1 Upérõ mburuvicha guasu ohenoika opa myakãhára*f** Judá ha Jerusalén guápe, oñembyaty haguã hendive. 2 Upéi mburuvicha guasu, kuimba'e kuéra Judagua, opavave Jerusalénpe oikóva, pa'i kuéra, maranduhára kuéra ha tetãgua oĩ haguéicha, oho tupaópe. Upépe mburuvicha guasu omoñe'ẽ hatã chupe kuéra opa mba'e oje'éva pe ñe'ẽ ñome'ẽ rehegua kuatiápe, ojejuhu vaekue tupaópe. 3 Upéi mburuvicha guasu oñembo'y pe horkon ykére, ha ome'ẽ iñe'ẽ Ñandejára renondépe iñe'ẽ rendúvo chupe, ojapóvo hekoitépe ha ipy'aite guive opa umi hembiapoukapy, ha ombyajévo opa mba'e ojehaíva pe kuatiápe. Ha opavave ome'ẽ iñe'ẽ ojapóvo pe oje'éva.
Josías omoĩ jey hekópe opa mba'e
(2 Cr 34.3-7)4 Upérõ mburuvicha guasu he'i pa'i guasu Hilquías, pe pa'i iñirũme ha okẽ rerekua kuérape, oguenohẽ haguã tupaógui opa mba'e oĩva oñemomba'e guasu haguã Baal,*f** Astarté*f** ha mbyja kuéra yvága pegua, ha ohapypa Jerusalén rokápe, Cedrón ñúme, ha ogueraha itanimbukue Betélpe. 5 Upéi omongúi pa'i kuérape, Judá ruvicha guasu kuéra omoĩ vaekue ohapy haguã insiénso tupã gua'u kuéra rekohápe, oĩva táva kuéra Judagua rupi ha Jerusalén jerére, avei umi pa'i kuérape ohapýva insiénso Baal, kuarahy, jasy, mbyja ko'ẽ ha opaichagua mbyja yvága peguápe. 6 Oguenohẽ Jerusaléngui Astarté ra'ãnga oĩva tupaópe, ohapy ysyry Cedrónpe oiko peve chugui tanimbu ha omombo yty atýpe. 7 Avei oity yvýre koty kuéra ojoguerekohápe kuimba'e ha kuña omomorã haguã tupã gua'u kuérape upe tupaópe voi; ha pe tupaópe avei kuña kuéra oipyaha ahoja tupã gua'u kuñáva Astarté peguarã.
8 Upéi ohenoika opa pa'i kuéra Judá pegua, ha omomarã opa tupã gua'u kuéra rekoha, Gueba guive Beerseba peve, umi pa'i kuéra ohapy haguépe insiénso ha oity yvýre umi altar kuéra aña nguérape oñemopu'ãva, oĩva táva sãmbyhyhára Josué rokẽme; upéva oĩ táva rokẽme ijasu gotyo. 9 Pa'i kuéra tupã gua'u rekoha pegua katu noñembojáiva Ñandejára altar rehe Jerusalénpe, ho'únte uvei mbujape oñembovu'ỹva, hapicha pa'i kuéra apytépe.
10 Josías omomarã avei upe tenda oñemba'e hapyhápe Ben-Hinómpe, ani haguã avave ohapy ita'ýra térã itajýra mymbajuka*f** ramo Molócpe. 11 Oipe'a avei kavaju kuéra ra'ãnga, Judá ruvicha guasu kuéra ojapouka vaekue kuarahy rérape; umíva oĩ tupao rokẽme, upe koty ypýpe oikohápe mba'e ñongatupy rerekua Natán-Mélec, ha ohapy avei pe kuarahy kárro. 12 Oity avei yvýre umi altar*f** Judá ruvicha guasu kuéra omopu'ãuka vaekue Ahaz koty guasu ijyvatehápe, ha umi altar Manasés omopu'ãuka vaekue tupao korapy kuérape. Omyangu'i paite ha iku'ikue oityka ysyry Cedrónpe.
13 Mburuvicha guasu ohundi avei tupã gua'u kuéra rekoha oĩva Jerusaléngui kuarahy resẽ gotyo, yvyty olívo sur gotyo. Umíva omopu'ã vaekue Israel ruvicha guasu Salomón ko'ã mbohapy tupã gua'u peguarã: Astarté, sidónio kuéra tupã gua'u ahẽ kuñáva, Quemós, moabíta kuéra tupã gua'u ahẽ ha Milcom, amoníta kuéra tupã gua'u ahẽ. 14 Omyangu'ipa avei umi ita ha yvyra poguasu kuéra oñemboykéva tupã gua'u kuérape ha omyenyhẽ yvypóra kãngue kuégui umi tenda oĩ haguépe. 15 Pe altar ha tupã gua'u tupao Betel pegua, omopu'ã vaekue Jeroboam Nabat ra'y, ojapouka vaekue ivaíva Israel guápe, Josías omyangu'i tumi ojapo peve chugui yvy tĩmbo ha ohapy; ohapy avei Astarté ra'ãnga.
16 Josías ou rire ha ohecha umi tyvy oĩva yvytýpe voi, oguenohẽka kãnguekue oĩva umívape ha ohapy altar ári omomarãvo. Péicha oiko Ñandejára ñe'ẽ he'i vaekue pe maranduhára rupi omomarandu vaekue ko'ã mba'e. 17 Upéi oporandu:
—Mba'e apoha piko pe tyvy oĩva amoite?
Umi kuimba'e táva pegua he'i chupe:
—Upéva hína pe maranduhára tyvy ou vaekue Judágui omomarandu haguã upe nde, ore ruvicha guasu, ko'ágã rejapo vaekue Betel pegua altáre.
18 Upérõ Josías he'i:
—Pehejánte péicha. Aníke avave opoko ikãnguekuére.
Upéicha ndojepokói ikãnguekue ha pe maranduhára Samáriagui ou vaekue kãnguekuére.
19 Opa umi tupã gua'u rekoha oĩva Samáriape ha Israel ruvicha guasu kuéra omopu'ã vaekue, ombopochývo Ñandejárape, Josías ohundi ha ojapo hese kuéra ojapo haguéicha Betel rehe. 20 Upéi ojuka umi altar ári opa umi tupã gua'u rekoha pegua pa'i kuéra upépe oĩvape, ha umi altar ári ohapy yvypóra kãnguekue. Upéi ou jey Jerusalénpe.
Josías ombyarete Páskua
(2 Cr 35.1-19)21 Mburuvicha guasu he'i opa tetãguárape ombyarete haguã Páskua, Tupã Ijára rérape, oĩháicha ñe'ẽ ñome'ẽ kuatia ñe'ẽme. 22 Araka'eve noñembyaretéi vaekue Israélpe peteĩ Páskua peichagua, umi ára tendota kuéra oisãmbyhy ypy guive Israélpe. Ndaipórinte vaekue avei Israel ha Judápe mburuvicha guasu ombyaretéva Páskua péicha hi'árape. 23 Áño 18 oisãmbyhy haguépe Josías, oñembyarete pe Páskua Jerusalénpe Ñandejára rérape.
Josías Ñandejárape ohayhu
24 Josías ohundi avei paje apoha ha mba'e ñemi kuaaha kuéra, umi tupã gua'u ogapy ha opaichagua tupã gua'u, ha opa umi mba'e ahẽ ojeporúva tupã gua'u ñemomorarã, oĩva Judá ha Jerusalénpe. Ojapo ombyaje haguã umi mba'e oje'éva upe Ñandejára rembiapoukapy kuatiápe, pa'i Hilquías ojuhu vaekue tupaópe. 25 Ndaipóri vaekue avaveichagua mburuvicha guasu, imboyve térã ha'e riregua, ha'éicha ohayhúva Ñandejárape ipy'aite guive, hi'ánga tuichakue ha opa imbaretekue reheve, he'iháicha Moisés kuatiañe'ẽ.
26 Upéicha ramo jepe, Ñandejára akóinte ipochy, hendy gueteri ipochy Judá ndive, opa umi mba'e ahẽ rehe ojapo vaekue Manasés ombopochývo chupe. 27 Upévare he'i vaekue Ñandejára ojeitaha Judágui, ojei haguéicha Israélgui, ha omosẽtaha henondégui táva Jerusalén ha pe tupao ha'e he'i haguépe oikotaha héra.
Josías omano
(2 Cr 35.20-27)28 Josías rekovekue ha opa mba'e ojapo vaekue, ojehai Judá ruvicha guasu kuéra kuatiápe. 29 Hi'árape faraón Necao, Egipto ruvicha guasu, oho ysyry Éufrates gotyo oipytyvõ haguã Asiria ruvicha guasúpe. Mburuvicha guasu Josías osẽ huguãitĩvo, ha Meguídope ohecha vove Necao, ojuka chupe. 30 Hembiguái kuéra omoĩ hetekue kárrope ha ogueraha Meguídogui Jerusalénpe. Upépe oñotỹ chupe ityvýpe. Upérõ tetãguára omoingo Josías ra'y Joacaz mburuvicha guasúrõ itúva rendaguépe.
Joacaz oisãmbyhy Judápe
(2 Cr 36.1-4)31 Joacaz oguereko 23 áño oñepyrũrõ oisãmbyhy, ha oisãmbyhy Jerusalénpe mbohapy mes. Isy héra Hamutal, Jeremías rajy, Libágua. 32 Hembiapo katu ivai Ñandejára renondépe, itúva kuéra ypykue rembiapo kuéicha avei. 33 Faraón Necao oguereko chupe ipokuapy Hamat yvýpe ani haguã oisãmbyhy Jerusalénpe, ha hetã ohepy me'ẽ vaerã chupe 3.300 kílo pláta ha 33 kílo óro. 34 Upéva ári faraón Necao omoĩ mburuvicha guasúrõ Josías ra'y Eliaquímpe itúva rendaguépe ha ombohéra chupe Eliaquim, héra tee rangue; Joacázpe katu ogueraha Egíptope ha upépe omano.
35 Joaquim ome'ẽ Necáope upe pláta ha óro ha'e ojeruréva, ha upevarã omoĩ impuésto tetã guárape. Peteĩ-teĩ ome'ẽ pe pláta ha óro ojejeruréva chupe, oñeme'ẽ haguã faraón Necáope.
Joaquim oisãmbyhy Judápe
(2 Cr 36.5-8)36 Joaquim oguereko 25 áño oñepyrũrõ oisãmbyhy, ha oisãmbyhy Jerusalénpe 11 áño. Isy héra Zebudá, Pedaías rajy, Rumagua. 37 Hembiapo katu ivai Ñandejára renondépe, itúva kuéra ypykue rembiapo kuéicha avei.
1 Tén axta wesse' apwányam apkeltamho kóláneyha m'a apyókxoho apkelámha apmonye'e nak Judá tén han Jerusalén, yaqwayam enxoho yaqnekxak xamo'. 2 Keñe axta wesse' apwányam tén han ma'a apyókxoho apkelennay'a nak Judá, keñe han ma'a apheykha nak Jerusalén, tén han apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, keñe han Dios appeywa apkellegasso, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák, apketkók tén han apkelwányam, apkelmeyákxo m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok. Cháxa apkelyetsetchesakxa axta han wesse' apwányam ekyennaqte agko' ekyókxoho ektémakxa ekpeywa m'a weykcha'áhak, ekhémo mók nélpaqhetchásamáxche', kélweteykekxa axta m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok. 3 Keñe axta wesse' apwányam apkenmeyncha'a m'a nekha nak meteymog émha apagkok, apxénchek axta han elyahakxohok ma'a Wesse' egegkok, tén han elának ekyókxoho m'a apkeltémókxa nak antéhek, keñe han ma'a apchánamakxa nak antéhek, tén han ma'a segánamakxa apagkok, yetlo ekmámnaqso' agko', tén han elának éltémókxa nak antéhek ma'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho, ekyetna nak eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak. Keñe apmako han elanagkok ma'a apyókxoho énxet'ák nak.
Josías apkelyetnakhasso aqsok élmasagcha'a
(2 Cr 34.3-7)4 Keñe axta wesse' apwányam aptáha apcháneya Hilquías, apteme axta apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, keñe han ma'a aptétéyak nak apteme apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a átog apkeltaqmelchesso nak, apkeltamho elántekkesek Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok ma'a ekyókxoho aqsok kélmeykha axta chá'a kólpeykeshok Baal, tén han Aserá, keñe han ma'a ekyókxoho aqsok élápogwátéyak nak néten, apkelwatnegwokmek axta m'a yókxexma teyp nak Jerusalén, cham'a yókxexma nak Cedrón, keñe axta apkelsákxo táhap ma'a Betel. 5 Apkelwátessásegkek axta han apkeltamheykha m'a apkelmaxnéssesso nak énxet'ák agkok ma'a aqsok kéláyókxa, aptemessáseyak axta m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Judá, yaqwayam elwatnek chá'a aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok ma'a néten egkexe kélpeykessamókxa nak chá'a kéleykmássesso, ekheykegko axta m'a tegma apkelyawe nak Judá, tén han ma'a nepyáwa nak Jerusalén, tén han ma'a apkelmaxnéssesso axta chá'a énxet'ák agkok aqsok kéláyókxa', apwatnéssamo axta chá'a aqsok ekmátsa nak ekpaqneyam éten agkok ma'a Baal, ekhem, pelten, yaw'a apkelxegámo nak chá'a, keñe han ma'a ekyókxoho aqsok élápogwátéyak nak néten. 6 Aptekkessek axta yókxexma teyp Jerusalén ma'a kéleykmássesso Aserá, ekyetnama axta m'a Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, apwatnegwokmek axta m'a alwáta' Cedrón ekwokmoho ektamhákxo táhap, keñe axta apkexpáncháseyncha'a táhap ma'a kélátawanyamakxa axta chá'a énxet'ák. 7 Apkelyaqnegkássegkek axta han ma'a tegma apkelpatheteykegkaxa axta chá'a apkenna xamo' énxet'ák, apkeláneykegkaxa axta chá'a apkelpeykessamókxa aqsok apcháyókxa, cham'a kañe' nak Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, élóteykegkaxa axta han chá'a kelán'ák élánéssama eyaqlamaxche m'a eyáyókxa nak Aserá.
8 Keñe axta apkeltamho elchexyamok apyókxoho apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok apkeleñama m'a tegma apkelyawe nak Judá, keñe axta apnaqtawásencha'a m'a ekyókxoho kélpeykessamókxa axta chá'a aqsok kéláyókxa ekpayho nak néten egkexe, eyeynmo m'a Gueba ekweykekxoho m'a Beerseba, cham'a apkelwatnamakxa axta chá'a aqsok ekmátsa ekpaqneyam éten agkok ma'a apkelmaxnéssesso nak aqsok kéláyókxa énxet'ák agkok, keñe han apkelyaqnegkesa m'a kélwatnéssamakxa axta chá'a aqsok ma'a kelyekhama', ekheykegko axta m'a átog apagkok axta m'a Josué, apteme axta apkeláneykha apchókxa m'a tegma apwányam nak, ekheykegko axta m'a nentaxnamakxa nak tegma apwányam, ekpayho nak nensagqalwa. 9 Keñe m'a apkelmaxnéssesso nak énxet'ák agkok ma'a aqsok kéláyókxa, cham'a egkexe kélpeykessamókxa nak chá'a aqsok, mopwanchek axta elmahagkok ma'a kélwatnéssamakxa axta chá'a aqsok Wesse' egegkok ma'a Jerusalén, etawagkok axta aqsa chá'a pán meyke kempáseyak yetlo m'a apkelxegexma'a aptamhéyak xamo' axta apkelmaxnéssesso énxet'ák agkok ma'a aqsok kéláyókxa.
10 Aptawáseyha axta han Josías ma'a kélwatnamakxa axta chá'a kélketche ekyetnama axta m'a ekyapwátegweykenxa nak xapop ma'a Ben-hinom, yaqwayam enxoho mewatnések chá'a apketche apkenna xama énxet essenhan kelwána yaqhássesek ma'a Moloc. 11 Apkelhaxyawássek axta han ma'a yátnáxeg kéleykmássesso, apkelméssamo axta chá'a kelwesse'e apkelwányam Judá m'a ekhem, apkelyáqtama axta chá'a m'a nentaxnamakxa nak Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok, nekha axta apxagkok ma'a Natán-mélec, apteme axta apkeltaqmelchesso ekyókxoho aqsok ekhéyak ma'a, apwatnékxeyk axta han ma'a yátnáxeg apyenyawasso kélpagkanchesso axta chá'a ekhem. 12 Apkelyaqnegkessek axta han ma'a élwatnamáxchexa axta chá'a aqsok, apkeláneyak axta m'a apkelwesse'e apkelwányam Judá, ekpayho nak néten Ahaz apxagkok, keñe han ma'a kélwatnamakxa axta chá'a aqsok, apkelane axta Manasés ma'a kañe' kélhaxtegkesso nak Wesse' egegkok tegma appagkanamap apagkok; aptepelchákxók axta keñe apkexakhagwokmo nekha'a étkók ma'a alwáta' nak Cedrón.
13 Aptawáseyha axta han wesse' apwányam ma'a tegma kélpeykessamókxa axta chá'a aqsok kéleykmássesso, apheykegko axta m'a ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem Jerusalén, ekpayho nak nepyeyam ma'a egkexe Olivos, apkelánéssama axta Salomón, wesse' apwányam Israel ma'a Astarté, aqsok apcháyókxa ekmaso agko' axta m'a sidonios; tén han ma'a Quemós, kéleykmássesso ekmaso agko' apagkok axta m'a moabitas, tén han ma'a Milcom, aqsok kéleykmássesso ekmaso agko' apagkok axta m'a amonitas. 14 Aptepelchákxeyk axta han ma'a meteymog tén han yámet élyawe kéláyókxa axta chá'a, keñe axta aptemessáseykxo ekheykegkaxa kélexchakkok ma'a élámhakxa axta. 15 Aptepelchákxeyk axta Josías aptemessásekxo ánek agko' ma'a ekwatnamáxchexa axta chá'a aqsok, kélpeykessamókxa axta chá'a kéleykmássesso m'a Betel, apkelánéyak axta m'a Jeroboam, Nabat axta apketche, apkelánéseykegko axta melya'assáxma m'a israelitas, keñe apwatnékxo; apwatneykxeyk axta han ma'a kéleykmássesso nak Aserá.
16 Xama axta apwákxo Josías keñe apwet'a takhaxpop ma'a ekpayho nak néten egkexe, apkeltamhók axta kólhexyawássekxak kélexchakkok ekhéyak axta m'a, keñe apkelwatna m'a néten meteymog ekwatnamáxchexa nak aqsok aptawáseyncha'a. Temék axta m'a aptémakxa axta appeywa Wesse' egegkok, apchásenneykekxo axta exének ma'a aplegasso appeywa, apkeltémo axta exének xa. 17 Keñe axta apkelmaxneyáncha'a:
—¿Yaqsa kélátawanyama sekwet'a exchek ko'o m'a?
Apkelátegmowágkek axta m'a énxet'ák ektáha nak apheykha m'a tegma apwányam:
—Neykhe takhaxpop apagkok ma'a Dios appeywa aplegasso apkeñama axta m'a Judá, apxeyenma axta exchep yaqweykenxa etnéssesek ma'a ekwatnamáxchexa nak aqsok Betel.
18 Keñe axta Josías aptáha s'e:
—Kólho sa' aqsa katnehek xa ektáha nak. Nágkólpaknegwomho aqsa m'a apexchakkok nak.
Keñe axta megkólpaknegweykmoho m'a apexchakkok ekweykekxoho m'a apexchakkok axta Dios appeywa aplegasso apkeñama axta Samaria.
19 Keñe axta m'a apyókxoho tegma kélpeykessamókxa axta chá'a aqsok kéleykmássesso apheykegko axta m'a Samaria, apkeláneyak axta m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Israel aplókassama Wesse' egegkok, apmassesseykmek axta Josías. Axta aptemessásak ma'a apteméssessamakxa axta m'a Betel. 20 Keñe axta apkelnapa apyókxoho m'a apkelmaxnéssesso nak énxet'ák agkok ma'a aqsok kéláyókxa apnegkena chá'a m'a néten ekwatnamáxchexa aqsok apheykencha'a axta m'a. Apkelwatneyk axta nahan kélexchakkok ma'a néten nak ekwatnamáxchexa aqsok, tén axta apmeyákxo makham ma'a Jerusalén.
Josías apkelsawássessamo ekhem Pascua
(2 Cr 35.1-19)21 Apkeltamhók axta wesse' apwányam elanagkok ekhem melwagqayam Pascua apyókxoho énxet'ák ekxeyenweykekxoho apkelwáxok ma'a Dios Wesse' apagkok, ekhawo ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho. 22 Axta kalánamáxchek xama enxoho ekhawo nak élánamáxche Pascua xa ekwánxa nak, eyeynmo m'a aptamheykegkaxa axta apkelámha apmonye'e Israel ma'a élyennaqte axta apkeltémakxa', tén han ma'a apheykegkaxa axta apkelwesse'e apkelwányam axta Israel tén han Judá. 23 Kelánamáxcheyk axta ekweykmo axta dieciocho apyeyam apteme wesse' apwányam Josías Jerusalén xa Pascua nak, ekxeyenweykekxoho kélwáxok ma'a Wesse' egegkok.
Josías meyenseyam apyetleykha Wesse' egegkok
24 Apmasséssekmek axta han Josías ma'a apkelyohóxma tén han ma'a apkelya'áseykegkoho axta chá'a m'a aqsok ekpowásamáxche', tén han ma'a kéleykmássesso étkók apnegkenéyak axta chá'a apxanák apcháyókxa m'a énxet'ák, tén han ma'a mók aqsok kéleykmássesso kéláyókxa nak chá'a, tén han ma'a ekyókxoho aqsok élmasagcha'a kélmeykencha'awo axta chá'a kólpeykeshok aqsok ma'a Judá tén han Jerusalén élwetamaxko axta chá'a kaxnagkok ma'a. Aptemegkek axta xa, yaqwayam enxoho elának ma'a ektémakxa axta ekpeywa eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak segánamakxa, apweteykekxa axta apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok Hilquías ma'a Wesse' egegkok nak tegma appagkanamap apagkok. 25 Méko axta xama wesse' apwányam aphawo, cham'a metyapmakxa axta tén han neptámen axta, apye'eykekxoho axta Wesse' egegkok ekweykmoho kañók agko' apwáxok, tén han ma'a élchetámeykegkaxa nak apwáxok, tén han ekweykmoho apyennaqte, ekhawo ektémakxa nak Moisés segánamakxa apagkok.
26 Axta eyke kamassegweykmok aplo Wesse' egegkok, apkeltaqnaweykegkek axta makham ma'a énxet'ák Judá, eñama m'a ekyókxoho aqsok élmasagcha'a apkelane m'a Manasés, eklókassama axta m'a Wesse' egegkok. 27 Axta keñamak Wesse' egegkok apxeyenma elyetnakhaksek aphakxa m'a énxet'ák Judá, ektémakxa axta apkelyetnakhassama m'a énxet'ák Israel, apxeyenma etaqnók ma'a tegma apwányam nak Jerusalén apkelyéseykha axta, keñe han ma'a tegma appagkanamap apxeyenmakxa axta katnehek ekyetnamakxa apwesey.
Josías apketsapma
(2 Cr 35.20-27)28 Ektémakxa axta apweynchámeykha Josías, tén han ekyókxoho aqsok apkelane, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Judá. 29 Apmeyeykekxeyk axta wátsam Éufrates faraón Necao, wesse' apwányam nak Egipto, cham'a apyennaqtamakxa axta, yaqwayam enxoho epásegwakxak ma'a wesse' apwányam nak Asiria. Aptahanya'ak axta nahan náxet ámay ma'a wesse' apwányam Josías; xama axta apwet'a Necao ma'a ekpayho nak Meguido, apchaqhak axta. 30 Apchaqxegkessek axta aphápak sẽlpextétamo apkelwesse'e apagkok ma'a yátnáxeg apyenyawasso, keñe apsákxo m'a Jerusalén, apkeñama m'a Meguido. Axta kélátawanyegwákxak ma'a takhaxpop apagkok axta. Apmákxeyk axta énxet'ák ma'a Joacaz, Josías axta apketche, aptemessáseykxeyk axta wesse' apwányam, apyaqmagkasso m'a apyáp.
Joacaz apteme wesse' m'a Judá
(2 Cr 36.1-4)31 Veintitrés apyeyam apagkok axta apkeynamo apteme wesse' apwányam ma'a Joacaz, apqántánxo pelten axta apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén. Hamutal axta ekwesey egken, Jeremías axta apketche, eñama axta m'a yókxexma Libná. 32 Asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok, hawók axta m'a ektémakxa axta aqsok apkelánéyak ma'a apyapmeyk nano'. 33 Apmomchek axta eyke faraón Necao ma'a Riblá aphéssama kañe' negmomaxchexa', yókxexma Hamat, yaqwayam enxoho metnehek wesse' apwányam ma'a Jerusalén. Apkeltémok axta chá'a eyánmagkasek énxet'ák ekyókxoho kañe' apheykegkaxa tres mil trescientos kilos sawo élmope ekmomnáwa, tén han treinta y tres kilos ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa. 34 Apteméssessek axta han wesse' apwányam faraón Necao ma'a Eliaquim, Josías axta apketche, apyaqmagkasso m'a apyáp axta, apyaqmagkassessegkek axta nahan mók apwesey, Joaquim axta aptemessáseykekxak apwesey, apyentameykekxeyk axta Joacaz ma'a Egipto, cha'a apketsapweykekxexa axta nahan ma'a.
35 Apkelméssek axta Joaquim sawo élmope élmomnáwa m'a Necao, tén han sawo ekyátekto élmomnáwa apkeltémo axta kólmések, apkeltémok axta yánchásekxak ma'a énxet'ák apheykha axta apchókxa yaqwayam eyánmagkasek. Xama énxet axta nahan chá'a apyánmagkásak sawo ekmope ekmomnáwa, tén han ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa, ekwánxa axta chá'a apkeláneyákpo eyánmagkasek, yaqwayam enxoho elmések ma'a faraón Necao.
Joaquim apteme wesse' apwányam ma'a Judá
(2 Cr 36.5-8)36 Veinticinco apyeyam apagkok axta weykmok apkeynamo apteme wesse' apwányam ma'a Joaquim, once apyeyam axta apteme wesse' apwányam ma'a Jerusalén. Zebudá axta ekwesey egken, Pedaías axta apketche, eñama axta m'a Rumá. 37 Asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok, hawók axta ektémakxa aqsok apkeláneyak ma'a apyapmeyk nano'.