Fiestas anuales
(Ex 23.14-17Ex 34.18-24)
1 »Ten presente el mes de Aviv para celebrar la pascua en honor del Señor tu Dios, porque una noche del mes de Aviv el Señor tu Dios te sacó de Egipto.
2 Para el sacrificio de la pascua en honor del Señor tu Dios, ofrecerás de tus ovejas y de tus vacas, en el lugar que el Señor escoja como residencia de su nombre.
3 Con la pascua no comerás pan con levadura, sino que durante siete días comerás pan sin levadura, pan de aflicción, para que todos los días de tu vida te acuerdes del día en que saliste de Egipto, y que cuando saliste de allá lo hiciste de prisa.
4 Durante siete días no deberá verse levadura en ningún lugar de todo tu territorio, y de la carne del animal sacrificado en la tarde del primer día, no deberá quedar nada para el día siguiente.
5 »No podrás sacrificar la pascua en cualquiera de las ciudades que el Señor tu Dios te da,
6 sino que la sacrificarás en el lugar que el Señor tu Dios escoja como residencia de su nombre, y lo harás por la tarde, a la puesta del sol, porque a esa hora saliste de Egipto.
7 Asarás la carne y la comerás en el lugar que el Señor tu Dios haya escogido, y por la mañana podrás volver a tu casa.
8 Durante seis días comerás pan sin levadura, y el séptimo día no trabajarás, sino que celebrarás una fiesta solemne en honor del Señor tu Dios.
9 »Siete semanas contarás a partir del día en que se comience a segar el trigo,
10 para celebrar la fiesta solemne de las semanas en honor del Señor tu Dios. Las ofrendas que presentes serán voluntarias, en la medida en que el Señor tu Dios te haya bendecido.
11 Y en el lugar que el Señor tu Dios haya escogido como residencia de su nombre se alegrarán tú y tu hijo, y tu hija, delante del Señor tu Dios, lo mismo que tu siervo y tu sierva, y el levita que viva en tus ciudades, y el extranjero, y el huérfano y la viuda que vivan en tu medio.
12 Acuérdate de que fuiste esclavo en Egipto, así que cumplirás al pie de la letra estos estatutos.
13 »Cuando ya hayas levantado la cosecha de trigo y hayas exprimido las uvas en tu lagar, durante siete días celebrarás la fiesta solemne de las enramadas.
14 Y en tus fiestas solemnes te alegrarás tú, y tu hijo y tu hija, y tu siervo y tu sierva, y el levita, y el extranjero, y el huérfano y la viuda que viven en tus ciudades.
15 Durante siete días celebrarás la fiesta solemne en honor del Señor tu Dios, en el lugar que el Señor escoja, porque el Señor tu Dios te habrá bendecido en todos tus frutos, y en todos tus trabajos, y estarás verdaderamente alegre.
16 »Tres veces al año todos tus varones se presentarán delante del Señor tu Dios, en el lugar que él escoja. Se presentarán en la fiesta solemne de los panes sin levadura, en la fiesta solemne de las semanas, y en la fiesta solemne de las enramadas. Y ninguno de ellos se presentará delante del Señor con las manos vacías.
17 Cada uno presentará su ofrenda, conforme a la bendición que el Señor tu Dios le haya dado.
Impartición de la justicia
18 »En todas las ciudades que el Señor tu Dios te dará pondrás jueces y oficiales de tus tribus, los cuales impartirán justicia entre el pueblo.
19 No tuerzas el derecho. No hagas acepción de personas, ni aceptes soborno, porque el soborno ciega los ojos de los sabios, y pervierte las palabras de los justos.
20 Tú haz justicia, y nada más que justicia, para que vivas y tomes posesión de la tierra que el Señor tu Dios te da.
21 »No plantes ningún árbol ni te hagas ninguna imagen de Asera cerca del altar del Señor tu Dios.
22 No erijas ninguna estatua, porque eso es algo que el Señor tu Dios aborrece.
Kélessawássessamo élánamáxche nak chá'a yókxoho apyeyam
(Ex 23.14-17Ex 34.18-24)
1 “Wákxeyk sa' agkok chá'a m'a pelten Abib, kóllána sa' chá'a m'a élánamáxchexa nak chá'a megkólwagqayam Pascua eñama m'a Wesse' kélagkok, hakte cháxa pelten, apkelántekkessamakxa axta kéxegke Dios Wesse' kélagkok axta'a m'a Egipto.
2 “Kólnáhakkasek sa' chá'a Dios Wesse' kélagkok weyke tén han nepkések neyseksa kéllánéyak megkólwagqayam Pascua m'a apkelyeságkaxa sa' ekyetnamakxa m'a apwesey.
3 “Kóltawagkok sa' yetlo kelpasmaga meyke kempáseyak ma'a kéltósso ekmatñá nak ápetek. Kóltawagkok sa' kelpasmaga meyke kempáseyak ekweykmoho siete ekhem, cham'a kelpasmaga nenlegeykegkoho nak, hakte ekpekhe kélánteyapma axta kéltemék ma'a Egipto, keñe sa' kaxénwakxohok chá'a kélwáxok ekhem kélánteyapma axta m'a Egipto, neyseksa kélheykha makham kéxegke. 4 Siete ekhem sa' katnehek magwete kempáseyak ekyókxoho m'a xapop kélagkok nak kéxegke, megkeymaxcheyk sa' nahan ápetek yaqwayam kólmaha mók ekhem ma'a ekmatñá nak chá'a taxnám kéltósso m'a émha amonye' nak ekhem. 5 Megkéméxchek nahan kóllánegwók aqsa chá'a kélnaqtósso ektekyawa nak Pascua m'a pók tegma apwányam apmésakxa sa' ma'a Dios Wesse' kélagkok, 6 wánxa sa' aqsa m'a apkelyéságkaxa sa' ekyetnamakxa m'a apwesey, taxnám sa' nahan chá'a kóllána', amonyel'a ektaxno ekhem, ekweykenxa axta hóra kélánteyapma kéxegke m'a Egipto. 7 Kólhánek sa' ma'a ápetek nak kélmésso Dios, kóltawagkok sa' ma'a apkelyeságkaxa sa' Dios Wesse' kélagkok ekyetnamakxa m'a apwesey, keñe sa' mók ekhem kóltaqhohok makham ma'a kélxanák. 8 Kóltawagkok sa' kelpasmaga meyke kempáseyak ekweykmoho seis ekhem, keñe sa' ekhem siete kóllának xama kélaqneykekxa ektaqmalma eñama m'a Dios Wesse' kélagkok; megkóllanyek sa' chá'a kéxegke xama enxoho kéltamheykha xa ekhem nak.
9 “Yeyk'ak sa' agkok siete semána, eyeynamo m'a sekxók axta kélnakxama m'a hótáhap apaktek, 10 kóllának sa' kélessawássessamo semána megkólwagqayam ma'a Dios Wesse' kélagkok, kólsakxések sa' chá'a m'a aqsok kélmésso naqsa ekxeyenma agko' nak chá'a kélwáxok kólsakxések, ekyetnakxa enxoho chá'a aqsok kélagkok apkelmésso m'a Dios Wesse' kélagkok. 11 Kóllának sa' kélessawassamo nápaqtók Dios Wesse' kélagkok ma'a apkelyéságkaxa sa' ekyetnamakxa m'a apwesey, yetlo m'a kélketchek tén han ma'a kélásenneykha naqsa nak, tén han yetlo m'a levitas, tén han ma'a énxet'ák apkeleñama nak mók apkelókxa, tén han ma'a élyeheykha nak tén han ma'a xentampe'e ekheykha nak ma'a kañe' kélheykegkaxa. 12 Kaxén kéxegkáxa kélwáxok kélteme axta kélásenneykha naqsa m'a kélheykencha'a axta Egipto; kóllána sa' chá'a ekyókxoho xa segánamakxa nak.
13 “Kélpenchessek sa' agkok kélnakxo m'a hótáhap apaktek kélagkok nak tén han kélyaqhapma m'a anmen yámet ekyexna kélagkok, kóllának sa' ekweykmoho siete ekhem ma'a kélessawássessamo kélpakxenmakxal'a yenta'a aktegák étkók. 14 Kalpayhekxa sa' kélwáxok neyseksa xa kélessawássessamo nak yetlo kélketchek tén han ma'a kélásenneykha naqsa nak, tén han yetlo m'a levitas, tén han ma'a énxet'ák apkeleñama nak mók apkelókxa, tén han ma'a élyeheykha nak tén han ma'a xentampe'e ekheykha nak ma'a kañe' tegma apwányam kélagkok. 15 Kóllának sa' ekweykmoho siete ekhem eñama Dios Wesse' kélagkok xa kélessawássessamo nak, cham'a apkelyeságkaxa sa' ekyetnamakxa m'a apwesey; hakte eltaqmelchessesek sa' Dios Wesse' kélagkok ma'a ekyókxoho aqsok kélcheneykekxa nak chá'a kélnakxo tén han ma'a ekyókxoho aqsok kéllane nak chá'a, kalpayhekxohok agko' sa' kélwáxok kéxegke.
16 “Ántánxo apkelweykekxa sa' nahan chá'a etnahagkok xama apyeyam nápaqtók Dios Wesse' apagkok ma'a apyókxoho apkelennay'a nak, cham'a apkelyeságkaxa sa' ekyetnamakxa m'a apwesey, neyseksa élánamáxche sa' se'e kélessawássessamo nak: aptámákpexa nak chá'a kelpasmaga meyke kempáseyak, kélessawássessamókxa nak chá'a semána, tén han ma'a kélpakxeneykegkaxa nak chá'a yenta'a aktegák étkók. Méko sa' kawának kawakxak nápaqtók Wesse' egegkok meyke ekseykekxa xama aqsok, 17 kélxama sa' chá'a kólsakxak ma'a aqsok kélmésso naqsa kélagkok nak, cham'a ekyetnakxa enxoho chá'a aqsok kélagkok apkelmésso m'a Dios Wesse' kélagkok.
Apkelánémakpexa nak chá'a etnahagkok énxet'ák segyekpelchémo
18 “Elyésha sa' énxet segyekpelchémo tén han énxet ekyawe nak kéláyo yaqwayam sa' eltemeykha m'a apyókxoho tegma apkelyawe, yaqwánxa sa' chá'a elmésagkok Dios Wesse' kélagkok xama m'a énxet'ák ektáhakxa nak chá'a aphawóxama apagko', yaqwayam sa' elyekpelkohok chá'a énxet'ák yetlo ekpéwomo apkelánéseykekxa chá'a amya'a apnámakkok. 19 Nágkólyetnakhássem chá'a m'a ekpéwomo nak kéllánekxésso amya'a kélnámakkok, nágkóltemésses chá'a apyeykhamap pók kóllanok énxet nepyeseksa m'a pók énxet'ák nak, nágkólma chá'a kólxawak selyaqye kóláneyxchek megkólxének aqsok kélwete, hakte máxa meyke apaqta'ák chá'a katnésseshok énxet'ák apkelya'áseykegkoho nak chá'a aqsok ma'a apma nak chá'a exkak selyaqye yaqwayam mexének ma'a aqsok apwete, katwássesha nahan chá'a apkelpeywa m'a énxet'ák apkelpéwomo nak. 20 Wánxa eyéméxko kéxegke kólyetlók ma'a ekpéwomo nak kéllánekxésso amya'a kélnámakkok, yaqwayam sa' kólweynchamha chá'a tén han kólhakha m'a apkelókxa apméssamakxa nak ma'a Dios Wesse' kélagkok.
21 “Nágkólchenekxa xama enxoho yámet ekyawe yaqwayam enxoho kólpeykeshok chá'a m'a kéleykmássesso, nágkólpekkenwom nahan chá'a xamók ma'a ekwatnamáxchexa nak chá'a aqsok apagkok ma'a Dios Wesse' kélagkok. 22 Nágkólánchesák nahan ma'a meteymog apkelpeykessamo nak chá'a énxet'ák, hakte etaqnawhok apagko' Dios Wesse' kélagkok xa.