El hombre de la mano atrofiada
(Mt 12.9-14Lc 6.6-11)
1 Jesús volvió a visitar la sinagoga, y allí se encontró con un hombre que tenía una mano atrofiada.
2 Algunos lo vigilaban, para ver si sanaba al hombre en el día de reposo y así poder acusarlo.
3 Jesús le dijo al hombre con la mano atrofiada: «Levántate, y ponte en medio.»
4 A los demás les preguntó: «¿Qué está permitido hacer en los días de reposo? ¿El bien, o el mal? ¿Salvar una vida, o quitar la vida?» Ellos guardaron silencio.
5 Jesús los miró con enojo y tristeza, al ver la dureza de sus corazones. Entonces dijo al hombre: «Extiende la mano.» El hombre la extendió, y su mano quedó sana.
6 Tan pronto como los fariseos salieron, empezaron a conspirar con los herodianos para matar a Jesús.
La multitud a la orilla del lago
7 Jesús se retiró al lago con sus discípulos, y mucha gente de Galilea y de Judea lo siguió
8 al enterarse de todo lo que hacía. También acudieron a él muchos de Jerusalén, de Idumea y del otro lado del Jordán, así como de los alrededores de Tiro y de Sidón.
9 Por causa del gentío, y para evitar que lo apretujaran, Jesús pidió a sus discípulos tener siempre lista una barca;
10 y es que, como había sanado a muchos, todos los que tenían plagas querían tocarlo y se lanzaban sobre él.
11 Cuando los espíritus impuros lo veían, se arrodillaban delante de él y a gritos le decían: «¡Tú eres el Hijo de Dios!»
12 Pero él les exigía con toda firmeza que no revelaran quién era él.
Elección de los doce apóstoles
(Mt 10.1-4Lc 6.12-16)
13 Después Jesús subió a un monte y llamó a los que él quiso, y ellos se reunieron con él.
14 A doce de ellos los designó para que estuvieran con él, para enviarlos a predicar,
15 y para que tuvieran el poder de expulsar demonios.
16 Estos doce eran: Simón, a quien puso por nombre «Pedro»;
17 Jacobo y su hermano Juan, hijos de Zebedeo, a quienes les puso por nombre «Boanerges», que significa: «Hijos del trueno»;
18 Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, Jacobo hijo de Alfeo, Tadeo, Simón el cananista,
19 y Judas Iscariote, que fue quien lo traicionó.
La blasfemia contra el Espíritu Santo
(Mt 12.22-32Lc 11.14-23)
20 Jesús entró en una casa, y de nuevo se juntó tanta gente, que ni siquiera podían comer él y sus discípulos.
21 Cuando sus familiares lo supieron, fueron para llevárselo, porque pensaban que estaba fuera de sí.
22 Pero los escribas que habían venido de Jerusalén decían: «A este lo domina Beelzebú. Y expulsa a los demonios por el poder del príncipe de los demonios.»
23 Entonces Jesús los llamó, y en parábolas les dijo: «¿Y cómo puede Satanás expulsar a Satanás?
24 Si un reino se divide contra sí mismo, no puede permanecer.
25 Si una casa se divide contra sí misma, tampoco puede permanecer.
26 Y si Satanás se subleva contra sí mismo, y se divide, tampoco puede permanecer. Su fin habrá llegado.
27 Nadie puede entrar en la casa de un hombre fuerte y robarle sus pertenencias, si antes no lo ata. Entonces sí podrá saquear su casa.
28 »De cierto les digo que a todos ustedes se les perdonará todo pecado y toda blasfemia,
29 pero el que blasfeme contra el Espíritu Santo jamás será perdonado, sino que será culpable de un pecado eterno.»
30 Y es que ellos habían dicho: «Este tiene un espíritu impuro.»
La madre y los hermanos de Jesús
(Mt 12.46-50Lc 8.19-21)
31 Llegaron entonces la madre y los hermanos de Jesús, pero se quedaron afuera y mandaron a llamarlo.
32 La muchedumbre sentada a su alrededor le dijo: «Tu madre, tus hermanos y tus hermanas están allí afuera, y te buscan.»
33 Jesús les respondió: «¿Y quién es mi madre, y mis hermanos?»
34 Miró entonces a los que estaban sentados a su alrededor, y dijo: «Mi madre y mis hermanos están aquí.
35 Porque todo el que hace la voluntad de Dios es mi hermano, y mi hermana, y mi madre.»
Jesús aptaqmelchesseyam xama énxet apháxamap ekhem sábado
(Mt 12.9-14Lc 6.6-11)
1 Aptaxnegweykekxeyk axta makham Jesús tegma apchaqneykekxexa axta judíos; aphegkek axta han xama énxet ekyame apmek ma'a. 2 Apkeláneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, apkeltémók axta etagkohok etaqmelchessók apháxamap ekhem sábado, keñe keytek yaqwánxa etnehek esexnena'. 3 Tén axta Jesús aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Etnamha, etnegwom xa neyseksa nak.
4 Keñe axta aptéma apkelmaxneyeykencha'a Jesús ma'a énxet'ák:
—¿Yaqsa aqsok megkamyawaxcheyk anlának ekhem sábado? ¿Aqsok ektaqmelaya, aqsok ekmaso enxeykel'a? ¿Agwagkasek teyp xama énxet, agmasséssók enxeykel'a?
Apkelwanmeyeykegkek axta eyke aqsa xa énxet'ák nak. 5 Aplamchek axta Jesús apkelányo énxet'ák apwakhegweykmo axta, kelapwagkassegkek axta apwáxok Jesús ektémakxa élyennaqte apkelwáxok, tén axta aptéma apkenagkama m'a énxet ekyame axta apmek:
—Epékes apaktog.
Appékessegkek axta apaktog xa énxet ekyame apmek nak, taqmeleykekxeyk axta anhan apmek. 6 Xama axta apkelánteyapma m'a fariseos, apkeláneykekxeyk axta apkelpaqmeyesma xamók ma'a Herodes axta apkelxegexma'a, apkelxeyenma yaqwayam yaqhek ma'a Jesús.
Énxet apxámokma neyáwa wátsam ekpayhegwayam
7 Apmeyeykekxeyk axta Jesús yetlo apkeltáméséyak ma'a neyáwa wátsam ekpayhegwayam, apxámok axta han énxet apkelyetlo apkeleñama Galilea. 8 Xama axta apkellegaya m'a aqsok élyawe apkelane axta m'a Jesús, apkelya'áyekmek axta han apxámokma m'a apkeleñama nak Judea, Jerusalén, Idumea, tén han ma'a apheykha nak neyp wátsam Jordán ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem, keñe han ma'a yókxexma Tiro tén han Sidón. 9 Axta keñamak apméssama appeywa Jesús apkeltáméséyak apkeltémo epencheshok elánekxések ekyetno yántakpayhe, yaqwayam enxoho meyaqhápek ma'a énxet apxámokma. 10 Hakte apxámok axta énxet apkeltaqmelchesseykmo, apcháhapweykmek axta chá'a apkelháxamap apmáheyo epaknegwomho'.
11 Xama axta chá'a kalwetak Jesús ma'a espíritu élmasagcha'a, kaltekxeyagkok axta chá'a atapnák nápaqto', axta katnahagkok chá'a kalpáxamha ekyennaqte s'e:
—¡Xép apteme Dios Apketche!
12 Enókasha axta eyke chá'a Jesús yának megkaxének nepyeseksa énxet'ák.
Jesús apkelyéseykha doce apkelápháseykha
(Mt 10.1-4Lc 6.12-16)
13 Keñe axta Jesús apchántama néten egkexe, apkelwóneykha axta chá'a m'a ekleklamókxa axta chá'a apwáxok. Xama axta apchaqneykekxo, 14 apkelyéseykha axta doce énxet nepyeseksa xa énxet'ák nak, yaqwayam enxoho etnehek apkelxegexma'a, tén han eláphaksek eltennaha amya'a ektaqmela. Apteméssessegkek axta han apkelwesey apkelápháseykha xa, 15 apméssegkek axta han apkelmopwancha'a elántekkesek kelyekhama'. 16 Keso apkelwesey axta doce énxet apkelyéseykha s'e: Simón, apteméssessama axta apwesey Pedro; 17 Santiago yetlo apyáxeg Juan, Zebedeo axta apketchek, apteméssessama axta apkelwesey Boanerges (néltéma nak, “Takha' Apketchek”); 18 tén han Andrés, Felipe, Bartolomé, Mateo, Tomás, tén han Santiago, Alfeo axta apketche; axta han ma'a Tadeo, Simón apteme axta cananeo, 19 tén han Judas Iscariote, cham'a appelakkassessama axta apkeltémo emakpok Jesús.
Jesús apxénamap naqsa
(Mt 12.22-32Lc 11.14-23Lc 12.10)
20 Keñe axta Jesús aptaxnegweykmo xama tegma, apchaqneykekxeyk axta makham apxámokma énxet ma'a, mopwanchek axta apmáheyo etwok apto m'a yetlo apkeltáméséyak. 21 Xama axta apkellegaya amya'a m'a Jesús apnámakkok, apyentaweykekxeyk axta, hakte apxénamakpek axta Jesús aptéma yenè.
22 Axta aptemék nahan apxeyenma apkelxekmósso axta apnámakkok ektémakxa segánamakxa, apkelwaya axta apkeleñama m'a Jerusalén: “Beelzebú ekmésso apmopwána elántekkesek kelyekhama' xa énxet nak, cham'a kelyekhama' wesse' agkok nak.”
23 Apkelwóneykha axta Jesús xa énxet'ák nak, keñe axta aptéma apkeltenneykencha'a apyetcháseykekxoho s'e: “¿Háxko katnehek katekkesek Satanás ma'a Satanás? 24 Apkexpáncháseykpek agkok énxet'ák xama apkelókxa eñama apkelenmexamap, megkawegqók apheykha; 25 megkawegqók apheykha m'a apkexpánchásamap nak chá'a apheykha xama tegma. 26 Hawók han ektémakxa éxpánchásexko enxoho Satanás, énmexáxchekxoho enxoho chá'a agko', yawanchek kawegqohok ekweynchámeykha; kammok sa' néxa ekha.
27 “Méko kawának kataxnegwók apxagkok ma'a énxet apyennaqte nak, tén han kólmenyexchesek aqsok apagkok, megkólpexteta enxoho sekxo'; wánxa aqsa kélteméssesa enxoho xa ektáha nak, kélwanchek kólmenyexchesek aqsok apagkok.
28 “Naqsók ko'o sekxéna Dios meyaqmagkásekxeyk ekyókxoho melya'assáxma m'a énxet'ák, tén han ekyókxoho aqsok ekmaso apkelxeyenma nak chá'a; 29 sa' eyke megkatnehek meyaqmagkáseykekxa aptémakxa m'a énmexeykha nak chá'a appeywa Espíritu Santo, megkatnégwomek sa' néxa apsexnánémap.”
30 Cháxa aptémakxa axta appeywa Jesús xa, eñama apxénamap ekha apwáxok espíritu ekmaso.
Jesús egken tén han ma'a apkelyáxeg
(Mt 12.46-50Lc 8.19-21)
31 Weykmek axta Jesús egken tén han apkelyáxeg ma'a, yókxexma axta eyke chaqnágweykmok, keltémók axta aqsa kóltennássekxa'. 32 Axta aptemék apkenagkama Jesús ma'a énxet'ák apheykha axta xamo':
—Kenegwa'ak egken ma'a yókxexma yetlo apkelyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák, ketamche'.
33 Axta aptemék apchátegmoweykegko s'e:
—¿Yaqsa ko'o méme, tén han élyáxeg?
34 Tén axta apsawheykencha'a exma apkelányo m'a énxet'ák apheykha axta nepyáwa', axta aptemék appaqmeyesma s'e:
—Keso ko'o méme s'e, tén han élyáxeg. 35 Hakte cham'a ektáhakxa enxoho élane apmopmenyého nak Dios, cháxa élyáxeg'a apkelennay'a tén han kelwán'ák xa, tén han méme.