Ester promete interceder por su pueblo
1 Cuando Mardoqueo supo todo lo que se había tramado, se rasgó los vestidos, se cubrió de cilicio y ceniza, y se fue por la ciudad gritando con mucha amargura
2 hasta llegar ante la puerta del rey. Allí se detuvo, porque no estaba permitido cruzar la puerta del rey cubierto de cilicio.
3 Todos los judíos de cada provincia y lugar adonde llegaba el decreto del rey se vestían de luto, y ayunaban y hacían grandes lamentos. Muchos de ellos dormían cubiertos de cilicio y ceniza.
4 Las doncellas y los eunucos de la reina Ester fueron y le contaron lo que sucedía. Ella se condolió grandemente de Mardoqueo y le envió vestidos para que se quitara el cilicio, pero él no los aceptó.
5 Entonces Ester llamó a Hatac, que era uno de los eunucos del rey, y que él mismo había puesto al servicio de ella, y lo mandó a Mardoqueo, para que averiguara qué sucedía y por qué estaba vestido así.
6 Hatac salió a la plaza de la ciudad para hablar con Mardoqueo, que estaba ante la puerta del rey.
7 Mardoqueo lo puso al tanto de todo lo que le había acontecido, y de la plata que Amán había prometido entregar a los tesoros del rey, a cambio de la destrucción de los judíos.
8 También le dio una copia del decreto que había sido publicado en Susa, que ordenaba que los judíos fueran destruidos, a fin de que se la mostrara a Ester y le encargara presentarse ante el rey para suplicarle e interceder por su pueblo.
9 Hatac volvió y le contó a Ester lo que Mardoqueo le había dicho.
10 Entonces Ester le dio a Hatac este mensaje para Mardoqueo:
11 «Todos los siervos del rey, y los que viven en sus provincias, saben que hay una sola ley para cualquiera que, sin ser llamado por el rey, entre en el patio interior para verlo, y esa ley es la muerte. Solo se salvará si el rey extiende hacia él o ella su cetro de oro. ¡Pero en estos treinta días yo no he sido llamada para ver al rey!»
12 Cuando le dijeron a Mardoqueo lo que Ester había dicho,
13 este mandó a decirle:
«No creas que tu vida está a salvo en la casa del rey, más que la de cualquier otro judío.
14 Si ahora callas por completo, de alguna otra parte nos vendrá respiro y liberación a los judíos, pero tú y tu familia paterna morirán. ¿Quién sabe si has llegado al reino para un momento así?»
15 Ester le envió a Mardoqueo esta respuesta:
16 «Ve y reúne a todos los judíos que se hallan en Susa, y ayunen por mí noche y día; no coman ni beban nada durante tres días, que mis doncellas y yo ayunaremos también. Después de eso me presentaré ante el rey, aun cuando eso vaya contra la ley. Y si tengo que morir, ¡pues moriré!»
17 Entonces Mardoqueo fue e hizo todo lo que Ester le mandó hacer.
Judíos élyaqhakkáseykha apkelwáxok wesse' apwányam appeywa
1 Xama axta apleg'a Mardoqueo ekyókxoho m'a ektáhakxa axta, apkelyepteyk axta apkelnaqta magkenatchesso aplegágkoho ekyentaxno apwáxok, apkelántaxneykxeyk axta m'a apáwa sẽlwáxaqxamól'a, apkexpaqha'ak axta apqátek táhap tén axta apweynchámeyncha'a m'a tegma apwányam, axta yeyságkohok apkelekxagweyncha'a. 2 Apkenegwákxeyk axta m'a átog nentaxnamakxa nak wesse' tegma apyawe apagkok, hakte megkólmenyeyk axta etxek xama énxet apkelántaxneykekxa enxoho xa aptéma nak apáwa. 3 Tekkek axta ekwányam agkók éllegeykegkoho apkelwáxok nepyeseksa judíos ekyókxoho yókxexma ekweykenxa axta chá'a segánamakxa tén han appeywa m'a wesse' apwányam. Axta kalmayháseykegkok aptéyak ma'a élmayóseka apkelwáxok, tén han apkellekxagweykha tén han éllapwáméyak. Apxámok axta nahan chá'a aphéyak ma'a néten táhap tén han apkelántaxneykekxa chá'a m'a apáwa sẽlwáxaqxamól'a.
Ester ekpasmo Mardoqueo
4 Keltennássékxeyk axta ektáhakxa éláneykha m'a wesse' ekwányam Ester tén han ma'a énxet'ák aptaqmelchesso axta chá'a. Teyekmek axta awáxok ekleg'a m'a wesse' ekwányam, keláphássessek axta apáwa m'a Mardoqueo yaqwayam enxoho eyaqmagkasek pók ma'a apáwa sẽlwáxaqxamo apkelántaxneykekxa nak, axta eyke elyahákxoho. 5 Tén axta Ester eyáneyeyncha'a m'a Hatac, apteme axta énxet yágkelwána apchásenneykha m'a wesse' apwányam éltamho etyánegwomhok ma'a Mardoqueo elmaxneyha ektáhakxa, yaqsa ektáha aptáha nak xa ektáha nak. 6 Apyo'ókmek axta Hatac appaqhetchessekmo m'a Mardoqueo, cham'a aphakxa axta m'a apheykegkaxa axta chá'a énxet ma'a tegma apwányam, ekpayho axta m'a átog nak wesse' apwányam apxagkok apyawe, 7 tén axta Mardoqueo apkeltennáseyncha'a ektáhakxa, apkeltennasa nahan ekwánxa sawo ekmope élmomnáwa apmako exátawók Amán ma'a kélxátegkessamakxa nak chá'a aqsok élmomnáwa apagkok ma'a wesse', ekyaqmageykekxa yaqwayam kólmasséssók ma'a apyókxoho judíos. 8 Apméssek axta nahan xama weykcha'áhak ektáxésamaxche ekxeyenma axta kélmáheyo kólmasséssók judíos élyetsátexko axta m'a Susa, yaqwayam egkések ma'a Ester, keñe kay'asagkohok ekyókxoho m'a ektáhakxa. Apkeltamhók axta nahan kay'ókxohok agko' kapaqhetchessekxak Ester ma'a wesse' apwányam tén han kalmaxnak yának megkólmasséssemek ma'a ekpeywomo xamo' nak.
9 Aptaqháwók axta Hatac apkeltennásekxo Ester aptáhakxa apkeltennáseykha m'a Mardoqueo. 10 Tén axta Ester eyápháseykxo makham ma'a Hatac éltamho etnehek yának Mardoqueo eyáphássesa ekpeywa s'e: 11 “Apyókxoho énxet ektáha nak chá'a apkeláneykha m'a wesse' apwányam, tén han ma'a apheykha nak ma'a apchókxa aptémakxa nak chá'a wesse', apkelya'ásegkók ekyetna xama segánamakxa kéltémo chá'a etekyewekxak apyókxoho énxet tén han kelán'a aptaxnegwayam enxoho m'a kañe' nak tegma apyawe yaqwayam emhagkok ma'a aphakxa nak wesse' megkatnaha enxoho chá'a apcháneyeykha. Wánxa eyke aqsa chá'a ewagkasakpok teyp apya'asa enxoho chá'a ekpayhókxa apkenmágkaxa énxet ma'a sawo ekyátekto ekmomnáwa ekwenaqte apagkok nak. Ko'o eyke treinta ekhem entáhak meltémo amhagkok ma'a aphakxa nak wesse' apwányam.”
12 Xama axta apleg'a Mardoqueo m'a ektáhakxa axta ekpeywa eyáphassáseykekxa m'a Ester, 13 apcháphássásekxeyk axta makham mók apchátegmoweykegkokxa. Aptáhak axta s'e: “Nágkána aqsa exche' kawagkasaxchek teyp axakko' nepyeseksa judíos eñama ekha m'a wesse' tegma apyawe apagkok nak. 14 Wanmeyákxeyk sa' agkok se'e kaxwo' nak, megkapaqmeta enxoho xama enxoho, mók nekha sa' kañék apkelwayam teyp ma'a judíos, keñe sa' xe' katsapok ekweykekxoho m'a yáp apnámakkok nak. ¡Temegkek axta exche' wesse' ekwányam yaqwayam hempasmok sentáha enxoho s'e sentáhakxa nak!”
15 Tén axta Ester eyaphassásékxo makham ekpeywa Mardoqueo. Axta entáhak eyáneya s'e:
16 “Exeg, yánchásekxa sa' apyókxoho judíos apheykha nak ma'a Susa, yaqwayam sa' metawagkehek aptéyak hélmaxnéssesek ko'o. Metawagkehek sa' aptéyak ekweykmoho ántánxo ekhem tén han ántánxo axta'a, ménagkek sa' nahan ma'a apyenéyak nak. Antamhagkok sa' eyke negko'óxa xa ektáha nak, cham'a séláneykha nak, tén sa' ko'o axog ay'ókxak ma'a wesse' apwányam, énmexma eykhe segánamakxa m'a sekmakókxa nak atnehek. Apkeltamhók sa' agkok amátog, tásek amátog.”
17 Tén axta apxega m'a Mardoqueo. Apkelanak axta nahan ekyókxoho m'a éltamhókxa axta etnehek ma'a Ester.