Cielo nuevo y tierra nueva
1 Vi un cielo nuevo y una tierra nueva; porque el primer cielo y la primera tierra pasaron, y el mar ya no existía más. 2 Y yo Juan vi la santa ciudad, la nueva Jerusalén, descender del cielo, de Dios, dispuesta como una esposa ataviada para su marido. 3 Y oí una gran voz del cielo que decía: He aquí el tabernáculo de Dios con los hombres, y él morará con ellos; y ellos serán su pueblo, y Dios mismo estará con ellos como su Dios. 4 Enjugará Dios toda lágrima de los ojos de ellos; y ya no habrá muerte, ni habrá más llanto, ni clamor, ni dolor; porque las primeras cosas pasaron.
5 Y el que estaba sentado en el trono dijo: He aquí, yo hago nuevas todas las cosas. Y me dijo: Escribe; porque estas palabras son fieles y verdaderas. 6 Y me dijo: Hecho está. Yo soy el Alfa y la Omega, el principio y el fin. Al que tuviere sed, yo le daré gratuitamente de la fuente del agua de la vida. 7 El que venciere heredará todas las cosas, y yo seré su Dios, y él será mi hijo. 8 Pero los cobardes e incrédulos, los abominables y homicidas, los fornicarios y hechiceros, los idólatras y todos los mentirosos tendrán su parte en el lago que arde con fuego y azufre, que es la muerte segunda.
La nueva Jerusalén
9 Vino entonces a mí uno de los siete ángeles que tenían las siete copas llenas de las siete plagas postreras, y habló conmigo, diciendo: Ven acá, yo te mostraré la desposada, la esposa del Cordero. 10 Y me llevó en el Espíritu a un monte grande y alto, y me mostró la gran ciudad santa de Jerusalén, que descendía del cielo, de Dios, 11 teniendo la gloria de Dios. Y su fulgor era semejante al de una piedra preciosísima, como piedra de jaspe, diáfana como el cristal. 12 Tenía un muro grande y alto con doce puertas; y en las puertas, doce ángeles, y nombres inscritos, que son los de las doce tribus de los hijos de Israel; 13 al oriente tres puertas; al norte tres puertas; al sur tres puertas; al occidente tres puertas. 14 Y el muro de la ciudad tenía doce cimientos, y sobre ellos los doce nombres de los doce apóstoles del Cordero.
15 El que hablaba conmigo tenía una caña de medir, de oro, para medir la ciudad, sus puertas y su muro. 16 La ciudad se halla establecida en cuadro, y su longitud es igual a su anchura; y él midió la ciudad con la caña, doce mil estadios; la longitud, la altura y la anchura de ella son iguales. 17 Y midió su muro, ciento cuarenta y cuatro codos, de medida de hombre, la cual es de ángel. 18 El material de su muro era de jaspe; pero la ciudad era de oro puro, semejante al vidrio limpio; 19 y los cimientos del muro de la ciudad estaban adornados con toda piedra preciosa. El primer cimiento era jaspe; el segundo, zafiro; el tercero, ágata; el cuarto, esmeralda; 20 el quinto, ónice; el sexto, cornalina; el séptimo, crisólito; el octavo, berilo; el noveno, topacio; el décimo, crisopraso; el undécimo, jacinto; el duodécimo, amatista. 21 Las doce puertas eran doce perlas; cada una de las puertas era una perla. Y la calle de la ciudad era de oro puro, transparente como vidrio.
22 Y no vi en ella templo; porque el Señor Dios Todopoderoso es el templo de ella, y el Cordero. 23 La ciudad no tiene necesidad de sol ni de luna que brillen en ella; porque la gloria de Dios la ilumina, y el Cordero es su lumbrera. 24 Y las naciones que hubieren sido salvas andarán a la luz de ella; y los reyes de la tierra traerán su gloria y honor a ella. 25 Sus puertas nunca serán cerradas de día, pues allí no habrá noche. 26 Y llevarán la gloria y la honra de las naciones a ella. 27 No entrará en ella ninguna cosa inmunda, o que hace abominación y mentira, sino solamente los que están inscritos en el libro de la vida del Cordero.
Axnagkok néten tén han axnagkok xapop
1 Keñe axta natámen sekwet'a ko'o axnagkok néten tén han axnagkok xapop, hakte massegwokmek axta m'a néten émha amonye' axta, tén han ma'a xapop émha amonye' axta, ekweykekxoho m'a wátsam ekwányam. 2 Ekwet'ak axta ko'o tegma apwányam aptaqmalma Jerusalén aphaxnagkok, apweywenteyk axta apkeñama néten, cham'a aphakxa nak Dios. Penchásamáxcheyk axta kélláneykekxa ektémól'a kelán'a ektaxneykekxa ektaxno yaqwayam kalyamhápok. 3 Ekleg'ak axta ko'o kélpeywa ekyennaqte agko' eñama m'a ekyetnakxa axta taháno ektaqmalma. Axta entáhak se'e: “Keso aphakxa nak chá'a Dios nepyeseksa énxet'ák se'e. Exek sa' nahan chá'a xamo', énxet'ák apagkok sa' nahan etnahagkok xa énxet'ák nak. Dios apagko' sa' nahan chá'a exek nepyeseksa etnehek Dios apagkok xa énxet'ák nak. 4 Emasséssesek sa' Dios apaqtégmenek xa énxet'ák nak, kamaskok sa' keytek nétsapma, nenlekxagweykha, senlapwayam, tén han nenlegeykegkoho ekmáske, hakte massegwokmek ekyókxoho m'a aqsok ekyetnama axta m'a nanók axta.”
5 Axta aptáhak appeywa m'a ektáha axta apha néten aptaháno ektaqmalma: “Élanak ko'o axnagcha'ák ekyókxoho aqsok.” Aptáhak axta nahan se'e: “Etaxés sa', hakte ekmámnaqsoho agko' xa amya'a nak, payhawók nahan kóltéhek megkólya'ásseyam.”
6 Keñe axta aptáha seyáneya s'e: “Penchásexcheyk élánamáxche ekyókxoho aqsok. Ko'o sekteme sémha emonye', tén han ekmassegwánxa', tén han sekteme eyeynókxa tén han ektemegwánxa néxa. Énxet eyaqhe enxoho ekhem, wagkok sa' ko'o yegmen eñama nak ekteyapmakxa yegmen ekyennaqtéssamo nak egnények, meyke ekyánmaga. 7 Énxet ektáhakxa enxoho apmallanma, exkekxak sa' ekyókxoho xa aqsok kélpagkanchesso nak; keñe sa' ko'o hetnehek Dios apagkok, keñe sa' ko'o atnehek hatte xa énxet nak. 8 Keñe m'a énxet apcháyo nak aqsok, tén han ma'a apkelyenseyam nak apteme melya'ásseyam, tén han ma'a ekmaso nak apkeltémakxa, tén han ma'a apchaqhamól'a pók, tén han ma'a ekmaso nak apkeltémakxa kalmopsexta'a, tén han ma'a aptamhéyak nak kelyohóxma'a, tén han ma'a apkelpeykessamo nak kéleykmássesso, tén han ma'a apyókxoho énxet'ák apkelmopwancha'a amya'a nak, sa' kalpehemmok apkelmahéyak ma'a eyáléweykegkaxa nak aqsok ánek eyáléwomól'a, cham'a ektáhakxa nak ánet nétsapmakxa.”
Jerusalén aphaxnagkok
9 Apxegakmek axta xama Dios apchásenneykha apkeñama nepyeseksa m'a siete Dios apkelásenneykha apkelmeykha axta siete egheykok élláneykegkoho m'a siete ektemegwánxa néxa aqsok élmasagcha'a. Axta aptáhak seyáneya s'e: “Émpoho hana, axekmósek sa' xép ektémakxa kelán'a ekpagkanamaxche nak, peya nak etnehek aptáwa' m'a Nepkések Apketkok.” 10 Ekwet'ak axta ko'o ektáhakxa sexekmósso m'a Espíritu, máxa axta sekwanmagko séntama Dios apchásenneykha néten egkexe ekwenaqte, netnók axta m'a, exekmóssek axta tegma apwányam Jerusalén aptaqmalma, apweywento axta apkeñama néten, cham'a aphakxa nak Dios. 11 Dios élseyéxma apagkok axta nahan keltátchásak xa tegma apwányam nak; máxa axta meteymog ektaqmalmal'a élyenma apkelyenma xa tegma apwányam nak, máxa axta m'a meteymog ekyennaqtél'a, cham'a ektémakxal'a sokpésyam élyenma. 12 Élyawa axta nahan kélhaxta nepyáwa xa tegma apwányam nak, netna'awók axta nahan, doce axta nahan ekyókxoho átog, xama Dios apchásenneykha axta nahan chá'a apkenmeykha m'a ekyókxoho atña'ák nak; ekyókxoho átog axta nahan naqtáxésamaxcheyk apkelwesey m'a doce pók aptémakxa énxet'ák nak Israel. 13 Ántánxo átog axta nahan heykegkok ma'a ekpayho nak teyapmakxa ekhem, ántánxo axta nahan ma'a ekpayho nak nexcheyha, ántánxo axta nahan ma'a ekpayho nak nepyeyam, ántánxo axta nahan ma'a ekpayho nak taxnegwánxa ekhem. 14 Doce meteymog axta nahan heykegkok ekméyak xa tegma nepyáwa kélhaxta nak, cham'a meteymog eknaqtáxésamaxko nak apkelwesey m'a doce Nepkések Apketkok apkelápháseykha.
15 Apsókha axta nahan kelyetsáteyak sawo ekyátekto ekmomnáwa m'a Dios apchásenneykha sepaqhetchesa axta ko'o, yaqwayam elyetsetagkok xa tegma apwányam nak, tén han ma'a atña'ák nak, tén han ma'a kélhaxta nak nepyáwa'. 16 Ekhémo mók axta nahan nápakhaw'ék appayhakxa xa tegma apwányam nak; hawók axta nahan apwegqakxa m'a appayhakxa nak. Apkelyetsátegkek axta Dios apchásenneykha xa tegma apwányam nak: dos mil doscientos kilómetros axta apwenaqte; hawók axta mók ma'a apwegqakxa nak, tén han ma'a ekmahéyak nak néten, tén han ma'a appayhakxa nak. 17 Tén axta apkelyetsátegko m'a kélhaxta nak nepyáwa: sesenta y cinco metros axta ekwenaqte, ektémól'a énxet apkelyetsátéyak, cham'a aptáhakxa axta apkelyetsátegko m'a Dios apchásenneykha.
18 Meteymog ekyennaqte axta nahan élánamáxche kélhaxtegkesso nepyáwa xa tegma apwányam nak, keñe axta sawo ekyátekto élyenma m'a tegma apwányam nak, máxa axta m'a sokpésyam élyenmál'a. 19 Mók ektémakxa meteymog éltaqmalma axta nahan chá'a kélyepetchessók kélnáxegkáseykencha'a m'a awhók nak élyennaqtéssamakxa m'a kélhaxtegkesso nak nepyáwa tegma apwányam: meteymog ektaqmalma ekyennaqte axta sekxo', keñe axta m'a meteymog ekyápaqmatél'a, tén axta m'a meteymog ekhól'a sokpésyam ekha ektáxamál'a, tén axta m'a meteymog hó pa'at la'a; 20 keñe axta m'a meteymog ekmopél'a; tén axta m'a meteymog ekyexwasél'a; tén axta m'a meteymog yáma ekyátekto ekyepetchél'a yáma hó pa'at, tén axta m'a meteymog ekyápaqmate ekyepetchél'a hó pa'at, tén axta m'a meteymog ekyátektól'a, keñe axta nahan ma'a meteymog hó pa'at agko' la'a, tén axta nahan ma'a meteymog yáma ekyátektól'a, tén axta nahan ma'a meteymog hómáyok la'a. 21 Doce aqsok élyaqye ekho lamom axta m'a doce átog nak, xama aqsok ekyaqye ekho lamom axta chá'a élánamáxche xama átog, sawo ekyátekto élyenma agko' axta nahan ma'a ámay nepyeseksa nak tegma apwányam, máxa axta m'a sokpésyam élyenmál'a.
22 Axta ko'o ót'ak xama enxoho tegma appagkanamap xa tegma apwányam nak, hakte Wesse' egegkok, Dios ekha nak apyennaqte apteme apyaqmagkasso m'a tegma appagkanamap, tén han ma'a Nepkések Apketkok. 23 Axta nahan keyméxchek kalsassesek exma ekhem xa tegma apwányam nak, tén han ma'a pelten, hakte Dios élseyéxma apagkok axta kelsássásak exma, tén han ma'a cháléwasso apagkok, cham'a Nepkések Apketkok. 24 Elweynchamha sa' neyseksa élseyéxma m'a pók aptémakxa nak énxet'ák, cham'a élseyéxma apagkok nak xa tegma apwányam nak, keñe sa' kelwesse'e apkelwányam apkeleñama náxop elmések aqsok apagkok élmomnáwa xa tegma nak. 25 Yókxoho ekhem sa' nahan katnehek élmayhéyak átog apagkok xa tegma apwányam nak, méko sa' nahan katnehek axta'a m'a kañe'. 26 Kólmések sa' ektémakxa nak ekxákma aqsok apagkok éltaqmela énxet'ák xa tegma apwányam nak; 27 megkatxek sa' eyke xama aqsok ekmanyása m'a, tén han ma'a énxet apkeláneyo nak aqsok ekmaso agko', essenhan ma'a aqsok sẽlyexancheseykha nak. Wánxa sa' elántexek ma'a énxet'ák eknaqtáxésamaxko nak apkelwesey weykcha'áhak ekyennaqtéssamo nak egnények apagkok ma'a Nepkések Apketkok.