Contra los ricos opresores
1 Ahora, ustedes los ricos, escuchen con cuidado. ¡Lloren a voz en cuello por las calamidades que les sobrevendrán!
2 Sus riquezas están podridas, y sus ropas están carcomidas por la polilla.
3 Su oro y su plata están llenos de moho, y ese mismo moho los acusará, y los consumirá como el fuego. Ustedes acumulan riquezas, ¡hasta en los últimos tiempos!
4 Pero claman contra ustedes los sueldos que, con engaños, no han pagado a los que trabajaron levantando sus cosechas. ¡Y el clamor de esos trabajadores ha llegado a los oídos del Señor de los ejércitos!
5 Aquí en la tierra, ustedes han vivido rodeados de placeres, y lo único que han logrado es engordar para el día de la matanza.
6 A la gente honrada la han condenado a morir, sin que esta pudiera defenderse.
Oración y paciencia
7 Pero ustedes, hermanos, tengan paciencia hasta la venida del Señor. Fíjense en el labrador, cómo espera el preciado fruto de la tierra, y cómo aguarda con paciencia a que lleguen las lluvias tempranas y tardías.
8 También ustedes, tengan paciencia y manténganse firmes, que ya está cerca la venida del Señor.
9 Hermanos, no se quejen unos de otros, para que no sean condenados. ¡Vean que el juez ya está a la puerta!
10 Hermanos míos, tomen como ejemplo de sufrimiento y de paciencia a los profetas que hablaron en el nombre del Señor.
11 Recuerden que nosotros consideramos dichosos a los que pacientemente sufren. Ustedes ya han sabido de la paciencia de Job, y saben también cómo lo trató el Señor al final, porque él es todo compasión y misericordia.
12 Pero sobre todo, hermanos míos, no juren ni por el cielo, ni por la tierra, ni por ninguna otra cosa. Cuando digan «sí», que sea «sí»; y cuando digan «no», que sea «no». De lo contrario, caerán en condenación.
13 ¿Hay alguien entre ustedes, que esté afligido? Que ore a Dios. ¿Alguno de ustedes está de buen humor? Que cante alabanzas.
14 ¿Hay entre ustedes algún enfermo? Que se llame a los ancianos de la iglesia, para que oren por él y lo unjan con aceite en el nombre del Señor.
15 La oración de fe sanará al enfermo, y el Señor lo levantará de su lecho. Si acaso ha pecado, sus pecados le serán perdonados.
16 Confiesen sus pecados unos a otros, y oren unos por otros, para que sean sanados. La oración del justo es muy poderosa y efectiva.
17 Elías era un hombre con limitaciones semejantes a las nuestras. Pero oró con fervor para que no lloviera, y durante tres años y seis meses no llovió sobre la tierra.
18 Después volvió a orar, y el cielo dejó caer su lluvia, y la tierra dio sus frutos.
19 Hermanos, si alguno de ustedes se ha apartado de la verdad, y otro lo hace volver a ella,
20 sepan que el que haga volver al pecador de su mal camino, lo salvará de la muerte y cubrirá una gran cantidad de pecados.
Énxet'ák ekxákma aqsok apagkok kélpaqhetchesso
1 ¡Kóleyxho kéxegke s'e, ekxákma nak aqsok kélagkok! Kóllekxagwaha, kalpayheykha nahan kélatña'ák kaxének kélwáxok ma'a aqsok peya nak kóllegagkoho'! 2 Kalesók sa' ma'a aqsok kélagkok ekxámokma nak; askok sa' nahan katwok ma'a kélnaqta. 3 Ayéw'ák sa' kalántépok ma'a sawo ekyátekto élmomnáwa kélagkok, tén han ma'a sawo ekmope élmomnáwa kélagkok nak, sa' kañék ekwetamaxche aqsok yaqwayam kasexnenak kéxegke xa ayéw'ák nak, máxa táxa eksawhoma sa' katnehek kamasséssók. Kélxámássessegkek kéxegke aqsok kélagkok se'e ekhem nak, ektemegwánxa nak néxa ekhem. 4 Kelwóneykha kéxegke énmexa m'a selyaqye megkólyánmagkassama axta apkeltamheykha m'a énxet'ák, apnakxéyak axta aqsok ekyexna namyep kélagkok; apleg'awók nahan apkelwóneykha Wesse' egegkok ekha apyennaqte m'a énxet'ák ektáha axta apkeltamheykha. 5 Taqmalmók kéxegke kélheykha keso náxop, yetlo ektaqmelcháseykha kélwáxok ma'a aqsok kélyespagko nak, kélnaqmelaye' ektémól'a weyke kélnaqtósso, ¡wokmek eyke ekhem kéltekyómakxa'! 6 Kélsexnenagkamchek axta kéxegke m'a énxet'ák meyke nak apkeltémakxa, kélnapmeyk axta nahan, meyke apkenmexeykekxa, apkelhamakpók axta aqsa.
Nélhaxanma meyke nempekhésamaxche tén han nélmaxnagko
7 Élyáxeg, kólteme kéxegke megkólpekhésamaxche', ekwokmoho apkexyekmo sa' ma'a Wesse' egegkok. Énxet apkelane nak namyep, apkeltémo nak étak ektaqmalma apnakxo ekyexna apkeneykekxa, eleyxek chá'a mámeye meyke appekhésamap ekwokmoho ekwa'akto. 8 Kólteme kéxegkáxa megkólpekhésamaxche', kóllenxanmoho aqsa kélwasqápeykekxoho, hakte kaxwók sa' ewaták ma'a Wesse' egegkok.
9 Élyáxeg, nágkólpaqmésmakha aqsa chá'a kólxének kélnámakkok, yaqwayam sa' megkólyekpelkók kéltémakxa kéxegke; hakte apkenegwa'akteyk kaxwók átog ma'a Segyekpelchémo nak. 10 Élyáxeg, kólyetlakxa kéxegke ektémakxa axta apkelenmáxamákpoho apkellegeykegkoho tén han melpekhésamap ma'a Dios appeywa apkellegasso, apkelxeyenmo axta chá'a m'a Wesse' egegkok appeywa. 11 Hakte anxénhok chá'a negko'o apteme apkeleñémo m'a apkelenmáxamákpoho nak chá'a apkellegeykegkoho yetlo apkelwasqápeykekxoho. Kéllegayak kéxegke ektémakxa axta apkelenmáxamákpoho aplegeykegkoho m'a Job, kélya'ásegkok nahan apteméssessamakxa axta Wesse' egegkok natámen ektemegwánxa néxa aplegeykegkoho, hakte Wesse' egegkok apteme segásekheykekxoho, tén han apmopyósa henlano'.
12 Élyáxeg, akke ekyágwánxa agkok, nágkólmés ekmámnaqsoho kélpeywa kólxének ma'a néten tén han keso náxop, essenhan ma'a mók aqsok enxoho. Kéltemék sa' agkok chá'a kélpeywa “ehay”, naqsók sa' nahan chá'a kóltéhek “ehay”; kéltemék sa' agkok nahan chá'a kélpeywa “ma'”, naqsók sa' nahan chá'a kóltéhek “ma'”, yaqwayam enxoho melyekpelchássesók kéxegke m'a Dios.
13 Yaqhápawók sa' agkok apwáxok kélxama kéxegke, kéméxcheyk etnehek nempeywa nélmaxnagko. Payhékxeyk sa' agkok nahan apwáxok kélxama kéxegke, kéméxcheyk enneykmaksek elteméssesek apcheymákpoho Dios. 14 Apháxékpek agkok nahan kélxama kéxegke, kéméxcheyk eláneyha m'a apkelámha apmonye'e nak kélaqneykekxexa, yaqwayam enxoho elmaxnéssesek, tén han eltexnágkok pexmok égmenek yetlo apxeyenma m'a Wesse' egegkok apwesey. 15 Kélmaxnakkek agkok chá'a yetlo megkólya'ásseyam, etaqmelwók ma'a apháxamap, exneyásekxak néten ma'a Wesse' egegkok; apkeláneyak agkok nahan mey'assáxma m'a apháxamap enxoho, megkólyaqmagkásekxeyk ma'a aptémakxa mey'assáxma. 16 Kóltennés chá'a kélnámakkok ma'a ektémakxa kéllane megkólya'assáxma, kólmaxnésses nahan chá'a kélnámakkok yaqwayam enxoho eltaqmelchessók Dios. Yetneyk ekyawe agko' ekmowána apkelmaxnagko meyenseyam ma'a énxet ektaqmela nak aptémakxa. 17 Énxetók xamo' axta negko'o m'a Elías, apteme axta Dios appeywa aplegasso, xama axta aptéma nempeywa nélmaxnagko yetlo meyenseyam apkeltémo megkammakye', massegkek axta ekweykta mámeye keso náxop, ekweykmoho apqántánxo apyeyam nepxet pók. 18 Xama axta apkelmaxneyeykekxo makham apkeltémo kamme', mámeyeykekxeyk axta makham, tén axta xapop ektekkessama aqsok yaqwayam kanakxaxchek ekyexna.
19 Élyáxeg, apyetnakhágwokmek agkok kélxama kéxegke apyetlo m'a amya'a ekmámnaqsoho nak, keñe kélmók etaqheksohok makham ey'ókxések ma'a Dios, 20 kólya'asagkoho sa' kéxegke énxet apyaqmagkassesso nak apwáxok ma'a apkelane nak aptémakxa ekmaso, ewagkasek teyp yaqwayam eykhe yetsapok, yának nahan meyaqmagkásekxeyk Dios ekxámokma megkólya'assáxma.