Teko marã'ỹ rehegua
1 Ñandejára he'i Moiséspe:
2 —Ere Israel guápe ko'ã mba'e ha'ekáva chupe kuéra:
Ta pende reko marã'ỹ. Che hína opa mba'e Jára ha che reko marã'ỹ.
3 Pehayhu pende ru ha pende sýpe.
Pembyarete pytu'uha ára. Che hína opa mba'e Jára.
4 Ani pemomba'e guasu tupã gua'u kuéra térã pejapo ha'ãnga óro térã pláta ñemboyku pyrégui. Che hína opa mba'e Jára.
5 Peikuave'ẽ ramo chéve mymbajuka*f** joajurã, pejapo hekópe ikatu haguã che mbovy'a. 6 Pe'u ho'o pe árape voi térã ára ambuépe. Hembýva pehapy mbohapy ára haguépe. 7 Ho'úva mbohapy ára haguépe, tojerereko ijaheipy ramo ha che ndarohory mo'ãi imba'e kuave'ẽ. 8 Pe ho'úva rehe toja ñañangue ha toñemosẽ Israelgua apytégui omomarã haguére mba'e oñemboykéva chéve guarã.
9 Pemono'õvo trígo pende kokuégui ani peikytĩ hembe'y peve, térã pehupi hi'a ho'a vaekue. 10 Pemono'õvo pende parral'a pejapo péicha avei: ani pehupi hi'a ho'a vaekue. Peheja mboriahúpe ha mombyry guápe. Che hína opa mba'e Jára.
11 Ani pemonda. Ani pende japu térã peñombotavy ojupe.
12 Ani peme'ẽ pene ñe'ẽ che rérape japu reheve, péicha pemomarã peína che réra. Che hína pende Jára.
13 Ani rejopy nde rapicha ndive térã reipe'a imba'éva. Ani reheja ko'ẽrõ guarã ñehepy me'ẽ hembiapokuére.
14 Ani reñe'ẽ vai ohendu'ỹvare.
Ani remoñepysãnga ohecha'ỹvape. Ehechauka rejapoha che rembipota. Che hína pende Jára.
15 Ta pende reko joja peporombojovake ramo. Ani pembojeroviave imboriahúvape térã pekyhyje imba'e rereko hetávagui.
16 Ani pemosarambi japu pene retã guáre. Ha ani peñemoĩ peteĩ ñe'ẽme pende rapichápe ojukáva ndive. Che hína pende Jára.
17 Ani pende py'aro pende rapicha ndive, ha oimérõ ojavy, peje chupe upéva, ani oja pende rehe iñangaipa.
18 Ani pejapo ivaíva pene retãgua rehe ojapo vaekue ivaíva pende rehe, térã pende py'aro hendive. Pehayhu pende rapichápe pende jupéicha. Che hína pende Jára.
19 Pejapo che rembiapoukapy.
Ani pembojapyhy oñondive mymba ndaha'éiva ojuehegua.
Ani pembojehe'a pene ñemitỹ pende kokuépe.
Ani pemonde ao ojejapóva opaichagua poyvígui.
20 Kuimba'e oñenóva kuñataĩ ndive ha'éva ambue rembiguairã térã ne'ĩrava ojejogua, térã ojepoi tembiguái rekógui, tohepy me'ẽ hese hepykue ha ani ojejuka, pe kuñataĩ niko tembiguái. 21 Pe kuimba'e toikuave'ẽ Ñandejárape kavara mácho mymbajuka*f** ramo iñangaipáre ha togueraha Jotopa Róga rokẽme. 22 Pa'i tojerure Ñandejárape ojeheja rei haguã iñangaipa pe kuimba'épe ha ojeheja reíta chupe.
23 Peike rire Canaán retãme ha peñotỹ opaichagua yva máta, oja hi'a rehe potĩ'ỹ umi mbohapy áño tenondegua ha ani pe'u chugui. 24 Irundy áño haguépe opa yva tojereru chéve mba'e kuave'ẽ*f** ramo ha tuicha tojevy'a. 25 Áño 5hápe, ikatúma pe'u hi'a ha peñongatu kuaa pe'u haguã. Che hína opa mba'e Jára.
26 Ani pe'u so'o huguy reheve. Ani pejapo paje, térã peñeha'ã peikuaa pe ojehútava.
27 Peikytĩvo pene akã rague, ani peheja ijapu'a, ha ani avei peikytĩ pene rendyva rembe'y.
28 Ani peikutupa pende rete pembyasy ramo peteĩ omanóvape, ha ani pejapo mba'eveichagua ta'ãnga pende pirére. Che hína opa mba'e Jára.
29 Ani pemomarã pende rajýpe pejapóvo chugui kuña reko vai. Pejapo ramo péicha, pemyenyhẽta pe tetã teko ky'águi.
30 Pembyaje pytu'uha ára ha pejapo mba'e ramo che Rekoha. Che hína opa mba'e Jára.
31 Ani peporandu omanóva ãnguépe térã peho umi chupe kuéra ohenóiva rendápe. Peho ramo oja pende rehe potĩ'ỹ. Che hína opa mba'e Jára.
32 Itujávape ejapo mba'e ramo ha embyaje chupe. Che momba'e ha ehendu che ñe'ẽ. Che hína opa mba'e Jára.
33 Ani pembohasa asy mombyry guápe oikóva pende apytépe. 34 Pehayhu chupe, peẽichagua avei niko. Peẽ mombyrygua vaekue avei Egíptope. Che hína opa mba'e Jára.
35 Pende reko jojápe peñombojovakévo 36 Oimeraẽ mba'e peha'ãva, peha'ã hekópe.
37 Pejapo che rembipota ha che rembiapoukapy. Che hína Tupã pende Jára poguenohẽ vaekue Egíptogui.”
Leyes acerca de la santidad y la justicia
1 El Señor se dirigió a Moisés y le dijo:
2 «Dile a la comunidad israelita lo siguiente:
»Sean ustedes santos, pues yo, el Señor su Dios, soy santo.
3 »Respete cada uno a su padre y a su madre.
»Respeten también mis sábados. Yo soy el Señor su Dios.
4 »No recurran a los ídolos, ni se hagan dioses de metal fundido. Yo soy el Señor su Dios.
5 »Cuando presenten al Señor sacrificios de reconciliación, háganlo de tal manera que Dios se los acepte. 6 El animal presentado se debe comer el mismo día, y también se puede comer al día siguiente, pero lo que sobre para el tercer día deberá ser quemado. 7 Si se come la ofrenda al tercer día, será considerada despreciable y Dios no la aceptará; 8 el que la coma cargará con la maldad y será eliminado de entre su pueblo por haber profanado lo consagrado al Señor.
9 »Cuando llegue el tiempo de la cosecha, no recojas hasta el último grano de tu campo ni rebusques las espigas que hayan quedado. 10 No rebusques todas las uvas de tu viñedo ni recojas las uvas caídas; déjalas para los pobres y los extranjeros. Yo soy el Señor, el Dios de ustedes.
11 »No roben. No mientan ni se engañen unos a otros.
12 »No hagas promesas falsas en mi nombre, pues profanas el nombre de tu Dios. Yo soy el Señor.
13 »No uses la violencia contra tu prójimo ni le arrebates lo que es suyo.
»No retengas la paga del trabajador hasta el día siguiente.
14 »No maldigas al sordo.
»No pongas ningún tropiezo en el camino del ciego. Muestra tu reverencia a Dios. Yo soy el Señor.
15 »No actúes con injusticia cuando dictes sentencia: ni favorezcas al débil, ni te rindas ante el poderoso. Cuando dictes sentencia, apégate a la justicia.
16 »No andes con chismes entre tu gente.
»No tomes parte en el asesinato de tu prójimo. Yo soy el Señor.
17 »No abrigues en tu corazón odio contra tu hermano.
»Reprende a tu prójimo cuando debas reprenderlo. No te hagas cómplice de su pecado.
18 »No seas vengativo ni rencoroso con tu propia gente. Ama a tu prójimo, que es como tú mismo. Yo soy el Señor.
19 »Pon en práctica mis leyes.
»No cruces tu ganado con animales de diferente especie.
»No siembres tu campo con diferentes semillas entremezcladas.
»No te pongas ninguna ropa hecha con tela de materiales mezclados.
20 »Si alguno se acuesta con una esclava destinada a otro hombre, pero que aún no ha sido comprada ni puesta en libertad, tendrá que pagar indemnización; pero no se les condenará a muerte, porque ella no es libre. 21 El hombre presentará al Señor un carnero como sacrificio por la culpa, el cual deberá llevar hasta la entrada de la tienda del encuentro. 22 Con este carnero como sacrificio por la culpa, el sacerdote pedirá al Señor que perdone el pecado de ese hombre, y el pecado cometido se le perdonará.
23 »Cuando ustedes entren en el país y siembren árboles frutales, no deberán cortar ni comer sus frutos durante tres años. 24 Al cuarto año todos sus frutos serán consagrados al Señor en una celebración, 25 y al quinto año ya podrán ustedes comer su fruto. Así el árbol les dará más. Yo soy el Señor su Dios.
26 »No coman nada que tenga sangre.
»No practiquen la adivinación ni pretendan predecir el futuro.
27 »No se corten el pelo en redondo, ni se recorten la punta de la barba.
28 »No se hagan heridas en el cuerpo por causa de un muerto. No se hagan ninguna clase de tatuaje. Yo soy el Señor.
29 »No deshonres a tu hija convirtiéndola en una prostituta. No corrompas el país llenándolo de depravaciones.
30 »Respeten mis sábados. Guarden reverencia por mi santuario. Yo soy el Señor.
31 »No recurran a espíritus y adivinos. No se hagan impuros por consultarlos. Yo soy el Señor su Dios.
32 »Ponte en pie ante los ancianos y muestra respeto por ellos. Muestra reverencia por tu Dios. Yo soy el Señor.
33 »No hagan sufrir al extranjero que viva entre ustedes. 34 Trátenlo como a uno de ustedes; ámenlo, pues es como ustedes. Además, también ustedes fueron extranjeros en Egipto. Yo soy el Señor su Dios.
35 »No hagan trampa en la exactitud de medidas lineales, de peso o de capacidad. 36 Deben usar balanzas, pesas y medidas exactas. Yo soy el Señor su Dios, que los sacó de Egipto.
37 »Así que pongan en práctica mis leyes y decretos; cúmplanlos. Yo soy el Señor.»