1 Imítenme a mí, así como yo imito a Cristo.
Atavío de las mujeres
2 Ustedes merecen que los felicite porque se acuerdan de mí en todo, y porque retienen las instrucciones tal como se las entregué.
3 Pero quiero que sepan que Cristo es la cabeza de todo hombre, y que el hombre es la cabeza de la mujer, y que Dios es la cabeza de Cristo.
4 Todo el que ora o profetiza con la cabeza cubierta, deshonra su cabeza.
5 Pero toda mujer que ora o profetiza con la cabeza descubierta, deshonra su cabeza; es como si se hubiera rapado.
6 Si la mujer no se cubre, que se corte también el cabello; pero si le es vergonzoso cortarse el pelo o raparse, entonces que se cubra.
7 El hombre no debe cubrirse la cabeza porque él es la imagen y la gloria de Dios; pero la mujer es la gloria del hombre.
8 Porque el hombre no procede de la mujer, sino que la mujer procede del hombre.
9 Y tampoco fue creado el hombre por causa de la mujer, sino que la mujer fue creada por causa del hombre.
10 Por esta razón, y por causa de los ángeles, la mujer debe llevar sobre su cabeza una señal de autoridad.
11 Pero en el Señor, ni el hombre existe sin la mujer, ni la mujer existe sin el hombre;
12 porque así como la mujer procede del hombre, también el hombre nace de la mujer, y todo procede de Dios.
13 Juzguen ustedes mismos: ¿Está bien que la mujer ore a Dios sin cubrirse la cabeza?
14 ¿Acaso la naturaleza misma no les enseña que al hombre le es deshonroso dejarse crecer el cabello?
15 Por el contrario, para la mujer es motivo de honra dejarse crecer el cabello; porque en lugar de velo le fue dado el cabello.
16 Pero si alguno quiere discutir acerca de esto, yo digo que nosotros no tenemos otra costumbre, ni las iglesias de Dios.
Abusos en la Cena del Señor
17 Pero mi felicitación no se extiende a lo que sigue, porque ustedes no se congregan para buscar lo mejor, sino lo peor.
18 Pues en primer lugar oigo decir que, cuando se reúnen como iglesia, hay divisiones entre ustedes; y en parte lo creo.
19 Porque es preciso que haya disensiones entre ustedes, para que se vea claramente quiénes de ustedes son los que están aprobados.
20 Y es que, cuando ustedes se reúnen, en realidad ya no lo hacen para participar en la cena del Señor,
21 sino que cada uno se adelanta a comer su propia cena; y mientras que unos se quedan con hambre, otros se emborrachan.
22 ¿Acaso no tienen casas, donde pueden comer y beber? ¿O es que menosprecian a la iglesia de Dios, y quieren poner en vergüenza a los que no tienen nada? ¿Qué debo decirles? ¿Que los felicito? ¡No puedo felicitarlos por esto!
Institución de la Cena del Señor
(Mt 26.26-29Mc 14.22-25Lc 22.14-20)
23 Yo recibí del Señor lo mismo que les he enseñado a ustedes: Que la noche que fue entregado, el Señor Jesús tomó pan,
24 y que luego de dar gracias, lo partió y dijo: «Tomen y coman. Esto es mi cuerpo, que por ustedes es partido; hagan esto en mi memoria.»
25 Asimismo, después de cenar tomó la copa y dijo: «Esta copa es el nuevo pacto en mi sangre; hagan esto, cada vez que la beban, en mi memoria.»
26 Por lo tanto, siempre que coman este pan, y beban esta copa, proclaman la muerte del Señor, hasta que él venga.
Participación indigna en la Cena
27 Así que cualquiera que coma este pan o beba esta copa del Señor de manera indigna, será culpado del cuerpo y de la sangre del Señor.
28 Por tanto, cada uno de ustedes debe examinarse a sí mismo antes de comer el pan y de beber de la copa.
29 Porque el que come y bebe de manera indigna, y sin discernir el cuerpo del Señor, come y bebe para su propio castigo.
30 Por eso hay entre ustedes muchos enfermos y debilitados, y muchos han muerto.
31 Si nos examináramos a nosotros mismos, no seríamos juzgados;
32 pero si somos juzgados por el Señor, somos disciplinados por él, para que no seamos condenados con el mundo.
33 Así que, hermanos míos, cuando se reúnan a comer, espérense unos a otros.
34 Si alguno tiene hambre, que coma en su casa, para que sus reuniones no se hagan acreedoras al castigo. Lo demás lo pondré en orden cuando vaya a verlos.
1 Kólteme sektémakxa nak ko'o, ekhawo sektémakxa nak ko'o sekyetlama aptémakxa m'a Cristo.
Kelán'ák kañe' kélaqneykekxexa
2 Ekméssegkek chá'a ko'o ekxeyenma ewáxok kéxegke, hakte kaxénhok chá'a kélwáxok ko'o, kéllenxáneykmók nahan kéllane m'a sektémakxa axta sélxekmósso kéxegke. 3 Éltamhók ko'o kólya'asagkohok kéxegke Cristo apteme chá'a apkemha apmonye' apagkok apyókxoho énxet, keñe énxet apteme apkemha apmonye' agkok ma'a aptáwa', ekhawo ektémakxa nak han Dios apteme apkemha apmonye' apagkok ma'a Cristo. 4 Apchaqlássek agkok apqátek xama énxet aptáha enxoho nempeywa nélmaxnagko, essenhan apkeltenneyncha'a enxoho m'a amya'a eñama nak Dios, emegqaksek ma'a apqátek. 5 Agkok nahan kaqlásak akqátek kelán'a ektáha enxoho nempeywa nélmaxnagko, essenhan ma'a éltenneyncha'a enxoho amya'a eñama nak Dios, kamegqaksek ma'a atáwa' ektáha nak akqátek, máxa katnehek ma'a kelán'a kélmópéssessamól'a ekyese. 6 Agkok kaqlásak akqátek xama kelán'a, tásek kamopaksohok ekyese. Xénchek agkok awáxok kelán'a kamegqaksek ekyaqtenna enxoho áwa', essenhan kamopaksohok ekyese, tásek kaqlaksek chá'a akqátek. 7 Akke kapayhawok chá'a yaqlaksek apqátek ma'a apkenna', hakte énxet apteme kélheyáseykegkoho m'a aptémakxa nak Dios. Kataxkohok chá'a nápát ma'a ektémakxa nak apcheymákpoho Dios, keñe m'a kelán'a, kataxkohok chá'a nát ma'a ektémakxa nak apcheymákpoho m'a énxet. 8 Hakte, háwe axta apkeñamakxa kéltekkessama énxet ma'a kelán'a, énxet axta eyke keñamak élánamáxko m'a kelán'a. 9 Háwe axta nahan kelán'a éñamakxa apkelánamákpo m'a énxet, énxet axta eyke keñamak élánamáxko m'a kelán'a. 10 Cháxa keñamak eyéméxko nak chá'a kaqlaksek akqátek kelán'a magkenatchesso ekha élyaheykekxoho m'a atáwa', eñama m'a Dios apkelásenneykha. 11 Mopwanchek exek meyke aptáwa' énxet, yawanchek nahan kaxek meyke atáwa' kelán'a, nenteme nak negyepetcheyo Cristo. 12 Naqsók eykhe eñama élánamáxche kelán'a m'a énxet, naqsók nahan énxet apkeñama chá'a aptéyam ma'a kelán'a; ekyókxoho aqsok akke ekteme éleñamakxa m'a Dios.
13 Kólxénho kélagko' kéxegke tásek kexaha kalmaxnak Dios kelán'a meyke eyaqlasso akqátek. 14 Nentémakxa eyke chá'a negko'o keñamak senxekmóssama segmegqassamo elwenaqtések apwa' énxet; 15 keñe chá'a kelán'a ekméssama ektaxnémo kalwenaqtések ma'a áwa'; hakte xawáyak axta yaqwayam kalwenaqtések áwa', yaqwayam enxoho kápok ma'a akqátek. 16 Yetneyk agkok nahan xama énxet megkaleklo apwáxok exének xa aqsok nak, kéméxcheyk ey'asagkohok magya'áseykegko negko'o m'a mók apkeltémakxa nak énxet, tén han melya'áseykegko m'a Dios énxet'ák apagkok nak.
Nentawáseykha nempasmo ektaqmela eñama nak Wesse' egegkok
17 Mowanchek ko'o agkések ekpayheykekxa ewáxok kéxegke s'e sektáxéssesa nak kaxwo', hakte máxa entemék eknaqtawáseykencha'a enxoho kéxegke m'a kélaqneykekxexa nak, yaqwayam eykhe kapasmok. 18 Amonye' séltennáseykha axta ko'o séltennásencha'a, apchaqnákxoho enxoho chá'a énxet'ák, ekyetnama chá'a kélexpánchesamaxche kélnepyeseksa kéxegke; nekha axta nahan ko'o ekteméssessók naqsók xa. 19 Megkatnehek eyke megkólexpanchásamáxche kéxegke yaqwayam enxoho kólya'asagkohok ekmámnaqsoho m'a apkelyetleykekxa nak Cristo. 20 Kélaqnákxeyk agkok chá'a kéxegke háwe ekmámnaqsoho Wesse' egegkok nempasmo ektaqmela apagkok ma'a kélteykegko nak chá'a kéxegke. 21 Hakte epekhaksohok chá'a etwok apto kélxama kéxegke, mewagkasók ma'a ekweykenxal'a nentamakxa nento, keñe chá'a nápakha kalnápok meyk, keñe nahan nápakha kalnápok anmen. 22 ¿Mékoya kéxegke tegma kéltamakxa chá'a kélto, tén han kélyeneykegkaxa chá'a kélyenéyak? ¿Yaqsa ektéma kélwanyémo nak kéxegke Dios énxet'ák apagkok, tén han kélméssama apkelmegqakto m'a énxet'ák meyke nak aqsok apagkok? ¿Háxko sa' atnehek alának kéxegke? ¿Axéneya sa' ko'o ektaqmela kéltémakxa kéxegke? Ma', maxének ko'o ektaqmela xa kéltémakxa nak.
Nempasmo ektaqmela
(Mt 26.26-29Mc 14.22-25Lc 22.14-20)
23 Ekxawáyak axta ko'o nélxekmowásamáxche eñama nak Wesse' egegkok, cham'a sélxekmóssama axta kéxegke: chaqhémók axta apmoma pan Wesse' egegkok Jesús ma'a axta'a kélpelakkassessamakxa axta kéltémo emakpok, 24 keñe axta natámen apmésso ekxeyenma apwáxok Dios apyeptama nepyeseksa pan. Axta aptemék se'e: “Keso sekyókxoho ko'o s'e, ekmatña nak ekyánmaga kéxegke. Kóllána' sa' chá'a s'e, yaqwayam sa' kaxénwakxohok chá'a kélwáxok ko'o.” 25 Hawók axta anhan aptémakxa natámen aptéyak, apmomchek axta egheykok, axta aptemék se'e: “Keso egheykok ekteme axnagkok ekhémo mók nélpaqhetchásamáxkoho Dios kélteméssessama nak ekmámnaqsoho m'a éma ahagkok nak ko'o, kélyenágkek sa' agkok chá'a, kóllána' sa' chá'a yaqwayam kaxénwakxoho kélwáxok ko'o.” 26 Kéltókagkek sa' agkok chá'a s'e pan nak tén han kélyenágko enxoho chá'a s'e aqsok kélyeta nak egheykok, kéllegássek kéxegke m'a apketsapma axta Wesse' egegkok, ekwokmoho m'a apkexyekmo sa' makham.
Ektémakxa nenlane nempasmo ektaqmela
27 Enxama ektáhakxa enxoho apto Wesse' egegkok pan apagkok, essenhan apyà enxoho m'a kélyeta nak egheykok apagkok, yetlo metaqmelchesso, apkelanak mey'assáxma énmexma nak Wesse' egegkok apyókxa, tén han ma'a éma apagkok nak. 28 Cháxa keñamak eyéméxko nak chá'a anlanok egwáxok enxama amonye' nentéyak ma'a pan nak, tén han amonye' negyenéyak ma'a kélyeta nak Wesse' egegkok egheykok apagkok. 29 Hakte aptókek agkok aqsa enxama, tén han apyena enxoho aqsa meyke ekxeyenma apwáxok ektáha m'a Wesse' egegkok apyókxa, apsexnánémap apagko' sa' etnehek ma'a aptawa enxoho, tén han ma'a apyena enxoho. 30 Cháxa keñamak kélxámokma nak chá'a kéxegke kélháxamáxche, tén han kélyelqamáxche', apkeletsepmeyk nahan chá'a kélnápakha'. 31 Nentaqmelchásawók agkok chá'a sekxók negko'o nenlányo egwáxok, mehenlegássesagkók chá'a m'a Wesse' egegkok. 32 Enlegassásegkók agkok chá'a negko'o Wesse' egegkok, yaqwayam hẽltámeyagkok akke, keñe anhan mantéhek nélsexnánémaxche xamo' ma'a énxet'ák apheykha nak keso náxop.
33 Élyáxeg sélásekhayo, kélaqnákxeyk sa' agkok chá'a kéxegke yaqwayam kóltawagkok, kólleyx chá'a kélmók. 34 Meyk agkok chá'a chaqhak kélxama, tásek etwok apto apxagkok, yaqwayam enxoho mellegássesagkók chá'a Dios eñama kéllane chá'a xa ektéma nak kélaqneykekxa'. Mók aqsok sa' alánekxések kéxegke, cham'a sekwa'akto sa' makham kélheykegkaxa kéxegke.