La torre de Babel
1 En la tierra todos tenían entonces una sola lengua y unas mismas palabras,
2 pero sucedió que, cuando salieron de oriente, hallaron una llanura en la tierra de Sinar y se establecieron allí.
3 Y se dijeron unos a otros: «Vamos a hacer ladrillos y a cocerlos en el fuego.» Y los ladrillos les sirvieron como piedras, y el asfalto les sirvió de mezcla,
4 y dijeron: «Vamos a edificar una ciudad, y una torre cuya cúspide llegue hasta el cielo. Hagámonos de renombre, por si llegamos a esparcirnos por toda la tierra.»
5 Pero el Señor descendió para ver la ciudad y la torre que los hijos de los hombres estaban edificando,
6 y dijo:
«Esta gente es una sola, y todos ellos tienen un solo lenguaje. Ya han comenzado su obra, y ahora nada los hará desistir de lo que han pensado hacer.
7 Así que descendamos allá y confundamos su lengua, para que ninguno entienda la lengua de su compañero.»
8 Así fue como el Señor los esparció por toda la tierra, y como dejaron de edificar la ciudad.
9 Por eso la ciudad se llamó Babel, porque allí el Señor confundió el lenguaje de toda la tierra, y desde allí los esparció por toda la superficie de la tierra.
Los descendientes de Sem
(1 Cr 1.24-27)
10 Estos son los descendientes de Sem: Dos años después del diluvio, Sem engendró a Arfaxad. Tenía entonces cien años de edad.
11 Después de engendrar a Arfaxad, Sem vivió quinientos años, y engendró hijos e hijas.
12 Arfaxad vivió treinta y cinco años, y engendró a Selaj.
13 Después de engendrar a Selaj, Arfaxad vivió cuatrocientos tres años, y engendró hijos e hijas.
14 Selaj vivió treinta años, y engendró a Éber.
15 Después de engendrar a Éber, Selaj vivió cuatrocientos tres años, y engendró hijos e hijas.
16 Éber vivió treinta y cuatro años, y engendró a Peleg.
17 Después de engendrar a Peleg, Éber vivió cuatrocientos treinta años, y engendró hijos e hijas.
18 Peleg vivió treinta años, y engendró a Reu.
19 Después de engendrar a Reu, Peleg vivió doscientos nueve años, y engendró hijos e hijas.
20 Reu vivió treinta y dos años, y engendró a Serug.
21 Después de engendrar a Serug, Reu vivió doscientos siete años, y engendró hijos e hijas.
22 Serug vivió treinta años, y engendró a Najor.
23 Después de engendrar a Najor, Serug vivió doscientos años, y engendró hijos e hijas.
24 Najor vivió veintinueve años, y engendró a Téraj.
25 Después de engendrar a Téraj, Najor vivió ciento diecinueve años, y engendró hijos e hijas.
26 Téraj vivió setenta años, y engendró a Abrán, a Najor y a Harán.
Los descendientes de Téraj
27 Estos son los descendientes de Téraj: Téraj engendró a Abrán, a Najor y a Harán; y Harán engendró a Lot.
28 Harán murió antes que su padre Téraj, en Ur de los caldeos, que era la tierra donde nació.
29 Abrán y Najor tomaron mujeres para ellos. La mujer de Abrán se llamaba Saraí, y la mujer de Najor se llamaba Milca, que era hija de Harán, el padre de Milca y de Isca.
30 Pero Saraí era estéril; no tenía ningún hijo.
31 Y Téraj tomó a su hijo Abrán y a su nuera Saraí, y a su nieto Lot, hijo de Harán, y salió con ellos de Ur de los caldeos para ir a la tierra de Canaán, pero cuando llegaron a Jarán se quedaron allí.
32 Y fueron los días de Téraj doscientos cinco años; y murió Téraj en Jarán.
Tegma néten apwenaqte Babel
1 Hawók axta mók apkelpeywa énxet'ák keso náxop. 2 Xama axta apkelánteyapma m'a yókxexma ekpayho nak ekteyapmakxa ekhem, apkelwetágweykmek axta xapop ekpayhéyak ma'a yókxexma nak Sinar, keñe axta apkelheykmo m'a. 3 Xama ekhem axta aptáha chá'a apcháneya pók se'e: “Anlának sa' yátaphémekcha'ák, ólwatnek sa'.” Apkelmáha axta m'a yátaphémekcha'ák, axta elmáha m'a meteymog, apkelmáha axta meteymog égmenek, axta elmáha m'a meteymog ánek. 4 Keñe axta aptáha apkelpaqmeta s'e: “Kólchempoho, anlának xama tegma apwányam, tén han xama tegma néten apwenaqte apweykmoho néten. Keñe sa' ólxénaxchek chá'a negko'o negmowána aqsok, móxpaqnehek sa' chá'a ekyókxoho keso náxop.”
5 Apweywenteyk axta Wesse' egegkok apkelano tegma apwányam, tén han tegma néten apwenaqte, apkeláneygko axta m'a énxet'ák nak. 6 Keñe axta aptáha s'e: “Méko apkelpaxqamap xa énxet'ák nak, hawók nahan mók apkelpeywa, cháxa keñamak apkeláneykegko nak xa apkeltamheykha nak, melwátesagkek han apkeláneyak. 7 Tásek sa' ólweywenták ólxegánegkessesek mók apkelpeywa, yaqwayam sa' mey'asagkehek chá'a aptáhakxa apcháneya pók.”
8 Cháxa aptáhakxa axta Wesse' egegkok apkexpánchesa ekyókxoho keso náxop, apkelwáteságkek axta han apkeláneyak tegma apwányam. 9 Cháxa yókxexma apkelxegánegkessesakxa axta apkelpeywa Wesse' egegkok apyókxoho énxet'ák apheykha keso náxop. Cháxa apkexpánchesakxa axta han ekyókxoho yókxexma keso náxop. Ekeso éñamakxa kélteméssesa axta apwesey Babel xa tegma apwányam nak.
Sem aptawán'ák neptámen
(1 Cr 1.24-27)
10 Keso Sem aptawán'ák neptámen se'e: Apteyekmek axta apketche Sem, apweykmo axta cien apyeyam apagkok, cham'a Arfaxad, aptéma axta apqánet apyeyam natámen axta yegmen ekyawe. 11 Aphegkek axta makham Sem quinientos apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
12 Treinta y cinco apyeyam apagkok axta weykmok Arfaxad apteyekmo m'a apketche Sélah. 13 Aphegkek axta makham Arfaxad cuatrocientos tres apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
14 Treinta apyeyam apagkok axta weykmok Sélah apteyekmo m'a apketche Éber. 15 Aphegkek axta makham Sélah cuatrocientos tres apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
16 Treinta y cuatro apyeyam apagkok axta weykmok Éber apteyekmo m'a apketche Péleg. 17 Aphegkek axta makham Éber cuatrocientos treinta apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
18 Treinta apyeyam apagkok axta weykmok Péleg apteyekmo m'a apketche Reú. 19 Aphegkek axta makham Péleg doscientos nueve apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
20 Treinta y dos apyeyam apagkok axta weykmok Reú apteyekmo m'a apketche Serug. 21 Aphegkek axta makham Reú doscientos siete apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
22 Treinta apyeyam apagkok axta weykmok Serug apteyekmo m'a apketche Nahor. 23 Aphegkek axta makham Serug doscientos apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
24 Veintinueve apyeyam apagkok axta weykmok Nahor apteyekmo m'a apketche Térah. 25 Aphegkek axta makham Nahor ciento diecinueve apyeyam natámen xa, apkelweteykekxeyk axta makham mók apketchek apkelennay'a, tén han kelwán'ák.
26 Setenta apyeyam apagkok axta weykmok Térah apkelweteya m'a apketchek, Abram, Nahor, tén han Harán.
Térah aptawán'ák neptámen
27 Keso Térah axta aptawán'ák neptámen se'e: apyáp axta m'a Abram, Nahor tén han Harán. Harán apyáp axta Lot, 28 apketsepmeyk axta m'a Ur yókxexma nak Caldea, megyetsapmakxa axta makham ma'a apyáp Térah. Axta apketsaphok ma'a yókxexma apteyeykemxa axta. 29 Kelyamhopmeyk axta Abram, Sarai axta apmák, keñe Nahor apmoma m'a Milcá, Harán axta apketche, Iscá axta apyáxeg. 30 Yawanchek axta kótak étche Sarai, hakte katétche axta.
31 Apteyepmeyk axta Térah ma'a Ur apchókxa nak caldeos, apmaheykegko m'a yókxexma Canaán yetlo apketche Abram, apyentamomchek axta m'a aptáwen Lot, yetlo m'a aptánegken Sarai. Xama axta apkelweykmo m'a tegma apwányam Harán, apkelheykmek axta m'a. 32 Doscientos cinco apyeyam apagkok axta weykmok Teráh apketsapma m'a Harán.