1 Así que, los que somos fuertes debemos soportar las flaquezas de los débiles, en vez de hacer lo que nos agrada.
2 Cada uno de nosotros debe agradar a su prójimo en lo que es bueno, con el fin de edificarlo.
3 Porque ni aun Cristo se agradó a sí mismo sino que, como está escrito: «Las ofensas de los que te insultaban cayeron sobre mí.»
4 Las cosas que se escribieron antes, se escribieron para nuestra enseñanza, a fin de que tengamos esperanza por medio de la paciencia y la consolación de las Escrituras.
5 Que el Dios de la paciencia y de la consolación les conceda a ustedes un mismo sentir, según Cristo Jesús,
6 para que todos juntos y a una sola voz glorifiquen al Dios y Padre de nuestro Señor Jesucristo.
El evangelio a los no judíos
7 Por tanto, recíbanse unos a otros, como también Cristo nos recibió, para la gloria de Dios.
8 Pues les digo que Cristo Jesús vino a ser siervo de los judíos para mostrar la verdad de Dios, para confirmar las promesas hechas a nuestros antepasados,
9 y para que los que no son judíos glorifiquen a Dios por su misericordia, como está escrito:
«Por tanto, yo te confesaré entre las naciones,
y cantaré salmos a tu nombre.»
10 Y en otra parte dice:
«Alégrense, naciones, con su pueblo.»
11 Y también dice:
«Alaben al Señor todas las naciones,
y exáltenlo todos los pueblos.»
12 Y otra vez dice Isaías:
«Se alzará la raíz de Yesé;
se levantará para gobernar a las naciones,
las cuales pondrán en él su esperanza.»
13 ¡Que el Dios de la esperanza los llene de todo gozo y paz en la fe, para que rebosen de esperanza por el poder del Espíritu Santo!
14 Estoy seguro, hermanos míos, de que ustedes mismos están llenos de bondad y de todo conocimiento, de tal manera que pueden amonestarse unos a otros.
15 Pero les he escrito con toda franqueza, como para hacerles recordar, por la gracia que Dios me ha dado,
16 para ser ministro de Jesucristo a los no judíos y ministrarles el evangelio de Dios, para que ellos sean una ofrenda agradable a Dios, santificada por el Espíritu Santo.
17 Tengo, pues, de qué gloriarme en Cristo Jesús en lo que a Dios se refiere.
18 Porque no me atrevería a contar sino lo que, de palabra y obra, Cristo ha hecho por medio de mí para la obediencia de los no judíos;
19 y esto mediante poderosas señales y prodigios, en el poder del Espíritu de Dios, de tal manera que desde Jerusalén y por los alrededores hasta Ilírico, todo lo he llenado del evangelio de Cristo.
20 Fue así como me esforcé por predicar el evangelio, no donde Cristo ya hubiera sido anunciado, para no edificar sobre fundamento ajeno,
21 sino, como está escrito:
«Aquellos a quienes nunca les fue anunciado acerca de él, verán;
y los que nunca han oído de él, entenderán.»
Pablo se propone ir a Roma
22 Por esto muchas veces no me ha sido posible ir a visitarlos;
23 pero como no me queda más tarea pendiente en estas regiones, y como desde hace muchos años deseo ir a verlos,
24 iré a visitarlos ahora que vaya a España. Espero verlos cuando pase por allá, y que me ayuden a continuar con mi viaje, luego de haber disfrutado de su compañía.
25 Pero ahora voy a Jerusalén para servir a los santos.
26 Macedonia y Acaya tuvieron a bien hacer una ofrenda para los pobres que hay entre los santos que están en Jerusalén,
27 pues les pareció que era lo correcto, y se sienten en deuda con ellos. Porque si los que no son judíos han sido hechos partícipes de las bendiciones espirituales, deben también compartir las bendiciones materiales.
28 Así que, cuando esto haya concluido y yo les haya entregado este fruto, pasaré a visitarlos de camino a España,
29 y sé que, cuando los visite, llegaré con la abundante bendición del evangelio de Cristo.
30 Pero les ruego, hermanos, por nuestro Señor Jesucristo y por el amor del Espíritu, que me ayuden con sus oraciones a Dios por mí,
31 para que sea yo librado de los rebeldes que están en Judea, y que la ofrenda de mi servicio a los santos en Jerusalén sea agradable,
32 para que, por la voluntad de Dios, llegue a ustedes gozoso y pueda descansar entre ustedes.
33 Que el Dios de paz sea con todos ustedes. Amén.
Kólyetlow aptémakxa nak Cristo
1 Negko'o ekyennaqwayam nak nenteme magya'ásseyam, kéméxcheyk ampasmok ma'a élyelqamáxkoho nak aptamhéyak melya'ásseyam, mantegyaha egagkok egagko' ma'a yaqwayam nak hempeykessásekxak egwáxok. 2 Negyókxoho negko'o kéméxcheyk chá'a ampeykessásekxak apwáxok egmók, tén han anlának aqsok yaqwayam enxoho kapasmok tén han kayánchessesagkohok apteme mey'ásseyam. 3 Hakte axta nahan ektamsók Cristo ekpayheykekxa apwáxok apagkok apagko'; axta keñamak ektéma m'a ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche weykcha'áhak: “Ko'o eyápeykekxak ma'a ektémakxa axta kélxéneykha ekmaso exchep.” 4 Ekyókxoho ektémakxa axta ekxénamaxche m'a eknaqtáxésamaxche, naqtáxésamaxcheyk axta yaqwayam hẽlxekmósek negko'o, tén han yaqwayam enxoho keytek negko'o nélhaxneykha eñama m'a magyenseyam tén han ektaqmelwayam egwáxok. 5 Dios segméssamo nak magyenseyam tén han ektaqmelwayam egwáxok sa' epasmok kéxegke yaqwayam kóltéhek ekhémo mók kélwáxok, ekhawo aptémakxa nak ma'a Cristo Jesús, 6 yaqwayam enxoho kaxhok mók nenteméssesso apcheymákpoho Dios negyókxoho, cham'a Jesucristo Wesse' egegkok nak Apyáp.
7 Kólma chá'a takha' kélmók, ekhawo aptémakxa nak han Cristo apkelmoma takha' kéxegke, yaqwayam enxoho kólteméssesek apcheymákpoho Dios. 8 Ewanchek ko'o altennaksek kéxegke apwaya axta Cristo yaqwayam etnehek apkelánésso aqsok ma'a judíos, yaqwayam enxoho elának ma'a ektémakxa axta appeywa appekkencháseykekxa m'a ẽlyapmeyk nano', keñe kataxchek megkatnehek melane Dios ma'a apxeyenma axta elána'. 9 Apwayak axta anhan yaqwayam enxoho elteméssesek apcheymákpoho Dios ma'a metnaha nak judíos eñama apteme apmopyósa henlano', ekhawo ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche s'e:
“Cháxa keñamak peya nak
alteméssesek apcheymákpoho
exchep nepyeseksa
pók aptémakxa énxet'ák,
tén han peya anneykmássesek
negmeneykmasso
axének apwesey.”
10 Temék nahan mók ekyetnamakxa nak eknaqtáxésamaxche s'e:
“¡Énxet'ák, kalpayhekxa'
kélwáxok xamo' ma'a
Dios énxet'ák apagkok!”
11 Mók eknaqtáxésamaxche nahan entemék se'e:
“Apyókxoho pók
aptémakxa énxet'ák,
¡kólpeykesho
Wesse' egegkok!”
12 Axta temék nahan aptáxésso Isaías se'e:
“Etyapok sa' Jesé
aptáwen neptámen,
yaqwayam sa' etnehek
wesse' nepyeseksa m'a
pók aptémakxa énxet'ák,
sa' etnahagkok nahan
melya'ásseyam ma'a.”
13 Dios, segméssamo nak nélhaxneykha sa' eyánchesseshok ekpayheykekxa kélwáxok kéxegke, tén han meyke ektáhakxa kélwáxok kélteme nak megkólya'ásseyam ma'a, sa' nahan egkések ekyawe agko' kélhaxneykha m'a eñama Espíritu Santo apmopwána.
14 Élyáxeg sélásekhayo, ekya'ásegkók ko'o ekyeykhágweykmo kéxegke m'a kélásekhamaxkoho, tén han ekyetnama ekyókxoho m'a ektémakxa nak kélya'áseyak, tén han kélmowána kólmések kélpeywa m'a kélmók; 15 makke ko'o weysseykxak sektáxéssesa kéxegke sekxéna mók xam'a aqsok se'e weykcha'áhak nak, yaqwayam enxoho megkalwagqamagke'. Ektemegkek ko'o sektáxésso xa ektáha nak, eñama m'a ektémakxa nak ektaqmeleykha apwáxok sélányo Dios segkésso sektamheykha, 16 yaqwayam enxoho atnehek Cristo Jesús apkeláneykha, yaqwayam enxoho apasmok ma'a metnaha nak judíos. Cham'a ektémakxa nak ko'o sektamheykha sekteme sélmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, ekteme m'a ektémakxa nak ko'o seklegasso m'a amya'a eñama nak Dios, yaqwayam enxoho anaqlakxak nápaqtók Dios ma'a metnaha nak judíos, ektémól'a aqsok kélmésso naqsa Dios ekleklamo nak apwáxok, tén han apteméssesso nak apkelpagkanamap ma'a Espíritu Santo.
17 Payhawók ko'o kataqmalmakha sekpeywa axének sektamheykha sélánésso aqsok Dios, eñama sekyepetcheykekxa m'a Cristo Jesús, 18 wánxa aqsa ko'o ewanchek magweyssekxeyk axének ma'a aqsok apkelane axta Cristo eñama seyásenneykekxa ko'o, sektemessáseykegko axta apkelyaheykekxoho Dios ma'a metnaha nak judíos. Cháxa ektémakxa axta ekteyapma m'a sektémakxa axta sekpeywa, tén han aqsok sélane axta, 19 tén han ekmowána m'a aqsok magkenatchesso nak agweta', tén han ma'a sempelakkasso nak agweta', tén han Dios Espíritu apagkok apmopwána nak. Cháxa ektémakxa axta ko'o sekwagkassama néxa sélane sektamheykha séltenneykha amya'a ektaqmela eñama nak Cristo, eyeynókxa axta m'a Jerusalén, tén han ma'a ekyókxoho yókxexma, ekweykekxoho m'a yókxexma Iliria. 20 Élenxáneykmók eyke chá'a ko'o séltenneykha amya'a ektaqmela m'a megkañamáxchexa nak makham exénakpok ma'a Cristo, yaqwayam enxoho ko'o malánegwomek sektamheykha ektáha axta aptekkesso m'a pók énxet, 21 wánxa m'a, ektémakxa nak eknaqtáxésamaxche s'e:
“Elwetak sa' ma'a
megkóllegassama axta
exénakpok Cristo;
elya'ásegwók sa' ma'a
mellegaya axta exénakpok.”
Pablo ekxeyenma apwáxok emhagkok Roma
22 Cháxa keñamak megkatyapma nak ko'o sekxega yaqwayam amhagkok kélheykegkaxa kéxegke, xámokmeyk eykhe sekmáheyo amhagkok. 23 Keñe kaxwo' seksawha nak sektamheykha s'e yókxexma nak, xámokmeyk eykhe nahan apyeyam sekmáheyo amhagkok kélheykegkaxa, 24 xénchek eykhe ewáxok amhagkok ma'a sekmahágko sa' España. Éltamhók eykhe nahan ko'o hélpasmok yaqwayam enxoho alenxanmohok sekxega, cham'a natámen sa' ekpayheykekxa ewáxok sélwete kéxegke yaqwatakxoho. 25 Jerusalén akke ko'o peyk amhagkok kaxwo' yaqwayam enxoho asakxések ekpasmo ẽlyáxeg apheykha nak ma'a. 26 Hakte cham'a énxet'ák apheykha nak Macedonia tén han Acaya aphéssamók axta mók apkelpeywa apmáheyo yánchásekxak selyaqye tén han yáphássesek ma'a ẽlyáxeg'a meyke nak aqsok apagkok ma'a Jerusalén. 27 Élxeyenma agko' axta apkelwáxok elanagkok ma'a, tásek axta aptamhágkaxa, naqsók axta eyke nahan ekpayhémo etnahagkok. Hakte cham'a aptamheykegkaxa axta judíos apteme axta melya'ásseyam, apkelmeyáseykegko axta aqsok éltaqmela éleñama Dios ma'a metnaha nak judíos, keñe kaxwo' metnaha nak judíos eyeyméxko epasmok ma'a judíos apteme nak melya'ásseyam elmésagkok ma'a negmeykencha'awól'a chá'a yókxoho ekhem. 28 Ekpenchessek sa' agkok ko'o sélane xa aqsok nak, tén han sélmeyásegko sa' ma'a selyaqye kélánchessáseykekxa xa énxet'ák nak, keñe sa' amhagkok ma'a España, amhagkok sa' yaqwatakxoho kélheykegkaxa kéxegke. 29 Naqsók nahan ko'o ektemessásak sekmahágko sa' kélheykegkaxa, aswohok sa' ekyawe agko' ma'a Cristo sempasmo.
30 Élyáxeg, éltamhók ko'o hélpasmekxak sekwasqápeykekxoho hélmaxnéssesek Dios yetlo kéltegyeyo kélyempe'ék, eñama Wesse' egegkok Jesucristo, tén han nélásekhamaxkoho segmésso nak ma'a Espíritu. 31 Hélmaxnésses ko'o Dios, yaqwayam enxoho hemyók ko'o nepyeseksa m'a énxet'ák apkelya'ásseyam apheykha nak ma'a Judea, tén han yaqwayam enxoho kataqmelek ekmomaxche takha' m'a aqsok seksókasso nak ko'o yaqwayam kapasmok ma'a ẽlyáxeg'a apheykha nak Jerusalén, 32 yaqwayam sa' ko'o awók kélheykegkaxa kéxegke yetlo ekpayheykekxa ewáxok, cham'a apkeltamho sa' Dios, tén han allókasek sekyampe m'a sekwokmo enxoho kélheykegkaxa. 33 Exek sa' chá'a kélnepyeseksa kéxegke kélyókxoho m'a Dios, segmésso nak meyke ektáhakxa egwáxok. Katnahagkok sa'.