1 Pablo fijó la mirada en el concilio, y dijo: «Hermanos, toda mi vida he vivido delante de Dios sin tener nada de qué avergonzarme.»
2 Entonces Ananías, que era el sumo sacerdote, ordenó a los que estaban junto a él que lo golpearan en la boca;
3 pero Pablo le dijo: «¡Así te golpeará Dios a ti, muro blanqueado! Tú estás sentado allí para juzgarme conforme a la ley; ¿por qué violas la ley al mandar que me golpeen?»
4 Los que estaban allí le dijeron: «¡Estás insultando al sumo sacerdote de Dios!»
5 Entonces Pablo respondió: «Hermanos, yo no sabía que era el sumo sacerdote. Pero sé que está escrito: “No maldecirás a un príncipe de tu pueblo.”»
6 Cuando Pablo se dio cuenta de que una parte del concilio era de saduceos y otra de fariseos, alzó la voz y dijo: «Hermanos, yo soy fariseo, y soy hijo de un fariseo. Se me está juzgando porque espero la resurrección de los muertos.»
7 En cuanto dijo esto, se suscitó una discusión entre los fariseos y los saduceos, y la asamblea se dividió.
8 Y es que los saduceos dicen que no hay resurrección, ni ángeles, ni espíritus; pero los fariseos sí creen en todo esto.
9 Se levantó entonces una gritería, y los escribas que apoyaban a los fariseos se levantaron a protestar: «No vemos que este hombre haya cometido ningún crimen.» ¡Puede haberle hablado un espíritu o un ángel!
10 Y como la discusión iba en aumento, el tribuno temía que fueran a despedazar a Pablo, así que mandó que los soldados bajaran y lo quitaran de en medio, y se lo llevaran a la fortaleza.
11 A la noche siguiente, el Señor se le presentó y le dijo: «Pablo, ten ánimo, pues necesito que des testimonio de mí en Roma, así como lo has hecho en Jerusalén.»
Complot contra Pablo
12 Al amanecer, los judíos se reunieron para conspirar, y bajo maldición se comprometieron a no comer ni beber hasta darle muerte a Pablo.
13 Los que hicieron este juramento eran más de cuarenta;
14 fueron ante los principales sacerdotes y los ancianos, y les dijeron: «Nosotros hemos jurado, bajo maldición, que no comeremos nada hasta que hayamos matado a Pablo.»
15 Les sugerimos a ustedes y al concilio, pedirle al tribuno la comparecencia de Pablo para mañana, porque ustedes quieren averiguar algunas cosas acerca de él. Nosotros estaremos listos para matarlo antes de que se presente.
16 Pero el hijo de la hermana de Pablo se enteró de la emboscada, y fue a la fortaleza y entró para darle aviso a Pablo.
17 Este llamó entonces a uno de los centuriones, y le dijo: «Lleva a este joven ante el tribuno, porque tiene algo que informarle.»
18 El centurión llevó al joven ante el tribuno, y a este le dijo: «El preso Pablo me llamó y me pidió que trajera a este joven a tu presencia, porque tiene algo de qué hablarte.»
19 El tribuno lo tomó de la mano y, llevándolo aparte, le preguntó: «¿Qué es lo que tienes que decirme?»
20 El joven le dijo: «Los judíos han acordado pedirte que lleves mañana a Pablo ante el concilio, porque le quieren preguntar algunas cosas.
21 Pero no les creas, porque más de cuarenta de sus hombres lo esperan para matarlo. Han jurado, bajo maldición, que no comerán ni beberán nada hasta haberlo matado. Están dispuestos a hacerlo, y solo esperan que hagas venir a Pablo.»
22 El tribuno despidió al joven y le mandó que no dijera nada a nadie del aviso que le había dado.
Pablo es enviado a Félix el gobernador
23 El tribuno llamó a dos centuriones y les mandó que para las nueve de esa noche prepararan a doscientos soldados, setenta jinetes y doscientos lanceros, pues irían hasta Cesarea;
24 ordenó también que prepararan cabalgaduras para Pablo, y que lo llevaran sano y salvo ante el gobernador Félix.
25 Le escribió una carta en estos términos:
26 «Saludos de Claudio Lisias al excelentísimo gobernador Félix.
27 Este hombre fue aprehendido por los judíos y lo iban a matar; yo acudí con la tropa y lo puse a salvo, pues me enteré de que era ciudadano romano.
28 Quise saber de qué lo acusaban, y lo llevé ante su concilio.
29 Allí me di cuenta de que lo acusaban por cuestiones de su ley, pero que no había cometido ningún delito que mereciera la muerte o la cárcel.
30 Luego me avisaron de que los judíos le habían preparado una emboscada, y por eso ahora te lo envío. Les he exigido a sus acusadores que traten en tu presencia lo que tengan en su contra.»
31 Siguiendo la orden que habían recibido, los soldados tomaron a Pablo y lo llevaron de noche a Antípatris.
32 Al día siguiente, los soldados dejaron a los jinetes con él, y regresaron a la fortaleza.
33 Cuando los jinetes llegaron a Cesarea, le dieron la carta al gobernador y le presentaron a Pablo.
34 El gobernador leyó la carta y le preguntó de qué provincia era, y cuando supo que era de Cilicia,
35 le dijo: «Te oiré cuando vengan tus acusadores.» Y mandó que lo custodiaran en el pretorio de Herodes.
1 Apkelányók axta Pablo énxet'ák apheykha axta sẽlyekpelchémokxa. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Énxet'ák, méko chá'a ko'o ektémakxa ewáxok nápaqtók Dios, ekweykmoho makham se'e kaxwo' nak.
2 Keñe axta Ananías, apteme axta apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok, apkeltémo etekpagkasek apátog Pablo m'a énxet'ák apchaqneykha axta ketók apkenmeykegkaxa. 3 Axta aptemék apchátegmoweykegko Pablo s'e:
—¡Dios sa' etekpog xép, apteme nak apkelmeyókásamákpoho apagko' aptémakxa! Apheyk agkok xép aphamakxa etnehek sékpelchémo ko'o eñama m'a éltémókxa nak antéhek segánamakxa, ¿yaqsa ektáha apkeltamho nak héltekpog, megkaltémo nak antéhek ma'a segánamakxa?
4 Keñe axta m'a ektáha axta apchaqneykha keto' aptéma apkenagkama s'e:
—¿Keya aptáhak xép apwanyeyncha'a apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok xa ektáha nak?
5 Axta aptemék Pablo s'e:
—Élyapma', makke ay'ásegkok ko'o apteme apkemha apmonye' apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok xa; hakte temék eknaqtáxésamaxche s'e: ‘Ná exén ekmaso m'a énxet apteme nak wesse' nepyeseksa Dios énxet'ák apagkok.’
6 Xama axta apyekpelchágweykmo Pablo nápakha énxet'ák ekyawe nak kéláyo apteme apkelyetlo apkeltémakxa m'a saduceos, keñe anhan nápakha apkelyetlo apkeltémakxa m'a fariseos, axta aptemék apyennaqtéssamo appeywa s'e:
—Élyáxeg, ko'o sekteme fariseo, fariseos apketchek axta ko'o; kéltemék kéxegke sélyekpelchémo hakte may'ásseykmok ko'o m'a yaqwayam nak enaqxétekhagwók ma'a apkeletsapma axta.
7 Xama axta aptéma appeywa Pablo xa, yetlómók axta apkelátegmomap fariseos ma'a saduceos, yeykhamaxcheyk axta mók apkelpaqmeyesma apkexpánchásamákpo m'a apchaqneykekxa nak. 8 Hakte apkelxeyenmeyk axta chá'a saduceos menaqxétekhágweykmo m'a énxet'ák apkeletsapma axta, apkelxeyenma nahan chá'a méko m'a Dios apchásenneykha, tén han méko m'a kélhagák nak; keñe fariseos melya'ásseykmo ekyókxoho xa aqsok nak. 9 Apyókxoho énxet axta apkelyennaqtéssamók apkelpeywa, keñe axta nápakha énxet apkelxekmósso nak ektémakxa segánamakxa apchaqneykekxo néten, apteme axta apkelyetlo apkeltémakxa m'a fariseos. Axta aptemék apkelpaqmeyesma s'e:
—Melaneyk aqsok ekmaso xa énxet nak; espíritu kexaha eykhe appaqhetchásak, essenhan Dios apchásenneykha.
10 Yágweykmók axta apyennegkessóxma énxet'ák, tamheykha axta apwáxok sẽlpextétamo apwesse' kólteméssesek nápakha apketkók Pablo, tén axta apkeltémo kólnaqlósawakxak nápakha sẽlpextétamo yaqwayam enxoho etekkesek Pablo m'a, ey'ásekxak makham ma'a sẽlpextétamo apxagkok.
11 Mók axta'a axta entemék, apxekmowásamákpók axta Wesse' egegkok Pablo. Axta aptemék apkenagkama s'e: “Pablo, ewasqápekxoho, sa' etnehek nahan eltennaha sekwesey Roma, aptémakxa axta apkeltenneykha sekwesey s'e Jerusalén.”
Kélláneykekxa amya'a yaqwayam emátog Pablo
12 Mók ekhem axta entemék aphéssamo mók apkelpaqmeyesma nápakha judíos yaqwayam yaqhek Pablo, naqsók axta nahan aptemessessók apkelpeywa peya metawagkehek aptéyak tén han ménagkek apyenéyak ekwokmoho apchaqha m'a Pablo, hakte apkelxeyenmeyk axta ellegassesagkohok Dios metnahágko enxoho xa ektáha nak. 13 Cuarenta teyp axta nahan apyókxoho m'a ektáha axta apmáheyo etnahagkok xa ektáha nak. 14 Apkelya'eykekxeyk axta apkelámha apmonye'e apkelmaxnéssesso Dios énxet'ák apagkok xa énxet'ák nak, tén han ma'a judíos apkelámha apmonye'e nak. Axta aptemék apkelanagkama s'e:
—Naqsók negko'o nenteméssásak peya mantawagkehek nentéyak ekwokmoho negaqha m'a Pablo, néltamhók nahan hẽllegássesagkohok Dios manlana enxoho xa. 15 Kéxegke tén han kélheykha nak chá'a m'a sẽlyekpelchémókxa, kólmaxna sa' sẽlpextétamo apwesse' yaqwayam eyentementák saka Pablo kélnápaqta'awók kéxegke, kóltennaksek sa' néltamho negko'o agya'asagkohok agko' aptáhakxa. Nanók sa' eyke negko'o anlánekxak nentáhakxa yaqwayam agaqhek amonye' apwe.
16 Aplegayak axta eyke amya'a apyáxa étche axta m'a Pablo, apmaheykegkek axta apkeltennásseykekxo m'a sẽlpextétamo apxagkok nak. 17 Apwóneykha axta Pablo xama sẽlpextétamo apkemha apmonye'. Axta aptemék apkenagkama s'e:
—Éntemekxés hana sẽlpextétamo apwesse' s'e wokma'ák nak, hakte yetneyk xama amya'a yaqwayam eltennaksek.
18 Apyentegkáseykekxeyk axta sẽlpextétamo apkemha apmonye' wesse' apagkok, axta aptemék apkenagkama s'e:
—Ewóneyha exchek ko'o Pablo, cham'a apmomap axta, apkeltamho eyntegkásenták xép se'e wokma'ák nak, ekyetna exnek amya'a yaqwayam eltennaksek xép.
19 Apmomchek axta apmek sẽlpextétamo apwesse' xa wokma'ák nak, apmomchek axta apxakko' appaqhetchessama. Axta aptemék apkelmaxneyeykencha'a s'e:
—¿Yaqsa apmako héltennaksek?
20 Axta aptemék apkenagkama wokma'ák se'e:
—Apheyásawók xeyk mók apkelpaqmeyesma judíos apmako elmaxnak xép yaqwayam éntemekxak saka Pablo nápaqta'awók ma'a énxet'ák apheykha nak sẽlyekpelchémókxa, apkelxéna apmako eltennaksek xép peya elya'ásegwomhok aptémakxa m'a Pablo. 21 Nágyeyxho aqsa, hakte cuarenta teyp apyókxoho énxet'ák apkelyexákpoho nak apkelhaxna Pablo, apkelxénchek axta nahan metawagkehek aptéyak tén han ménaghehek apyenéyak ekwokmoho apchaqha m'a Pablo, tén han apkelxéna ellegássesagkohok Dios melánegko enxoho xa ektéma nak; appenchessek eyke kaxwók apkeláneykekxa aptamhágkaxa, xép aqsa apkelhaxnak kaxwók appeywa.
22 Keñe axta sẽlpextétamo apwesse' apcháphassama etaqhohok xa wokma'ák nak, apkeltémo meltennasha xama énxet enxoho m'a aptémakxa apkeltennáseykha.
Pablo kéláphasso aphakxa Felix
23 Apkelwóneykha axta apqánet sẽlpextétamo apkelámha apmonye'e apagkok ma'a sẽlpextétamo apwesse' nak, apkeltémók axta elánesagkokxak aptamhágkaxa doscientos sẽlpextétamo apkelxegamól'a náxop, keñe setenta m'a apkelchántamól'a yátnáxeg, keñe anhan doscientos ma'a apkelmeykhal'a sawhéwa, yaqwayam enxoho elmahagkok Cesarea a las nueve axta'a. 24 Apkeltémók axta nahan kóltahanchessesek yátnáxeg yaqwayam enxoho yántek xama m'a Pablo, apkeltémók axta kólyentemekxak aphakxa Felix apteme axta apkeláneykha apchókxa meyke ektáhakxa apyempehek. 25 Apkeláphássegkek axta nahan yetlo aptáxésso weykcha'áhak ektéma axta aptáxésso s'e:

26 “Ko'o Claudio Lisias, eyáphássessek xép ekxeyenma ewáxok Felix apteme nak apkeláneykha s'e apchókxa nak. 27 Apmomchek axta judíos se'e énxet nak, apmáheyók axta nahan yaqhek, xama axta ko'o seklegaya amya'a apteme aphémo romano, ekya'áyekmek axta ko'o yetlo sẽlpextétamo ahagkok, ektekkesseykmek axta nahan apmomáp. 28 Ekyentameykekxeyk axta ko'o apheykegkaxa segyekpelchémo judíos séltémo ay'asagkohok aqsok eksexnenagko, 29 ekweteyak axta ko'o wánxa aqsa appehésseykmo apkenmexma segánamakxa apagkok nak xa énxet'ák nak; axta eyke kapayhémok emátog, megkapayhémok nahan kólhéssók kañe' sẽlpextétamakxa. 30 Eyáphássek xeyk ko'o emyógmak aphakxa exchep xa, hakte ekleg'ak axta ko'o amya'a apkeláneykekxo apkelpaqmeyesma judíos apmáheyo yaqhek; éltamhók nahan ko'o elxénakpok ektáha nak appehesseyam nápaqtók xép elxének megkaleklamakxa apwáxok aptémakxa m'a Pablo.”

31 Keñe axta m'a sẽlpextétamo apyentamoma Pablo axta'a m'a Antípatris, ekhawo kéltémókxa axta etnahagkok. 32 Keñe axta mók ekhem, sẽlpextétamo apkelxega axta náxap'ák, apkelmeyeykento makham ma'a apxanák, keñe axta m'a apkelchánte axta yátnáxeg apyentamoma m'a Pablo kélya'assamakxa axta. 33 Xama axta apkelweykmo m'a Cesarea, kélméssegkek axta weykcha'áhak ma'a apkeláneykha apchókxa, kélyensesseykmek axta anhan ma'a Pablo. 34 Keñe axta appenchessama apkelyetsete weykcha'áhak, apkelmaxneyeykha axta apkeláneykha apchókxa háxko apkeñamakxa m'a Pablo; xama axta aplegaya apkeñama Cilicia, 35 axta aptemék apkenagkama s'e:
—Weyxhok sa' xép appeywa apkelwa'a enxoho m'a appehésseyam nak apkelane aqsok.
Tén axta apkeláneykha apchókxa apkeltémo elanha sẽlpextétamo Pablo m'a tegma apyawe apagkok nak ma'a Herodes.