Mensajes a las siete iglesias: El mensaje a Éfeso
1 Escribe al ángel de la iglesia en Éfeso: El que tiene las siete estrellas en su diestra, el que anda en medio de los siete candeleros de oro, dice esto:
2 Yo conozco tus obras, y tu arduo trabajo y paciencia; y que no puedes soportar a los malos, y has probado a los que se dicen ser apóstoles, y no lo son, y los has hallado mentirosos; 3 y has sufrido, y has tenido paciencia, y has trabajado arduamente por amor de mi nombre, y no has desmayado. 4 Pero tengo contra ti, que has dejado tu primer amor. 5 Recuerda, por tanto, de dónde has caído, y arrepiéntete, y haz las primeras obras; pues si no, vendré pronto a ti, y quitaré tu candelero de su lugar, si no te hubieres arrepentido. 6 Pero tienes esto, que aborreces las obras de los nicolaítas, las cuales yo también aborrezco. 7 El que tiene oído, oiga lo que el Espíritu dice a las iglesias. Al que venciere, le daré a comer del árbol de la vida, el cual está en medio del paraíso de Dios.
El mensaje a Esmirna
8 Y escribe al ángel de la iglesia en Esmirna: El primero y el postrero, el que estuvo muerto y vivió, dice esto:
9 Yo conozco tus obras, y tu tribulación, y tu pobreza (pero tú eres rico), y la blasfemia de los que se dicen ser judíos, y no lo son, sino sinagoga de Satanás. 10 No temas en nada lo que vas a padecer. He aquí, el diablo echará a algunos de vosotros en la cárcel, para que seáis probados, y tendréis tribulación por diez días. Sé fiel hasta la muerte, y yo te daré la corona de la vida. 11 El que tiene oído, oiga lo que el Espíritu dice a las iglesias. El que venciere, no sufrirá daño de la segunda muerte.
El mensaje a Pérgamo
12 Y escribe al ángel de la iglesia en Pérgamo: El que tiene la espada aguda de dos filos dice esto:
13 Yo conozco tus obras, y dónde moras, donde está el trono de Satanás; pero retienes mi nombre, y no has negado mi fe, ni aun en los días en que Antipas mi testigo fiel fue muerto entre vosotros, donde mora Satanás. 14 Pero tengo unas pocas cosas contra ti: que tienes ahí a los que retienen la doctrina de Balaam, que enseñaba a Balac a poner tropiezo ante los hijos de Israel, a comer de cosas sacrificadas a los ídolos, y a cometer fornicación. 15 Y también tienes a los que retienen la doctrina de los nicolaítas, la que yo aborrezco. 16 Por tanto, arrepiéntete; pues si no, vendré a ti pronto, y pelearé contra ellos con la espada de mi boca. 17 El que tiene oído, oiga lo que el Espíritu dice a las iglesias. Al que venciere, daré a comer del maná escondido, y le daré una piedrecita blanca, y en la piedrecita escrito un nombre nuevo, el cual ninguno conoce sino aquel que lo recibe.
El mensaje a Tiatira
18 Y escribe al ángel de la iglesia en Tiatira: El Hijo de Dios, el que tiene ojos como llama de fuego, y pies semejantes al bronce bruñido, dice esto:
19 Yo conozco tus obras, y amor, y fe, y servicio, y tu paciencia, y que tus obras postreras son más que las primeras. 20 Pero tengo unas pocas cosas contra ti: que toleras que esa mujer Jezabel, que se dice profetisa, enseñe y seduzca a mis siervos a fornicar y a comer cosas sacrificadas a los ídolos. 21 Y le he dado tiempo para que se arrepienta, pero no quiere arrepentirse de su fornicación. 22 He aquí, yo la arrojo en cama, y en gran tribulación a los que con ella adulteran, si no se arrepienten de las obras de ella. 23 Y a sus hijos heriré de muerte, y todas las iglesias sabrán que yo soy el que escudriña la mente y el corazón; y os daré a cada uno según vuestras obras. 24 Pero a vosotros y a los demás que están en Tiatira, a cuantos no tienen esa doctrina, y no han conocido lo que ellos llaman las profundidades de Satanás, yo os digo: No os impondré otra carga; 25 pero lo que tenéis, retenedlo hasta que yo venga. 26 Al que venciere y guardare mis obras hasta el fin, yo le daré autoridad sobre las naciones, 27 y las regirá con vara de hierro, y serán quebradas como vaso de alfarero; como yo también la he recibido de mi Padre; 28 y le daré la estrella de la mañana. 29 El que tiene oído, oiga lo que el Espíritu dice a las iglesias.
Amya'a kéláphássesso énxet'ák apchaqneykekxa Éfeso
1 “Etáxésses Dios apchásenneykha nak ma'a apchaqneykekxexa nak énxet Éfeso: ‘Keso ektémakxa appeywa aphágko nak siete yaw'a apmek apkelya'assamakxa, cham'a apweynchámeyncha'a nak neyseksa siete cháléwasso sawo ekyátekto ekmomnáwa: 2 Ekya'ásegkók ko'o ekyókxoho aqsok apkelane exchep; ekya'ásegkók han ma'a ektémakxa nak aptamheykha ekyentaxno, tén han ma'a ektémakxa nak apkelenxányam, tén han megkaleklo apwáxok xép ma'a énxet'ák ekmaso nak apkeltémakxa. Ekya'ásegkók nahan apkelanawo apkeltémakxa exchep ma'a énxet'ák apkeltemessásamap nak apkeláphásamap, háwe eyke naqso', apwet'ak han xép aptáha apkelmopwancha'a amya'a. 3 Apkelenxáneykmok eyke aqsa exchep, awanhek han aplegeykegkoho meyke ekleklágwayam, ko'o éñamakxa. 4 Yetneyk eyke ko'o xama aqsok sektaqnawássesso exchep: massék xép ekhawo seyásekhayo m'a ekwánxa axta sekxók seyásekhayo. 5 Kaxénwakxoho apwáxok, awanhek xép aptéyam, ey'ókxa makham Dios, elána makham ma'a apkeláneya axta sekxo' axta. Sa' agkok etnahak xa, ay'óták sa' makham yaqwayam ataqnawágwata', eymentagwaták sa' ma'a cháléwasso ekyetnama nak ma'a ekyetnamakxa nak, cham'a mey'aweykxo enxoho Dios. 6 Yetneyk eyke exchep xama aqsok ekleyawo nak ko'o ewáxok, cham'a aptaqnawássesa nak apkeltémakxa m'a ektáha nak apkelyetlo ektémakxa apkelxekmósso m'a Nicolaus, cham'a sektaqnawássessama nak han ko'óxa apkeltémakxa m'a. 7 ¡Kéxegke ekha nak kélheyk'ák, kóleyxho aptáhakxa apxeyenma Espíritu m'a kélaqneykekxexa nak! Énxet'ák ektáhakxa enxoho apkelmallanma, agkések sa' ko'o yaqwayam etawagkok ma'a yámet ekyexna ekyennaqtéssamo nak egnények énma nak ma'a Dios yókxexma ektaqmela apagkok.’
Amya'a kéláphássesso énxet'ák apchaqneykekxexa Esmirna
8 “Etáxésses nahan Dios apchásenneykha m'a apchaqneykekxexa nak énxet Esmirna: ‘Keso ektémakxa nak appeywa apteme nak eyeynókxa tén han ektemegwánxa nexa', cham'a apketsapma axta, tén apmeykekxo nak makham apyennaqte: 9 Ekya'ásegkók ko'o ektémakxa aplegeykegkoho exchep, tén han ektémakxa nak meyke aqsok apagkok, xámok eykhe exchep aqsok apagkok. Ekya'ásegkók han ektémakxa nak ekmaso apxeyenma exchep ma'a énxet'ák apkeltemessásamap nak judíos, háwe eyke, Satanás akke agkok xa apchaqneykekxexa nak. 10 Nágye' aqsa m'a yaqwánxa nak katnehek aplegeykegkoho, hakte kaxatmok sa' kélnápakha kéxegke kelyekhama' m'a sẽlpextétamakxa, yaqwayam sa' keypkónaxchek kéxegke m'a ektémakxa nak megkólya'ásseyam; kóllegagkohok sa' kéxegke ekweykmoho diez ekhem, elenxanmoho apyennaqtéssamo apteme mey'ásseyam. Nágyeyx ma'a peya enxoho emátog, agkések sa' xép sekmésso naqsa ekyennaqte apnények eñama apmallanma. 11 ¡Kéxegke ekha nak kélheyk'ák, kóleyxho aptáhakxa apxeyenma Espíritu m'a kélaqneykekxexa nak! Énxet'ák ektáhakxa enxoho apkelmallanma, mellegagkók sa' ma'a ektáhakxa nak ánet nétsapeykekxoho.’
Amya'a kéláphássesso énxet'ák apchaqneykekxexa Pérgamo
12 “Etáxésses nahan Dios apchásenneykha m'a apchaqneykekxexa nak énxet Pérgamo: ‘Keso aptáhakxa appeywa m'a ekyetna nak ánet nekha ekmahanta sókwenaqte apagkok: 13 Ekya'ásegkók ko'o apha exchep ma'a ektémakxa nak wesse' Satanás; apkelenxáneykmók eyke exchep apxeyenma sekwesey. Axta anhan elwátesseykmok apteme mehey'ásseyam ko'o, cham'a apmatñama axta Antipas, apteme axta meyenseyam aplegasso sekwesey, axta payhok apmatñamakxa m'a tegma apwányam ekhamakxa nak Satanás. 14 Yetneyk eyke han mók xama aqsok sektaqnawássesso exchep: cham'a megkólmámenyého nak kólyenyekxak kélnápakha m'a nélxekmowásamáxche eñama nak Balaam, cham'a apkeltennassama axta Balac apkeltémo elyáteyagkohok elanagkok melya'assáxma m'a énxet'ák Israel, tén han apkeltémo etawagkok nento kélmésso axta kéleykmássesso, tén han elanagkok ma'a ekmeyámáxchexa nak antéhek negmeykha mansexta. 15 Yetneyk han kélnápakha kéxegke memáheyo nak eyenyók nélxekmowásamáxche eñama nak Nicolaus énxet'ák apagkok. 16 Ey'ókxa makham Dios; sa' agkok etnahak xa, ay'óták sa' xép yaqwayam ataqnawágwata', sókwenaqte ekteyapmól'a ahátog sa' amha yaqwayam annapaxchek xa énxet'ák nak. 17 ¡Kéxegke ekha nak kélheyk'ák, kóleyxho aptáhakxa apxeyenma Espíritu m'a kélaqneykekxexa nak! Énxet'ák ektáha nak apkelmallanma agkések sa' yaqwayam etawagkok maná, kélpóssamo nak; agkések sa' han meteymog ekmope, cham'a ektáxésamaxko nak kaxwe kélwesey meyke ekya'áséyak, wánxa aqsa ey'asagkohok ma'a ektáhakxa enxoho apxawe.’
Amya'a kéláphássesso énxet'ák apchaqneykekxexa Tiatira
18 “Etáxésses nahan Dios apchásenneykha m'a apchaqneykekxexa nak énxet Tiatira: ‘Keso apxeyenma nak Dios Apketche s'e, cham'a ekho nak táxa eyáléwe apaqta'ák, keñe m'a apmagkok élyenma ekho sawo ekyexwase kélyenmasso. 19 Ekya'ásegkók ko'o ekyókxoho aqsok apkelane exchep; ekya'ásegkók ma'a ektémakxa nak apchásekhayo pók, tén han mey'ásseyam, tén han ma'a ektémakxa nak aptamheykha, tén han ektémakxa apkelenxáneykmoho, ekya'ásegkók han ekxáma aqsok apkelane kaxwo', kaxnawok ma'a sekxók axta. 20 Yetneyk eyke xama aqsok sektaqnawássesso exchep; cham'a apcha'awo nak ektáhakxa kelán'a ekwesey nak Jezabel, ekxénamaxchekxoho agko' nak ekteme Dios appeywa eklegasso, kelyexancháseykha eyke séláneykha m'a ektémakxa nak élxekmósso, kelánessegkek han ekmaso nentémakxa mansexta, keltémók nahan etawagkok ma'a nento kélmésso nak kéleykmássesso. 21 Ahóxek sekmésso yaqwayam kay'ókxak Dios xa kelán'a nak, yámenyeyk eyke kayaqmagkasek awáxok, tén han ektémakxa élane megkamasexta. 22-23 Cháxa keñamak sekmako nak ko'o agkések ekháxamáxche xa kelán'a nak, annáhakkasek sa' nahan étchek; allegássesagkohok sa' han ma'a apnaqtawáseykegkoho nak apnaqteyegka'a apkeláneykegko xa kelán'a nak, melwáteságko enxoho apkeláneyak ektémakxa nak xa kelán'a nak. Sa' kañék apkelya'ásegwayam énxet ekyókxoho apchaqneykekxexa sekya'áseykegkoho ko'o ekweykmoho m'a kañók agko' élchetámeykegkaxa nak apwáxok énxet, ayaqmagkásekxak sa' ekyókxoho ektémakxa nak aqsok kéllane kélxama kéxegke. 24 Kéxegke kélheykha nak Tiatira, megkólyetleykekxa nak xa nélxekmowásamáxche', megkaltámeyeykegko nak han ma'a apkeltamhomól'a chá'a nápakha énxet aqsok ekyexamaxche eñama Satanás, éltennássek ko'o mamako agkeyásekxak makham mók kéxegke m'a séltémókxa nak kóltéhek. 25 Kóltaqmelches sa' ma'a ekyetnakxa nak kéxegke, ekwokmoho sekwa'akto sa' ko'o. 26 Énxet'ák ektáhakxa enxoho apkelmallanma, apkelwagkassamo nak néxa apkeláneyak ma'a ektémakxa nak sekmámenyého, atnéssesek sa' ko'o ekha kélyaheykekxoho nepyeseksa apyókxoho pók aptémakxa nak énxet'ák, 27 ekhawo setnéssessamakxa axta han ko'óxa Táta, segkéssama yaqwayam keytek ekha sélyaheykekxoho; 28 kóllanha sa' apyókxoho pók aptémakxa énxet'ák yetlo meyke apmopyósa kóllano', nápakha'a apketkók sa' han kóltemessásekxa', aptémól'a ampáxqátek yátegwáxwa apkelánamap la'a yelpa'. Agkések sa' han kéxegke yaw'a apwányam apteyapmól'a axto'ók agko'. 29 ¡Kéxegke ekha nak kélheyk'ák, kóleyxho aptáhakxa apxeyenma Espíritu m'a kélaqneykekxexa nak!’