Restauración futura de Israel
1 »Tú, hijo de hombre, profetiza a los montes de Israel. Diles que oigan la palabra del Señor.»
2 Así ha dicho Dios el Señor:
«El enemigo se burla de ustedes, y dice: “¡Vaya! ¡Hasta las alturas eternas se nos han dado en posesión!”
3 Por eso, profetiza contra ellos.»
Así ha dicho Dios el Señor:
«Ustedes han sido asolados. Por todos lados, gente de otras naciones se los han tragado; ¡los han convertido en su propiedad!; ¡los han hecho caer en boca de habladores, para que sean la burla de todos los pueblos!
4 Por eso, montes de Israel, escuchen la palabra de Dios el Señor.»
Así ha dicho Dios el Señor a los montes y a las colinas, a los arroyos y a los valles, a las ruinas desoladas y a las ciudades desamparadas, que quedaron expuestas a la burla de las naciones vecinas, y a ser su botín de guerra.
5 Sí, así ha dicho Dios el Señor:
«En el ardor de mi enojo ciertamente he hablado en contra de las demás naciones y en contra de todo Edom, porque alegremente y con enconada vehemencia se disputaron mi tierra para quedarse con ella. Quisieron tomar prisioneros a los que fueron expulsados de allí.
6 Por eso, profetiza acerca de la tierra de Israel, y diles a sus montes y colinas, y a sus arroyos y valles, que yo, su Dios y Señor, he dicho: “En mi enojo y furor he hablado, porque ustedes han tenido que soportar los insultos de las naciones.
7 Por eso yo, su Dios y Señor, levanto mi mano y juro que las naciones que están alrededor de ustedes tendrán que soportar su propia afrenta.”
8 Pero ustedes, montes de Israel, extenderán su follaje y darán su fruto para mi pueblo Israel, porque ya pronto van a volver.
9 »Como pueden ver, yo estoy en favor de ustedes, y voy a cuidarlos, y ustedes serán cultivados y sembrados.
10 Yo multiplicaré en ustedes a todos los habitantes de Israel, y las ciudades volverán a ser habitadas, y sus ruinas serán reconstruidas.
11 Multiplicaré en ustedes el número de hombres y del ganado, y estos serán multiplicados y crecerán. Haré que vuelvan a vivir como en el pasado, y los trataré mejor que antes. Así sabrán que yo soy el Señor.
12 »Yo haré que mi pueblo Israel vuelva a ser transitado. Mi pueblo tomará posesión de ti, y tú serás de ellos, y nunca más les quitarás la vida a sus hijos.»
13 Así ha dicho Dios el Señor:
«Se dice que ustedes, como nación, se comen a la gente y matan a sus propios hijos.
14 Pero ya no volverán a devorarse a la gente, ni a matar a sus propios hijos.
—Palabra de Dios el Señor.
15 »Nunca más permitiré que oigas los insultos de las naciones, ni que vuelvas a soportar las ofensas de otros pueblos, ni que les quites la vida a tus propios hijos.»
—Palabra de Dios el Señor.
16 La palabra del Señor vino a mí, y me dijo:
17 «Hijo de hombre, mientras el pueblo de Israel habitaba en su tierra, la contaminó con sus hechos y su modo de proceder. A mis ojos, su manera de actuar fue tan repugnante como si estuvieran menstruando.
18 Por la sangre que derramaron, descargué mi enojo sobre ellos, pues con sus ídolos contaminaron la tierra.
19 Por eso los dispersé por todas las naciones y por todos los países, pues los juzgué como lo merecían sus acciones y su conducta.
20 Cuando llegaron a las naciones a las que fueron llevados, profanaron mi santo nombre, pues de ellos se decía que eran el pueblo del Señor, y que de la tierra del Señor habían salido.
21 Y me ha dolido ver que mi santo nombre ha sido profanado por el pueblo de Israel entre las naciones a las que fueron llevados.
22 »Por eso, dile al pueblo de Israel que yo, su Señor y Dios he dicho: “Pueblo de Israel, no lo hago por ustedes, sino por causa de mi santo nombre, el cual ustedes profanaron entre las naciones a las que fueron llevados.
23 Pero yo santificaré la grandeza de mi nombre, el cual ustedes profanaron entre las naciones. Y cuando delante de sus ojos yo sea santificado en medio de ustedes, las naciones sabrán que yo soy el Señor.
—Palabra de Dios el Señor.
24 »”Yo los recogeré de todas las naciones y países, y los traeré de vuelta a su tierra.
25 Esparciré agua limpia sobre ustedes, y ustedes quedarán limpios de todas sus impurezas, pues los limpiaré de todos sus ídolos.
26 Les daré un corazón nuevo, y pondré en ustedes un espíritu nuevo; les quitaré el corazón de piedra que ahora tienen, y les daré un corazón sensible.
27 Pondré en ustedes mi espíritu, y haré que cumplan mis estatutos, y que obedezcan y pongan en práctica mis preceptos.
28 Y ustedes habitarán en la tierra que les di a sus padres, y serán mi pueblo, y yo seré su Dios.
29 Yo los limpiaré de todas sus impurezas, y haré que venga el trigo, y lo multiplicaré para que no pasen hambre.
30 Multiplicaré también el fruto de los árboles, y el fruto de los campos, para que nunca más vuelvan a sufrir el oprobio de pasar hambre entre las naciones.
31 Y ustedes se acordarán de su mal proceder y de sus malas acciones, y se avergonzarán de ustedes mismos y de las iniquidades y de los actos repugnantes que cometieron.
32 Sépanlo bien, pueblo de Israel, que no lo hago por ustedes, así que deben avergonzarse y sentirse mal por las iniquidades que han cometido.”»
—Palabra de Dios el Señor.
33 Así ha dicho Dios el Señor:
«El día que yo los limpie de todas sus iniquidades, haré también que las ciudades vuelvan a ser habitadas, y que las ruinas sean reconstruidas.
34 La tierra asolada volverá a ser cultivada, en vez de permanecer asolada a la vista de todos los que pasan.
35 »Entonces se dirá: “Esta tierra, que alguna vez fue asolada, ha llegado a ser como el huerto de Edén. Estas ciudades, que habían quedado desiertas y asoladas y en ruinas, ahora están fortificadas y habitadas.”
36 Entonces las naciones que hayan quedado a su alrededor sabrán que yo reconstruí lo que fue derribado y planté lo que estaba desolado. Yo, el Señor, lo he dicho y lo haré.»
37 Así ha dicho Dios el Señor:
«Todavía el pueblo de Israel habrá de pedirme que los multiplique, de la manera que se multiplican los rebaños.
38 Y las ciudades ahora desiertas se llenarán de gente, como se llena Jerusalén con los rebaños de ovejas consagradas en sus fiestas solemnes. Así sabrán que yo soy el Señor.»
Israel yaqwayam kaxátekhekxak makham egmonye'
1 Énxet, eltennés sa' sektáhakxa ko'o sekxeyenma m'a meteymog élekhahéyak nak Israel, yána sa' keyxhok ma'a sekpeywa. 2 Ektáhak ko'o sekpeywa s'e sektáha nak Wesse': Apkeneykek kaxwók apagkok Israel apkelenmexma m'a meteymog élekhahéyak megkamassegwayam nak. 3 Eltennés sa' sektáhakxa ko'o sélxeyenma m'a, etne sa' elának se'e: ‘Keso aptáhakxa exchek appeywa Wesse' egegkok se'e: Ekyókxoho yókxexma apketámeykmok kéxegke, apmassesseykmek nahan; apyókxoho énxet'ák apkeleñama nak mók apkelókxa aptemék apagkok kéxegke, keñe m'a énxet'ák apkelasméssama chá'a yetlo apkelwanyeykha. 4 Meteymog élekhahéyak Israel, kóleyxho Wesse' egegkok appeywa apcháphássesso m'a meteymog élekhahéyak, tén han ma'a egkexe yámnáxap'awo nak, tén han ma'a wátsam nak tén han ma'a élyapwátegweykenxa nak chá'a xapop; tén han ma'a tegma aphopák appalleyam axta meyke nak énxet ma'a kañe', tén han ma'a tegma apkelyawe meyke nak xama aqsok ma'a kañe Israel, apkelmenyexchessama axta aqsok apagkok ma'a énxet'ák apheykha nak nepyáwa, tén han aptéma axta apkelasmeyáseykha chá'a. 5 Keso aptáhakxa nak appeywa Wesse' egegkok se'e: Kalwok sa' ko'o sekpeywa alának ma'a pók énxet'ák nak, sa' ekyágwánxa agkok ma'a ekyókxoho nak kañe' Edom, hakte apmomchek axta xapop ahagkok yetlo ekyawe agko' élpayheykekxa apkelwáxok, yetlo apkelwañémo apagko' axta nahan apkelyementameykegkok ma'a yókxexma agkok nak.’
6 “Eltennés sa' sektáhakxa sekpeywa exének ma'a xapop Israel. Etne sa' elának se'e: ‘Keso aptáhakxa nak apxéna Wesse' egegkok ma'a meteymog élekhahéyak nak, tén han ma'a egkexe yámnetna'awo nak, tén han ma'a wátsam nak, tén han ma'a élyapwátegweykenxa nak chá'a xapop: Ekpaqmetchek ko'o yetlo seklómo ahagko' eñama kéllegeykegkoho apkelxéneykha ekmaso kéxegke m'a pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák apkeleñama mók apkelókxa. 7 Ekeso éñamakxa sekteméssesa nak ko'o naqsók sektáha nak Wesse', peya elmegqáwhok apagko' ma'a énxet'ák apheykha nak kélnepyáwa'. 8 Keñe sa' kéxegke, meteymog élekhahéyak nak Israel kasawhekxohok sa' yámet élyawe yetlo ekxámokma ekyexna yaqwayam sa' etawagkok ma'a énxet'ák ahagkok Israel, cham'a eyágketo nak makham yaqwayam elwata'. 9 Alanha sa' ko'o m'a; wának sa' makham elcheygkok tén han eknagkok ma'a aqsok aktek. 10 Wának sa' ko'o exámekxohok apagko' ma'a énxet'ák Israel apheykha nak ma'a. Elánhok sa' énxet apheykha m'a kañe' tegma apkelyawe nak, kólnaqxétekhasagkokxak sa' makham ma'a tegma aphopák appalleyam axta. 11 Wának sa' ko'o exámekxak kélnepyeseksa m'a énxet tén han ma'a aqsok kélnaqtósso, exámagkohok apagko' sa'. Exnágwakxohok sa' makham apxámokma énxet ma'a apweykenxa axta apxámokma m'a sekxók axta, keñe sa' kéxegke, tásek sa' katnehek kélheykha, megkaxók sa' ma'a ektémakxa axta m'a nentámen axta. Keñe sa' kólya'ásegwók ko'o sektáha Wesse'. 12 Meteymog élekhahéyak Israel, wának sa' ko'o elweynchamha énxet'ák ahagkok ma'a neyseksa nak kéxegke, tén han elmagkok ma'a aqsok kélagkok nak yaqwayam etnehek apagkok, megkóltemessásekxók sa' nahan chá'a kaxwók kéxegke meyke apketchek ma'a.
13 “Ektáhak ko'o sekpeywa s'e sektáha nak Wesse': Kéxegke meteymog élekhahéyak, kélxénamaxcheyk chá'a kéltéyak ma'a énxet tén han kélteméssesso chá'a meyke apketchek ma'a énxet'ák kélagkok. 14 Megkóltewekxók sa' chá'a kaxwók kéxegke énxet, megkóltemessásekxók sa' nahan chá'a kaxwók meyke apketchek ma'a énxet'ák kélagkok. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'. 15 Magwohok sa' chá'a kaxwók kóllegekxohok apkelxéneykha ekmaso m'a pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák apkeleñama mók apkelókxa; kamaskok sa' kaxwók apkelenmexeyncha'a xa énxet'ák nak, hakte megkóltemessásekxók sa' chá'a kaxwók kéxegke meyke apketchek ma'a énxet'ák kélagkok. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'.’”
16 Epaqhetchessek axta ko'o Wesse' egegkok. Aptáhak axta seyáneya s'e: 17 “Apkenyetséssegkek axta eñama apkeltémakxa ekmaso israelitas ma'a apheykegkaxa axta kañe' xapop apagkok. Ekhéssamok axta ko'o ektémakxa apheykha m'a ektémól'a aqsok ekmanyása agko' la'a. 18 Tén axta sekyenyento ko'o seklo nepyeseksa m'a, eñama apkelnapma apnámakkok ma'a apchókxa nak tén han ma'a ektémakxa nak aptawáseykha apkelpeykessamo m'a aqsok kéleykmássesso, 19 éxpánchessegkek axta ko'o sélya'assama m'a mók apkelókxa tén han nepyeseksa nak ma'a pók aptémakxa énxet'ák, séllegassáseykegkoho eñama m'a apkeltémakxa ekmaso. 20 Aptawáseykha axta chá'a ko'o sekwesey ekpagkanamaxche ekyókxoho yókxexma apkelweykemxa axta chá'a m'a, hakte axta etnehek chá'a elxének énxet'ák se'e: ‘Wesse' egegkok énxet'ák apagkok xa, kélántekkessegkek eyke m'a apkelókxa nak.’ 21 Keñe axta ko'o eyaqhama ewáxok sekweteya kéltawáseykencha'a chá'a sekwesey ekpagkanamaxche, eñama énxet'ák Israel ma'a ekyókxoho apheykegkaxa nak chá'a pók aptémakxa énxet'ák, cham'a apkelweykemxa axta chá'a.
22 “Etne sa' elának énxet'ák Israel se'e: Keso aptáhakxa nak appeywa Wesse' egegkok se'e: Israelitas, háwe eñama kéxegke kéltémakxa aqsok sekmako nak ko'o alána', eyke m'a sekwesey ekpagkanamaxche, kéltawáseykencha'a nak chá'a kéxegke nepyeseksa m'a pók aptémakxa énxet'ák, kélmeheykegkaxa nak chá'a. 23 Axekmósek sa' ko'o sekwesey ektaqmalma eyeymáxkoho nápaqta'awók ma'a pók aptémakxa nak chá'a énxet'ák, cham'a kéltawáseykencha'a nak chá'a kéxegke nepyeseksa; élanak sa' agkok ko'o xa, elya'ásegwók sa' ko'o sektáha Wesse'. Ko'o sekxeyenma xa, sektáha nak Wesse'. 24 Alántekkesek sa' ko'o kéxegke xa ekyókxoho apkelókxa kélheykegkaxa nak chá'a nepyeseksa m'a pók aptémakxa énxet'ák; wánchásekxak sa', tén sa' wának kólmeyekxak makham ma'a xapop kélagkok axta. 25 Ayaqpássesagkok sa' ma'a yegmen ektaqmalma agko' nak, almópessásekxak sa' ma'a ekyókxoho élmanyása kélyempe'ék, almópessásekxak sa' ma'a élyepetche nak ekmanyása m'a aqsok kéleykmássesso kélagkok; 26 agkeyásekxak sa' ko'o kéxegke axnagkok kélwáxok tén han aphaxnagkok espíritu. Ayenyókasek sa' ko'o kéxegke xa élyennaqte kélwáxok ekho nak meteymog, agkeyásekxak sa' ma'a kélwáxok élmomhápa nak. 27 Apekkenchesek sa' ko'o kélwáxok kéxegke m'a espíritu ahagkok, tén sa' wának kóllának ma'a segánamakxa ahagkok nak tén han ma'a séltémókxa nak chá'a kóltéhek; 28 kólhakha sa' ma'a apkelókxa sekméssamakxa axta m'a kélyapmeyk nano', énxet'ák ahagkok sa' atnehek, keñe sa' ko'o héltéhek Dios kélagkok. 29 Almallahanchesek sa' ekyókxoho m'a élpeysegkessama nak chá'a kélyempe'ék. Wának sa' exámekxohok apagko' ma'a hótáhap apaktek, magwáphassásekxók sa' chá'a kaxwók ma'a meyk segaqhe. 30 Wának sa' nahan kaxámagkohok agko' ekyexna yenta'a élyawe tén han aqsok kélcheneykekxa m'a yókxexma, yaqwayam sa' megkólmegqayhek chá'a makham kéxegke nápaqta'awók pók aptémakxa énxet'ák, eñama meyk élnapma. 31 Xénwákxók sa' agkok chá'a kélwáxok kéxegke m'a kéltémakxa ekmaso tén han ma'a ektémakxa nak chá'a aqsok ekmaso kélláneyak, kólmegqasaxkohok kélagkók sa' chá'a kéxegke eñama m'a kéltémakxa megkólya'assáxma tén han aqsok ekmaso kéllánéyak. 32 Ektáhak ko'o sekpeywa s'e sektáha nak Wesse': Israelitas, kólya'asagkoho sa' malana ko'o eñama kéxegke s'e; kólmegqè sa', nágkólya'asák aqsa kéltáhakxa eñama m'a kéltémakxa ekmaso.
33 “Ektáhak ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse': Éyaxñáseykxeyk sa' agkok ko'o kéxegke ekyókxoho m'a kéltémakxa megkólya'assáxma nak, wának sa' kólhakha m'a tegma apkelyawe kélagkok nak, tén han kólnaqxétekhasagkokxak makham ma'a tegma aphopák appalleyam axta. 34 Kólchenekxak sa' makham aqsok aktek nápaqta'awók apyókxoho ektáha nak chá'a apkelyeykhágwayam ma'a xapop ektamheykekxa axta ekyamayéxma meyke xama aqsok. 35 Tén sa' etnehek chá'a elpaqmétek se'e: Keso xapop ektamheykekxa axta ekyamayéxma meyke xama aqsok se'e, keñe kaxwók ekhágweykxoho m'a yókxexma Edén; tegma apkelyennaqte nahan kaxwók aptamhágkok ma'a tegma apkelyawe kélnaqtawáseykha axta, tén han kélpalchesso axta tén han kéltemessáseykekxo axta aphopák, apháha nahan kaxwók énxet ma'a kañe'. 36 Keñe sa' ma'a énxet'ák apheykha nak kélnepyáwa apkeleymomap nak meletsapma, elya'ásegwók sa' ko'o sektáha nak Wesse', seknaqxétekhásegkokxo makham ma'a aqsok kélpalcheseyam axta tén han sénákxo makham ma'a aqsok kélmassésseyam axta. Ekxénchek ko'o xa sektáha nak Wesse', alának sa' nahan.
37 “Ektáhak ko'o sekpeywa s'e, sektáha nak Wesse': Alának sa' ko'o makham aqsok. Alanaksek sa' chá'a ko'o sélmaxneyakxa enxoho chá'a apkeltamhókxa alanaksek ma'a énxet'ák Israel; axámassásekxak sa' ma'a énxet'ák apagkok aptémól'a m'a nepkések. 38 Elánhok sa' apxámokma apagko' énxet ma'a tegma apkelyawe appalleykmo axta, exhok sa' ma'a aptémól'a nepkések kélnaqleykekxal'a ekyetnakxa kélessawássessamo m'a Jerusalén yaqwayam etekyók. Keñe sa' elya'ásegwók, sektáha ko'o Wesse'.’”