchessesek.
59 Axta aptemék Esteban aptéma nempeywa nélmaxnagko neyseksa kélyetne meteymog se'e: “Wesse' Jesús, ema sa' ko'o ehagák.” 60 Tén axta apkeltekxekxama aptapnák xapop. Axta aptemék apyennaqtéssamo appeywa s'e: “¡Wesse', ná eyaqmagkásekxa aqsa melya'assáxma nak se'e énxet'ák nak!”
Xama axta aptéma appeywa xa, yetlómók axta apketsapma.