La levadura de los fariseos
1 Mientras tanto, la gente se había reunido por millares. Era tal la multitud que se atropellaban unos contra otros. Jesús comenzó entonces a hablar, y en primer término les dijo a sus discípulos: «Cuídense de la levadura de los fariseos, que es la hipocresía.
2 Porque no hay nada encubierto que no haya de ser manifestado, ni nada oculto que no haya de saberse.
3 Por tanto, todo lo que ustedes digan en la oscuridad, se oirá a plena luz, y lo que ustedes musiten en la alcoba, se dará a conocer desde las azoteas.
A quién se debe temer
(Mt 10.26-31)
4 »Amigos míos, yo les digo a ustedes que no deben temer a los que matan el cuerpo, pero más de eso no pueden hacer después.
5 Yo les voy a enseñar a quién deben temer: Teman a aquel que, después de quitar la vida, tiene el poder de arrojarlos en el infierno. Sí, a él ténganle miedo.
6 ¿Acaso no se venden cinco pajarillos por un par de monedas? Sin embargo, Dios no se olvida de ninguno de ellos.
7 Lo mismo pasa con ustedes, pues hasta los cabellos de su cabeza están todos contados. Así que no teman, pues ustedes valen más que muchos pajarillos.
Confesión de fe en Jesús
8 »Yo les digo que a todo aquel que me confiese delante de los hombres, también el Hijo del Hombre lo confesará delante de los ángeles de Dios.
9 Pero al que me niegue delante de los hombres, se le negará delante de los ángeles de Dios.
10 Toda palabra que se diga en contra del Hijo del Hombre, será perdonada; pero toda blasfemia en contra del Espíritu Santo no será perdonada.
11 Cuando ustedes sean llevados a las sinagogas, y presentados ante magistrados y autoridades, no se preocupen de cómo o qué responder, o qué decir,
12 porque en ese mismo instante el Espíritu Santo les enseñará lo que deban decir.»
El rico insensato
13 Uno de la multitud le dijo: «Maestro, dile a mi hermano que comparta conmigo la herencia.»
14 Pero Jesús le dijo: «Hombre, ¿quién me ha puesto como juez o mediador entre ustedes?»
15 También les dijo: «Manténganse atentos y cuídense de toda avaricia, porque la vida del hombre no depende de los muchos bienes que posea.»
16 Además, les contó una parábola: «Un hombre rico tenía un terreno que le produjo una buena cosecha.
17 Y este hombre se puso a pensar: “¿Qué voy a hacer? ¡No tengo dónde guardar mi cosecha!”
18 Entonces dijo: “¡Ya sé lo que haré! Derribaré mis graneros, construiré otros más grandes, y allí guardaré todos mis frutos y mis bienes.
19 Y me diré a mí mismo: ‘Ya puede descansar mi alma, pues ahora tengo guardados muchos bienes para muchos años. Ahora, pues, ¡a comer, a beber y a disfrutar!’”
20 Pero Dios le dijo: “Necio, esta noche vienen a quitarte la vida; ¿y para quién será lo que has guardado?”
21 Eso le sucede a quien acumula riquezas para sí mismo, pero no es rico para con Dios.»
El afán y la ansiedad
(Mt 6.25-34)
22 Después, Jesús dijo a sus discípulos: «Por eso les digo que no se preocupen por su vida ni por lo que han de comer, ni por su cuerpo ni por lo que han de vestir.
23 La vida es más que la comida, y el cuerpo es más que el vestido.
24 Fíjense en los cuervos: no siembran, ni siegan; no tienen almacenes ni bodegas, y no obstante Dios los alimenta. ¿Acaso no valen ustedes mucho más que las aves?
25 ¿Quién de ustedes, por mucho que lo intente, puede añadir medio metro a su estatura?
26 Pues si ustedes no pueden hacer ni lo más pequeño, ¿por qué se preocupan por lo demás?
27 Fíjense en los lirios, cómo crecen, y no trabajan ni hilan; pero yo les digo que ni Salomón, con todas sus riquezas, llegó a vestirse como uno de ellos.
28 Y si Dios viste así a la hierba, que hoy está en el campo y mañana es echada al horno, ¡cuánto más hará por ustedes, hombres de poca fe!
29 Así que no se preocupen ni se angustien por lo que han de comer, ni por lo que han de beber.
30 Todo esto lo busca la gente de este mundo, pero el Padre sabe que ustedes tienen necesidad de estas cosas.
31 Busquen ustedes el reino de Dios, y todas estas cosas les serán añadidas.
Tesoro en el cielo
(Mt 6.19-21)
32 »Ustedes son un rebaño pequeño. Pero no tengan miedo, porque su Padre ha decidido darles el reino.
33 Vendan lo que ahora tienen, y denlo como limosna. Consíganse bolsas que no se hagan viejas, y háganse en los cielos un tesoro que no se agote. Allí no entran los ladrones, ni carcome la polilla.
34 Porque donde ustedes tengan su tesoro, allí también estará su corazón.
El siervo vigilante
35 »Manténganse listos, con la ropa puesta y con su lámpara encendida.
36 Sean como los siervos que están pendientes de que su señor regrese de una fiesta de bodas: en cuanto su señor llega y llama, ellos le abren enseguida.
37 ¡Dichosos los siervos a los que su señor encuentra pendientes de su regreso! De cierto les digo que se ajustará la ropa, los hará sentarse a la mesa, y él mismo vendrá a servirles.
38 Dichosos los siervos a los que su señor encuentre así, aunque llegue a la medianoche o en la madrugada.
39 Pero esto deben saber: si el dueño de la casa supiera a qué hora va a llegar el ladrón, estaría pendiente y no permitiría que robaran su casa.
40 También ustedes deben estar preparados, porque el Hijo del Hombre vendrá cuando ustedes menos lo esperen.»
El siervo infiel
(Mt 24.45-51)
41 Entonces Pedro le dijo: «Señor, ¿esta parábola es para nosotros, o para todos?»
42 El Señor le respondió: «¿Quién es el mayordomo fiel y prudente, al cual su señor deja a cargo de los de su casa para que los alimente a su debido tiempo?
43 Dichoso el siervo al que, cuando su señor venga, lo encuentre haciendo así.
44 De cierto les digo que lo pondrá a cargo de todos sus bienes.
45 Pero si aquel siervo cree que su señor va a tardar, y comienza a golpear a los criados y a las criadas, y a comer y beber y embriagarse,
46 el señor de aquel siervo vendrá cuando este menos lo espere, y a una hora que no sabe, y lo castigará duramente, y lo echará con los incrédulos.
47 El siervo que, a pesar de conocer la voluntad de su señor, no se prepara para cumplirla, se hace acreedor de muchos azotes.
48 Pero el que se hace acreedor a recibir azotes sin conocer la voluntad de su señor, será azotado poco. Porque al que se le da mucho, también se le exigirá mucho; y al que se le confía mucho, se le pedirá más todavía.
Jesús, causa de división
(Mt 10.34-36)
49 »Yo he venido a lanzar fuego sobre la tierra. ¡Y cómo quisiera que ya estuviera en llamas!
50 Hay un bautismo que debo recibir, ¡y cómo me angustio esperando que se cumpla!
51 ¿Creen ustedes que he venido a la tierra para traer paz? Pues les digo que no, sino más bien división.
52 Porque de ahora en adelante una familia de cinco estará dividida en tres contra dos, y en dos contra tres.
53 El padre se enfrentará con el hijo, y el hijo con el padre. La madre estará en contra de la hija, y la hija en contra de la madre. La suegra estará en contra de su nuera, y la nuera en contra de su suegra.»
¿Cómo no reconocen este tiempo?
(Mt 16.1-4Mc 8.11-13)
54 Jesús decía también a la multitud: «Cuando ustedes ven que se levanta una nube en el poniente, dicen: “Va a llover”; y así sucede.
55 Cuando sopla el viento del sur, dicen: “Va a hacer calor”; y así sucede.
56 ¡Hipócritas! Si saben discernir el aspecto del cielo y de la tierra, ¿cómo es que no saben discernir el tiempo en que viven?
Arréglate con tu adversario
(Mt 5.25-26)
57 »¿Por qué no juzgan ustedes mismos lo que es justo?
58 Cuando comparezcas con tu adversario ante el magistrado, procura arreglarte con él mientras vas de camino; no sea que te lleve ante el juez, y el juez te entregue al alguacil, y el alguacil te meta en la cárcel.
59 Te digo que no saldrás de allí hasta que hayas pagado la última moneda.»
Jesús apxeyenma ekmaso antéhek nélmeyókásamáxkoho egagko' nentémakxa
(Mt 10.26-27)
1 Apchaqneykekxeyk axta apxámokma apagko' énxet, apkelyégamákpek axta. Apchénamók axta apkeltenneykha m'a Jesús. Apkeltáméséyak axta sekxók aptemék apkelanagkama s'e: “Kóláwho sa' fariseos kempáseyak apagkok, cham'a ektémakxa nak apkelmeyókásamákpoho apagko' apkeltémakxa. 2 Hakte méko xama aqsok enxoho ekyexamaxche, megkatnehek chá'a megkóteyamaxche', méko nahan xama enxoho aqsok ekpowásamaxche' megkatnehek chá'a megkólya'áseyak. 3 Ékeso éñamakxa, ekyókxoho aqsok kélxeyenma nak chá'a kéxegke ekyaqtéssakxaxma, kañexchek sa' ekhakxoho ekhem; keñe sa' ma'a kélyexamaxkoho nak kélxeyenma tén han kañe' tegma yetlo kélápeykekxoho átog, kañexchek sa' kélpáxameykha kaxénaxchek ma'a néten tegma nak.
Eyeyméxko nak antéhek negaye
(Mt 10.28-31)
4 “Énámakkok sélásekhayo, éltennássek ko'o kéxegke maltamho chá'a kóleyk ma'a apchaqhamo nak chá'a negyókxa, keñe chá'a natámen mopwanchek hegaqhekxa'. 5 Altennaksek sa' ko'o kéxegke m'a eyéméxko nak chá'a kólè': kólè' chá'a m'a apmopwána nak hegyenyók sẽlmassésseykenxa natámen segaqhe. Naqso', kólè' chá'a m'a.
6 “¿Megkólchexayheya chá'a cinco nátétkók ekyánmaga ánet sawo selyaqye? Megkalwagqámhek Dios xama enxoho xa. 7 Keñe kéxegke weykmók apkelyetsetchesso xama xama m'a kélwa' nak. Nágkólè'; ennókek kéxegke, megkólhawok ma'a nátétkók ekxámokma nak.
Negya'áseykegkoho Jesucristo nápaqta'awók énxet'ák
(Mt 10.32-33Mt 12.32Mt 10.19-20)
8 “Éltennássek ko'o kéxegke, apxénchek agkok kélxama sétleykha ko'o nápaqta'awók énxet'ák, exének sa' nahan apteme apchásenneykha nápaqta'awók Dios apkelásenneykha m'a aptáha nak Apketche énxet; 9 Keñe sa' ma'a apxeyenma nak metne sétleykha ko'o nápaqta'awók énxet'ák, mexénakpek sa' nahan kélya'áseykegkoho nápaqta'awók ma'a Dios apkelásenneykha.
10 “Kawomhok sa' nahan meyaqmagkáseykekxa aptémakxa Dios ma'a énxet apxeyenma nak chá'a ekmaso m'a aptáha nak Apketche énxet; metnehek sa' eyke chá'a meyaqmagkáseykekxa aptémakxa m'a énmexeykha nak chá'a appeywa m'a Espíritu Santo.
11 “Kélnaqlókek sa' agkok kéxegke m'a kañe' apchaqneykekxexa nak judíos, essenhan ma'a apheykegkaxa nak énxet'ák segyekpelchémo, tén han énxet'ák ekyawe nak kéláyo, nágkatneykha aqsa kélwáxok yaqwánxa enxoho kóltéhek kélátegmowéyak amya'a tén han kélpeywa, 12 hakte wokmek sa' agkok yaqwánxa kólpaqmétek, Espíritu Santo sa' elxekmósagkok yaqwánxa enxoho kóltéhek kélpeywa.”
Sẽlésso anxámaksek aqsok egagkok
13 Xama énxet axta aptemék apkenagkama Jesús nepyeseksa énxet se'e:
—Sẽlxekmósso, yána' hana hegkeyásekxak ko'o eyapma m'a aqsok sephewayam nak yaqwayam axkekxa'.
14 Axta aptemék apchátegmoweykegko Jesús se'e:
—Émók, ¿Yaqsa axta ko'o setnéssesso kélnepyeseksa kéxegke yaqwayam atnehek sekyekpelchémo énxet'ák, essenhan séxpánchessesso aqsok kélagkok?
15 Axta aptemék nahan se'e:
—Kóláwho kéxegke ekyókxoho m'a negmámenyého nak anxámasagkok aqsok egagkok; hakte megkañamak segwetasso ekmámnaqsoho negyennaqte m'a nenxámáséyak nak aqsok egagkok.
16 Tén axta apkeltennáseykencha'a aqsok apyetcháseykekxoho ektéma nak se'e: “Aphegkek axta xama énxet ekxámokma aqsok apagkok, eknakxamáxko axta ekxámokma aqsok ekyexna m'a apkelchekha. 17 Axta entemék élchetamso apwáxok énxet ekxámokma axta aqsok apagkok se'e: ‘¿Háxko sa' kexaha atnehek? Méko yaqwánxa axatmok ma'a aqsok ekyexna ahagkok eknakxamáxche nak.’ 18 Tén axta ektéma élchetamso apwáxok se'e: ‘Ekya'ásegkók kaxwók yaqwánxa atnehek. Apalchesegmak sa' tegma sekxátamakxa nak chá'a aqsok ekyexna ahagkok eknakxamáxche', keñe sa' alánekxak pók apkelyawe, yaqwayam sa' axatmok ekyókxoho m'a aqsok eknakxamáxche ahagkok nak, tén han ma'a ekyókxoho aqsok ahagkok ekyetnakxa nak. 19 Keñe sa' katnehek ewáxok se'e: ‘Xámók aqsok séltaqmelchesso yaqwayam amha apxámokma apagko' apyeyam; allókasek sa' sekyampe, atwok sa' aqsa sekto, eynek sa' nahan ma'a sekya nak, kataqmelhok sa' nahan sekha.’ 20 Keñe axta Dios aptéma apkenagkama s'e: ‘Énxet ekyéháxma'. Yetsapok sa' xép se'e axta'a nak, keñe sa' ma'a aqsok apkeltaqmelchesso nak, ¿yaqsa sa' katnekxak agkok?’ 21 Cháxa ektémakxa nak énxet apxámáseyak nak aqsok apagkok xa, méko eyke aqsok apagkok nápaqtók Dios.”
Dios apkeltaqmelchesso apketchek
(Mt 6.25-34)
22 Keñe axta Jesús aptéma apkelanagkama apkeltáméséyak se'e: “Keso sektáhakxa nak ko'o séláneya kéxegke s'e: ‘Nágkalyetnakhoho chá'a kélwáxok, ekxéna enxoho chá'a kélwáxok yaqsa sa' kexaha kóltók yaqwayam enxoho kólweynchamha chá'a, tén han ma'a apáwa yaqwayam enxoho kólántaxnekxak chá'a neyseksók kélheykha. 23 Ennókek negyennaqte, megkaxnawok ma'a nento, keñe nahan ma'a negyókxa, megkaxnawok ma'a apáwa. 24 Kóllano kágqag: megkakneykekxak ma'a aqsok aktek, megkanakxeykegkok nahan chá'a, méko nahan ma'a ekxátamakxa aqsok ekyexna; Dios akke apkeléyak chá'a ektéyak. ¡Ennókók agko' eyke kéxegke, megkólhawok ma'a náta! 25 Méko kélxama kéxegke kélwanchek kólwenaqtéshok ketsék néten kélha keso náxop, xámok eykhe katnehek ekyetnakhayo chá'a kélwáxok. 26 Megkólwanchek agkok kóllának kéxegke m'a ketsék aqsok nak, ¿yaqsa eyke ektéma ekyetnakhassamo chá'a kélwáxok ma'a mók aqsok nak?
27 “Kóllano ektémakxa nak éktega pánaqte exnók: megkaltamheykha, megkalnexpageykegkok nahan. Ektáhak ko'o séláneya kéxegke s'e, axta exnágweykekxohok wesse' apwányam Salomón ektémakxa axta apcheymákpoho, apkelántaxneykekxo chá'a apkelnaqta xama enxoho xa pánaqte exnók nak. 28 Apteméssessek agkok aptaxneyáseykekxa ektaxno Dios pánaqte exnók xa ektáha nak, cham'a élaqnágko nak yókxexma s'e ekhem nak, keñe mók ekhem kólchexák nátex, ¡kéxegke sa' eyke ekyágwánxa agkok etnéssesek Dios xa ektáha nak, énxet'ák ekmasextoho nak kélteme megkólya'ásseyam! 29 Nágkalyaqhapmakha chá'a kélwáxok kéltegyeyncha'a enxoho chá'a yaqsa sa' kóltók tén han kólyenagkok. 30 Hakte cháxa élyetnakhassamo nak chá'a apkelwáxok apyókxoho énxet apheykha nak náxop xa aqsok nak, yetneyk eyke kéxegke Kélyáp apha nak néten, apya'áseykegkoho nak eyéméxko kéxegke xa aqsok nak. 31 Kólchetam sekxók amonye' kéxegke m'a aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios, keñe sa' kólxawak nahan kéxegkáxa xa aqsok nak.
Ekxámokma aqsok egagkok ma'a néten
(Mt 6.19-21)
32 “Nepkések seknaqtósso, nágkólè aqsa; kélqántawók eykhe kéxegke, apmáheyók eyke egkések kéxegke aptémakxa nak Wesse' apwányam Dios ma'a Kélyáp, eñama ektaqmeleykha apwáxok apkelányo. 33 Kólchexeykxa sa' ekha ekyánmaga aqsok kélagkok ekyetnakxa nak, kólmésák sa' énxet'ák meyke aqsok ma'a selyaqye nak; kóllenxánem kaxek kéxegke m'a yágkentamáhak megkatne nak apák, tén han aqsok kélagkok ekxámokma meyke néxa m'a néten, megkalmopwagkexa nak elántexek ma'a apkelmenyexma tén han megkanaqtawáseykegkaxa nak chá'a aqsok ma'a askok. 34 Hakte cham'a ekhágkaxa enxoho chá'a ekxámokma aqsok kélagkok kéxegke, cha'a kaxénmakha nahan chá'a kélwáxok ma'a.
Kóllánekxa kéltáhakxa
35-36 “Kólteme chá'a kéxegke m'a aptamheykegkaxal'a kélásenneykha apkelhaxanmal'a ewaták wesse' apagkok yenyenták ma'a éláneyxchexa ektámaxche nento sẽlyamhopma, yetlo apkeláneykegkokxa aptamhágkaxa, tén han apkeláléwasso cháléwasso, appencheséyak la'a aptamhágkaxa yaqwayam emeykessesek átog ekmanyehe agko' ma'a apwa'akto enxoho tén han aptekpagwa'akto enxoho. 37 Apkeleñémo agko' kélásenneykha apwetágwa'akto enxoho menaqtena m'a wesse' apagkok. Naqsók nahan ko'o sektáha séláneya kéxegke wesse' apagkok apagko' sa' nahan yának exmakha m'a nekha mésa, keñe sa' elagkok aptéyak. 38 Apkeleñémo sa' xa énxet'ák nak, apwetágwa'akto sa' menaqtena, axta'a eyseksók eykhe katnehek essenhan amonye' élseye. 39 Kólya'asagkoho sa' kéxegke s'e: apleg'ak agkok ekwánxa hora yaqwánxa etaxnegwók apxagkok apmenyexma m'a énxet ekha nak apxagkok, megyohok nahan etaxnegwók apxagkok xama énxet enxoho yaqwayam emenyexek. 40 Kóllánekxa kéxegkáxa kéltáhakxa; hakte awaták sa' ko'o sektáha nak Apketche énxet neyseksa megkólhaxneykha.”
Kélásenneykha meyenseyam aptamheykha tén han apyenseyam aptamheykha
(Mt 24.45-51)
41 Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a Pedro s'e:
—Wesse', ¿apxeyenméya axta exchep negko'o aqsa wánxa sẽltennáseykha chá'a s'e aqsok apyetcháseykekxoho nak, apyókxoho énxet enxeykel'a?
42 Axta aptemék Wesse' egegkok se'e: “¿Yaqsa kélásenneykha apkemha apmonye' meyenseyam nak aptamheykha, tén han apya'áseykegkoho nak aqsok, apchásenneykekxohol'a chá'a wesse' apagkok eltaqmelchessesek ma'a ekheykha nak apxagkok, yaqwayam enxoho elmésagkok chá'a ektéyak ekwokmo enxoho chá'a ekteykegkaxa ektéyak? 43 Apkeleñémo agko' kélásenneykha apwetágweykta nak ewaták wesse' apagkok apkelanakxa m'a apkeltémo axta elána'. 44 Naqsók nahan ko'o sektáha séláneya kéxegke peya etnéssesek apkeláneseykha ekyókxoho aqsok apagkok ma'a wesse' apagkok. 45 Xénchek agkok apwáxok yehémek ewaták wesse' apagkok xa kélásenneykha nak, keñe enaqtawasagkohok ma'a nápakha aptémo xamo' nak kélásenneykha, tén han ma'a kelán'ák kélásenneykha nak, keñe etwok nahan apto, ének nahan ma'a apyá nak ekwokmoho eyaqha, 46 keñe ewaták wesse' apagkok ekhem neyseksa melhaxneykha, tén han neyseksa mey'áseyak ekwánxa hora, eñássesagkohok nahan, exnéshok nahan apteméssesakxa m'a kélteméssessamakxal'a m'a énxet'ák melyaheykekxoho nak wesse' apagkok.
47 “Énxet kélásenneykha apya'áseykegkoho nak aqsok apmopmenyého elának ma'a wesse' apagkok, melánekxeyk eyke aptáhakxa, melyahakxeyk nahan ma'a aptémakxa appeywa, awanhók agko' sa' katnehek kéllegassáseykegkoho. 48 Keñe m'a kélásenneykha apkelane nak aqsok ekpayhawo nak eykhe yaqwayam kóllegássesagkohok neyseksa mey'áseyak, asextók sa' katnehek kéllegassáseykegkoho. Énxet ekxámokma nak kélmésso aqsok, xámók sa' nahan katnehek kélmaxnagko aqsok; énxet kélásennagko nak eltaqmelchesek ekxámokma aqsok, xamók sa' nahan katnehek kélmaxneyeykekxa aqsok.
Jesús keñamak apkexpánchásamap énxet
(Mt 10.34-36)
49 “Ekwayak axta ko'o yaqwayam awatnek táxa keso náxop; ¡éltamhók eykhe ko'o káléwak heykxa xa táxa nak! 50 Axkak sa' ko'o ekmaso agko' seklegeykegkoho, ¡eklegeykegkók ahagko' ko'o ekweykmoho sa' ektemégwokmo néxa! 51 ¿Kélanagkamcheya kéxegke asáyekmok ko'o meyke ektáhakxa apkelwáxok énxet'ák sekwaya keso náxop? Éltennássek ko'o kéxegke masáyekmo xa, wánxa m'a apkexpánchásamap nak énxet. 52 Hakte keso kaxwo nak tén han ma'a egmonye' sa', cinco apheykha xama tegma sa' chá'a yexpánchesakpok, apqántánxo sa' elenmexekxak ma'a apqánet nak, keñe sa' apqánet ma'a apqántánxo nak. 53 Yenmexekxak sa' apyáp ma'a apketche, keñe sa' apketche yenmexekxak ma'a apyáp; kanmexekxak sa' egken ma'a étche kelwána, keñe sa' étche kelwána kanmexekxak ma'a egken; kanmexekxak sa' yepyámog ma'a atánegken, keñe sa' atánegken kanmexekxak ma'a yepyámog.”
Aqsok magkenatchesso agwetak keso negwánxa nak
(Mt 16.1-4Mc 8.11-13)
54 Axta aptemék nahan Jesús apkelanagkama énxet'ák se'e: “Kélwet'ak agkok chá'a kéxegke ektepa yaphope m'a ekpayho nak taxnegwánxa ekhem, kólxének chá'a peya kamme', kamme' nahan. 55 Kélwet'ak agkok nahan chá'a kaxchahák eñama nak nepyeyam, kólxének chá'a peya kamexnek, kamexnek nahan. 56 ¡Kéxegke kélmeyókásamáxkoho nak kélagko' kéltémakxa! Kélwanchek agkok kéxegke kólya'asagkohok ektémakxa m'a néten, tén han keso náxop, ¿yaqsa eyke ektéma megkólmowagko nak kólxének kéxegke ektémakxa aqsok se'e negwánxa nak?
Nentemessáseykekxa meyke ektáhakxa apwáxok ektáha nak sẽnmexeykha
(Mt 5.25-26)
57 “¿Yaqsa ektéma megkólyekpelchémo nak kélagko' kéxegke m'a aqsok ekpéwomo nak? 58 Apkelánéssek agkok kéxegke amya'a xama énxet tén han kélyetlákxo enxoho ey'aksek ma'a apheykegkaxa nak énxet'ák segyekpelchémo, kóllenxánem chá'a kaxnágwakxohok mók kélpaqmeyesma neyseksa kélxega ámay, yaqwayam enxoho megkólyentemekxeyk kéxegke nápaqta'awók ma'a énxet'ák segyekpelchémo; hakte agkok kóltáhak xa, egkések sa' kéxegke énxet'ák segyekpelchémo m'a sẽlpextétamo, keñe sẽlpextétamo exatmok kéxegke kañe' tegma negmomaxchexa. 59 Naqsók nahan ko'o séltennasa kéxegke megkólántépekxeyk sa' chá'a m'a, ekwokmoho kélsawhawo selyaqye kélagkok kélyánmagkasso.”