Agar e Ismael
1 Saraí, la esposa de Abrán, no le daba hijos, pero tenía una sierva egipcia que se llamaba Agar.
2 Entonces Saraí le dijo a Abrán:
«Ya ves que el Señor me ha hecho estéril, así que te ruego que te allegues a mi sierva; tal vez tendré hijos de ella.»
Y Abrán atendió al ruego de Saraí.
3 A los diez años de que Abrán había habitado en la tierra de Canaán, Saraí, la esposa de Abrán, tomó a Agar, su sierva egipcia, y se la dio por mujer a Abrán, su marido.
4 Y él se allegó a Agar, y esta concibió; y al darse cuenta de que había concebido, comenzó a mirar con desprecio a su señora.
5 Entonces Saraí le dijo a Abrán:
«¡Que mi afrenta recaiga sobre ti! Yo te di por mujer a mi sierva, y al verse encinta me mira con desprecio. ¡Que juzgue el Señor entre tú y yo!»
6 Y Abrán le respondió a Saraí:
«Pues tu sierva está en tus manos. ¡Haz con ella lo que mejor te parezca!»
Y como Saraí la humillaba, ella huyó de su presencia.
7 Pero el ángel del Señor la encontró junto a un manantial en el desierto, que es el manantial que está en el camino a Shur,
8 y le dijo:
«Agar, sierva de Saraí, ¿de dónde vienes, y a dónde vas?»
Y ella respondió:
«Estoy huyendo de Saraí, mi señora.»
9 El ángel del Señor le dijo:
«Regresa con tu señora, y ponte en sus manos.»
10 Además, el ángel del Señor le dijo:
«Voy a multiplicar tu descendencia. Llegarán a ser tantos, que no podrán ser contados.»
11 El ángel del Señor también le dijo:
«Tú has concebido, y darás a luz un hijo. Le pondrás por nombre Ismael, porque el Señor ha oído tu aflicción.
12 Será un hombre indómito; luchará contra todos, y todos lucharán contra él, pero a pesar de todos sus hermanos establecerá su residencia.»
13 Como el Señor le había hablado, ella le dio este nombre: «Tú eres el Dios que ve», pues dijo: «¿Acaso no he visto aquí también al que me ve?»,
14 y al manantial lo llamó «Pozo del que vive y me ve». Ese pozo está entre Cadés y Bered.
15 Agar dio a luz un hijo de Abrán, y este le puso por nombre Ismael.
16 Abrán tenía ochenta y seis años de edad cuando Agar dio a luz a Ismael.
Agar tén han étche Ismael
1 Yawanchek axta ekmáheyo kataksek apketche Abram ma'a Sarai, yetneyk axta eyke xama eyásenneykha ekwesey axta Agar, Egipto kelán'a axta. 2 Keñe axta ektáha eyáneya Abram se'e:
—Elano, Wesse' egegkok ko'o meltémók ótak étchek, éltamhók ko'o exchep epathetagkok ma'a Agar, seyásenneykha nak, sa' kexa ótak étchek eñama m'a.
—Apkelyahákxók axta han Abram ma'a ektáhakxa axta eyáneya Sarai, 3 tén axta ekyentegkásekxo m'a Agar, kelán'a Egipto nak, méssek axta yaqwayam etnehek aptáwa' Abram, ekweykmo axta diez apyeyam apha m'a Canaán. 4 Apyepetcheyak axta han Abram ma'a Agar, lósók axta han temék; xama axta ekwet'a ektáha lóso', wañeyha axta chá'a m'a wesse' agkok. 5 Tén axta Sarai ektáha eyáneya Abram se'e:
—¡Xeyep keñamak sewañeyncha'a ko'o m'a Agar! Ko'o ahagko' axta nahan sekmésso yaqwayam etnehek aptáwa', keñe kaxwók peya kótak xama étche, sewañeyncha'a ko'o. Wesse' egegkok sa' exének, yaqsa eksexnánémaxche', xeyep, essenhan ko'o.
6 Aptáhak axta apchátegmowágko Abram se'e:
—Kalano, eyásenneykha exche' m'a, katnésses sa' ekmakókxa enxoho katnéssesek.
Yetlókok axta han ekmaso chá'a ekteméssesakxa m'a Sarai, tén axta ekxeganakmo m'a Agar. 7 Apwetágwokmek axta eyke xama Wesse' egegkok apchásenneykha m'a yókxexma meykexa nak énxet, nekha axta m'a ekteyapmakxa yegmen, ekyetnama axta m'a ámay ekmahéyak nak yókxexma Sur. 8 Aptáhak axta apkelmaxneyáncha'a s'e:
—Agar, Sarai nak eyásenneykha, ¿háxko éñamakxa? ¿Háxko ekmahágkaxa?
—Wesse' ahagkok Sarai ko'o ekyexánegkásak —axta entáhak eyátegmowágko.
9 Tén axta Wesse' egegkok apchásenneykha aptáha apcháneya s'e:
—Kay'ókxa makham wesse' agkok, kalyahakxoho sa' chá'a ektáhakxa enxoho eyáneya.
10 Aptáhak axta makham apcháneya Wesse' egegkok apchásenneykha s'e:
“Axamássesagkohok
ahagko' sa' ko'o exche'
m'a atawán'ák natámen,
méko sa' kawának
kalyetsetek apwánxa'.
11 Lósók han entáhak kaxwo',
kótak sa' nahan xama étche,
Ismael sa' katnéssesek apwesey.
Hakte apleg'ak Wesse' egegkok
ma'a eklegeykegkoho awáxok.
12 Exhok sa' ma'a xama
yátnáxeg apmopyementél'a,
elnapakpok sa' han chá'a
apyókxoho énxet'ák,
yenmexakpok sa' han chá'a.
Yenmexmakha sa' eykhe
chá'a m'a apkelyáxeg'a nak,
exek sa' eyke aqsa
chá'a m'a apxagkok.”

13 Teméssessegkek axta apwesey Agar, “Dios segwetayo”, hakte appaqhetchessegkek axta Wesse' egegkok. Axta temék awáxok se'e: “Éteyak ko'o Dios, makke watsapak makham.” 14 Cháxa keñamak kélteméssesa nak ekwesey m'a yámelchet nak: “Yámelchet apagkok ekha nak apyennaqte, setayo nak chá'a ko'o.” Cháxa yámelchet nak, yetnegkek ma'a neyseksa nak teyp Cadés, halep nak Béred.
15 Wetássek axta apketche Agar ma'a Abram, apteméssessek axta apwesey Ismael, 16 Ochenta y seis apyeyam apagkok axta temék Abram apteyekmo m'a apketche Ismael.