Jeremías recibe amenazas de muerte
1 Al principio del reinado de Joacín hijo de Josías, rey de Judá, la palabra del Señor vino a Jeremías y le dijo:
2 «Jeremías, ve al atrio de mi casa, y diles a todas las ciudades de Judá que vienen a mi casa para adorarme, todo lo que yo te ordene decirles. No retengas mi palabra.
3 Tal vez te hagan caso y cada uno de ellos se aparte de su mal camino. Así yo dejaré de hacerles el daño que he pensado hacerles por sus malas obras.
4 Diles de mi parte: “Así ha dicho el Señor: ‘Si no me hacen caso ni ponen en práctica mi ley, la cual les expuse,
5 ni prestan atención a las palabras de mis siervos los profetas, que una y otra vez les he enviado y a los cuales no han querido oír,
6 yo haré con esta casa lo que hice con Silo, y todas las naciones de la tierra usarán el nombre de esta ciudad como maldición.’”»
7 Los sacerdotes y los profetas, y todo el pueblo, oyeron a Jeremías pronunciar estas palabras en la casa del Señor.
8 Y cuando Jeremías terminó de decir a todo el pueblo lo que el Señor le había ordenado decirles, los sacerdotes y los profetas y todo el pueblo le echaron mano y le espetaron:
«Has dictado tu sentencia de muerte.
9 ¿Cómo te atreves a decir, en nombre del Señor, que a esta casa le va a pasar lo mismo que a Silo, y que esta ciudad quedará asolada y sin habitantes?»
Y todo el pueblo reunido en la casa del Señor se juntó contra Jeremías.
10 Cuando los príncipes de Judá se enteraron de esto, fueron del palacio del rey a la casa del Señor y se sentaron a la entrada de la puerta nueva de la casa del Señor.
11 Entonces los sacerdotes y los profetas dijeron a los príncipes y a todo el pueblo:
«Como ustedes mismos lo han oído, este hombre ha dictado su sentencia de muerte, pues ha profetizado en contra de esta ciudad.»
12 Jeremías dijo entonces a todos los príncipes y a todo el pueblo:
«Todo lo que ustedes han oído son las palabras que el Señor me envió a profetizar contra esta casa y contra esta ciudad.
13 Así que mejoren sus caminos y sus obras, y atiendan a la voz del Señor su Dios, para que cambie de parecer y no les haga el mal que les ha anunciado.
14 En lo que a mí toca, estoy en las manos de ustedes; hagan conmigo lo que les parezca mejor y más adecuado.
15 Pero una cosa deben saber: si me matan, derramarán sangre inocente sobre ustedes, y sobre esta ciudad y sus habitantes, pues lo cierto es que el Señor me envió a decirles a ustedes todo lo que ya han oído.»
16 Los príncipes y todo el pueblo respondieron a los sacerdotes y profetas:
«Este hombre no ha hecho nada que merezca la pena de muerte, porque nos ha hablado en el nombre del Señor, nuestro Dios.»
17 Algunos de los ancianos del país se levantaron y hablaron a todo el pueblo allí reunido, y dijeron:
18 «Durante el reinado de Ezequías sobre Judá, el profeta Miqueas de Moreset habló con todo el pueblo de Judá, y le dijo de parte del Señor de los ejércitos: “Sión quedará como un campo barbechado, y Jerusalén se convertirá en un montón de ruinas. ¡En lo alto de la colina, el templo quedará convertido en un bosque!”
19 Con todo, ni el rey Ezequías ni el pueblo de Judá lo mataron. Al contrario, Ezequías mostró su temor por el Señor y oró en su presencia, y el Señor ya no le hizo el mal que les había anunciado. ¿Habremos de cometer nosotros un mal tan grande contra nosotros mismos?
20 »También Urías hijo de Semaías, de Quiriat Yearín, fue un hombre que hablaba en nombre del Señor, y profetizó contra esta ciudad y contra este país, a la manera de Jeremías.
21 Cuando el rey Joacín y todos sus príncipes y grandes personajes oyeron sus palabras, el rey trató de matarlo; pero cuando Urías se enteró de esto, tuvo miedo y huyó a Egipto.
22 Entonces el rey Joacín mando a Elnatán hijo de Acbor, y a otros hombres con él, para que fueran a Egipto,
23 y estos sacaron de Egipto a Urías y lo trajeron al rey Joacín, el cual lo mató a filo de espada y echó su cuerpo en la fosa común.»
24 Como Ajicán hijo de Safán estaba a favor de Jeremías, intervino para que no lo entregaran en las manos del pueblo y lo mataran.
Jeremías apxénamap emátog
1 Appaqhetchessek axta Wesse' egegkok Jeremías apcheynamo axta apteme wesse' apwányam Joaquim ma'a Judá, Josías axta apketche. 2 Aptáhak axta apcháneya s'e: “Etnegwakxa sa' kañe' tegma appagkanamap, exén sa' ekyókxoho m'a séltamho axta eltennaksek énxet'ák apkeleñama nak tegma apkelyawe Judá, yaqwayam hélpeykeshok chá'a ko'o m'a tegma appagkanamap nak. Eltennés sa' ekyókxoho. 3 Lapmaxcheyk sa' elyahakxoho, tén han elwátésagkok apkeltémakxa ekmaso, keñe sa' ko'o megkaxének ewáxok allegássesagkohok eñama apkeláneyak aqsok ekmaso, ekhawo ekxeyenma axta ko'o ewáxok atnéssesek. 4 Eltennés sa' sektáha ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse': ‘Sa' agkok hélyahákxak ko'o, tén han megkóllánegko enxoho m'a séltémókxa axta kóltéhek sekmésso axta ko'o kéxegke, 5 tén han megkólyahákxoho enxoho chá'a apkelpaqhetchesso m'a séláneykha apkellegasso nak sekpeywa, cham'a séláphassáseykekxo axta chá'a ko'o kéxegke tén han megkólyeheykekxoho axta chá'a, 6 sa' atnéssesek ko'o sekteméssessamakxa axta Siló s'e tegma appagkanamap nak. Apkelxéneykha ekmaso sa' ko'o atnéssesek apyókxoho énxet'ák apheykha nak keso náxop, cháxa tegma apwányam nak.’”
7 Apyókxoho énxet'ák axta apkelleg'ak xa amya'a nak, apxeyenma axta Jeremías ma'a tegma appagkanamap nak, tén han ma'a apkelmaxnéssesso nak Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a Dios appeywa apkellegasso nak. 8 Xama axta appenchesa apxeyenma m'a apkeltémo axta exének ma'a Wesse' egegkok, yetlókok axta apma m'a énxet'ák, tén han apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a Dios appeywa apkellegasso nak. Aptáhak axta apcháneya s'e: “¡Yetsapok sa' xép! 9 ¿Yaqsa ektáha apxéna nak Wesse' egegkok appeywa, peya exnágwakxohok aptémakxa axta Siló s'e tegma appagkanamap nak, tén han peya kólmasséssók se'e tegma apwányam nak, tén han etnekxak meyke énxet?” Yetlókok axta nahan apcháhapwayam énxet'ák ma'a Jeremías, cham'a tegma appagkanamap nak.
10 Xama axta apkelleg'a ektáhakxa m'a apkelámha apmonye'e nak Judá, apkelántekkek axta m'a wesse' apwányam apxagkok, apkelmeyákxo m'a tegma appagkanamap, apkelhakmek axta m'a éltamhomaxchexa nak Átog Axnagkok. 11 Keñe axta m'a apkelmaxnéssesso nak Dios énxet'ák apagkok, tén han ma'a Dios appeywa apkellegasso aptáha apkeláneya m'a apkelámha apmonye'e tén han apyókxoho énxet'ák se'e: “Payhawók kólának ematñekxak se'e énxet nak, hakte apxénchek ekmaso s'e tegma apwányam nak. Kélheyk'ák kélagko' han kélleg'ak kéxegke m'a aptáhakxa appeywa.”
12 Apkelpaqhetchessek axta Jeremías ma'a apkelámha apmonye'e nak, tén han énxet'ák. Aptáhak axta apkeláneya s'e: “Wesse' egegkok ko'o seyáphasso apkeltémo axének ma'a aptáhakxa appeywa, tén han apkeltémo axének yaqwánxa katnehek se'e tegma appagkanamap nak, tén han se'e tegma apwányam nak, kélleg'a exchek kélyókxoho kéxegke. 13 Kóltaqmelchásekxa kéltémakxa tén han aqsok kélláneyak, kólyahakxoho Dios Wesse' kélagkok, keñe sa' megyehék ma'a nenlegeykegkoho ekmaso apkeltennassama axta chá'a. 14 Élmeyk eyke ko'o kéxegke, hélteméssesek sa' kélmakókxa enxoho hélteméssesek. 15 Eyke kólya'asagkohok sa' se'e: élaqhak sa' agkok ko'o, kéxegke sa' kólsexnáneyxche', tén han apheykha nak se'e tegma apwányam nak eñama kélaqhe xama énxet meyke aptémakxa, hakte naqsók ko'o seyáphasso Wesse' egegkok apkeltémo apékesseshok séllegasso kéxegke s'e ekyókxoho aqsok nak.”
16 Keñe axta m'a apkelámha apmonye'e, tén han énxet'ák aptáha apkeláneya apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, tén han apkellegasso nak Dios appeywa s'e: “Mogwanchek agának emátog se'e énxet nak; Dios Wesse' egegkok appeywa ẽltennásak.”
17 Apkelchampákxeyk axta nahan néten nápakha apkelámha apmonye'e, keñe aptáha apkeláneya énxet'ák apchaqnákxo axta m'a: 18 “Apkeltennassegkek axta apyókxoho énxet'ák Judá, aptémakxa appeywa Wesse' egegkok ma'a Miqueas, apkeñama axta Moreset, cham'a aptémakxa axta wesse' apwányam Judá m'a Ezequías. Axta aptemék apkelanagkama s'e:

“Aptáhak Wesse' ekha nak
apyennaqte s'e:
Namyep kélpeyncheyam
xóp sa' katnekxak ma'a Sión,
meteymog ektaháneykekxa mók
sa' katnekxak ma'a Jerusalén,
keñe sa' néten egkexe
apyetnamakxa nak
tegma appagkanamap,
náp'at sa' katnekxa'.”

19 “¿Apchaqhegkeya axta wesse' apwányam Ezequías tén han apyókxoho énxet'ák Judá m'a Miqueas? Ma', apcháyak axta wesse' apwányam ma'a Wesse' egegkok, apkeltémok axta nahan kalepyóshok elano'. Tén axta Wesse' egegkok megyahaya m'a nenlegeykegkoho ekmaso apkeltennassama axta yaha'. ¿Agánaya sa' negko'o hegápekxak xa aqsok ekmaso agko' nak?”
20 Keñe axta han ma'a Dios appeywa aplegasso Urías, Semaías axta apketche, apkeñama axta m'a tegma apwányam Quiriat-jearim, apkeltennassegkek axta han aptémakxa appeywa Wesse' egegkok apxeyenmakxa etnéssesek xa tegma apwányam nak, tén han ma'a apchókxa nak, ekhawo aptáhakxa axta m'a Jeremías. 21 Aplegayak axta nahan wesse' apwányam Joaquim, tén han apkeláneykha, tén han ma'a apkelámha apmonye'e apagkok, ektémakxa axta aqsok apxeyenma, keñe axta wesse' apwányam apmáheyo eykhe yának emátog. Xama axta aplegaya m'a Urías, apcháyak axta, tén axta apxegáneykmo apmaheykegko m'a Egipto. 22 Apcháphassegkek axta nahan wesse' apwányam Joaquim emhagkok Egipto m'a Elnatán, Acbor axta apketche, tén han ma'a nápakha énxet'ák nak, 23 apyentameykenteyk axta Urías apkeñama m'a Egipto, tén axta kélyentegkásekekxo m'a wesse' apwányam Joaquim, apkeltémók axta nahan ematñekxa', tén han kólyenyók aphápak ma'a máxek kélchexakhamakxa axta chá'a kélhapák.
24 Appaqmetchek axta Ahicam, Safán axta apketche apmeyawa m'a Jeremías, cháxa aptáhakxa axta xa megkólmésa énxet'ák yaqwayam yaqhek.