Seguridad de Dios para Israel
1 Ustedes, las costas, ¡escúchenme! Y ustedes, los pueblos, ¡cobren fuerza! ¡Acérquense, y entonces hablen! ¡Entablemos juntos el juicio!
2 ¿Quién despertó del oriente al justo? ¿Quién le pidió seguir sus pasos? ¿Quién le entregó naciones y lo hizo señor de reyes? ¿Quién los hizo polvo con su espada? ¿Quién los arrebató con su arco, como hojarasca?
3 Él fue tras ellos, y tranquilamente pasó por caminos antes intransitables.
4 ¿Quién hizo esto posible? ¿Quién llamó desde el principio a las generaciones? ¡Yo, que soy el Señor! ¡Yo, que soy el primero y el último!
5 Las costas vieron esto, y tuvieron temor; los confines de la tierra se asustaron y corrieron a reunirse.
6 Unos a otros se ayudaron; entre vecinos y parientes se animaron.
7 El carpintero animó al platero; el que martilleaba el metal dijo al que lo moldeaba en el yunque: «Esto va saliendo bien», y lo afirmó con clavos, para que no se moviera.
8 Pero tú, Israel, eres mi siervo; tú, Jacob, a quien yo escogí, desciendes de mi amigo Abrahán.
9 Yo fui quien te tomó de los confines de la tierra; yo te llamé de tierras lejanas. Yo te escogí, y no te rechacé; yo te dije: «Tú eres mi siervo».
10 No tengas miedo, que yo estoy contigo; no te desanimes, que yo soy tu Dios. Yo soy quien te da fuerzas, y siempre te ayudaré; siempre te sostendré con mi justiciera mano derecha.
11 Todos los que se enojan contra ti quedarán avergonzados y confundidos; los que contienden contigo perecerán, y serán como nada.
12 Cuando busques a los que contienden contigo, no los hallarás; los que te hacen la guerra serán como nada, ¡inexistentes!
13 Yo soy el Señor, tu Dios, que te sostiene por la mano derecha y te dice: «No tengas miedo, que yo te ayudo.
14 Y tú, Jacob, eres como un gusano. Pero no tengas miedo. Ustedes los israelitas, son muy pocos; pero yo soy su socorro.»
—Palabra del Señor, el Santo de Israel, tu Redentor.
15 Yo te he puesto como un trillo, un trillo nuevo lleno de dientes; y trillarás montes y colinas, y los molerás hasta reducirlos a tamo.
16 Los lanzarás al viento, y el viento se los llevará; los esparcirá el torbellino, pero tú te alegrarás en el Señor, y tu orgullo será el Santo de Israel.
17 Los afligidos y menesterosos buscan agua, y no la encuentran; la sed les seca la lengua. Pero yo, el Señor, los he escuchado; yo, el Dios de Israel, no voy a desampararlos.
18 Abriré ríos en los montes, y manantiales en medio de los valles; en el desierto abriré estanques de agua, y manantiales en la tierra seca.
19 En el desierto haré crecer cedros, acacias, arrayanes y olivos; en el yermo pondré juntos cipreses, pinos y bojes;
20 y esto, para que todos vean y sepan, y se den cuenta y entiendan, que esto lo ha hecho la mano del Señor; que el Santo de Israel lo ha creado.
Dios reta a los falsos dioses
21 El Señor, el Rey de Jacob, dice:
«Aleguen en favor de su causa; presenten sus pruebas.
22 Hagan venir y anuncien lo que está por llegar; dígannos lo que desde el principio ha pasado, y nos pondremos a considerarlo; hágannos saber y entender también los acontecimientos futuros, lo que habrá de venir.
23 Anuncien lo que habrá de suceder, para que sepamos que ustedes son dioses. Por lo menos, hagan algo bueno, o malo, para que tengamos algo que contar, y todos juntos nos sorprendamos.
24 Lo cierto es que ustedes no son nada, y que sus obras no tienen sustancia; ¡despreciable es quien los ha escogido!
25 »Yo he levantado a uno del norte, y está por venir; invocará mi nombre desde el lugar donde nace el sol, y pisoteará a los príncipes como pisa el barro el alfarero.
26 ¿Quién anunció esto desde el principio, para que lo supiéramos? ¿Quién lo dijo tiempo atrás, para que dijéramos que está bien? Lo cierto es que no hay quien anuncie ni quien enseñe nada; lo cierto es que no hay quien oiga sus palabras.
27 Yo fui el primero en enseñarle estas cosas a Sión; yo envié a Jerusalén un mensajero con buenas noticias.
28 Cuando miré, no había nadie; cuando pregunté acerca de estas cosas, no hubo un solo consejero; cuando pregunté, nadie me dio respuesta.
29 Todos ellos son ilusorios, y sus obras no son nada; un viento sin sustancia son sus imágenes fundidas.
Dios apkeltennasso elwagkasek teyp énxet'ák Israel
1 “Kólwanmeyák nahaqtók ko'o,
kéxegke kélheykha nak apkelókxa
neyáwa wátsam ekwányam.
Énxet'ák, kólyennákxoho sa'.
Kólxegma sa' yaqwayam
anxének se'e aqsok nak;
agaqnekxak sa'
yaqwayam ólpaqmétek.
2 ¿Yaqsa axta éltémo
éphagwak teyapmakxa ekhem xa
wesse' apwányam
apmallanmo nak chá'a
kempakhakma?
¿Yaqsa axta éltémo elmok chá'a m'a
pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák?
¿Yaqsa axta éltémo
etnéssásekxak chá'a mékoho m'a
kelwesse'e apkelwányam nak,
yaqwayam enxoho etnekxohok chá'a
xamo' apnek ma'a
sókwenaqte apagkok nak
tén han ma'a yágke apagkok nak,
keñe yexpánchesha chá'a
ektémól'a m'a yámet áwa' apák?
3 ¿Yaqsa axta éltémo
emenxenek chá'a
yetlo meyke ektamheykha apwáxok,
ektémól'a ónyehek meyke ekyetno
xama aqsok ma'a egmonye'?
4 ¿Yaqsa axta élane xa aqsok nak?
¿Yaqsa axta éltémo chá'a katnehek
ekyókxoho aqsok ektéma
axta chá'a m'a
sekxók eyeynamókxa axta
keso nélwanmégkaxa?
Ko'o sekwánxa ahagkok
sekteme exakko' Wesse' Dios,
eyeynókxa tén han
ektemegwánxa néxa.
5 Apkelweteyak axta m'a énxet'ák
apheykha nak neyáwa
wátsam ekwányam,
apkeláyók apagko' axta nahan;
apkelyegwaktegkek axta énxet'ák
ekyókxoho apheykegkaxa
ekweykekxoho m'a
mók néxa xapop nak.
Apchágketchessa'ak kaxwo',
apkelxegakme'.”

6 Epasmok chá'a apxegexma m'a
apkelánéyak nak chá'a
aqsok kéleykmássesso,
ewasqakkásekxohok nahan chá'a.
7 Ewasqakkásekxohok chá'a apkelane
yántéseksek ma'a
apkelane nak chá'a
aqsok étkók éltaqmalma;
ewasqakkásekxohok chá'a
apkeltekpaga nak chá'a aqsok ma'a,
aptekpagéyak nak chá'a
sawo ekyentaxno,
etnehek nahan chá'a yának se'e:
tásek kélyepetchesso sawo,
keñe etaqmelcheshok chá'a
apkelatchesso láwa m'a
yántéseksek kéleykmássesso nak
yaqwayam enxoho megkayawheykha.

8 “Israel, apteme nak séláneykha,
yeyxho sa' sekpeywa.
Jacob, apteme axta sélyéseykha,
aptáwen neptámen axta m'a
sekteme émók Abraham:
9 Ekyentaweykekxeyk axta ko'o
exchep ma'a
mók nekha xapop nak,
Ekwóneykha axta m'a
makhawók agko' nak.
Axta ektemék seyenagkama s'e:
‘Xép apteme séláneykha.’
Élyéseykha axta ko'o exchep
axta ataqhessamo'.
10 Nágyé aqsa, ekheyk ko'o
xamók xép;
nágkatneykha aqsa apwáxok,
ko'o sekteme Dios apagkok.
Agkések sa' ko'o
exchep apyennaqte,
apasmok sa' nahan,
amagkok sa' ko'o exchep apmek
ma'a émek
ekmallahanmo nak
chá'a kempakhakma.
11 Elmegqágwakxohok sa'
apyókxoho m'a
aptaqnagko nak chá'a,
melya'asagkek sa' aptamhágkaxa;
esawhakpohok apagko' sa' ma'a
apkelnápomákpo nak chá'a exchep.
12 Elchetmok sa' eykhe chá'a m'a
apkelenmexma nak chá'a,
melwetekxeyk sa' eyke;
máxa méko sa' etnahagkok ma'a
apkempakhaya nak chá'a exchep.
13 Hakte amagkok sa' ko'o
exchep ma'a apmék,
ko'o sektáha nak Dios
Wesse' apagkok,
ektemék xeyk ko'o
seyáneya exchep se'e:
‘Nágyé aqsa, apasmok sa'.’”

14 Aptáhak Wesse' egegkok se'e:
“Énxet'ák Israel,
kélketcheyetsék eykhe kéxegke,
nágkóle';
Jacob énxet'ák apagkok,
kélyelqáxkók eykhe kéxegke,
apasmok sa'.
Ko'o sekteme sélmallanchesso
chá'a ekyentaxno kélheykha,
ko'o sektáha nak Dios
sektaqmalma m'a Israel.
15 Atnessásekxak sa' ko'o exchep
aqsok ektekxekxo axnagkok;
élmahamtakcha'a am'ák,
etekxók sa' ma'a
meteymog élekhahéyak nak,
ánek agko' sa' etnéssásekxa',
máxa yámet áwa' apák sa'
etnéssásekxak ma'a egkexe
náxap'awo nak.
16 Yempaksek sa'
tén sa' kalsók éxchahayam;
segyettekhane ekyennaqte sa'
kaxpánchesha.
Keñe sa' xép kapayhekxak apwáxok
xamók ma'a Wesse' egegkok,
kaqheykha sa' apwáxok ma'a
Dios Aptaqmalma nak Israel.

17 “Aptegyágkek yegmen
ma'a énxet'ák
meyke nak aqsok apagkok
tén han ma'a apmopyóseka
nak chá'a,
makke elwet'ak.
Kelyamakak apaxkok
élnapma ekhem;
apasmok sa' eyke ko'o,
ko'o sektáha nak Wesse',
makxayhek sa' chá'a,
ko'o sektáha nak
Israel Dios apagkok.
18 Wának sa' katyapok
yegmen ényé m'a
neyseksa egkexe
meykexa nak énxet
tén han ekteyapmakxa chá'a
yegmen ma'a neyseksa nak
élyapwátegweykenxa xapop;
ekyetnamakxa yegmen sa'
atnessásekxak ma'a
meykexa nak énxet,
wának sa' kanyehek yegmen ma'a
ekyamáyekxa nak xapop.
19 Aknekxak sa' ko'o
yámet cedros ma'a
yókxexma meykexa nak énxet,
tén han yámet acacia,
tén han ma'a yámet élmope nak
exnamok arrayán
tén han ma'a olivo yámet;
atekkesek sa' yámet pino m'a
ekyamáyekxa nak xapop
yetlo m'a yámet
élwenaqte abeto
tén han ma'a yámet ciprés,
20 yaqwayam sa' elwetak
apyókxoho énxet
tén han elya'asagkoho',
tén han etaqmelcheshok apkelányo,
tén han elyekpelkoho'
ektáha ko'o sélane yetlo
sekmowána xa,
ko'o sektáha nak Wesse',
tén han ektáha sélántekkesso
ko'o sektáha nak Dios
Sektaqmalma m'a Israel.”
Dios apkelwanyeykha aqsok kéláyókxa élmowancha'a amya'a nak
21 Aptáhak Wesse' egegkok se'e,
Jacob wesse' apwányam
apagkok nak:
“Kéleykmássesso, kólchempoho,
kólyentementa apkelmasma
nak chá'a,
kólmeyágwata m'a
ektémakxa nak chá'a
kélsexnánémaxche'.
22 Hẽltennáseta yaqwánxa
katnehek egmonye',
hẽltennásekxoho nahan
ektémakxa axta m'a nentámen axta,
ageyxhok sa' negko'o;
henlegés aqsok peya nak kaxegma',
yaqwayam sa' agya'asagkohok
ekwánxa katnehek.
23 Hẽltennés sa' yaqwánxa
katnehek natámen,
henxekmós naqsók kélteme
aqsok ekha élmowancha'a.
Kóllána sa' kélewagkexa
enxoho kóllána',
ektaqmalma essenhan
ma'a ekmaso nak,
aqsok yaqwayam enxoho
negko'o agè'
tén han hẽlyegwakkasek.
24 ¡Mékoho kélancha'awók
eyke kéxegke,
megkólwanchek kóllának ma'a aqsok!
Eltaqnaweykpohok apagko'
nahan chá'a m'a
ektáha nak chá'a apkelpeykessamo
kéxegke.

25 “Éltamhók axta ko'o éphagwak
xama énxet ma'a ekpayho nak
teyapmakxa ekhem;
ekwóneyha axta apwesey,
tén axta apyephagwa'a m'a
ekpayho nak nexcheyha.
Máxa axta yelpa' aptemessásak
apkelteyammeyncha'a
m'a kelwesse'e
apkeláneykha nak chá'a apkelókxa;
máxa axta aptáhak ma'a
aptémól'a apkelane yátegwáxwa
eyélaqtések yelpa' m'a apmagkok.
26 ¿Yaqsa axta eklegassama
sekxók eyeynókxa axta xa
yaqwayam enxoho agya'asagkoho'?
¿Yaqsa axta éltenneykencha'a
sekxók axta,
yaqwayam enxoho anxének
ekpayhawo ektémakxa?
Méko kélxama kéxegke
kélxeyenma xa,
méko eklegaya xama
enxoho kélpeywa.
27 Ko'o axta seklegasso
sekxók eyeynókxa axta m'a Sión,
ko'o axta nahan seyáphasso xama
apseykha amya'a m'a Jerusalén
séltémo eltennaksek
peya elwaták makham ma'a
énxet'ák apagkok.
28 Élyaháha axta ko'o,
méko axta xama enxoho
ekwe m'a aqsok kéláyókxa nak;
méko axta m'a yaqwayam enxoho
agkések sekpeywa,
méko axta m'a yaqwayam enxoho
heyátegmowagkokxak
sektáhakxa sélmaxneyeykha.
29 ¡Mékcha'awo agko' ekyókxoho m'a!
Méko xama aqsok kalanagkok;
kéleykmássesso aqsa,
meyke nak ekyennaqte.