Amán trama la destrucción de los judíos
1 Después de estos sucesos, el rey Asuero encumbró a Amán hijo de Hamedata el agagueo, y para honrarlo le permitió ocupar un lugar más elevado que el de todos los príncipes que lo acompañaban.
2 Todos los siervos del rey que estaban a la puerta del rey se arrodillaban y se inclinaban ante Amán, porque el rey así lo había ordenado; pero Mardoqueo no hacía nada de esto.
3 Entonces todos esos siervos le preguntaron a Mardoqueo:
«¿Por qué transgredes la orden del rey?»
4 Y como todos los días le preguntaban lo mismo, y él no les hacía caso, lo denunciaron ante Amán, para ver si Mardoqueo se mantendría firme en su postura, pues ya él les había hecho saber que era judío.
5 Cuando Amán se dio cuenta de que Mardoqueo no se arrodillaba ni se humillaba ante él, se llenó de ira.
6 Pero Amán consideró que era muy poco vengarse solamente de Mardoqueo, así que procuró destruir a todos los judíos que había en el reino de Asuero, es decir, al pueblo de Mardoqueo, pues ya le habían informado a qué pueblo pertenecía.
7 Corría el mes primero (es decir, el mes de Nisán) del año duodécimo del rey Asuero, cuando le fue echada a Amán su «pur» (es decir, su suerte) para cada día y para cada mes del año; y la suerte le cayó en el mes duodécimo, que es el mes de Adar.
8 Entonces Amán le dijo al rey Asuero:
«Hay en tu reino un pueblo que se ha esparcido y distribuido entre todos tus pueblos y provincias. Sus leyes son diferentes a las de todo pueblo, y no acatan las leyes del rey. En nada se beneficia el rey con dejarlos vivir.
9 Si al rey le parece bien, emita un decreto que autorice su destrucción. De mi parte, yo pesaré trescientos mil kilos de plata a los que manejan el tesoro, para que los ingresen a los tesoros del rey.»
10 El rey se quitó su anillo y se lo dio a Amán hijo de Hamedata el agagueo, que era enemigo de los judíos,
11 y le dijo:
«Puedes quedarte con la plata que me ofreces. Y con ese pueblo, puedes hacer lo que mejor te parezca.»
12 El día trece del mismo mes primero fueron llamados los escribanos del rey, y todo lo que les mandó Amán lo escribieron a los sátrapas del rey, a los capitanes que gobernaban cada provincia y a los príncipes de cada pueblo. El escrito se hizo a nombre del rey Asuero, en la escritura y la lengua de cada provincia y cada pueblo, y fue sellado con el anillo real.
13 Las cartas enviadas por medio de correos a todas las provincias del rey ordenaban destruir, matar y exterminar a todos los judíos, jóvenes y ancianos, niños y mujeres, y de apoderarse de sus bienes. Todo esto debía hacerse en el día trece del mes duodécimo, que es el mes de Adar.
14 Una copia del escrito entregado por decreto a cada provincia fue publicada en todos los pueblos, a fin de que se prepararan para aquel día.
15 El edicto fue dado en Susa capital del reino, y por mandato del rey los correos salieron con toda rapidez. Y mientras el rey y Amán se sentaron a beber, en la ciudad de Susa reinaba el desconcierto.
Mardoqueo tén han Amán
1 Yáma wenaqtémók axta nahan natámen xa, keñe apteméssessama apkemha apmonye' nepyeseksa apkeláneykha wesse' apwányam Asuero m'a Amán, Hamedata axta apketche, aptáwen neptámen axta m'a Agag. 2 Eltekxeyagkok axta nahan chá'a aptapnák xapop apyeykhágwokmo enxoho chá'a Amán apyókxoho m'a apkeltemessáseykha axta chá'a wesse' apwányam ma'a kañe' apxagkok aptaqmalma nak, elháxahagkok axta nahan chá'a, hakte axta apkeltémókxa chá'a etnahagkok wesse' apwányam xa ektáha nak; axta eyke elyeheykekxohok Mardoqueo xa amya'a nak.
3 Keñe axta m'a wesse' apkeláneykha apkelmaxneyáncha'a m'a Mardoqueo yaqsa ektéma melyeheykekxoho nak ma'a apkeltémókxa axta chá'a etnahagkok ma'a wesse' apwányam. 4 Yókxoho ekhem axta eykhe chá'a apteme apkelmaxneyeykha xa ektáha nak, axta eyke yaháxenmók chá'a m'a Mardoqueo. Tén axta apkeltennássekxo m'a Amán, apkeltamho elya'asagkohok naqsók kexa meyaqmagkassemek mók aptémakxa chá'a appeywa m'a Mardoqueo, hakte apkeltennassegkek axta chá'a apteme judío m'a. 5 Xama axta apwet'a Amán meltekxeya aptapnák apyeyk'a m'a Mardoqueo tén han meweykásento apqátek, aplókók apagkók axta; 6 Axta nahan kaxénak apwáxok eñássesagkohok aqsa apxakko' kéltennasa apteme judío m'a Mardoqueo, yetlókok axta nahan ekxeyenma apwáxok emasséssók ma'a apyókxoho judíos apheykencha'a axta m'a aptémakxa axta wesse' apwányam ma'a Asuero.
Judíos kéltémo kólmasséssók
7 Tawásexcheyk axta xama aqsok aphakxa Amán yaqwayam enxoho kataxchek ekhem tén han pelten kaqhohok epenaksek aqsok apmáheyo elána', cham'a apkemha apmonye' pelten nak ma'a apyeyam éltamhomaxchexa axta Nisán, ekweykmo axta doce apyeyam apteme wesse' apwányam ma'a Asuero, tén axta eyaqhawo ektepa m'a ekhem trece pelten doce, pelten éltamhomaxchexa axta Adar. 8 Tén axta Amán aptáha apcháneya wesse' apwányam Asuero s'e:
—Wesse', yetneyk chá'a énxet mepáxaqwayam megkatnahakxa nak chá'a appeywomo xamók ma'a ekyókxoho apchókxa aptémakxa nak chá'a exchep wesse' apwányam; megkaxnawok nahan segánamakxa apagkok ma'a pók énxet'ák nak, melyahakxeyk nahan chá'a m'a apchánamakxa nak chá'a antéhek xép, wesse'. Megkataqmelak ellenxanmagkohok apheykha kañe' apchókxa aptémakxa nak chá'a exchep wesse' apwányam xa énxet'ák nak. 9 Wesse', leyawók sa' agkok xeyep apwáxok, etaxés sa' appeywa weykcha'áhak yaqwayam yának kólmasséssók, tén sa' ko'o agkések trescientos treinta mil kilos sawo ekmope ekmomnáwa m'a apkeláneykha apkelmeykha nak chá'a aqsok yaqwayam sa' kólxatmok ma'a kélxátamakxa nak chá'a aqsok élmomnáwa apagkok ma'a wesse'.
10 Tén axta wesse' apwányam apleya apketchesso apophék apmésa m'a Amán, apkelenmexma axta m'a judíos. 11 Aptáhak axta apcháneya s'e:
—Etne sa' aqsa apagkok xa sawo élmope élmomnáwa nak, keñe sa' ma'a énxet'ák nak, etnéssesek sa' ma'a apmakókxa enxoho etnéssesek.
12 Kéláneyáha axta énxet'ák ektáha axta chá'a apnaqtáxésso appeywa wesse' apwányam, cham'a ekhem trece aptáhakxa axta apkemha apmonye' pelten ma'a apyeyam, apnaqtáxésagkek axta m'a aptáhakxa axta appeywa Amán apkeltamhókxa chá'a katnehek, apkeláphássessek axta m'a apkeltaqmelchesso nak chá'a xama apchókxa tén han ma'a apheykegkaxa nak chá'a, tén han ma'a apkelámha apmonye'e nak chá'a xama apheykegkaxa énxet. Naqtáxésáxcheyk axta nahan ektémakxa axta chá'a eknaqtáxésamaxche apkelpeywa tén han apkelpeywa apagko' xama apheykegkaxa, yaqwánxa axta chá'a kóláphaksek xa amya'a nak, yetlo wesse' apwányam Asuero apwesey tén han kélqahasso m'a wesse' apkelqahasso nak chá'a weykcha'áhak, 13 tén axta kéláphasa chá'a apkelseykha weykcha'áhak ekyókxoho apheykegkaxa énxet aptémakxa axta chá'a wesse' apwányam. Yetneyk axta nahan ektáxésamaxche éltémo kólmasséssók xama ekhem agko' ma'a apyókxoho judíos, cham'a apketkók nak tén han ma'a apkelwányam, sakcha'áletkók tén han ma'a kelán'ák nak, tén han kalmaxchek ma'a ekyókxoho aqsok apagkok ekyetnakxa nak. Ekhem trece axta nahan pekkenáxcheyk yaqwayam katnehek xa, pelten doce, pelten Adar. 14 Kéláphássek axta ekyókxoho apheykegkaxa énxet xa weykcha'áhak ektáxésamaxche nak wesse' appeywa, kéllegássek axta yaqwayam enxoho elanagkokxak aptamhágkaxa xa ekhem nak. 15 Apnaqtémagkek axta nahan ekmanyehe agko' apkelxega m'a apkelseykha weykcha'áhak, eñama apkeltémo m'a wesse' apwányam, kelyetsátexcheyk axta nahan segánamakxa m'a tegma apyennaqte nak Susa, cham'a ektepakxa axta nahan ekyennama exma m'a, apheyk axta aqsa apyena apyà m'a wesse' apwányam yetlo Amán.