La circuncisión, señal del pacto
1 Abrán tenía noventa y nueve años de edad cuando el Señor se le apareció y le dijo:
«Yo soy el Dios Todopoderoso. Anda siempre delante de mí y sé perfecto.
2 Yo estableceré mi pacto contigo, y haré que te multipliques en gran manera.»
3 Abrán se postró entonces sobre su rostro, y Dios habló con él. Le dijo:
4 «Este es el pacto que hago contigo: Tú serás el padre de muchísima gente.
5 Tu nombre ya no será Abrán, sino que ahora te llamarás Abrahán, porque te he puesto como padre de muchísima gente.
6 Yo haré que te multipliques en gran manera. De ti saldrán naciones y reyes.
7 Estableceré mi pacto contigo y con tus descendientes. Será un pacto perpetuo, y yo seré tu Dios y el de tu descendencia.
8 A ti y a tu descendencia les daré toda la tierra donde ahora habitas, la tierra de Canaán, como herencia perpetua, y yo seré el Dios de ellos.»
9 Dios también le dijo a Abrahán:
«Tú, por tu parte, guardarás mi pacto; tú y tu descendencia, por sus generaciones.
10 Este es el pacto que yo hago con ustedes, y que ustedes guardarán; es decir, tú y tu descendencia: Todo varón que haya entre ustedes será circuncidado.
11 Ustedes circuncidarán la carne de su prepucio, como señal del pacto entre nosotros.
12 A los ocho días de nacido será circuncidado todo varón que haya entre ustedes, en todas sus generaciones; lo mismo los nacidos en casa como los comprados por dinero a cualquier extranjero, y que no sean de su linaje.
13 Será circuncidado el que nazca en tu casa, y el que compres con tu dinero; mi pacto estará en la carne de ustedes como pacto perpetuo.
14 Todo hombre incircunciso, que no haya circuncidado la carne de su prepucio, será eliminado de su pueblo por haber violado mi pacto.»
15 Dios también le dijo a Abrahán: «A Saraí, tu mujer, ya no la llamarás Saraí. Ahora su nombre será Sara.
16 Yo la bendeciré, y también te daré un hijo de ella. Sí, yo la bendeciré, y ella será la madre de las naciones, los reyes y los pueblos que de ella nacerán.»
17 Abrahán se postró entonces sobre su rostro, y riéndose dijo en su corazón: «¿Acaso a un hombre de cien años le va a nacer un hijo? ¿Y acaso Sara, que tiene noventa años, va a concebir?»
18 Y Abrahán le dijo a Dios:
«¡Dígnate permitir que Ismael viva!»
19 Pero Dios le respondió:
«Lo que he dicho es que Sara, tu mujer, te dará un hijo, y tú le pondrás por nombre Isaac. Yo confirmaré mi pacto con él como un pacto perpetuo para sus descendientes.
20 En cuanto a Ismael, también te he oído, y yo lo bendeciré y haré que se reproduzca y se multiplique en gran manera. Él será padre de doce príncipes, y yo lo convertiré en una gran nación,
21 pero mi pacto lo estableceré con Isaac, el hijo que Sara te dará el año que viene por estos días.»
22 Y cuando Dios acabó de hablar con Abrahán, se fue de allí.
23 Ese mismo día Abrahán tomó a su hijo Ismael y lo circuncidó, lo mismo que a todos los siervos nacidos en su casa y a todos los que había comprado con su dinero; es decir, circuncidó la carne del prepucio de todos los varones que vivían en su casa, tal y como Dios se lo había dicho.
24 Abrahán tenía noventa y nueve años de edad cuando circuncidó la carne de su prepucio.
25 Su hijo Ismael tenía trece años cuando fue circuncidado.
26 Abrahán y su hijo Ismael fueron circuncidados el mismo día.
27 Con él fueron circuncidados todos los hombres que había en su casa, tanto los siervos nacidos en casa como los que había comprado de extranjeros por dinero.
Abram apteme kaxwók apwesey Abraham
1 Apxekmowáseykpók axta Wesse' egegkok Abram, ektéma axta noventa y nueve apyeyam apagkok. Aptáhak axta apcháneya s'e:
—Ko'o sekteme Dios ekha sekyennaqte, etne ekpéwomo aptémakxa nahaqtók ko'o. 2 Keñe sa' ko'o alanaksek ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho. Wának sa' exámekxak aptawán'ák neptámen.
3 Keñe axta Abram apháxahánto ekwokmoho aptekxeya ekpayhakxa nápat xapop, axta aptáhak Dios appaqhetchesa s'e:
4 —Keso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sélánésso ko'o exchep se'e. Xép sa' etnehek apyapmeyk ma'a énxet'ák apxámokma nak, 5 kamaskok sa' etnehek xép apwesey Abram, Abraham sa' kaxwók etnehek apwesey, hakte atnéssesek sa' ko'o exchep apyapmeyk ma'a apxámokma apagko' énxet'ák. 6 Wának sa' exámekxohok apagko' xép ma'a aptawán'ák neptámen, xép sa' kañék etepagkok apkelwesse'e apkelwányam, tén han pók aptémakxa énxet'ák. 7 Cháxa ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sélánésa nak xép, tén han peya nak alanaksek ma'a apyókxoho aptawán'ák neptámen egmonye' sa', ko'o sa' chá'a atnehek Dios apagkok, tén han Dios apagkok ma'a aptawán'ák neptámen nak xép, meyke néxa'. 8 Agkések sa' ko'o exchep ma'a ekyókxoho xapop nak Canaán, tén han ma'a aptawán'ák neptámen nak, apheykegkaxa nak se'e kaxwo' nak, etnehek sa' apagkok megkatnégwayam néxa, ko'o sa' han atnehek Dios apagkok ma'a.
9 Aptáhak axta makham Dios apcháneya Abraham se'e:
—Xép akke, elyahakxoho sa' ma'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ahagkok, ekweykekxoho m'a apyókxoho aptawán'ák neptámen nak. 10 Keso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho sélánésa nak ko'o kéxegke, elanagkok sa' han ma'a apyókxoho aptawán'ák neptámen nak: kólyenyekhássesagkok sa' chá'a nekha apyempe'ék apyókxoho apkellennay'a apheykha nak kélnepyeseksa kéxegke. 11 Kólyenyekhássesek sa' chá'a nekha émpehek kélmeykha kélyókxoho kéxegke, sa' katnehek magkenatchesso ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ekyetna kéxegke, tén han ko'o. 12 Kólyenyekhássesagkok sa' chá'a apyempe'ék apyókxoho apkelennay'a kélnepyeseksa kéxegke, ekwokmo enxoho chá'a ocho ekhem aptéyam, ekweykekxoho m'a sakcha'a aptéyam nak kélxagkok essenhan kélásenneykha naqsa nak apmomap kélyánmagkasso selyaqye, apyenyeykekxa m'a pók énxet apkeñama nak mók nekha. 13 Kólyenyekhássesagkok sa' chá'a nekha kélyempe'ék kéxegke kélyókxoho. Cháxa peya sa' keytek kélqahásamáxche kélyempe'ék kéxegke, xama ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho meyke néxa. 14 Kóltekkesek sa' eyke chá'a kélnepyeseksa kéxegke m'a megkólyenyekhássesso nak chá'a apyempehek, eñama melyaheykekxa m'a ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ahagkok.
15 Aptáhak axta han Dios apcháneya Abraham se'e:
—Kamaskok sa' kaxwók kaltamhaxchek Sarai ma'a aptáwa' nak xép, Sara sa' kaxwók katnehek ekwesey. 16 Tásek sa' yaqwánxa atnéssesek, agkések sa' xama apketche eñama m'a. Tásek sa' yaqwánxa atnéssesek. Sa' etnehek egken énxet'ák apxámokma xa, sa' kañe' aptépéyak apkelwesse'e apkelwányam xa.
17 Apháxahánteyk axta Abraham ekwokmoho aptekxeya ekpayhakxa nápat xapop, apkektegmáha axta, axta entáhak apwáxok se'e: “¿Éthoya chá'a apketche xama énxet ekwokmo enxoho cien apyeyam apagkok? ¿Kótaya étche Sara ekwokmo nak noventa apyeyam agkok?” 18 Keñe axta aptáha apcháneya Dios se'e:
—¡Tásek eyke aqsa epasmok ma'a Ismael!
19 Aptáhak axta Dios apchátegmowágko s'e:
—Éltennásse neykhe ko'o exchep peya kagkések xama apketche m'a aptáwa' Sara, keñe sa' xép etnéssesek apwesey Isaac. Sa' alanaksek ko'o ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho m'a, yetlo m'a aptawán'ák neptámen, mamasséssemek sa' chá'a. 20 Tén han ma'a Ismael, seklegaya nak chá'a apxeyenma exchep, ataqmelchesek sa' han ko'o sekteméssesakxa m'a, wának sa' exámak apketchek, tén han exámagkok ma'a aptawán'ák neptámen. Ismael sa' etnehek apyapmeyk ma'a doce apkelámha apmonye'e apkelwesse'e, énxet apxámokma sa' atnéssesek. 21 Mamasséssemek sa' eyke ko'o ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho m'a Isaac, cham'a apketche peya nak kataksek Sara pók apyeyam sa', keso negwánxa nak.
22 Xama axta appenchesa appaqhetchesso Dios ma'a Abraham, yetlókok axta apyenyeykekxa'. 23 Apyenyekhássessek axta han apyempehek Abraham apketche Ismael xa ekhem nak, tén han ma'a apyókxoho apkelásenneykha appalleyam nak apxagkok, keñe han ma'a apkelma axta apyánmagkasso selyaqye apagkok. Kélyenyekhassásegkek axta apyempe'ék ma'a apyókxoho apkelennay'a apheykha nak apxagkok, apkelánesso axta chá'a aqsok, ekhawo apkeltamhókxa axta etnehek ma'a Dios. 24-25 Noventa y nueve apyeyam apagkok axta weykmok Abraham, kélyenyekhássessama axta nekha apmeykha, keñe Ismael trece. 26 Kélyenyekhassásegkek axta nekha apyempe'ék Abraham tén han apketchek Ismael xa ekhem nak, 27 yetlo m'a apyókxoho énxet'ák apheykha nak apxagkok, tén han ma'a apkelásenneykha appalleyam nak ma'a apxagkok, tén han ma'a apkelma axta apyánmagkasso selyaqye apkexeykekxa m'a pók énxet'ák.