Joacaz oisãmbyhy Israélpe
1 Áño 23 oisãmbyhy haguépe Judá ruvicha guasu Joás Ocozías ra'y, Jehú ra'y Joacaz oñepyrũ oisãmbyhy Israel ha oisãmbyhy Samáriape 17 áño pukukue. 2 Hembiapo katu ivai Ñandejára renondépe, ojapo niko opa umi mba'e vai Jeroboam Nabat ra'y ojapouka vaekue Israel guápe, ha ndojeíri umívagui. 3 Upévare Ñandejára ipochy rendy Israelgua ndive ha are ome'ẽ chupe kuéra Siria ruvicha guasu Hazael ha ita'ýra Ben-Hadad pópe.
4 Upérõ Joacaz oñembo'e Ñandejárape ha Ñandejára ohendu iñembo'e, ohechágui mba'eichaite pevépa Siria ruvicha guasu oguereko asy Israel guápe. 5 Ha Ñandejára ome'ẽ Israel guápe peteĩ oipe'áva chupe kuéra ivaívagui, ha upéicha rupi Israelgua ojei Siria po guýgui ha oiko jey py'a guapýpe hóga kuérape yma guaréicha. 6 Opáichavo ndopoíri tembiapo vaígui Jeroboam ojapouka vaekue Israel guápe, akóinte uvei ojapo ivaíva ha akóinte Astarté*f** ra'ãnga oñemomba'e guasu Samáriape.
7 Joacázpe opyta ko'ã ñorãirõhárante: 50 kuimba'e kavaju arigua, 10 kárro ha 10.000 kuimba'e yvy rupigua, Siria ruvicha guasu ohundipa haguére chupe kuéra.
8 Joacaz rekovekue, umi mba'e ojapo vaekue ha imombe'upyrã, ojehai Israel ruvicha guasu kuéra kuatiápe. 9 Omano rire oñeñotỹ Samáriape ha hendaguépe oisãmbyhy ita'ýra Joás.
Joás oisãmbyhy Israélpe
10 Áño 37 oisãmbyhy haguépe Judá ruvicha guasu Joás, Joacaz ra'y Joás oñepyrũ oisãmbyhy Israel ha oisãmbyhy Samáriape 16 áño pukukue. 11 Hembiapo katu ivai Ñandejára renondépe, ndopoíri niko umi tembiapo vaígui Jeroboam Nabat ra'y ojapouka vaekue Israel guápe, akóinte uvei ojapo.
12 Joás rekovekue, umi mba'e ojapo vaekue, imombe'upyrã, ha mba'éichapa oñorãirõ Judá ruvicha guasu Amasías ndive, ojehai Israel ruvicha guasu kuéra kuatiápe. 13 Omano rire Joás oñeñotỹ Samáriape Israel ruvicha guasu kuéra ndive, ha hendaguépe oisãmbyhy Jeroboam.
Eliseo momarandu paha ha iñemano
14 Eliseo hasy omano haguãicha, ha Israel ruvicha guasu Joás oho hendápe; hasẽ ha oñañuã chupe he'ívo:
—Há che ru, che ru! Nde vaekue Israel peguarã peteĩ ñorãirõhára aty guasu mbaretéicha!
15 Eliseo he'i chupe:
—Ejapyhy guyrapa ha hu'y kuéra.
Mburuvicha guasu ojapo péicha, 16 Ha Eliseo he'i chupe:
—Eñemoĩ epoi haguãicha peteĩ hu'y. Ha'e ojapo aja upéva, Eliseo omoĩ ipo mburuvicha guasu po ári, 17 ha he'i chupe:
—Eipe'a pe ovetã oma'ẽva kuarahy resẽ gotyo.
Mburuvicha guasu oipe'a ha Eliseo he'i chupe:
—Ko'ágã epoi!
Mburuvicha guasu opoi pe hu'y ha upérõ Eliseo osapukái:
—Ñandejára hu'y oporope'áva ivaívagui! Hu'y oporope'áva ivaívagui, Siria rehe ohóva! Afécpe nde pu'akáta sírio kuérare ha rehundíta chupe kuéra.
18 Upéi he'i mburuvicha guasúpe:
—Ejapyhy umi hu'y!
Mburuvicha guasu ojapyhy ha Eliseo he'i chupe:
—Ko'ágã embota pe yvy.
Mburuvicha guasu ombota pe yvy mbohapy jey ha opyta. 19 Upérõ Eliseo ipochy hendive ha he'i chupe:
—Rembota rire pe yvy 5 térã 6 jey, rehundi ete vaerã mo'ã sírio kuérape. Ágã katu mbohapy jevýnte nde pu'akáta hese kuéra.
20 Eliseo omano ha oñeñotỹ. Opa áño mondaha kuéra Moabgua oike jepi Israélpe, 21 ha peteĩ jey Israelgua oñotỹ jave peteĩ omano vaekuépe, ou umi mondaha ha opoi hikuái pe tetekue Eliseo tyvy kuápe ha okañy pya'e. Ha pe tetekue ojávo Eliseo kãnguekue rehe oikove jey pe omano vaekue.
22 Siria ruvicha guasu Hazael ojopy vai Israelgua ndive Joacaz oikove aja. 23 Ñandejára katu oiporiahurereko ha ombyasy chupe kuéra, ha imandu'ávo iñe'ẽ ome'ẽ vaekuére Abraham, Isaac ha Jacóbpe, oma'ẽ hese kuéra ha nohundiséi ha nomosẽséi chupe kuéra. Ha ko'agãite peve ndojapói gueteri.
24 Omano rire Siria ruvicha guasu Hazael, oisãmbyhy hendaguépe ita'ýra Ben-Hadad. 25 Upérõ Joacaz ra'y Joás, oipe'a jey Ben-Hadádgui umi táva ha'e oipe'a vaekue itúva Joacázgui ñorãirõme. Ha Joás ipu'aka Ben-Hadad rehe mbohapy jey, ha oñemomba'e jey Israel pegua táva kuérare.
Joacaz apteme wesse' apwányam ma'a Israel
1 Apcheynawók axta apteme wesse' apwányam Joacaz ma'a Israel, Jehú axta apketche, ekweykmo axta veintitrés apyeyam apteme wesse' apwányam Joás ma'a Judá, Ocozías axta apketche, diecisiete apyeyam axta weykmok apteme wesse' apwányam ma'a Samaria. 2 Asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok, hakte hawók axta ektémakxa axta apkelane mey'assáxma m'a Jeroboam, Nabat axta apketche, apkelánéseykegko axta melya'assáxma m'a énxet'ák Israel. Meyke apyenseyam. 3 Axta keñamak aplawa Wesse' egegkok apkeltaqnaweygko m'a énxet'ák Israel, wenaqtémók axta apkeltémo elmok ma'a Hazael, wesse' apwányam nak Siria, tén han ma'a Ben-hadad, apketche nak ma'a.
4 Keñe axta Joacaz appaqhetchesa Wesse' egegkok, apmeyk axta han takha' apkelmaxnagko m'a Wesse' egegkok, hakte apweteyak axta ektémakxa apnaqtawáseykegkoho israelitas ma'a wesse' apwányam nak Siria. 5 Tén axta Wesse' egegkok apmésa xama énxet apkelwagkasso teyp ma'a Israel, apkelwagkassek axta han teyp israelitas neyseksa apmáheyo elmok ma'a wesse' apwányam nak Siria, keñe axta ektaqmelákxo makham apheykha m'a apxanák nak, ekhawo ektémakxa axta sekxók apheykha. 6 Axta eyke elyámasmak ma'a apkeltémakxa melya'assáxma apkeláneykegko axta m'a Jeroboam axta aptawán'ák neptámen, apkelánéseykegko axta melya'assáxma m'a Israel, apkelenxanmeykegkók axta apkeláneyak melya'assáxma, makhemek axta makham ekyetno kéleykmássesso Aserá m'a Samaria.
7 Cincuenta sẽlpextétamo apagkok axta aqsa apkeleymomákpok ma'a Joacaz, apkelchánte nak yátnáxeg, diez yátnáxeg apkelyenyawasso apkenchesso nak kempakhakma, keñe han diez mil ma'a sẽlpextétamo apkelxega nak náxop. Hakte wesse' apwányam Siria axta ektáha apmassésseyam apyókxoho, tén han aptemessáseykekxo xóp ánek.
8 Ektémakxa axta apweynchámeykha Joacaz, tén han ekyókxoho aqsok apkelane, tén han megyesseykekxa chá'a apkelane aqsok, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Israel. 9 Xama axta apketsapa, keñe kélátawanyegwákxo m'a Samaria. Keñe apyaqmagkasa apteme wesse' apwányam ma'a apketche Joás.
Joás apteme wesse' apwányam Israel
10 Apkeynawók axta apteme wesse' apwányam Joás ma'a Israel, Joacaz axta apketche, ekweykmo axta treinta y siete apyeyam apteme wesse' apwányam Joás, cham'a wesse' apwányam nak Judá, dieciséis apyeyam axta weykmok apteme wesse' apwányam ma'a Samaria. 11 Asagkek axta eyke ektémakxa aqsok apkelane nápaqtók Wesse' egegkok, hakte axta elwátesseykmok apkelane ekyókxoho m'a mey'assáxma, aptémakxa axta m'a Jeroboam, Nabat axta apketche, apkelánéseykegko axta melya'assáxma m'a Israel. Apkelenxáneykmók axta aqsa apkelane.
12 Ektémakxa axta apweynchámeykha Joás, tén han ekyókxoho aqsok apkelane, tén han megyesseykekxa chá'a apkelane aqsok, tén han ektémakxa axta apkelnápomap ma'a Amasías, wesse' apwányam axta Judá, hágkek eknaqtáxésamaxche m'a weykcha'áhak apagkok axta m'a apkelwesse'e apkelwányam nak Israel. 13 Xama axta apketsapma m'a Joás, keñe kélátawanyegwákxo m'a Samaria, kélátawanyamakxa axta m'a apkelwesse'e apkelwányam axta Israel. Keñe apyaqmagkasa apteme wesse' apwányam ma'a Jeroboam.
Eliseo apketsapma
14 Apháxamákpek axta Eliseo meyke aptaqmelwayam, apteyánegweykmók axta han ma'a Joás, wesse' apwányam nak Israel, appathetáha axta han yetlo apkelekxagweykha. Aptáhak axta s'e:
—¡Táta, táta, xép axta apteme xama sẽlpextétamo apyennaqte apkelmasma m'a énxet'ák Israel!
15 Aptáhak axta apcháneya Eliseo:
—Ema sa' yágke yetlo aktek.
Apmeyk axta yágke m'a wesse' apwányam yetlo aktek. 16 Tén axta aptáha apcháneya Eliseo:
—Elánekxa aptáhakxa yaqwayam yahaxtaqpog.
Neyseksa apméyak axta wesse' apwányam, keñe axta Eliseo apkelmassásegko apmék ma'a wesse' apwányam. 17 Aptáhak axta apcháneya:
—Emeykes sa' átog étkok ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem.
Apmeykessek axta m'a wesse' apwányam, keñe aptáha apcháneya m'a Eliseo:
—¡Yahaxtaqpog kaxwo!
Keñe axta aphaxtaqpaga yágke m'a wesse' apwányam. Tén axta Eliseo aptáha appeywa s'e:
—¡Wesse' egegkok yágke apagkok ekteme segwagkasso teyp! ¡Yágke segwagkasso teyp énmexma nak Siria! ¡Emenxenek sa' xép énxet'ák Siria m'a ekpayho nak Afec, emasséssók sa' han apyókxoho!
18 Keñe axta aptáha apcháneya makham ma'a wesse' apwányam:
—Elmekxa sa' makham yágke aktek.
Xama axta apkelmákxo wesse' apwányam, aptáhak axta apcháneya Eliseo:
—Etekpog sa' kaxwók xapop.
Ántánxo aptekpaga axta han aptáhak wesse' apwányam xapop ma'a yágke aktek, keñe apkelwátesa. 19 Tén axta aptaqnawaya Dios appeywa aplegasso, aptáhak axta apcháneya:
—Kaxtemék xeyk apteme cinco essenhan seis aptekpaga xapop, esawhohok xeyk emenxenek ma'a sirios, ekwokmoho apsawhawo apkelnapma; ántánxo apmenxenma sa' eyke aqsa etnehek.
20 Apketsekkek axta Eliseo, keñe kélátawanya. Yókxoho apyeyam axta chá'a elántaxnegwakxak yókxexma Israel ma'a apkelmenyexma apkeleñama nak Moab, 21 xama axta apkelwet'a apkelxegakmo énxet'ák apkelmenyexma m'a israelitas apchátawanyakxa axta pók, apyenyókek axta aqsa kañe' kélátawanyamakxa axta Eliseo, keñe apkeltaqhákxo. Xama axta ektamháxkoho énxet aphápak ma'a Eliseo aphápak nak, yetlókok axta apxátekhágwayam, apkempákxeyk axta néten.
22 Apnaqtawáseykegkók axta Hazael ma'a énxet'ák Israel, wesse' apwányam nak Siria, apyennaqtamakxa axta m'a Joacaz. 23 Apkelapyósegweykmek axta eyke apkelányo Wesse' egegkok, chaqhegkek axta apwáxok apkelányo, apkelányók axta chá'a eñama m'a aphéssamo axta mók apkelpaqhetchásamákpoho m'a Abraham, Isaac tén han Jacob, axta emáheyók emasséssók, tén han elántekkesek ma'a aphakxa nak, wokmók eyke makham metnéssesso s'e kaxwo' nak.
24 Xama axta apketsapa Hazael, wesse' apwányam nak Siria, keñe apyaqmagkasa apteme wesse' apwányam ma'a apketche Ben-hadad. 25 Tén axta Joás, Joacaz axta apketche, apmákxo makham ektémakxa axta apkeláneykha apchókxa m'a Ben-hadad, cham'a tegma apkelyawe nak, apkelyementamoma axta apkempakhaya m'a Joacaz, apyáp axta. Ántánxo apyaqmasso axta aptemék Joás ma'a Ben-hadad, keñe apkelmeykekxo m'a tegma apkelyawe nak Israel.