Viviendo en el Espíritu
1 Ahora, pues, ninguna condenación hay para los que están en Cristo Jesús, los que no andan conforme a la carne, sino conforme al Espíritu. 2 Porque la ley del Espíritu de vida en Cristo Jesús me ha librado de la ley del pecado y de la muerte. 3 Porque lo que era imposible para la ley, por cuanto era débil por la carne, Dios, enviando a su Hijo en semejanza de carne de pecado y a causa del pecado, condenó al pecado en la carne; 4 para que la justicia de la ley se cumpliese en nosotros, que no andamos conforme a la carne, sino conforme al Espíritu. 5 Porque los que son de la carne piensan en las cosas de la carne; pero los que son del Espíritu, en las cosas del Espíritu. 6 Porque el ocuparse de la carne es muerte, pero el ocuparse del Espíritu es vida y paz. 7 Por cuanto los designios de la carne son enemistad contra Dios; porque no se sujetan a la ley de Dios, ni tampoco pueden; 8 y los que viven según la carne no pueden agradar a Dios.
9 Mas vosotros no vivís según la carne, sino según el Espíritu, si es que el Espíritu de Dios mora en vosotros. Y si alguno no tiene el Espíritu de Cristo, no es de él. 10 Pero si Cristo está en vosotros, el cuerpo en verdad está muerto a causa del pecado, mas el espíritu vive a causa de la justicia. 11 Y si el Espíritu de aquel que levantó de los muertos a Jesús mora en vosotros, el que levantó de los muertos a Cristo Jesús vivificará también vuestros cuerpos mortales por su Espíritu que mora en vosotros.
12 Así que, hermanos, deudores somos, no a la carne, para que vivamos conforme a la carne; 13 porque si vivís conforme a la carne, moriréis; mas si por el Espíritu hacéis morir las obras de la carne, viviréis. 14 Porque todos los que son guiados por el Espíritu de Dios, estos son hijos de Dios. 15 Pues no habéis recibido el espíritu de esclavitud para estar otra vez en temor, sino que habéis recibido el espíritu de adopción, por el cual clamamos: ¡Abba, Padre! 16 El Espíritu mismo da testimonio a nuestro espíritu, de que somos hijos de Dios. 17 Y si hijos, también herederos; herederos de Dios y coherederos con Cristo, si es que padecemos juntamente con él, para que juntamente con él seamos glorificados.
18 Pues tengo por cierto que las aflicciones del tiempo presente no son comparables con la gloria venidera que en nosotros ha de manifestarse. 19 Porque el anhelo ardiente de la creación es el aguardar la manifestación de los hijos de Dios. 20 Porque la creación fue sujetada a vanidad, no por su propia voluntad, sino por causa del que la sujetó en esperanza; 21 porque también la creación misma será libertada de la esclavitud de corrupción, a la libertad gloriosa de los hijos de Dios. 22 Porque sabemos que toda la creación gime a una, y a una está con dolores de parto hasta ahora; 23 y no solo ella, sino que también nosotros mismos, que tenemos las primicias del Espíritu, nosotros también gemimos dentro de nosotros mismos, esperando la adopción, la redención de nuestro cuerpo. 24 Porque en esperanza fuimos salvos; pero la esperanza que se ve, no es esperanza; porque lo que alguno ve, ¿a qué esperarlo? 25 Pero si esperamos lo que no vemos, con paciencia lo aguardamos.
26 Y de igual manera el Espíritu nos ayuda en nuestra debilidad; pues qué hemos de pedir como conviene, no lo sabemos, pero el Espíritu mismo intercede por nosotros con gemidos indecibles. 27 Mas el que escudriña los corazones sabe cuál es la intención del Espíritu, porque conforme a la voluntad de Dios intercede por los santos.
Más que vencedores
28 Y sabemos que a los que aman a Dios, todas las cosas les ayudan a bien, esto es, a los que conforme a su propósito son llamados. 29 Porque a los que antes conoció, también los predestinó para que fuesen hechos conformes a la imagen de su Hijo, para que él sea el primogénito entre muchos hermanos. 30 Y a los que predestinó, a estos también llamó; y a los que llamó, a estos también justificó; y a los que justificó, a estos también glorificó.
31 ¿Qué, pues, diremos a esto? Si Dios es por nosotros, ¿quién contra nosotros? 32 El que no escatimó ni a su propio Hijo, sino que lo entregó por todos nosotros, ¿cómo no nos dará también con él todas las cosas? 33 ¿Quién acusará a los escogidos de Dios? Dios es el que justifica. 34 ¿Quién es el que condenará? Cristo es el que murió; más aun, el que también resucitó, el que además está a la diestra de Dios, el que también intercede por nosotros. 35 ¿Quién nos separará del amor de Cristo? ¿Tribulación, o angustia, o persecución, o hambre, o desnudez, o peligro, o espada? 36 Como está escrito:
Por causa de ti somos muertos todo el tiempo;
Somos contados como ovejas de matadero.
37 Antes, en todas estas cosas somos más que vencedores por medio de aquel que nos amó. 38 Por lo cual estoy seguro de que ni la muerte, ni la vida, ni ángeles, ni principados, ni potestades, ni lo presente, ni lo por venir, 39 ni lo alto, ni lo profundo, ni ninguna otra cosa creada nos podrá separar del amor de Dios, que es en Cristo Jesús Señor nuestro.
Jeikove Espíritu rupi
1 Aipórõ, ko'ágã ndaipóri véima ñenupã umi Jesucrístore ojoajúvape guarã. 2 Pe Espíritu rembiapoukapy oporomoingovéva Jesucristo rupi, nde pe'a pe angaipa ha mano rembiapoukapýgui. 3 Tupã niko ojapo, pe Moisés rembiapoukapy ikatu'ỹ vaekue yvypóra reko kangýgui: Tupã ombou Ta'ýra teépe, yvypóra heko kangy vaicha ha angaipa apoha ramo, péicha ohundi haguã upe angaipa apo. 4 Upéicha ojapo, ikatu haguã ñande jajapo teko jojápe pe tembiapoukapy ojeruréva, ndajaiko véima niko ñande reko kangýpe, jaikóma Espíriture.
5 Umi oikovéva yvypóra reko kangýpe, ojepy'apy upéicha oiko haguãnte, ha umi oikóva Espíritu rehe katu, ojepy'apy Espíritu reheguáre. 6 Ha pe jepy'apy yvypóra reko kangy rehegua, oporogueraha manóme. Jepy'apy Espíritu rehegua katu, oporogueraha jeikove ha py'a guapýpe. 7 Umi ojepy'apýva oikónte haguã yvypóra reko kangýpe, umíva opu'ã Tupãre, ndoikoséi ha ndaikatúi voi oiko Tupã rembiapoukapýre. 8 Upévare, umi yvypóra reko kangýre oikóva ndaikatúi ombohorývo Tupãme.
9 Peẽ katu ndapeiko véima upe yvypóra rekópe, Espíritu rehéma, Tupã Espíritu oiko rupi pende pype. Oguereko'ỹva Jesucristo Espíritu ipype, ndaha'éi Jesucristo rehegua. 10 Ha Jesucristo oikove ramo pende pype, omanóta ramo jepe pende rete pene angaipa kuére, pe espíritu oikove Tupã pene mboheko joja rupi. 11 Ha pe Jesús moingove jeyhare Espíritu oikove ramo pende pype, upe omoingove jey vaekue Jesucrístope voi, omoingove jeýta umi pende rete omano vaerãva, Tupã Espíritu oikovéva pende pype rupi.
12 Aipórõ, che pehẽngue kuéra, jareko jajapo vaerã jaikóvo, ha ndaha'éi yvypóra reko kangýpe. 13 Peiko ramo peẽ yvypóra reko kangýpe, pemanóta. Ha Espíritu rupi pejuka ramo upe yvypóra reko kangy, peikovéta.
14 Opa oñesãmbyhykáva Tupã Espíriture, umíva Tupã ra'y. 15 Peẽme niko noñeme'ẽi peteĩ Espíritu peiko haguã tembiguái ramo, pe'a jey haguã kyhyjépe. Upéva rangue katu pe Espíritu ojapo pende hegui Tupã ra'y. Kóva ko Espíritu rehe ja'e Tupãme: “Há che Ru!” 16 Ha upe Espíritu upéva voi ojoaju ñande espíriture ohechauka haguã, Tupã ra'ymaha ñande. 17 Ha ñande ha'égui ita'ýra, jahupytýta avei Cristo ndive pe Tupã oguerekóvagui chupe guarã, ha jahasa asy ramo Cristo ohasa asy haguéicha, ñaiméne avei hendive heko mimbipápe.
Yvága ñaha'arõva
18 Che ha'e ko'ã jehasa asy ko'agãgua ndaha'eiha mba'eve ñambojoja ramo pe vy'a mimbipáre, jahasátava upe rire. 19 Opa mba'e ijapo pyre oha'arõ py'a tarovápe ojekuaa porã ñande Tupã ra'yha. 20 Opa mba'e ijapo pyre niko osẽ hapégui ha oñembyaipa, ndaha'éi ijehegui rei oipotágui, Tupã upéicha oipotáguinte. Ha upéicharõ jepe, opa ára oha'arõva, 21 osẽ tembiguái reko ha ñehundígui, ohupyty haguã pe vy'a mimbipa pegua teko sã'ỹ oguerekóva Tupã ra'y kuéra. 22 Jaikuaa niko ko'ágã peve opa mba'e ijapo pyre ohasa asyha peteĩ kuña imemby pota vaicha. 23 Ha ndaha'éi ha'énte ohasa asýva, ñande avei jahasa asy, ñande jarekómava pe Espíritu, oñeme'ẽ tenonde vaekue ñandéve. Jahasa asyeterei ñaha'arõvo pe ára jajerereko haguã Tupã ra'y ramo, ha ñande rete osẽ jejopýgui. 24 Upe mba'e ñaha'arõva reheve ñañerenohẽ vaekue jejopýgui. Ñaha'arõ pe jahechámava niko ndaha'éi ñeha'arõ. Máva voi piko oha'arõ pe ohechámava? 25 Ha ñaha'arõ ramo mba'e jahecha'ỹva gueteri, ñaha'arõ vaerã jaropu'akávo ñande jehasa asy.
26 Upéicha avei, pe Espíritu ñane pytyvõ ñane kangy ramo. Nañañembo'e kuaái niko ñañembo'e haguãicha, ha Espíritu voi oñembo'e ñande rehe Tupãme, py'ambu ikatu'ỹva ja'épe. 27 Ha Tupã, oipyguaráva ñande py'a, oikuaa mba'épa pe Espíritu he'ise. Pe Espíritu niko ojerure asy, Tupã oipotaháicha, umi Tupã mba'évare.
28 Jaikuaa niko Tupã omoĩha opa mba'e iporã haguã umi hayhuhárape, ha'e ohenói vaekue ojapo haguã hembipota. 29 Umi ha'e oikuaáma vaekue voi, iñepyrũrã guive omoĩ oiko haguã Ita'ýraicha. Ita'ýra ha'e haguã pe tenondegua ipehẽngue kuéra apytépe. 30 Ha umi Tupã oiporavo vaekuépe imba'erã, iñepyrũha guive ohenói avei. Ha umi ohenói vaekuépe omboheko joja, ha umi omboheko joja vaekuépe, ome'ẽ heko mimbipágui.
31 Mba'épa ikatuve ja'e? Tupã oĩ ramo ñane ndive, piko máva oñemoĩta ñande rehe? 32 Tupã ome'ẽ rire ñandéve Ta'ýra tee jepe, ha oheja katu omano ñande rehe, mba'éicha piko nome'ẽ mo'ãi ñandéve, Ita'ýra ndive, opa mba'e? 33 Oiméta piko oñe'ẽ vaíva umi Tupã oiporavo vaekuére? Tupã niko pe omboheko jojáva chupe kuéra. 34 Mávapa ikatúne omboja hese kuéra angaipa? Avave. Jesucristo niko pe omano vaekue. Ha oimeve katu, ha'e niko pe oikove jey vaekue ha oime ko'ágã Tupã akatúape, oñembo'e hína ñande rehe. 35 Máva piko ikatúta ñande pe'a Jesucristo mborayhúgui? Jehasa asy piko, mba'e mbyasy, ñemuña, ñembyahýi, opívo térã ñemano vai piko? 36 He'iháicha Ñandejára Ñe'ẽ:
“Nde rehehápe opa ára roĩ
rojejuka haguãicha.
Rojerereko ovecháicha,
ojereraháva ojejukávo.”
37 Opa ko'ã mba'épe katu ñasẽ porã upe ñande rayhu vaekue rupi. 38-39 Arovia che py'aite guive mba'eve na ñande pe'a mo'ãiha Tupã mborayhúgui: ñemano, jeikove, Tupã remimbou kuéra, mba'eveichagua pokatu ha pu'aka, ko'agãgua térã ou vaerãva, pu'aka yvategua ha yvy pegua, mba'eve Tupã rembiapokuéva. Mba'eve ndaikatu mo'ãi ñande pe'a pe mborayhu Tupã ohechauka vaekuégui ñandéve, Ñandejára Cristo Jesús rupi.