1 Pero digo también: Mientras el heredero es niño, en nada difiere del esclavo, aunque es señor de todo,
2 solo que está bajo tutores y guardianes hasta el tiempo señalado por el padre.
3 Así también nosotros, cuando éramos niños, vivíamos en esclavitud y sujetos a los principios básicos del mundo.
4 Pero cuando se cumplió el tiempo señalado, Dios envió a su Hijo, que nació de una mujer y sujeto a la ley,
5 para que redimiera a los que estaban sujetos a la ley, a fin de que recibiéramos la adopción de hijos.
6 Y por cuanto ustedes son hijos, Dios envió a sus corazones el Espíritu de su Hijo, el cual clama: «¡Abba, Padre!»
7 Así que ya no eres esclavo, sino hijo; y si eres hijo, también eres heredero de Dios por medio de Cristo.
Exhortación contra el volver a la esclavitud
8 Ciertamente, en otro tiempo, cuando ustedes no conocían a Dios, servían a los que por naturaleza no son dioses;
9 pero ahora que conocen a Dios, o más bien, que Dios los conoce a ustedes, ¿cómo es que han vuelto de nuevo a los débiles y pobres rudimentos, a los cuales quieren volver a esclavizarse?
10 Ustedes guardan los días, los meses, los tiempos y los años.
11 ¡Me temo que, con ustedes, yo he trabajado en vano!
12 Les ruego, hermanos, que se hagan como yo, porque yo también me he hecho como ustedes. Ningún agravio me han hecho.
13 Bien saben ustedes que, debido a una enfermedad del cuerpo, les anuncié el evangelio al principio,
14 y ustedes no me despreciaron ni desecharon por la prueba que tenía en el cuerpo, sino que me recibieron como a un ángel de Dios, como a Cristo Jesús.
15 ¿Dónde, pues, está esa satisfacción que experimentaban? Yo doy testimonio de que, de haber podido, ustedes se habrían sacado sus propios ojos, para dármelos.
16 ¿Acaso me he vuelto enemigo de ustedes, por decirles la verdad?
17 Algunos muestran mucho interés por ustedes, pero no para bien, sino que quieren apartarlos de nosotros para que ustedes muestren interés por ellos.
18 Qué bien que muestren interés en lo bueno siempre, y no solo cuando estoy presente con ustedes.
19 Hijitos míos, por quienes vuelvo a sufrir dolores de parto, hasta que Cristo sea formado en ustedes,
20 quisiera estar con ustedes ahora mismo y cambiar de tono, pues ustedes me tienen perplejo.
Alegoría de Sara y Agar
21 Díganme, ustedes que quieren estar sujetos a la ley: ¿no han oído lo que dice la ley?
22 Porque está escrito que Abrahán tuvo dos hijos; uno de la esclava, y el otro de la libre.
23 El hijo de la esclava nació conforme a una decisión humana; pero el hijo de la libre nació conforme a la promesa.
24 Lo cual es una alegoría, pues estas mujeres son los dos pactos; el uno proviene del monte Sinaí, el cual da hijos para esclavitud; este es Agar.
25 Porque Agar es el monte Sinaí en Arabia, y corresponde a la Jerusalén actual, y esta, junto con sus hijos, está en esclavitud.
26 Pero la Jerusalén de arriba, la cual es madre de todos nosotros, es libre.
27 Porque está escrito:
«Regocíjate, oh estéril,
tú que no das a luz;
prorrumpe en júbilo y clama,
tú que no tienes dolores de parto;
porque más son los hijos de la desolada
que los de la que tiene marido.»
28 Así que, hermanos, nosotros, como Isaac, somos hijos de la promesa.
29 Pero como entonces el que había nacido según la carne perseguía al que había nacido según el Espíritu, así también sucede ahora.
30 Pero ¿qué dice la Escritura? «Echa fuera a la esclava y a su hijo, porque el hijo de la esclava no heredará con el hijo de la libre.»
31 De modo, hermanos, que no somos hijos de la esclava, sino de la libre.
Negko'o kaxwók nenteme Dios apketchek
1 Akke ko'o ekmakók axének se'e: apketchetsék agkok makham ma'a yaqwayam nak exkekxak aqsok, exhok ma'a kélásenneykha naqsal'a, apagkok eykhe katnehek ma'a ekyókxoho aqsok nak. 2 Yetneyk nahan katnehek énxet aptaqmelchesso, tén han apkeltaqmelchessesso m'a aqsok apagkok, ekweykmoho ekwokmo m'a ekhem appekkenchessamakxa axta m'a apyáp. 3 Hawók nahan sentémakxa nak negko'o xa; ẽlmomchek axta negko'o aqsok ekha nak élmowancha'a éláneykencha'a nak keso náxop senteméssessama máxa sẽlásenneykha naqsa, cham'a nentémakxa axta egketcheyetse'. 4 Xama axta ekweykmo ekhem, apcháphassegkek axta Apketche Dios, apteyekmo axta apkeñama xama kelán'a, apkelyaheykekxoho m'a éltémókxa axta antéhek ma'a Moisés segánamakxa apagkok, 5 yaqwayam enxoho hẽlhaxyawássekxak negko'o neyseksa negánémaxche anlának ma'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa, tén han hegmések negko'o yaqwayam antéhek Dios apketchek. 6 Apcháphassegkek axta Apketche Espíritu apagkok Dios kañe' egwáxok negko'o, hakte nentemegkek negko'o kaxwók apketchek; etnehek nahan chá'a Espíritu ewónmakha s'e: “¡Abbá!” nenteme nak “¡Táta!” 7 Háwe kaxwók xép apteme kélásenneykha naqsa, Dios apketche kaxwo'; apmenyeyk nahan elmeyásekxak xépxa ekyókxoho aqsok, eñama apteme apketche.
8 Kelmomchek axta kéxegke aqsok ekha nak élmowancha'a élheyásamáxkoho nak aqsok kéláyókxa, háwe eyke, cham'a megkólya'áseykegkaxa axta makham ma'a Dios. 9 Keñe kaxwo', kélya'áseykegkoho nak kéxegke m'a Dios, apkelya'áseykegkoho nak han kaxwók kéxegke m'a Dios, ¿háxko katnehek kóltemekxak makham kélyaheykekxoho kéxegke xa aqsok mékoho nak, tén han élmayóseka ekha nak élmowancha'a, tén han katnéssásekxak makham élásenneykha naqsa? 10 Makhemek makham kéxegke kélpagkanma chá'a ekhem, tén han pelten, tén han apyeyam. 11 ¡Tamheykha ko'o ewáxok katnehek eyaqhémo sektamheykha axta ko'o kélnepyeseksa kéxegke!
12 Élyáxeg, éltamhók ko'o kóltéhek sektémakxa nak ko'o, hakte ekheyásamáxchekxók axta ko'o kéxegke. Axta ko'o hélteméssesseykmohoxma ekmaso kéxegke xama enxoho. 13 Kélya'ásegkok eyke kéxegke sekxók axta séltennáseykencha'a tásek amya'a, sekháxamáxche axta keñamak. 14 Kelhayak axta eyke kéxegke xa sekháxamáxche nak, axta eyke héltaqnagkók, axta anhan héltaqhessamo', máxa xama Dios apchásenneykha axta aqsa élteméssessók sélmoma takha', máxa axta élteméssessók ma'a Cristo Jesús. 15 ¿Háxko eyke ekmaheykegkaxa kaxwók ma'a ektaqmeleykha axta kélwáxok? Ewanchek ko'o axének ektaqmela kéxegke, kawomhok axta kélleklo kélaqtek hélmések ko'o, kélewagko enxoho. 16 ¿Sélenmexma enxeykel'a kéltamhákxak kaxwók ko'o kéxegke, eñama séltennasso m'a amya'a ekmámnaqsoho nak?
17 Awanhek kéxegke apkelmopmenyého xa énxet'ák nak, háwe eyke ektaqmalma ektémakxa élchetamso apkelwáxok. Wánxa eyke aqsa apmenyeyk hegkexakkasek negko'o kéxegke, yaqwayam enxoho kólámenyéhok nahan kéxegkáxa xa énxet'ák nak. 18 Tásek negko'o agámenyéhok ma'a énxet'ák nak, yetlo ektaqmalma élchetamso egwáxok akke; tásek kóltéhek chá'a xa ektáha nak, háwe ekwánxa agkok kóltéhek sekha nak ko'o kélnepyeseksa kéxegke. 19 Étchek sélásekhayo, añegkohok sa' ko'o makham, ektémól'a kañegkohok kelán'a amonye' ekteme naqláwa, ekweykmoho apha kélwáxok kéxegke m'a Cristo. 20 ¡Axho annal'a ko'o xamo' kéxegke m'a, keso kaxwo' nak, yaqwayam enxoho agkések sekpeywa ektaqmela kéxegke, akke ay'ásegkok ko'o yaqwánxa atnéssesek kéxegke!
Ektémakxa axta Agar tén han Sara
21 Héltennés hana xama aqsok, kéxegke kélmámenyého nak kóltéhek kélyaheykekxoho éltémókxa nak antéhek segánamakxa ¿Enxoho axta eykel'a kóllegeyk kéxegke ektémakxa nak ekpeywa m'a segánamakxa? 22 Xeyenmeyk axta apwetaya apqánet apketchek ma'a Abraham: xama apketche axta étche m'a kelán'a ektáha axta kélásenneykha naqsa keñe axta pók apketche étche m'a kelán'a aptáwa' apagko' axta, megkatne axta kélásenneykha naqsa. 23 Axta nahan aptemék aptéyeykmo étche kelán'a kélásenneykha naqsa axta m'a sentémakxa nak chá'a negko'o nempalleykmo negyókxoho; keñe étche axta m'a kelán'a megkatne axta kélásenneykha naqsa aptéyeykmo yaqwayam katnehek ma'a aptémakxa axta appeywa Dios. 24 Yetneyk ektémakxa chá'a xa; ánet ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho ekyetchesamaxkoho m'a ánet kelán'a nak: xama m'a élánamáxche axta egkexe Sinaí, cháxa ekyetchesamaxkoho m'a Agar, ektáha nak egken ma'a yaqwayam nak etnahagkok kélásenneykha naqsa. 25 Hakte Agar ekyetchesamaxkoho nak egkexe Sinaí ekyetna nak Arabia, ekteme nak han ekyetchesamaxkoho Jerusalén se'e kaxwo' nak, hakte kélásenneykha naqsa axta kélteméssessók xa tegma apwányam nak, yetlo m'a énxet'ák ektáha nak apheykha m'a. 26 Háwe eyke kélásenneykha naqsa m'a Jerusalén apyetna nak néten, negko'o nahan nenteme énxet'ák apagkok. 27 Hakte temék eknaqtáxésamaxche s'e:

“Kapayhekxa awáxok,
kelán'a megkate nak étche,
xeye nahan meyke nak étchek;
kalpáxamha kapayhekxak
awáxok, xeye' megkay'áseyak
nak ektémakxa
ekmáske ekteme naqláwa.
Hakte apxámok sa' etnehek
étchek ma'a kelán'a
ektaqmópeyak nak,
megkaxók sa' ma'a kelán'a
apha nak atáwa'.”
28 Élyáxeg, kéxegke kélteme kélhémo m'a Isaac: kéxegke kélteme kélketchek, apkeltennassama elmések Dios ma'a Abraham. 29 Ekhawo ektémakxa axta nahan, cham'a nanók axta, aptéyeykmo axta m'a sakcha'a ektémakxa nak chá'a negko'o nempalleyam, aptawáseykegkoho axta chá'a m'a sakcha'a aptéyam axta eñama Espíritu aptamheykha, katnohok nahan chá'a kaxwók xa ektéma nak. 30 ¿Háxko eyke ektémakxa m'a eknaqtáxésamaxche'? Temék ekpeywa s'e: “Kóltekkes kelán'a kélásenneykha naqsa yetlo étche, hakte mopwanchek exkohok xamo' aqsok kelán'a kélásenneykha naqsa étche m'a kelán'a megkatnaha nak kélásenneykha naqsa étche.” 31 Élyáxeg, háwe negko'o étchek ma'a kelán'a kélásenneykha naqsa nak, akke étchek negko'o m'a kelán'a megkatnaha nak kélásenneykha naqsa.