Espíritu Santo ñeha'arõ
1 Che kuatiañe'ẽ tenonde guápe, nde Teófilo rejererohory etéva, añe'ẽ vaekue opa mba'e Jesús ojapo ha ombo'e vaekuére iñepyrũha guive, 2 yvágape ojehupi hague ára peve. Oho mboyve, Espíritu Santo rupi, oheko mbo'e vaekue hembiaporãme umi apóstol ha'e oiporavo vaekuépe. 3 Ha omano rire katu, ojechauka vaekue ha'ete voi, ohechauka porãvo oikoveha. Ha 40 ára aja, ojechauka chupe kuéra ha oñe'ẽ chupe kuéra Tupã sãmbyhýre.
4 Oiko aja gueteri ijapóstol kuéra ndive, Jesús he'i chupe kuéra ani haguã oho Jerusaléngui. He'i chupe kuéra:
—Peha'arõ toiko raẽ upe che Ru he'i vaekue, che añe'ẽ hague peẽme. 5 Añete, Juan oporomongarai vaekue ýpe, mboy ára riremínte katu peẽ peñemongaraíta Espíritu Sántope.
Jesús ojupi yvágape
6 Umi oñembyaty vaekue Jesús ndive oporandu chupe:
—Ore Jára, ko'ágãpa remopu'ã jeýta Israel remisãmbyhy?
7 Jesús he'i chupe kuéra:
—Peẽme ndaijái peikuaávo, mba'e árape térã araka'etépa oikóta umi mba'e che Ru oheja vaekue ipoguýpe. 8 Espíritu Santo oúvo pende ári katu perekóta pokatu ha pesẽta pe che myerakuãvo Jerusalénpe ha opa Judea ha Samaría pýre ha opa ko yvy jerekuévo.
9 Upéva he'ipávo, ha'e kuéra oma'ẽ aja hese, Jesús ojehupi ha peteĩ arai ojaho'i ha ndohechavéi hikuái chupe. 10 Ha ha'e kuéra oma'ẽ aja yvágare, ohechávo mba'éichapa Jesús oho mombyry, mokõi kuimba'e ijao morotĩva ojechauka ijykére kuéra, 11 ha he'i chupe kuéra:
—Peẽ Galileagua, mba'ére piko pepyta pema'ẽ yvágare? Upe Jesús voi oĩ vaekue pene ndive ha ojehupi vaekue yvágape, ou jeýta pehecha haguéicha oho.
Matías jeporavo
12 Yvyty Olívo héravagui ou jey hikuái Jerusalénpe, opytáva upégui mil métro rupi. 13 Oguahẽvo upe távape ojupi hikuái upe óga koty yvategua oikohápe. Ha'e kuéra, Pedro, Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, Santiago Alfeo ra'y, Simón hetã rayhúva ha Judas Santiago ra'y. 14 Ha'e kuéra oñembyaty jepi oñembo'e haguã, mbovymi kuña, María Jesús sy, ha ityvýra kuéra ndive.
15 Umíva umi árape Pedro oñe'ẽ umi hapicha ijatývape, ha'e kuéra 120, ha he'i chupe kuéra: 16 “Che pehẽngue kuéra: Oiko vaerã vaekue upe Espíritu Santo. David rupi, he'i vaekue Tupã kuatia ñe'ẽme Judas rehe, upe omyakã vaekue umi oho vaekuépe ipojáivo Jesús rehe. 17 Judas niko peteĩ ñande apyte pegua vaekue ha oike vaekue ñane rembiapópe. 18 (Ha'e katu oho ha ojogua peteĩ yvy iñañangue repykuére. Upéi ho'a oakãvo, okapu ha hyekuesẽmba. 19 Oikuaávo upéva, ombohéra hikuái upe yvy Hacéldama, iñe'ẽme he'iséva: ‘Tuguy Ñu’)
20 Salmo kuéra kuatia ñe'ẽme oje'eháicha:
‘Hógagui toiko tapere,
ha avave toiko'ỹ pype.’
Ha avei:
‘Ambue topyta hendaguépe.’
21 Jareko ápe kuimba'e ñane moirũ vaekue opa ára Jesús oiko aja ñane ndive, 22 Juan omongarai guive chupe, ojupi peve yvágape. Tekotevẽ aipórõ, peteĩ ha'e kuérava toike ñande apytépe, ikatu haguã omombe'u ñane ndive Jesús oikove jey hague.
23 Upérõ omoĩ hikuái mokõime: José hérava Barsabás, oñembohérava avei Imarangatúva, ha Matías. 24 Ha oñembo'e hikuái péicha: “Ore Jára, nde reikuaáva opavave py'apy. Ehechauka oréve máva ko'ã mokõiguipa reiporavo vaerã, 25 ojapo haguã apóstol rembiapo Judas ojavy vaekue hembiapo vaikuére, oho ramo guare hendaguãme.”
26 Oity hikuái po'a, ha osẽ Matías. Upe guive ha'e opyta umi 11 apóstol kuéra apytépe.
Espíritu Santo apxénamap ewa'
1 Eyáxeg Teófilo, ektáxéssessek axta ko'o exchep émha amonye' sektáxéssesso axta m'a ekyókxoho aqsok apkelane axta Jesús, tén han ma'a ektémakxa axta apkelxekmósso sekxók axta aptamheykencha'a, 2 ekweykmoho m'a apmeyeykekxo axta néten. Apméssegkek axta apkeltémókxa etnehek apkelxekmósso amonye' apxega Jesús ma'a apkelápháseykha ektáha axta apkelyéseykha, Espíritu Santo axta eyke apchásenneykxa'. 3 Keñe axta natámen apketsapma apxekmowásamákpekxoho, apxekmóssamók axta apxátekhágweykmo. Cuarenta ekhem axta weykmohok apxekmowásamákpekxoho xa énxet'ák nak, apkeltennáseykha axta nahan ma'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios.
4 Apkelpaqhetchessegkek axta nahan apkelápháseykha Jesús apkeltémo melántépek Jerusalén, cham'a aphamakxa axta makham nepyeseksa. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Kólleyx sa' sekxók katnehek ma'a apxeyenma axta egkések kéxegke m'a Táta, séltennasa axta kéxegke. 5 Naqsók axta apyaqpassáseykegko yegmen énxet ma'a Juan, kaxwók sa' eyke kéxegke kólyaqpássesagkok yetlo Espíritu Santo.
Jesús apmeyeykekxa néten
6 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a énxet'ák ektáha axta apkelxegexma'a Jesús se'e:
—Wesse', ¿peya etnéssásekxak makham xép Israel ma'a ektémakxa axta apkeláneykencha'a apchókxa?
7 Axta aptemék apchátegmoweykegkokxo Jesús se'e:
—Megkapayhawok kéxegke kólya'asagkohok ekwánxa ekhem essenhan yaqsa ekhem elának Táta m'a aqsok appekkenma axta eñama apmopwána; 8 apwa'ak sa agkok Espíritu Santo kélnepyeseksa kéxegke, kólxawak sa' kélmowána, kólxog sa' nahan chá'a kólxének sekwesey ko'o, cham'a Jerusalén, tén han ma'a ekyókxoho yókxexma nak Judea, tén han ma'a Samaria, ekweykmoho m'a eyátépexa agko' nak keso náxop.
9 Xama axta appenchessama apteme appeywa xa, kélya'áseykekxeyk axta néten Jesús neyseksa apkelányo m'a apkelápháseykha, chapmeyk axta xama yaphope, massegkek axta anhan apkelwete m'a apkelápháseykha. 10 Neyseksa apkelsekheykekxoho axta nahan néten apkelánegkokxoho apwenchapeykekxo Jesús apxekmowásamákpoho apqánet énxet apkelmope apkelántaxno apchaqnágwaya ekpayhókxa apchaqneykegkaxa, 11 axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Énxet'ák Galilea, ¿yaqsa ektáha kélenmexawo nak néten? Cháxa Jesús aphama axta chá'a kélnepyeseksa kéxegke xa kélya'áseykxo nak néten, sa' etnehek makham éxyamok ekhawo nak ektáhakxa kélwet'a apmeyákxo m'a néten.
Matías kélyéseykha
12 Axta apkeleñamak Jesús apkelápháseykha m'a egkexe ekwesey nak Élámhakxa Olivos apkelmeyeykekxo makham ma'a Jerusalén: Un kilómetro axta m'a. Hawók axta m'a éltémókxa axta segánamakxa kawomhok chá'a nenxega ekhem sábado. 13 Xama axta apkelweykekxo m'a tegma apwányam, apkelchenátweykekxeyk axta m'a tegma néten, cham'a apheykegkaxa axta chá'a. Pedro axta m'a, tén han Juan, Santiago, Andrés, Felipe, Tomás, Bartolomé, Mateo, tén han pók Santiago Alfeo axta apketche, Simón kéltéma axta Celote, tén han Judas, Santiago axta apketche. 14 Yaqnekxohok axta chá'a apyókxoho m'a, yaqwayam etnahagkok nempeywa nélmaxnagko yetlo mók xam'a kelán'ák, María axta nahan, cham'a Jesús egken, tén han Jesús apkelyáxeg'a.
15 Apkeltennáseykha axta nahan Pedro apnámakkok ektáha axta apchaqneykekxa xa ekhem nak, ciento veinte énxet axta apyókxoho. Axta aptemék apkelanagkama s'e: 16 “Élyáxeg, xénamaxcheyk axta megkatnehek megkatne m'a ekyetnama nak eknaqtáxésamaxche Espíritu Santo appeywa, cham'a apkeltenneykencha'a axta David apxeyenma Judas, ektáha axta apnaqlo m'a sẽlpextétamo yaqwayam emok Jesús. 17 Hakte Judas axta apteme xama apkeñama negyeseksa negko'o, apkeláneyak axta anhan ma'a ektémakxa nak negko'o néltamheykha. 18 (Apxegamchek axta eyke, keñe apmoma xapop ma'a selyaqye kélyánmagkasso axta eñama aptamheykha ekmaso; tén axta aptéyeykmo apyenhagweykto apqátek xapop, apkenmagamók axta, kelánteyepmeyk axta anhan támpagkok. 19 Xama axta apkellegaya amya'a m'a énxet'ák apheykha nak Jerusalén, Hacéldama axta apteméssessók ekwesey m'a xapop nak, apkelteme axta apkelpeywa apagko': ‘Yókxexma ekyetnamakxa Éma’.) 20 Temegkek eyke eknaqtáxésamaxche Salmos se'e:
“Meyke énxet sa' etnekxak
ma'a apxagkok,
méko sa' nahan kaxek ma'a.”
Temék nahan se'e:
“Pók énxet sa' nahan eyaqmagkasek ma'a
ektémakxa nak aptamheykha.”
21 “Apháha nahan negyeseksa m'a énxet'ák sẽlyetleykencha'a axta chá'a yókxoho ekhem, aphamakxa axta negyeseksa negko'o m'a Wesse' egegkok Jesús, 22 eyeynamo m'a apyaqpássessama axta yegmen Juan ma'a Jesús, ekweykmoho m'a apmeyeykekxo axta néten. Kéméxcheyk negko'o hempaxqak xama xa énxet'ák nak, yaqwayam enxoho eltennaha xamo' negko'o m'a apxátekhágweykmo axta Jesús.”
23 Tén axta apkelxénamakpo apqánet yaqwayam kólyésha xama: José axta m'a, apkeltamhomakpo axta Barsabás, tén han mók kélteme axta Appéwomo, Matías axta anhan. 24 Axta aptemék aptamheykegko nempeywa nélmaxnagko s'e: “Wesse', xép apya'áseykegkoho nak ektémakxa élchetamso apwáxok apyókxoho énxet, henxekmós negko'o yaqsa apkelyésancha'a s'e apqánet nak, 25 yaqwayam enxoho emok aptamheykha apteme apchápháseykha, apyenseykmo axta Judas eñama mey'assáxma, apmaheykegko axta m'a ekpayhémókxa axta yaqweykenxa emhagkok.”
26 Aptawáseykegkek xama aqsok yaqwayam enxoho étak ma'a ektáha kélyéseykha, Matías axta nahan peheweykmok, cháxa appaxqeykekxo axta m'a once kélápháseykha nak.