Precauciones contra los enemigos
1 »Cuando Sambalat supo que estábamos reconstruyendo las murallas, se puso furioso y se burló de nosotros.
2 Luego fue a hablar con sus compañeros y con el ejército de Samaria, y les dijo: “Y estos pobres judíos, ¿qué creen que están haciendo? ¿Vamos a permitir que vuelvan a ofrecer sus sacrificios? ¿Acaso creen que acabarán de reconstruir en un día? ¿O que van a recoger de las cenizas las piedras que fueron reducidas a polvo?”
3 »A su lado estaba Tobías el amonita, quien decía: “La muralla que están reconstruyendo, ¡con el solo peso de una zorra se vendrá abajo!”
Oración de Nehemías
4 »Dios nuestro, escucha cómo nos menosprecian, y haz que su menosprecio recaiga sobre ellos. ¡Que sean el botín de quienes se los lleven cautivos!
5 No pases por alto su maldad, ni perdones su pecado, pues se enfurecen contra nosotros al ver que estamos reconstruyendo.6 Hemos reconstruido la muralla hasta la mitad de su altura; casi hemos terminado la obra porque tu pueblo tiene ánimo para restaurarla.
A Dios rogando…
7 »Cuando Sambalat y Tobías, y los árabes, los amonitas y los habitantes de Asdod se enteraron de que estábamos reconstruyendo las murallas de Jerusalén, y de que estábamos cerrando sus brechas, se enojaron muchísimo,
8 y se pusieron de acuerdo para atacarnos y destruir la ciudad de Jerusalén.
9 Entonces oramos a nuestro Dios, pero también pusimos guardias de día y de noche.
10 Luego, la gente de Judá nos dijo: “Los que limpian los escombros ya están cansados. ¡Hay tanto que limpiar, que no podemos seguir reconstruyendo!”
11 »Supimos que nuestros enemigos estaban pensando entrar a la ciudad, y tomarnos por sorpresa y matarnos, para que no pudiéramos concluir la obra.
12 Y cuando llegaban a Jerusalén los judíos que vivían en las ciudades de nuestros enemigos, nos repetían lo mismo muchas veces: “No importa de dónde ustedes vengan, ellos los van a atacar.”
13 »Armé entonces al pueblo con espadas, lanzas y arcos, y lo repartí por familias en las partes bajas de la ciudad, y detrás de las murallas y en los espacios abiertos.
14 Luego, me reuní con los hombres importantes del pueblo y con los oficiales del templo, y con el pueblo en general, y les dije: “No tengan miedo de esa gente. Recuerden que el Señor es grande y temible. Luchemos por defender a nuestros hermanos, nuestros hijos, nuestras hijas y nuestras esposas; ¡luchemos por nuestros hogares!”
15 »Cuando nuestros enemigos supieron lo que habíamos decidido hacer, y que Dios había desbaratado sus planes, regresamos a la muralla para continuar con nuestra tarea.
16 A partir de ese día la mitad de los hombres trabajaba en la reconstrucción, mientras la otra mitad se mantenía vigilante con sus lanzas, escudos, arcos y corazas. Los jefes de todo Judá los apoyaban.
17 Tanto los que reconstruían la muralla como los que acarreaban los escombros y los que cargaban el material, con una mano trabajaban y con la otra sostenían sus espadas.
18 Todos los que trabajaban en la reconstrucción llevaban la espada al cinto, y a mi lado estaba quien tocaba la trompeta.
19 »Luego me reuní con los hombres importantes y con los oficiales, y con todo el pueblo, y les dije: “La obra es muy grande y extensa, y nosotros estamos muy separados unos de otros a lo largo de toda la muralla.
20 Por eso, cuando oigan el toque de la trompeta, corran a reunirse con nosotros, que nuestro Dios peleará por nosotros.”
21 Y así, desde la salida del sol hasta que aparecían las estrellas trabajábamos en la obra, mientras la mitad de nosotros se mantenía lanza en mano.
22 Al resto del pueblo le dije: “Quédense todos dentro de Jerusalén, cada uno con sus criados; durante la noche, vigilen la ciudad; y durante el día trabajen en la obra.”
23 »Mis hermanos y mis criados, y los centinelas que me seguían, trabajábamos sin descanso. Ninguno de nosotros se quitaba la ropa, a no ser para bañarse.
Énxet'ák Israel kélwanyeykha
1 Xama axta apleg'a amya'a Sambalat nenxátekhásekxo negko'o m'a tegma kélhaxtegkesso, axta kalchak apwáxok, aplókók apagko' axta, yetlókok axta apkelwanyeykha m'a judíos 2 aptáha appaqmeta nápaqta'awók apkelxegexma'a, tén han sẽlpextétamo nak Samaria: “¿Yaqsa apmako elanagkok makham xa judíos meyk át'ák nak? ¡Apkeneykek kexa kólhok makham elwatnek aqsok apnaqtósso apkelnapma! ¡Apkeneykek kexa yepwának epenchesagkok apkeltamheykha xama ekhem! ¡Apkeneykek kexa elwetekxak makham axnagcha'ák meteymog ektaháneykekxo nak mók nekha'a étkók kélwatno axta nano'!”
3 Apkenmáha axta han nápakha Tobías, apteme axta amonita. Axta aptáhak appaqmeta s'e: “Kóllano exnek meteymog kélhaxta apxátekháseykekxa, kawomhok máleg kayaqnegkesek eyánta enxoho xa.”
Nehemías apkelmaxnagko
4 Keñe axta ko'o sektáha sélmaxneya s'e: “Dios egagkok: ¡yeyxho ektáhakxa nak sẽlwanyeykha negko'o! Yána kaphewakxak ma'a ektémakxa nak sẽlwanyeykha. Yána elmok ma'a apkelenmexma nak, yána elmakpok kólnaqlakxak mók apkelókxa. 5 Eyaqmagkásekxa m'a apkeltémakxa ekmaso nak, ná emassés ma'a ektémakxa nak melya'assáxma nápaqtók xép, hakte apkelwanyeykha m'a énxet'ák apxátekháseykekxa nak tegma kélhaxtegkesso.”
Énxet'ák Israel apkelenmexma apmáheyo yempakha'
6 Nenlenxanakmók axta aqsa negko'o nenxátekháseykekxa m'a tegma kélhaxtegkesso nak, ekweykmo axta náxet kélya'asso néten, apkeltamháha axta énxet'ák yetlo apmáyheykegkoho apagko'. 7 Xama axta apleg'a Sambalat, Tobías, tén han ma'a árabes, tén han ma'a apheykha nak Amón, tén han Asdod, apxegkesa aqsa apkeláneykekxa énxet'ák ma'a kélhaxtegkesso nak nepyáwa Jerusalén, tén han kélápeykxo m'a élyagqáxeykha nak, apkellókók apagko' axta, 8 apyókxoho axta han apheyásawók mók yaqwánxa etnahagkok, yaqwayam ektamagkok ma'a Jerusalén peya yetsagkasek. 9 Keñe axta nélmaxneya Dios egagkok, nennegkena han apkelhaxneykha ekhem, tén han axta'a, yaqwayam hẽlmeyók negko'o. 10 Keñe axta énxet'ák Judá aptáha s'e: “Apkelyelqákpek ma'a apkelpata nak chá'a meteymog nekha'a, hakte xámók agko' ma'a meteymog nekha'a. Mogwanchek han negko'o anlánekxak ma'a meteymog kélhaxtegkesso nak nepyáwa tegma.”
11 Apkeneykek negko'o magwetyehek apkelántaxna enxoho negyeseksa negko'o m'a sẽlenmexma nak yaqwayam hẽlnápok, tén han emágwók ma'a néltamheykha. 12 Hẽlyo'óták axta chá'a negko'o judíos apheykencha'a axta keto' apheykegkaxa xa énxet'ák nak, hẽltennásseták apmáheyo hegketámegmak negko'o m'a apheykha nak negyáwa'. 13 Tén axta séltémo ko'o exmakha chá'a énxet'ák yetlo apnámakkok ma'a teyp nak meteymog kélhaxtegkesso, keñe han élyapwate nak chá'a, tén han ma'a élyagqaxe nak, yetlo apkelmeykha sókwenaqte, sawhéwa, tén han yágke. 14 Xama axta ko'o sekwet'a apkelaka m'a, émpákxeyk axta néten, ektáhak axta séláneya m'a apkelwesse'e nak, tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák nak: “Nágkóle aqsa. Kaxén kélwáxok Wesse' egegkok apteme apwányam, tén han apcheymap, kólempakha kólmeyók kélókxa xamo', kélketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák, tén han ma'a kélnaqteyegka'a, tén han kélxanák.”
15 Xama axta apkelleg'a sẽlenmexma nempenchesa nenláneykekxa nentáhakxa, tén han metekkessesa Dios ma'a yaqwánxa etnahagkok, negyókxoho axta negya'aweykxak ma'a kélhaxtegkesso nak tegma, nélmeyákxeyk axta chá'a enxama m'a ekpayhókxa chá'a néltamheykegkaxa. 16 Nápakha énxet'ák ahagkok axta ko'o apkeltamháha xa ekhem nak, tén axta han nápakha apkelmeyncha'a apkelmeykha apkenchesso kempakhakma, cham'a sawhéwa, apkeláhakkásamap, yágke, tén han apkeláhakkasso apnénya'ák. Appasmeyk axta apkelámha apmonye'e m'a énxet'ák Judá, 17 apxátekháseykekxa axta m'a tegma kélhaxtegkesso. Apkelpatmeyk axta makham meteymog ma'a apkelpata nak chá'a meteymog nekha'a, xama apmek axta chá'a apkeltamháha, xama apmek axta han chá'a apkelmáha apkelmeykha apkenchesso nak kempakhakma. 18 Apyókxoho axta han chá'a apkelchexanma nepxet sókwenaqte m'a apkeltamheykha apkeláneykekxa nak kélhaxtegkesso m'a tegma, nehekha' axta apkenmáha m'a apchánémap axta chá'a yaqkahaksek kélaqkahasso, 19 hakte axta ektáhak séláneya m'a apkelwesse'e tén han ma'a apkelámha apmonye'e, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák nak: “Awanhók agko' nentamheykha, néxpánchesamaxcheyk negko'o, xama xama chá'a m'a kélhaxtegkesso nak nepyáwa tegma, makhawók egmók chá'a. 20 Kélleg'ak sa' agkok ekpáwà kélaqkahasso, hẽlyepetchegwata sa' negko'o, Dios sa' hempasmok nélnápomaxche'.”
21 Nápakha énxet'ák axta chá'a elmaha sawhéwa eleyxmakha, neyseksa néltamheykha negko'o yókxoho ekhem ekweykmoho ekyáqtésa. 22 Axta ektemék han ko'o sélanagkama énxet'ák, apyókxoho ekweykekxoho m'a apkelpasmeykha nak chá'a apkeltamheykha, payhawók enaqtének axta'a m'a kañe' nak Jerusalén, yaqwayam enxoho henleyxchesha axta'a, keñe ekhem chá'a eltemeykha. 23 Axta han ólhaxyawáseykegkok negko'o nélántaxno, ko'o, tén han énámakkok nak, tén han ma'a sempasmeykha nak nentamheykha, tén han ma'a énxet'ák senleyxcháseykha nak, sélxegexma'a nak ko'o, apkelmeykha axta chá'a m'a sawhéwa.